Samuel 1 17 - Katɔti Ɔku Kedee

Dawid Ɔ́du Goliat

¹ Na uwi ɔmmɔ kemmo ni, Ƒilistiƒuɔ básala bana bekpone na Soko na Yuda kalɔ kemmo ka betékpo. Anwuɔsu bátáda keliekɔ na Soko ku Aseka ntɛ na kesii kani baalɔ banii Eƒes-Damin.

² Na Saul ku Israelƒuɔ bekpone lɛnɔ báda keliekɔ, na kesii kani na baalɔ banii Ela Kɔwɛ kemmo. Na báklibi lɛlɔ ka bekpo Ƒilistiƒuɔ.

³ Anwuɔsu ɔkwalɛ ɔmmɔ ɔkya bana akpa anyɔ ntɛ, na Ƒilistiƒuɔ beli kɔbi kunwi lili na Israelƒuɔ lɛnɔ beli kɔbi kunyɔdi lɛlɔ.

⁴ Amu na ɔnana ɔdi na baalɔ banii Goliat na ɔdi ukpone lɛlɔ ɔdine ɔdi ɔ́lɛ ɔ́si Ƒilistiƒuɔ bekpone akɔ úbo, na ɔ́si ɔma ɔni na baalɔ banii Gat kemmo. Ɔnana ɔmɛni ɔ́kuku utulo lɛgba bɔka yaalenwi.

⁵ Lɛbualagyie kabua kadi kebi-nwu lili. Na lɛbualagyie kalɛkɛ bonwu kadi kebi-nwu kayi na kalɛkɛ kammɔ lɛti unu ɔbla aani antabi koƒo kumodi unu.

⁶ Na adi lɛnɔ ada-nwu lɛgba na aagyumana-nwu, asa na lɛbuala lɛtula bonwu lɛdi lɛda-nwu kama kukulo.

⁷ Nwuna ugyii lɛtula gyɔlɔɔ lɛni na ɔda use aani bedine ɔkɔlɔ. Na lɛbuala lɛni ntu-nwu kenye unu ɔbla aani antabi akyami maatɛ unu. Anwuɔsu ukpone ɔbambadi ɔni muuti nwuna agyumanala ɔɔtɔ-nwu anumi uwi biala.

⁸ Amu na Ƒilistini ɔmɛni ɔ́va ku lɛdi momoomo ɔnini, “Bi ɔsu na bíbo bínye mmɔ bɛnii abu Ƒilistiƒuɔ na bibekpoku? Ƒilistini ukpone lɛlɔ ɔdine unengudi ƒui na ndi, na amii lɛnɔ bɛdi Saul bekpone. Bidie bina ukpone unengudi ƒui na ubo ubasiaku-mi na mɛni.

⁹ Na si ɔ́kana na úkpoku-mi na ɔ́du-mi ni, bɔdubunwini bɔkya-mii kalɔ na butaabla-mii kabla. Na si ami nádi-nwu lɛlɔ na lɛ́du-nwu ni, bɛdubɔkya-bu kalɔ na bitaabla-bu kabla.”

¹⁰ Amu na Ƒilistini ɔmmɔ ɔ́su ɔnini, “Na ɔmwi ni, mɔɔsu amii Israelƒuɔ ka naaanu bina ɔyikun taakya lɛla lɛdi kemmo munu munu. Bidie ɔnana ɔni na ɔnii ubo kayi na ubo na ami ku-nwu bukpo.”

¹¹ Ka Ɔga Saul ku Israelƒuɔ bakladi bénu Ƒilistini ɔmmɔ kenye kamɛni ni, liƒu lɛ́da-ma na báyia geen.

¹² Na Saul lɛga bɔdi uwi kemmo ni, unengu ɔdi ɔ́kya na baalɔ-nwu Yisai. Ɔdi Eƒrat kɔdua ukyuli na ulie Betlehem na Yuda kalɔ lɛlɔ, na ɔ́ɔbi geen. Ubo bebi bananabi maane. Na bebi bammɔ akɔ unwi ndi Dawid.

¹³ Yisai ɔmɛni bebi benengudi ɛtɛ báasiaku Saul bésie kekpokɔ. Bana atɔ asia ndi Eliab ku Abinadab ku Sama.

¹⁴ Na Dawid ɔdi bana kawɔkpulo.

¹⁵ Anwu muusié Saul kudɔ teesie taasɔ taatánu ɔti bebuo lɛlɔ na Betlehem.

¹⁶ Na emeyi aavlene kemmo ƒui ni, Ƒilistini ɔmɛni uusié teebo teebenye mmɔ lɛdigye ku useyi uwi taakun lɛmɛnɛ taakya Israelƒuɔ bammɔ.

