Baga 1 1 - Katɔti Ɔku KedeeAdonia Úti Lɛlɔ Ɔ́bla Ɔga 1 Uwi ɔni na Ɔga Dawid ɔ́bi na nwuna akwa éesie anumi geen ni, si bébi-nwu ala dɛ muedi ni, lɛlɔ lilábla-nwu gugungu. 2 Anwuɔsu nwuna kabla bablane básu-nwu banini, “Ati, ya na bɔwia ugblebi ɔdi bute-ɔ na ubelie-ɔ kudɔ na utaanu-ɔ lɛlɔ. Na ɔdubɔtɛ-ɔ kudɔ na ɔma-a lɛlɔ na lɛlɔ lɛdubutaaƒɔ-ɔ ogya.” 3 Ɔmɛni ɔsu bávi Israel kalɔ lɛlɔ ƒui na báwia ugblebi ɔni mɔɔdia bɔnu geen, na bákɛ ulekubi ɔni baalɔ banii Abisag na ɔ́si Sunam. Amu na bákpanku-nwu bésienku ɔga ɔmmɔ. 4 Na ugblebi ɔni mɔɔdia bɔnu mɛni ɔɔtɛ ɔga ɔmmɔ kudɔ na ɔɔnu-nwu lɛlɔ, nsu anwu ku ɔga ɔmmɔ bétesie lɛlɔ kudɔ aani ɔnana ku uleku kalɛ kudii. Adonia Ɔ́wia Ka Ukpo Ɔƒɔ Lɛga Liboku Lɛmmɔ 5 Amu na Adonia ɔni na uni ndi Hagit ɔ́ta na ɔ́su na kadi anumi ɔnini, “Ami ni, ɔlɛka lɛdi lɛga.” Ɔmmɔ ɔsu ɔ́ta na úti kɛɛkɛ ku bapɔnkɔ ku nkyuli liti ɔnii bagyu batɔ-nwu anumi. 6 Na okloƒu ɔbuni ɔni mɔɔdia bɔnu geen mɛni nsia Absalom kama, nsu ɔti Dawid úteye-nwu kudii ɔnini, “Bi ɔsu na aabla udu ɔni na aabla mɛni?” 7 Amu na Adonia ku Seruia ubidi Yoab ku ɔkpane Abiatar bása lili na bénye Adonia kama. 8 Nsu ɔkpane Sadok ku Yoiada ubidi Benia ku Kenye Udiene Natan ku Simei ku Rei ku Dawid ɔgyumanane geen ama bátablaku Adonia unwi. 9 Amu na Adonia ɔ́du baƒonu ku ɔmantɛ bakɔ ku bana bebi bani nélie lɛmwi na Sohelet lɛkpabi lɛni nde En-Rogel kudɔ. Na ɔ́lɔ ɔga bebi bammɔ ƒui bani ndi nwuna banwani ku Yudaƒuɔ banana bani ndi bagadine benengu, 10 nsu útalɔ Katɔti Kenye Udiene Natan ku Benaia ku ɔnwani Salomo iye ɔga ɔgyumanane geen ɔmmɔ. 11 Amu na Natan úye Salomo uni Bat-Seba ɔnini, “Étenu tɔ ka Hagit ubidi Adonia úbenwini ɔga ɔni na ɔti Dawid ɔɔɔgyi-nwu kemmo lɛla lɛdi? 12 Ɔmɛni ɔsu ya na lɛlɛ-ɔ kalɛ na aƒɔ awɔ ku ƒ'ubidi Salomo ngba. 13 Teesie Ɔga Dawid kudɔ na etéye-nwu anini, ‘Mina ati ɔga, ɔɔɔdi awɔ nése ami ƒula kabla ɔblane kenye anini, “Salomo ɔni ndi ƒula ubi ndubɔdi lɛga si nsɔ liiibo, na anwu ndubulie mina liboku lɛlɔ”? Dɛ na ɔ́bla na Adonia nénwini ɔga?’ 14 Na uwi ɔni na amu akya aatɛmiku ɔga ɔmmɔ ni, ndubɔda bɔlɛ mmɔ na lɛlɛ lɛla lɛni na ásu mmɔ ugyii.” 15 Anwuɔsu úsie útánu ɔga ɔni náabi lɛlɔ mmɔ na nwuna ɔtɔ kemmo, na kesii kani na Abisag ɔni ndi Sunamni ɔmmɔ ɔɔnu-nwu lɛlɔ mmɔ. 16 Amu na Bat-Seba ɔ́lɛ akɔnkɔ na úboku lɛlɔ kalɔ. Amu na ɔga ɔmmɔ úye-nwu ɔnini, “Bi na aayɔ́ ka lɛbla lite-ɔ?” 17 Amu na Bat-Seba ɔ́su-nwu ɔnini, “Mina ati, awɔ ɔlati nése kenye éte ami ƒula kabla ɔblane na Unwoti Katɔti anumi anini, ‘Ƒ'ubidi Salomo ndubɔdi lɛga si nsɔ liiibo. Na anwu ndubulie mina liboku lɛlɔ.’ 18 Nsu Adonia nébenwini ɔga, na awɔ mina ati ku ɔga aaagyi-nwu kemmo lɛla lɛdi. 19 Na ɔ́du ɔmantɛ bakɔ pii ku baƒonu bani nélie lɛmwi na ɔ́lɔ ɔga bebi bananabi ƒui ku ɔkpane Abiatar ku ukpone ɔtɔnkune Yoab, nsu útalɔ ƒula kabla ɔblane Salomo. 20 Mina ati ɔga, Israelƒuɔ ƒui anumi asia-a lɛlɔ ka benu basiku-ɔ kudɔ ukyuli ɔni ndubulie-ɔ liboku lɛlɔ aani ɔga kalɛ si asɔ eeebo. 