Matío 27 - NomaandeBé meé ke fiimbie Yésus ná Kɔ́mɛ́na Bílat ( Mak 15.1-2 ; Luk 22.66 ; 23.1 ; Saŋ 18.28 ) 1 Tútútú nɔɔ́nɔyá, ne betéŋínyi *beluli nyiínjie na *baáŋá bé *Besuif ŋa bɔ́ bɛ́bándákána anyía bábɔ́ lɔ́kɔ́mána a asana yɛ́ ɔwɔɔ́nɔ Yésus. 2 Aáná bé ŋe bú iínjíé baacɔ makɛ́nda me o wuúci ɔɔ́tɔ́kɔ́kɔ, bé ŋé ké wuúci fiimbie ná Kɔ́mɛ́na Bílat. Yútas maá ka bɛ́tɔ́ŋa 3 Ɛ́makɛ́la Yútas, mufiimbie Yésus, má lɛ́ca anyía bá maá sɔ́mbɔ́tɔ́na ɔwɔɔ́nɔ Yésus, úúyé ɔtɛ́má ŋé túmé ɔbɛ́nyíá buéŋí ; u ŋá cɔbá anyía we ke hélúmúnyi biléŋú bɛ́ mɔɔnyɛ́ nyitíne na bíɔ́hátá né ne betéŋínyi *beluli nyiínjie na *baáŋá bé *Besuif, 4 ɔsɛ náábɔ́ : « Ya mɛ́ŋa ɔkɛlákánɔ́ bɔɔbɛ́ a asana eyí í me mí fiimbie ɔɔcɔ awɔ́ u tɛ ɔ́mɔɔ́ kɛ́la bɔkɔ a bɔɔbɛ́. » Mbá bé ŋe bú wuúci bɛ́kámá báyɛ : « Yɔ́ɔ́wɔ eéyé, yɛ́ tɛ ŋá basɔ́ lɛ́ca ! » 5 Yútas ŋe síké ná yááhɛ́na biléŋú bɛ́ mɔɔnyɛ́ eébí ɔ ɔmɛsɛ́ eé *Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́, u ŋe súéte, nyɛkabɛ́tɔ́ŋa eényí. 6 Betéŋínyi beluli nyiínjie ŋa bɔ́ kɔ́cáka biléŋú bɛ́ mɔɔnyɛ́ eébí, mbá báyɛ : « Tu tɛ ɔ́mɔ sɔ́ nyɛ́mana tú ɔháya mɔɔnyɛ́ eeme e hikóló hɛ́ mɔɔnyɛ́ hí Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́, anyía maáŋa mɔɔnyɛ́ ma ɛmbaka. » 7 Aáná bá ŋa bɔ́ lɔ́kɔ́mákána, bɔ́ ŋɔ́ kɔ ɔɔ́ndɔ́ esíéné na mɔɔnyɛ́ eémé, bé ŋeé yiíyi lɔ́ŋɔ anyía esíéné yɛ́ mɔmaa anyía yá bámɔ́kɔ́na haála hé onyíéke bekenyí. 8 Yaátɛ́ asana bá yá náŋa ɔ ɔlɔŋɔ esíéné eéyé ɔ ɔkɔɔ́háma aámbáya anyía « esíéné yɛ́ ɛmbaka. » 9 Asana eéyé ŋeé bínyíóyísínyi háyɛ Sélémi, *muhémúnyi bɛsana mɔ Bandɔ́mɛsɛ́, ŋaá táŋáka ; u ŋaá kɔ́ɔna ɔsɛ : « Bé ŋe bú hiíte biléŋú bɛ́ mɔɔnyɛ́ nyitíne na bíɔ́hátá eébí, mɔɔnyɛ́ amá baacɔ bé *Islayɛ́l ŋa bɔ́ sɔ́mbɔ́tɔ́na o wuúci ɔɔ́ndɔ. 10 Bé ŋe iínjíé mɔɔnyɛ́ eémé ɔ ɔwɔɔ́ndɔ esíéné yɛ́ mɔmaa. Aáná Otéŋí a Waáŋá Bandɔ́mɛsɛ́ ŋe yoónyísínyi