Baga 1 22 - Katɔti Ɔku KedeeKenye Udiene Mikaia Údie Kenye Kekpidi Na Ahab Lɛlɔ 1 Na akwa atɛ sɔɔn kemmo ni, Israelƒuɔ ku Siriaƒuɔ béli na atubɔyɔ kemmo. 2 Na lɛkwa lɛtɛdi lɛmmɔ kemmo ni, Yehosaƒat ɔni mɔɔdi lɛga na Yuda úsie útánu Israelƒuɔ ɔga. 3 Na Israelƒuɔ ɔga ɔ́su nwuna kabla bablane ɔnini, “Bɔgyi na bɛɛɛgyi ka abu mbo Ramot-Gilead ɔsu búdie lɛlɔ atu na bulie na bulála lɛla lɛdi na bɔƒɔ mmɔ bɔsiku Siriaƒuɔ ɔga kudɔ?” 4 Anwuɔsu úye Yehosaƒat ɔnini, “Adubo ebebunku-mi na butékpoku Ramot-Gilead?” Amu na Yehosaƒat údie Israelƒuɔ ɔga kenye ɔnini, “Nse aani ƒula kalɛ na mina bekyuli badi ƒula bekyuli na mina bapɔnkɔ badi ƒula bapɔnkɔ.” 5 Nsu Yehosaƒat ɔ́sɔ ɔ́su Israelƒuɔ ɔga ɔnini, “Mmomu, ka Unwoti kasusu bɔwia asa.” 6 Ɔmmɔ ɔsu Israelƒuɔ ɔga ɔ́lɔ kenye bediene eti maane (400) ɔ́sala na úye-ma ɔnini, “Nteesie Ramot-Gilead na ntékpoku-ma munuu ntesie?” Amu na kenye bediene bammɔ básu-nwu banini, “Teesie! Ɔsika Unwoti ɔdubo-ma buti bɔkya awɔ ɔga enu kemmo.” 7 Nsu Yehosaƒat úye Israelƒuɔ ɔga ɔnini, “Unwoti kenye udiene biala ɔ́sɔ uuubo mɛni na buye-nwu litemi lɛmɛni bunu?” 8 Amu na Israelƒuɔ ɔga údie Yehosaƒat kenye ɔnini, “Kenye udiene unwi ɔdi úbu ɔni na bɔkana buye-nwu Unwoti kasusu bunu, nsu muukisi-nwu. Ɔsika ulédie kenye kabuni biala na mina lɛlɔ. Na kenye biala wasu mina lɛlɔ kaaadia. Na anwu baalɔ Mikaia, na ɔdi Imla ubidi.” Amu na Yehosaƒat ɔ́su Israelƒuɔ ɔga ɔnini, “Útalɛka asu lɛni.” 9 Ɔmmɔ ɔsu Israelƒuɔ ɔga ɔ́lɔ nwuna kabla ɔblane unwi na ɔ́su-nwu ɔnini, “Tiku Imla ubidi Mikaia boku mɛni ɔƒaani.” 10 Na Israelƒuɔ ɔga ku Yudaƒuɔ Ɔga Yehosaƒat bakya bana baga ala na beli bana baga eboku lɛlɔ. Na beli Samaria ulu lɛlɔ na kesii kani baakɔ́ ɔlaaƒɔ. Na kenye bediene bammɔ ƒui beli-ma kudɔ baasu ala na bana anumi. 11 Na Kenaana ubidi Sedekia úti lɛbuala na ɔ́bla bebuo ese anyɔ adi na ɔ́su ɔnini, “Lɛni na Unwoti ɔɔsu ɔnini, ‘Ese amɛni na adubuti akya Siriaƒuɔ ɔlɛ lɛlɔ útédu ka áyila-ma udu ƒui.’ ” 12 Na lɛni kani na kenye bediene bakladi ƒui lɛnɔ baasu banini, “Biteesie bitékpoku Ramot-Gilead na bɛdubɔdi-ma lɛlɔ, ɔsika Unwoti ɔdubuti-ma ɔkya ɔga enu kemmo.” 