¹⁷ Limeyi lɛdi ni, Yisai ɔ́su Dawid ɔnini, “Ti antabi agyidi amɛni ku bodobodo leevu ɔmɛni sienku ƒula banwani na bekpone keliekɔ kesii kani na bakya.

¹⁸ Na eti bebuo anyi ntu akuladi eku leevu amɛni esienku bekpone ɔtɔnkune ɔmmɔ. Na anu kalɛ na ƒula banwani bakya, na abasu-mi na lɛti si bakya kaduɛ.

¹⁹ Ama ku Israelƒuɔ banana bakladi ƒui nkya Ela Kɔwɛ kɔmmɔ kemmo beekpóku Ƒilistiƒuɔ.”

²⁰ Kadi kegye ɔtanta tutuutu ni, Dawid ɔ́da baƒonu bammɔ ɔ́kya lɛlɔ ɔnune bamba enu kemmo, na únyimi ala ɔ́sia nwuna bebuo ala utine lɛlɔ na ɔ́yu ulu ɔ́tɔlɔ kalɛ na ɔti ɔ́su-nwu. Nwuna mmɔ buduo kani na uunú ka beebó kekpo kudu ka bata besie kekpokɔ.

²¹ Na sɔsɔ Israelƒuɔ ku Ƒilistiƒuɔ bammɔ béesie beenye anumi ku anumi ka beteekpo.

²² Mmɔ kani na Dawid ɔ́da nwuna ala úse ɔgyumanane ɔni nnye mɔɔnu ala lɛlɔ kudɔ, na úkeli úsie útákya ɔnwani bene kenye.

²³ Ka benye baatɛmi kani na Goliat Ƒilistini ɔmmɔ ɔ́sɔ ɔ́da úbalɛ ku nwuna lɛmɛnɛ bɔkun ku kɔvanu etemila, na Dawid únu.

²⁴ Ka Israelƒuɔ bánu ka Goliat ɔ́sɔ ɔ́da úbalɛ kani na békeli bébo kama ku liƒu.

²⁵ Na uwi ɔni náavi kemmo ƒui ni, Israelƒuɔ bamɛni bátaasu lɛlɔ banini, “Bɛnu kalɛ na ukyuli ɔmɛni uusié teebo teebedumi-bu bɔdi. Nsu Ɔga Saul ɔ́ɔsu ka ɔdubuti nwuna ubidi ulekubi bute ukyuli ɔni makana Ƒilistini ɔmɛni bɔdu na uti. Na ɔni nsɔ nsia lɛnɔ ndi ka ukyuli ɔmmɔ ku nwuna ɔtɔ kemmo bekyuli ƒui basɔ baaadubo kalɔ kammɔ kemmo kuyii kɔdi butaaƒɔ teete ɔga. Na ɔmmɔ kama ɔga ɔmmɔ ɔdubute ukyuli ɔmmɔ ala pii.”

²⁶ Ka Dawid úbo úbasiaku lɛla lɛmɛni ni, úye ukpone ɔni nnye nwuna kɔmadɔ ɔnini, “Bi na badubo bɔbla bute ukyuli ɔni makana Ƒilistini ɔmɛni bɔdu na ɔda bula kadi Israelƒuɔ kɔƒa bɔkya ɔya? Ɔma na Ƒilistini ɔni na útekulo lego mɛni ɔɔkali ka ɔdi na ubataakun lɛmɛnɛ taakya Katɔti ɔni nli ngba uwi ƒui bekpone lɛni?”

²⁷ Amu na bekpone bammɔ básɔku ala ani na Ɔga Saul ɔ́su ka wete ukyuli ɔni madu Goliat mmɔ báka béte Dawid.

²⁸ Ka Dawid ɔnwani unengudi Eliab únu ka Dawid ku bekpone bammɔ benye baatɛmi ni, ɔ́kɛ kɔnyi ɔ́kya-nwu geen na úye-nwu ɔnini, “Bi na ébo aawia mɛni? Ɔma na áda baƒonu ɛlɛɛ bammɔ ése na ɔɔnu lɛlɔ? Ngyi-ɔ kalɛ na aakun ala lɛmɛnɛ ku kayi kekpidi kani nkya-a. Ɔɔɔdi kekpo kamɛni ɔsu na ébo mɛni abanu lɛla lɛni mɔɔlɛ́?”

²⁹ Mmɔ Dawid údie ɔnwani kenye ɔnini, “Bi na lɛ́ɛbla ɔƒɛni? Naaakana lɛla lɛdi lɛnɔ buye bunu?”