ɔ mɛ laana anyía búa bɛ́kɛ́láka. » Yésus eé buúse bú Bílat ( Mak 15.2-15 ; Luk 23.2-5 , 13-25 ; Saŋ 18.28–19.16 ) 11 Bá ŋaá cɔ́bána Yésus eé buúse bú Bílat ; u ŋé bícónyi Yésus, ɔsɛ : « Mbá ɔ ɔ́ŋa otéŋí u Besuif e ? » Mbá Yésus ɔsɛ : « Kuɔŋɔ́ ɔ ŋɔɔ́ kɔɔna aáná. » 12 E elime eécí, ne betéŋínyi *beluli nyiínjie na *baáŋá bé *Besuif ŋe bú túme o wuúci túmé tɔkɔma mbá wuúci ta ɔbɛ́káma. 13 Mbá Bílat ɔsɛ nááyá : « Mbá ɔ tɛ ŋɔ́ɔ bɛ́sɔ́mɔ ta hɛkɔma e ? Tɛ́ka ɔ ŋɔɔ́ lɔ́kɔ́ma anamánamá cá tɔkɔma ecé bé ŋe bú o túme e ? » 14 Mbá u tɛ ɔ́mɔɔ́ háná wuúci bɛ́káma ta asana. Kɔ́mɛ́na ŋé kéké asana eéyé buéŋí. Bá ma sɔ́mbɔ́tɔ́na ɔwɔɔ́nɔ Yésus 15 Yááŋa anyía ɔ tuɔŋɔ tukime, e ekúlú yɛ́ bɔŋanda bɔ́ *Basíka, kɔ́mɛ́na ŋaá bá waá nyɛ́anakɛnɛna baacɔ bá bunɔŋɔ ɔɔcɔ ɔmɔtɛ́ u ciíbe cɛ ɛcaná awɔ́ bábɔ́ báta anyía wá nyɛána. 16 Aáná, etéeyé ekúlú, ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ ŋaá bá eé ciíbe cɛ ɛcaná, nyiínyi ɛ́cɛ [Yésus] Balábas, woómóomo a bɛsana a bɛɛbɛ́. 17 Ɛ́makɛ́la Bílat á lɛ́ca aáná anyía baacɔ beéŋí má bɔ́ bɛ́bándákána, mbá ɔsɛ : « Nu ŋa nɔ́ áamba anyía yámɛ banɔ́ nyɛanɛ́na [Yésus] Balábas ayɛ́ʼ Yésus awɔ́ bɔ́ ŋɔɔ́ lɔ́ŋɔ báyɛ Mesíi e ? » 18 Yááŋa anyía u ŋaá bá weé ményukune bɔmbányɛ bɔmbányɛ anyía bé ŋeé fiimbie Yésus nááyá a asana na muabɔ́ muliŋenene. 19 Ekúlú eyí Bílat ŋaá bá wa yánáŋa limine o okélísi baacɔ, oónyí ŋé wuúci tɔ́mɛ́na ɔɔcɔ na ɛsɔ́ma, ɔsɛ : « Cɔ́kɔ́lɛ, atɛ aáláka asana yɛ́ atálɛ́mánánɔ́ yɛ́ ɔɔcɔ eéyé ; bɛlamá áŋa bí mi yébíkínyi buéŋí buutú bɔ́ hɛ́nánɔ a yááyɛ́ asana. » 20 Aáná, ne betéŋínyi *beluli nyiínjie na *baáŋá bé *Besuif ŋaá bá bébú oósíkínyi nyɛkɔca nyɛ́ baacɔ anyía bá batá Bílat, wé beébe nyɛanɛ́na Balábas, mbá u kɛla anyía bá yɔ́ɔ́nɔ́ Yésus. 