13 Na ɔtalane ɔni bátála ka útéti Mikaia uboku mmɔ ɔɔsu Mikaia ɔnini, “Nu, awɔ lɛti pɛ ndi kenye udiene ɔni nébu. Na kenye bediene bakladi baasu lɛla lɛni ndia teete ɔga. Anwuɔsu, ya ƒula etemila ku bani ngye adi abla unwi. Na asu lɛla lɛni ndubɔyɔ ɔga kaƒɔ.” 14 Nsu Mikaia údie kenye ɔnini, “Na Unwoti ɔni nli ngba lɛnyi kemmo ni, lɛla lɛni na Unwoti ɔ́su-mi kani ndubo bɔsu.” 15 Uwi ɔni na Mikaia úbeduo ni, ɔga úye-nwu ɔnini, “Nsie ntékpoku Ramot-Gilead munuu ntesie?” Amu na Mikaia údie kenye ɔnini, “Teesie na etékpoku-ma, na adubɔdi lɛlɔ. Ɔsika Unwoti ɔdubuti-ma ɔkya-a enu kemmo.” 16 Mmɔ na ɔga ɔmmɔ úye Mikaia ɔnini, “Kɔlɛ na ɔlɛka lɛya-a na ese kenye ka alasu lɛla lɛdi eletulo lɛla lɛni ndi sɔsɔ geen litemi na Unwoti lɛnyi kemmo?” 17 Mmɔ na Mikaia údie kenye ɔnini, “Lɛ́nu ka Israelƒuɔ ƒui bégyingya bewi abi eli aani baƒonu bani na beeebo lɛlɔ ɔnune. Na Unwoti ɔ́su ɔnini, ‘Bekyuli bamɛni beeebo ɔtɔnkune, anwuɔsu ya na ɔdi biala unwini uteesie nwuna kaduli ku atu bɔyɔ.’ ” 18 Amu na Israelƒuɔ ɔga ɔ́su Yehosaƒat ɔnini, “Ńtasu-ɔ ka ukyuli ɔmɛni ulásu lɛla lɛbuni na mina lɛlɔ ntu likpidi kani?” 19 Amu na Mikaia úsie anumi ku nwuna kenye budie ɔnini, “Ɔmmɔ ɔsu binu Unwoti litemi. Lɛ́nu ka Unwoti úli nwuna liboku lɛlɔ na katɔ batu ƒui bénye-nwu kɔmii ku kɔdianu. 20 Na Unwoti úye-ma ɔnini, ‘Ɔma ndubɔkana na ɔtɔlɔ Ahab na usie Ramot kesii kani na badubo-nwu bɔdu mmɔ?’ “Na bani nása bénye mmɔ bátɛmi básiku ɔmɛni lɛlɔ uwi klukwii ɔdi. 21 Kawɔlɔkɔ ni, kɔyu kunwi kɔ́lɛ kúbenye Unwoti anumi na ɔ́su-nwu ɔnini, ‘Ndubɔkana na ntátɔlɔ-nwu.’ 22 “Amu na Unwoti úye-nwu ɔnini, ‘Ulu ɔmani lɛlɔ?’ “Mmɔ na kɔyu kɔmmɔ kɔnini, ‘Ndubusie na liti ɔkɔ etemila lɛkya kenye bediene bammɔ ƒui kenye.’ “Amu na Unwoti ɔ́su-nwu ɔnini, ‘Adubɔkana-nwu bɔtɔlɔ sɔsɔ, anwuɔsu teesie na atábla lɛni.’ 23 “Anwuɔsu ni, Ahab, lɛla lɛni na mɔɔsu mɛni geen nálɛku-ɔ lɛni kani pɛpɛɛpɛ. Unwoti ɔ́ya na ƒula kenye bediene bányi ɔkɔ bátɔlɔ-ɔ, na ɔgyi lɛnɔ ka blii kani nébu na badubo-ɔ udu bɔyila ƒui kede kede.” 24 Ɔmmɔ kama Kenaana ubidi Sedekia úsie na útáƒiɛmi Mikaia lɛtukpo. Na úye-nwu ɔnini, “Uwi ɔmani na Unwoti Kɔyu kɔ́lɛ-mi lɛlɔ kemmo na úbo ubatɛmiku-ɔ?” 25 Amu na Mikaia údie kenye ɔnini, “Limeyi lɛdi lɛdubo na adubo bɔnu ka ɔlɛka abɛla lɛlɔ na ɔtɔ ɔdi kama kesii kadi.” 26 Mmɔ na Ahab ɔ́va ku lɛdi momoomo ɔ́su ɔnini, “Biƒie Mikaia! Biti-nwu bisienku ɔga ubi Yosa ku Samaria aban ɔgadine Amon kudɔ. 27 Na asu-ma ka lɛni na ɔga ɔɔsu ɔnini, ‘Biti okloƒu ɔmɛni bɛkya ɔtɔ. Na bitete-nwu lɛla biala na ɔdi, si ɔɔɔdi bodobodo ku ntu kani wetédu ka línwini ḿbeduo buɛɛ.’ ” 28 Amu na Mikaia údie kenye ɔnini, “Si énwini ébeduo buɛɛ ni, na agyi anii Unwoti útatɛmi útasiaku-mi lɛlɔ.” Amu na ɔ́su bekyuli bammɔ ɔnini, “Bise mina litemi lɛni lɛ́su mmɔ likpo!” Bádu Ahab Na Ramot-Gilead 29 Amu na Israelƒuɔ ɔga ku Ɔga Yehosaƒat bésie Ramot-Gilead ka bétékpoku bekyuli bammɔ. 30 Amu na Ɔga Ahab ɔ́su Ɔga Yehosaƒat ɔnini, “Ami ndubɔda mina agala ani nkya lidie na lɛbla lɛlɔ aani ukyuli keeke ɔdi. Nsu awɔ ti ƒula agala kya.” Anwuɔsu Israelƒuɔ ɔga ɔ́bla lɛlɔ aani ukyuli keeke ɔdi na úsie kekpokɔ. 31 Na Siriaƒuɔ ɔga úbo bekyuli bani mɔɔka nwuna bapɔnkɔ kɛɛkɛ ɔda ka betekpoku ukyuli biala ntu Israelƒuɔ ɔga lɛti. 32 Anwuɔsu ka bapɔnkɔ bakane bammɔ bánu Ɔga Yehosaƒat ni, bábu banii anwu ndi Israelƒuɔ ɔga. Na bésie bétékpoku-nwu. Nsu ka údie lɛdi ni, 33 mmɔ na bánu báti ka ɔɔɔdi anwu ndi Israelƒuɔ ɔga. Amu na bada-nwu bukpoku báya. 34 Amu na Siriani ukpone ɔdi úbo nwuna kataminta na kávi Ɔga Ahab lɛgyumanala kasakɔ na kálɛ-nwu. Mmɔ kani na Ɔga Ahab ɔ́va ɔ́kpali nwuna kɛɛkɛ ɔkane ɔnini, “Bákya-mi ɔlɛ lɛlɔ, ɔmmɔ ɔsu nwini lɛlɔ na alɛku-mi kekpokɔ mɛni.” 35 Limeyi limodi lɛmmɔ ƒui ni, kekpo kammɔ kenye káyu ɔkplu na Ɔga Ahab ukpo nwuna kɛɛkɛ kemmo lɛgya lɛgya ɔɔnu Siriaƒuɔ bammɔ teemene, na ubugya ɔɔgbá-nwu lɛlɔ taayu kugyikɛ kɔmmɔ lɛlɔ. Na ɔni na uteedu useyi uwi kani na úkpi. 36 Na uwi ɔni na ɔƒɛ úsela kanukɔ ni, kɔvanu kubendi kɔdi kɔ́lɛ bekpone bammɔ akɔ na baasu banini, “Ukyuli biala uteesie nwuna ɔma. Na ukyuli biala uteesie nwuna kalɔ lɛlɔ!” 37 Anwuɔsu Ɔga Ahab úkpi na béti-nwu bésienku Samaria na bátáva-nwu na mmɔ. 38 Na béti nwuna kɛɛkɛ ɔmmɔ bésienku ligyu lɛdi na Samaria na bátáƒɔ. Mmɔ ndi kesii kani na bayalɛ baakpí, na bakpewɛ báyalɛ nwuna ubugya na mmɔ aani kalɛ na Unwoti litemi lɛ́su ka ɔdubo-nwu bɔlɛku. 39 Na ala bamba akladi ani na Ɔga Ahab ɔ́bla ku kalɛ na úti ɔtunkpɛ ɔ́klibi nwuna kaduli ku lɛma linengudi lɛni ƒui na ɔ́da ni, bénweni-nya bákya Israelƒuɔ baga lɛlɔ kɔtɛ ɔku kemmo. 