³⁰ Amu na Dawid únwini na úye ukpone bamba lɛla lɛmmɔ kani na anwu lɛnɔ kenye kani na básu-nwu kudeedi mmɔ kani na anwu lɛnɔ ɔ́su.

³¹ Bekpone bamba bénu lɛla lɛni Dawid ɔ́su na bésie batásu Ɔga Saul. Anwuɔsu Saul ɔ́tala na bátálɔ Dawid béboku.

³² Amu na Dawid ɔ́su ɔnini, “Ɔga Ɔbune, utalɛka Ƒilistini ɔmɛni ɔnu-bu aani bekyuli bani na bubo liƒu. Ami ndubusie na ntékpoku-nwu!”

³³ Mmɔ na Saul ɔ́su Dawid ɔnini, “Naaanu kalɛ na adubuti adi ukyuli ɔmɛni lɛlɔ. Ɔsika ɔnamu kani na adi na anwu ɔdi ukpone ɔ́si nwuna lɛkloƒu uwi ƒui úbedu ɔƒaani.”

³⁴ Nsu Dawid ɔ́su Saul ɔnini, “Mina ɔti baƒonu lɛlɔ kani na mɔɔnu uwi biala. Na si gyata iye kegidi kéƒie ɔdi ni,

³⁵ mɔɔsiaku-nwu kama teetédu ka lɛ́ƒɔ-nwu nwuna kudɔ. Na si ɔdi únwini ɔnii uukpóku-mi ni, mɔɔda-nwu lɛkoolobi na lɛdu-nwu.

³⁶ Ami ƒula kabla ɔblane lɛ́ɛdu gyata ku kegidi. Na ndubɔkana na lɛdu Ƒilistini ɔni nétekulo lego mɛni lɛnɔ aani bana kalɛ, ɔsika ɔ́nu Katɔti ɔni nli ngba bekpone ka baaadi lɛla lɛdi na nwuna anumi!

³⁷ Unwoti ɔni nédie-mi ɔ́siku gyata ku kegidi aƒiɔ akɔ ndubudie-mi bɔsiku Ƒilistini ɔmɛni enu kemmo.” Amu na Saul ɔnini, “Ɔdia, amu teesie na etékpoku-nwu. Bula ƒui bubo lɛnunsia ka Katɔti ɔdubo-ɔ bubunku na akana-nwu lɛlɔ bɔdi.”

³⁸ Saul ɔlati ubo kekpo awu ku adala bamba na úti-nya úte Dawid ku lɛbuala kabua na úbi lili.

³⁹ Amu na úti kewii lɛnɔ ɔ́bala nwuna kavobi na úsie ɔ́vi. Nsu Dawid ɔnini, “Ala amɛni átama-mi bɔkya na naaakana na lisie lɛvi muedi.” Anwuɔsu Dawid údie ekpola ammɔ úwi.

⁴⁰ Na úti nwuna ugyii ɔdadi ɔni na ɔɔkpanku bebuo na ɔ́tɔlɔ úsie ketu kadi útála atabi suɛlɛ suɛlɛ alɔ ɔ́kya nwuna koƒo kemmo. Amu na údie nwuna kavwinvwi ɔ́da kɔnu, na úti ulu ulu kɔnakunwi úsela Goliat kudɔ.

⁴¹ Na uwi ɔmmɔ kemmo ni, Goliat ɔ́ni uudé Dawid, na nwuna ukpone ɔni nti-nwu ekpola ɔtɔ-nwu anumi.

⁴² Nsu ka Goliat ɔ́nu Dawid ni, ɔ́nu ka okloƒu kani na ɔdi. Na ina ka ubo ɔlɔkplu na ɔɔdia bɔnu ni, nwuna lɛlɔ líƒi-nwu livo.

⁴³ Amu na Goliat úye Dawid ɔnini, “Bi ɔsu na ada ugyii ɔmmɔ? Munuu ákali ka akpewe ɔdi na adubo ebebo adu yoo?” Mmɔ na ɔ́kpali nwuna baƒiɔ na ɔ́kanti ɔ́kya Dawid na úwida-nwu ɔnini,

⁴⁴ “Awɔ, bo mɛni na lɛtina-a lɛla lɛdi. Ndubo-ɔ bɔmɛnɛ eku eku lite baasɛ ku beƒiebuo na bakun!”

⁴⁵ Amu na Dawid ɔ́su-nwu ɔnini, “Awɔ ni, ƒula kewii ku lɛtula ku lɛbuala kalɛkɛ kani na ada aagyumana lɛlɔ kani na ada ebekpo-mi. Nsu ami ni, nkɛ ku Unwoti Ɔyikune ƒui lɛnyi kemmo mbekpoku-ɔ. Na anwu ndi Israel bekpone Katɔti ɔni na awɔ eedumi.