21 Kɔ́mɛ́na ŋa háná beébe bata ɔsɛ : « Aányɛ́ a baacɔ eebe béfendí nu ŋa nɔ́ áamba anyía yámɛ banɔ́ nyɛ́ánɛ́na e ? » Mbá báyɛ : « Balábasʼo ! » 22 Mbá ɔsɛ : « Anyána yámɛ nyɛmána wu ɔkɛla aná ne Yésus awɔ́ bɔ́ ŋɔɔ́ lɔ́ŋɔ báyɛ Mesíi e ? » Beébe bekime báyɛ : « Ɔ ɔmbásá ɔ ɔmuanáʼo ! » 23 Mbá ɔsɛ : « Bɔkɔ a bɔɔbɛ́ bɔ́ yaátɛ́ wáŋa ɔkɛlákánɔ́ e ? » Bé ŋé túné bɔmɛ́ta buáŋá báyɛ : « Ɔ ɔmbásá ɔ ɔmuanáʼo ! » 24 Ɛ́makɛ́la Bílat á lɛ́ca anyía cííyí ɛmbataka tɛ ŋɔ́ yɔɔ́lɔ ta a bɔkɔ, baacɔ cɔbaka bɔ́ cɔbaka ne buúse o otuŋulinyi, u ŋa bata menyífé, u ŋá bɛ́súáka aabá eé buúse bɔ́ baacɔ bá hɔ́á, mbá ɔsɛ : « Ɛ tɛ ámɛ bá wu ɔbɛ́túáhɛ́na owé ú atálɛ́mánánɔ́ yɛ́ ɔɔcɔ eeye aámɛ a aatɔ́ ; wáánɔ́ ú ŋá lɛ́ca ! » 25 Mbá baacɔ bekime báyɛ : « Tú me sú lumitine ɔbɛ́túáhɛ́na úúyé owé aasɔ́ a bɛɛtɔ́, na basɔ́ na báásɔ́ baáná áyá ! » 26 Aáná Bílat ŋé beébe nyɛanɛna Balábas ; u ŋé iínjie makɛ́nda anyía bé súbéke Yésus ne mesue, nyi beébe wuúci fiimbine eényí anyía bé keé wuúci aátákɛ́na ɔ ɔmbásá. Bicénji ŋa bɔ́ cɛ́ca Yésus ( Mak 15.16-20 ; Luk 23.11 ; Saŋ 19.2-3 ) 27 Aáná bicénji bɛ́ kɔ́mɛ́na ŋaá hámánáná Yésus eé ciíbe cɛ kɔ́mɛ́na, bɛ́ ŋá bándáka úúbú ɔlɔŋɔ okime aáyá a maabána. 28 Bí ŋeé wuúci laŋɔ́náka, bí ŋé wuúci laŋá kaba e cibólótoto ; 29 bɛ́ ŋaá nuáka oboŋoli na ɛsándá, bí ŋé wuúci háya a aatɔ́ háyɛ atamba yí butéŋí. Bí ŋeé wuúci íínjíé nɔtɔŋɔtɔ́ŋɔ́ ɔ ɔɔbɔ́ ú manɔ́mɛ i iŋetí ci otúmbe ú butéŋí, aáná bí ŋeé wuúci túmékíne eŋéndu, bí wuúci cɛ́cáka báyɛ : « Hɔɔ́ɔʼ, Otéŋí u *Besuif ! » 30 Bí wuúci túékíne maatá, bí wuúci súbéke a aatɔ́ na nɔtɔŋɔtɔ́ŋɔ́ enú bí ŋeé hitútúne e uúyé ɔɔbɔ́. 31 Ɛ́makɛ́la bíé wuúci cɛ́cáká aáná, bí ŋé wuúci laŋɔ́na kaba e cibólótoto eécí, bí ŋé wuúci hélúmúnyi bíáyɛ́ bɛlaŋa ; nyi wuúci cɔbana eényí o okoó wuúci aátɛ́na ɔ ɔmbásá. Bá ma yaátákɛ́na Yésus ɔ ɔmbásá ( Mak 15.21-32 ; Luk 23.26-43 ; Saŋ 19.16-24 ) 32 Ekúlú ayɛ́ bá ŋa bɔ́ bá bábɔ́ cɔ́cɔbakana Yésus o okoó wuúci aátɛ́na ɔ ɔmbásá, bá ŋá bɔ́ ɔ́ɔ́ndɛ́mána Símon, ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ u bálɛ́ka ci Silɛ́ɛn. Bicénji ŋé wuúci éékínyi ɔbɛ́túáhɛ́na ɔmbásá ú Yésus. 