40 Na Ahab úkpi na ubidi Ahasia úti-nwu keliekɔ aani ɔga kalɛ. Yehosaƒat Ɔ́di Lɛga Na Yuda 41 Na lɛkwa linedi kemmo na Israelƒuɔ Ɔga Ahab lɛga bɔdi kama ni, Asa ubidi Yehosaƒat úbenwini Israelƒuɔ ɔga. 42 Na Yehosaƒat ɔ́ɔkɛ akwa avlaatɛ-ɛlɔ asa na úbenwini ɔga. Na úlie Yerusalem akwa aavlene-ɛlɔ ɔ́di lɛga lɛmmɔ, na uni baalɔ banii Asuba ɔni na ɔdi Silhi ubidi. 43 Na Yehosaƒat ɔ́bla nwuna ala ɔ́vinku aani kalɛ na ɔti Asa ɔ́bla, na útada útavia ɔdi. Na ɔ́bla ala ani nse siin na Unwoti anumi. Nsu útegyingya akpabi ani na abi eli mmɔ. Mmomu bekyuli bammɔ bésie anumi na baabla akpala na baakyula oloƒui lɛnɔ na mmɔ. 44 Yehosaƒat ku Israelƒuɔ ɔga bélie na atu bɔyɔ kemmo. 45 Na ala bamba akladi ani na Yehosaƒat ɔ́bla ku nwuna kayi kani na úse na kekpo kemmo bénweni-nya bákya Yudaƒuɔ baga ɔku kemmo. 46 Na ɔ́bɔku banana bayalɛ bakladi bani na ɔti Asa útabɔku na bamu baakpá na abi lɛlɔ mmɔ. 47 Na Edomƒuɔ beeebo ɔga geen ɔdi na uwi ɔmmɔ kemmo, mmomu ɔga kenye unyene nátaadi-ma lɛlɔ. 48 Na Yehosaƒat ɔ́nwi lɛkɔlɔ bonwu bonwu kalɛ na nka liteesie taatádi kuye teeye sika ugyiedi teeboku, nsu lɛkɔlɔ lɛmmɔ lítakana ulu busie tɔ kudii asa na ɔgbankpi úbalɛku-ni na lɛ́yii udu na Esion-Geber kesii kani na linye mmɔ. 49 Uwi ɔmmɔ kemmo ni, Ahab ubidi Ahasia ɔ́su Yehosaƒat ɔnini, “Ya na ƒula bekyuli ku mina bekyuli bátaabla kabla taasala.” Nsu Yehosaƒat útenu kalɔ. 50 Amu na Yehosaƒat úkpi na báva-nwu na Dawid ɔma unengudi. Na ubidi Yehoram úti-nwu keliekɔ aani ɔga kalɛ. Ahasia Ɔ́di Lɛga Na Israel 51 Na lɛkwa leevu-maatɛdi na Yudaƒuɔ Ɔga Yehosaƒat lɛga bɔdi kemmo ni, ubidi Ahasia úbenwini Israelƒuɔ ɔga. Na úlie Samaria ɔ́di lɛga lɛmmɔ na mmɔ akwa anyɔ. 52 Na ɔ́bla likpidi na Unwoti anumi. Na ɔ́siaku ɔti Ahab ku uni Isebel ku Yerobeam likyulikpi lɛmmɔ kama. Na bákpanku Israelƒuɔ bátákya likpidi kemmo. 53 Na ɔ́kpa Baal na ɔɔkya-nwu lili kalɔ aani kalɛ na ɔti ɔ́bla na ɔ́kya Unwoti ɔni ndi Israelƒuɔ Katɔti kɔnyi. |
© 1995, 2014 Ghana Institute of Linguistics, Literacy and Bible Translation in cooperation with Wycliffe Bible Translators, Inc.
Wycliffe Bible Translators, Inc.