⁴⁶ Nsu ɔmwi ni, Unwoti ɔdubɔya na lɛdi-ɔ lɛlɔ. Na ndubukulo-ɔ lili lɛnɔ. Na ɔɔɔdi ɔmmɔ lɛti pɛ. Mmomu bina Ƒilistiƒuɔ bekpone ni, badubo-ma bɔdu geen ɔmwi limeyi lɛmɛni lɛlɔ na bana ɔlɔna unwini lɛdila ute baasɛ ku bebuo bamba na bakun. Na kayawi bekyuli ƒui banu bati ka abu Israelƒuɔ ni, bubo Katɔti ɔni muukpó teete-bu.

⁴⁷ Lɛla lɛdi litatɔlɔ-ɔ, ɔsika Unwoti mɔɔyá na ukyuli ɔɔdi lɛlɔ, na ɔɔɔdi kewii iye lɛtula ɔyikun kemmo. Ɔsika kekpo kammɔ kadi Unwoti kadi. Na anwu ɔmmɔ ndubɔya na bɔdi-ɔ lɛlɔ lɛnɔ.”

⁴⁸ Na ka Goliat ɔɔní uudé-nwu ni, Dawid lɛnɔ úkeli úsela na basa na bekpo.

⁴⁹ Amu na ɔ́kya kɔnu nwuna koƒo kemmo na údie lɛtabi ɔ́kya nwuna kavwinvwi kemmo na úƒwimi ɔ́siaku Goliat. Lɛtabi lɛmmɔ lítáda-nwu lɛtɛntɛ na lɛ́ƒuala líduo-nwu lili kemmo na Goliat úbuli útébi kalɔ.

⁵⁰ Anwuɔsu Dawid úti kavwinvwi lɛtabi linwi ɔ́du Goliat ɔni ndi Ƒilistini ɔni na ɔɔɔda kewii muedi.

⁵¹ Amu na Dawid úkeli úsie Goliat kudɔ na kesii kani na úbuli ɔtɛ mmɔ. Na ɔ́ni Goliat ɔlati kewii kani nkya-nwu livuo kemmo na nwuna ɔƒɛnyi ɔ́kpa, na ɔ́tu-nwu ɔ́du na úkulo-nwu lili. Ka Ƒilistiƒuɔ bekpone bakladi bánu ka ukpone unengu ɔni lɛlɔ na ama baakun lɛmɛnɛ úkpi ni, bana ƒui békeli bátɔlɔ.

⁵² Na Israel ku Yuda bekpone bávwi kekpo lise ku kudu momoomo na bábɔku Ƒilistiƒuɔ bekpone bammɔ laa bétédu bana lɛma linengudi lɛni ndi Gat ku Ekron kɔbanye. Na bádu bana bekpone bammɔ béwi ulu lɛlɔ geen úsela ɔma ɔni baalɔ Saraim.

⁵³ Ka Israelƒuɔ báda-ma bɔbɔku báya ni, bénwini bébo kesii kani na Ƒilistiƒuɔ báda bana keliekɔ mmɔ na bébeti bana ala ani na báda bése mmɔ ƒui.

⁵⁴ Dawid úti Goliat lili úsienku Yerusalem. Na úti Goliat ekpola ani na úti mmɔ úwi nwuna ɔtɔ.

⁵⁵ Uwi ɔni na Dawid úsela utékpoku Goliat ni, Saul ɔ́nu-nwu. Na úye nwuna bekpone ɔtɔnkune Abner ɔnini, “Ɔma ubidi ndi okloƒu ɔmmɔ?” Mmɔ na Abner údie kenye ɔnini, “Bula Ɔga Ɔbune, geen geen ni, lɛɛɛgyi kebii kammɔ ɔti.”

⁵⁶ Amu na Ɔga Saul úbo Abner ɔda ɔnii ɔwia ɔ́ti Dawid ɔti lɛnyi na ɔya-nwu na ɔti.

⁵⁷ Uwi ɔni na Dawid únwini úsie bana keliekɔ na Goliat bɔdu kama ni, Abner ɔ́kpanku-nwu úboku Saul kudɔ. Na úbenye Saul anumi na ɔmu ɔda Ƒilistini ɔmmɔ lili.

⁵⁸ Mmɔ na Saul úye Dawid ɔti lili. Na Dawid údie kenye ɔnini, “Ƒula kabla ɔblane Yisai ubidi na ndi. Na ɔ́si Betlehem.”