33 Bá ŋga háma aá haála ahá bɔ́ ŋɔɔ́ lɔ́ŋɔ báyɛ « Kɔlɔkɔ́ta » ; ɛ́cɛ « haála há nuɔ́ŋɔ́lɔ́ŋɔ́lɔ. » 34 Bicénji ŋa sɛ́ bíé wuúci múúsi meluku a mááŋa malatákánɔ́ na bɔkanyɛ́ abɔ́ bɔ́ ŋɔ lɔ́ŋɔ anyía míile, mbá ekúlú eyí u ŋeé meéme ɔɔ́kɛ́tɛ́na, wuúci ta ɔmúá. 35 Nyíábɔ́ nyɛátákɛ́na Yésus eényí ɔ ɔmbásá, bá ŋá aáfákána bíáyɛ́ bɛlaŋa, ɛ́cɛ bá ma bɔ́ ááhakɛna ɔndɔŋɔ o omenyi bɔlaka abɔ́ ɔɔcɔ okime eé beébe áŋa wu ohiite. 36 E elime eécí, bé ŋe bú límékíne a bɛtáta. 37 Bɔ́ ŋɔ yɔɔ́ŋɔ́kɔ hɛkɔma ehí bé ŋeé wuúci ɔɔ́nɛ́na e hiíhi ; bɔ́ háya ɔ ɔmbásá, ɔ ɔmuaná ú aatɔ́ yí Yésus. Bɔ́ ŋɔ yɔɔ́ŋɔ́kɔ báyɛ : « Ooci áŋa Yésus, otéŋí u *Besuif. » 38 Bá ŋa bɔ́ aátákɛ́ná tɔ́na baŋána béfendí ɛ ɛmbásá hoóhi ne Yésus : Ooci ɔ ɔmbásá a wɔ́mɔtɛ́ a aháŋá yɛ́ ɔɔbɔ́ ú manɔ́mɛ, ooci a wɔmɔtɛ́ ɔ ɔmbásá a wɔ́mɔtɛ́ a aháŋá yɛ́ ɔɔbɔ́ ú meényi. 39 Baacɔ a bá ŋa bɔ́ bá bábɔ́ hɔ́laka aáhá ŋa bɔ́ bá bébú wuúci ɔɔ́mbɔ́náka, bé wuúci bíbúnúnéke, 40 bá kɔ́ɔnaka báyɛ : « Ɔnɔ́kɔ́, kuɔŋɔ́ awɔ́ ɔ ɔ́ŋa wu ɔkataka *Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́, wɔ́ɔ falɛfɔtɔkɔna ci etémbí ɔ mɔɔ́sɛ́ matátɔ́, bínóhí kuɔŋɔ́ bɛ́muátá aná ; sɔ́ɔ́na ɔ ɔmbásá mbɔ́kɔ ɔ ɔ́ŋa Ɔɔ́nɔ́ u Bandɔ́mɛsɛ́. » 41 Híáná tɔ́na, ne betéŋínyi *beluli nyiínjie, ne *beékúnyi bikotí, na *baáŋá bé Besuif ŋa bɔ́ bá bábɔ́ ɔɔ́mbɔ́náka Yésus, bá kɔ́ɔnaka báyɛ : 42 « U ŋo nóhíki baacɔ bé etémbí, mbá u tɛ a bá wu obínóhi wuúci bɛ́muátá ! Otéŋí u *Islayɛ́l oócí aáná e ? Wá sɔ́ɔ́na ɔ ɔmbásá aná, mbá tuásɔ́ háya mɔŋɔlɛ́ nááyá. 43 U ŋaá háya mɔŋɔlɛ́ ná Bandɔ́mɛsɛ́. Ɛ́hɛ́ɛ, mbɔ́kɔ Bandɔ́mɛsɛ́ ŋeé wuúci léne, wé wuúci háŋɔ́na aná ! Tɛ́ka u ŋaá kɔ́ɔ́na ɔsɛ wáŋa Ɔɔ́nɔ́ u Bandɔ́mɛsɛ́ e ? » 44 Ta baŋána a bá ŋa bɔ́ bá baátákɛ́nánɔ́ ɛ ɛmbásá ɔlɔŋɔ ne wuúci ŋaá bá bébú wuúci ɔɔ́mbɔ́náka tɔ́na. Owé ú Yésus ( Mak 15.33-39 ; Luk 23.44-48 ; Saŋ 19.28-30 ) 45 O otúme ɛ ɛkatɛ́katɛ́ cɛ buɔ́sɛ́, ɔ ɔkɔɔ́háma i injéŋí ciíci ɛ́tátɔ́, ibíne ŋaá kua i iisí ikime. 46 I injéŋí ɛ́tátɔ́ eécí aná, Yésus ŋó bókíte buáŋá ɔsɛ : « Eli, Eli, lama sabaktani ? », ɛ́cɛ anyía « Ciamɛ Bandɔ́mɛsɛ́, ciamɛ Bandɔ́mɛsɛ́, anyíatɛ́ ɔ́ mɔɔ́ mɛ bɛ́yúata e ? » 47 Ɛ́makɛ́la bɔ́mɔtɛ́ a baacɔ a bá ŋa bɔ́ bá aáhá tálɛ́mákɛ́na ábɔ́ lɔ́kɔ́ma aáná, báyɛ : « U ŋɔɔ́ lɔ́ŋɔ Éli. » 48 Hí a yaátɛ́ ekúlú, ɔɔcɔ a wɔmɔtɛ́ eé beébe ŋá cabɛ́tɛ́na ɔ ɔcabɛtɛna, ú ŋge yubíne kɔcá a bɛányákánɔ́ bí meluku, u ŋé ciíci fekí a nutɔŋɔtɔ́ŋɔ́, u ŋé ciíci kosíti e nyuúté nyí Yésus anyía wɔ́ cɔ́njɔkɔ. 49 Mbá bɔsɔ́ɔ́kɔ́ ɔ bɔ́mɔtɛ́ báyɛ nááyá : « Caŋá ɔ wɔɔ́kɔ ; túɔ cɔba ɔ ɔlɛca mbɔ́kɔ Éli ŋa fáaya, yó koó wuúci kétúnyi ɔ ɔmbásá. » 50 E ekúlú eéyé Yésus ŋe túné bókíte bɔ́áŋánáŋána, nyiomboko aatɔ́ eényí. 51 Hí e ekúlú etéeyé, ekéti yɛ́ bɔlaka a yɛ́ ŋaá bá yá sɔ́mbɔ́tɔ́kɔ́na *Ciíbe cɛ Bandɔ́mɛsɛ́ ŋa láhɛa ɛ ɛkatɛ́katɛ́, o otúme ɔ ɔmuaná ɔ ɔkɔɔ́háma ɛ ɛmbana. Aáná ɔmɛsɛ́ ŋeé bínyiétínyi, bɛandándá bɛ́ andányɛ́ bíɔ salɛaka. 52 Biinyie bíó hélunueke, bɛlɔ́ŋɔ́ biéŋí bɛ́ bɛtálɛ́mánánɔ́ bɛ́ baacɔ ŋá háányúáka o owé ; 53 bɛ́ ŋá hámɔ́kɔ́na e biinyie. Ɛŋakɛlá Yésus á háányúa o owé, bí ŋge oófókíne e efúúménénú yɛ́ bálɛ́ka. Baacɔ beéŋí ŋe bú biíbi lɛcáka na cáábɔ́ eése. 54 Ne mutéŋínyi bicénji etíne atáánɔ na bɔsɔ́ɔ́kɔ́ a bá ŋa bɔ́ bá aáhá ne wuúci a bɛtáta bí Yésus ŋa bɔ́ lɛ́caka na ɔmɛsɛ́ ewú ú ŋe bínyiétínyi na bɛsana a bɛ́ ŋa bɛ́kɛ́láka e úúyé owé. Aáná bulíkílíki ŋeé beébe tímbíé, bá nákamaka, mbá báyɛ : « Yááŋa taaká anyía ɔɔcɔ ooci ŋaá bá Ɔɔ́nɔ́ u Bandɔ́mɛsɛ́. » 55 Bɔ́mɔtɛ́ beénjú ŋa bɔ́ bá tálɛ́mákɛ́na enenyíé, bé bísíémúkúnyi. Beébe eébé bá ŋa bɔ́ bá ɔlɔŋɔ ne Yésus o otúme a *Kalilé, bé wuúci kɛlakɛna masɔ́ma. 56 Eé beénjú eébé, na Malíi, itónyi cɛ Makatala, na Malíi, iinyí cɛ na Sáak na Yɔ́sɛb, ne oónyí u Sebeté a wáŋa iinyí cɛ bááyɛ́ baáná béfendí, ŋa bɔ́ bá. Bé meé nyie Yésus ( Mak 15.40-47 ; Luk 23.49-56 ; Saŋ 19.25 , 38-42 ) 57 Nanyiɔ́fɔ́ eényí, ɛnɔ́mɛ cɛ ɔɔcɔ u bálɛ́ka cɛ Alɛmatɛ́, nyiínyi ɛ́cɛ Yɔ́sɛb, ŋa kaáháma. U ŋaá bá tɔ́na *muákɔ́nɛ́na a mumɔtɛ́ mu Yésus. 58 Wuúci oócí u ŋga báta Bílat omime ú Yésus. Aáná Bílat ŋe yiínjie makɛ́nda anyía bé wuúci iínjíé. 59 Yɔ́sɛb ŋé hiite omime, u ŋá bákákɛ́na na ɔmbɔ́mɔ́, 60 nyikeényie eényí a yááyɛ́ eenyie a yɔɔ́sɔ eyí u ŋeé tímísíki a nyɛndányɛ́ noómi. E elime eécí, u ŋeé fúŋúlísíki yaandándá yɛ́ nyɛndányɛ́ e nyiofine nyí eenyie, u ŋé súéte. 61 Na Malíi, itónyi cɛ Makatala, na Malíi ooci a wɔmɔtɛ́ ŋa bɔ́ bá límine enenyíé, eenyie eébú eé buúse. Bibulúsu ŋa bɔ́ táta eenyie yí Yésus 62 Ɔ ɔyá ɔyá, buɔ́sɛ́ a bɔ́ ŋaá látá buɔ́sɛ́ bɔ́ ɔbɛ́tábɔ́nákɛna ehélúme yí *Besuif, ne betéŋínyi beluli nyiínjie na Bafalisiɛ́ŋ ŋa bɔ́ cɔ́ba ná Bílat, 63 mbá báyɛ nááyá : « Otéŋí, tu ŋa sɔ́ bɛ́táá anyía ekúlú ayɛ́ ɔfalafala ooci ŋaá bá wa yánáŋa o olíhe, u ŋaá bá waá kɔɔnaka ɔsɛ u káá háányua o owé e elime cɛ mɔɔ́sɛ́ matátɔ́. 64 Iínjíé makɛ́nda aná ma ɔkɔtátáka eenyie ɔ ɔkɔɔ́háma ɔ mɔɔ́sɛ́ eémé matátɔ́, ananyía bááyɛ́ *baákɔ́nɛ́na tí ke éébe omime, mbá bé húlikinyi baacɔ bá bunɔŋɔ anyía u ma háányua e biwéewé ; keyé afala yí elime eéyé káá bá na makɛ́nda buéŋí ɔ ɔhɔla afala yí buúse. » 65 Mbá Bílat ɔsɛ : « Oo, i ŋé mi lumítíne ; ánɔ ka háya bíánɔ́ bibulúsu, bɛ́a tátáka eenyie eéyé, háyɛ bú ŋaá banɔ́ bíléníne. » 66 Bá ŋá cɔba, bé ŋé súŋé nyɛndányɛ́ bɔmbányɛ bɔmbányɛ e nyiofine nyí eenyie, bé ŋé síke bibulúsu o o yiíyi tátáka. |
© 2008, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.