21 Na mɔɔsu-ɔ ka si ɔɔɔdi lɛni ni, si awɔ bula ɔga énwini kama na átátɛ ƒula bati bene kudɔ ni, ami ku mina ubidi Salomo badubo-bu kalala bɔbla aani bekyuli bekpidi kalɛ.” 22 Uwi ɔni na ɔmu ɔkya ɔɔtɛmiku ɔga ɔmmɔ ni, Kenye Udiene Natan ɔda ɔ́lɛ mmɔ. 23 Amu na básu ɔga ɔmmɔ banini, “Kenye Udiene Natan unye mɛni ɔɔwia.” Anwuɔsu úsie ɔga ɔmmɔ anumi na úboku lɛlɔ kalɔ buɛɛ na ɔ́kya-nwu lili kalɔ. 24 Amu na Natan ɔ́su-nwu ɔnini, “Mina ati ku ɔga, awɔ néte bɔti ka si eeebo ni, Adonia ndubulie-ɔ lɛgaboku lɛlɔ utaadi lɛga? 25 Mɔɔsu-ɔ ka ɔmwi limeyi lɛmɛni usien ni, úsie útádu ɔmantɛ bakɔ ku bana bebi bani nélie lɛmwi kaduɛ ku baƒonu na ɔ́lɔ ɔga bebi bananabi ƒui ku bekpone ɔtɔnkune ku ɔkpane Abiatar na anwu ku-ma básala belie baadi na baaní ɔƒaani, na baasu banini, ‘Ɔga Adonia ulie ngba gyɔlɔɔ!’ 26 Nsu ami ƒula kabla ɔblane ku ɔkpane Sadok ku Yoiada ubidi Benaia ku ƒula kabla ɔblane Salomo abu útalɔ-bu. 27 Mina ati ku ɔga, muuye-ɔ nnii lɛni na álɛ ugyii ése ka abla na atáya na ƒula kabla bablane bati ukyuli ɔni na ɔlɛka ulie ƒula liboku lɛlɔ utaadi lɛga si asɔ eeebo?” Dawid Úse Salomo Lɛga 28 Amu na Ɔga Dawid ɔ́su ɔnini, “Bɛlɔ Bat-Seba bite-mi.” Ɔmmɔ ɔsu uleku ɔmmɔ úbenye ɔga anumi ɔmmɔ. 29 Amu na ɔga ɔmɛni úse kenye ɔnini, “Na Unwoti ɔni náda-mi údie mina lɛbibo ƒui kemmo na ulie ngba mɛni anumi ni, 30 kenye kani na lɛ́kpali Unwoti ɔni ndi Israelƒuɔ Katɔti lɛ́su-ɔ líse ni, ndubɔnu ka lɛ́di-ka lɛlɔ ɔmwi kadi. Na kenye kammɔ ndi ka ƒ'ubidi Salomo ndubɔdi lɛga si nsɔ liiibo na ulie mina liboku lɛlɔ.” 31 Amu na Bat-Seba ɔ́lɛ akɔnkɔ na úti anumi úbi kalɔ na ɔ́su ɔnini, “Muuvele nnii, mina ati Ɔga Dawid ulie ngba gyɔlɔɔ!” 32 Amu na Ɔga Dawid ɔ́su ɔnini, “Bɛlɔ ɔkpane Sadok ku Kenye Udiene Natan ku Yoiada ubidi Benaia bite-mi.” Amu ka bekyuli bammɔ bébenye ɔga ɔmmɔ anumi ni, 33 ɔ́su-ma ɔnini, “Bɛkpanku mina kabla bablane bɛda na bɛgyu mina ubidi Salomo bɛsia ami ɔlati mina ɔpɔnkɔ lɛlɔ na bɛkpanku-nwu bisienku Gihon. 34 Na mmɔ ni, bɛya ɔkpane Sadok ku Kenye Udiene Natan bewi-nwu lili nnɔmii na bese-nwu likpo ka anwu ndi Israelƒuɔ ɔga. Na bavwi kɔkpɛɛ na bebo kudu momoomo basu banii, ‘Ɔga Salomo ulie ngba gyɔlɔɔ!’ 35 Ɔmmɔ kama ni, na bitiku-nwu biboku, ɔsika anwu na ɔlɛka ubelie-mina liboku lɛlɔ utaadi lɛga na mina kenye. Na lɛ́bla-nwu Israel ku Yuda lɛlɔ ɔdine.” 36 Amu na Yoiada ubidi Benaia údie kenye ɔnini, “Muuvele nnii Unwoti Katɔti ɔya na lɛla lɛni na mina ati ku Ɔga ɔ́su mɛni libo-nwu kemmo lɛni! 37 Na kalɛ na Unwoti úlieku awɔ mina ati ku ɔga ni, ulieku Salomo lɛnɔ lɛni kani. Na ɔya na nwuna lɛgadi libomo litulo mina Ɔga Dawid lɛdi muedi!” 38 Anwuɔsu ɔkpane Sadok ku Kenye Udiene Natan ku Yoiada ubidi Benaia ku Keretiƒuɔ ku Peletiƒuɔ bésie na bátágyu Salomo básia Ɔga Dawid ɔpɔnkɔ lɛlɔ na bákpanku-nwu bésienku Gihon. 39 Na ɔkpane Sadok úduo úsie Unwoti Adi Kevo kedee kammɔ kemmo na útéti ebuo lise lɛdi kemmo na nnɔmii buwi ɔ́lɛku. Na úwilimi nnɔmii bɔmmɔ úwi Salomo lili úse-nwu likpo. Na ɔmmɔ kama bávwi kakpɛɛ kadi momoomo na bekyuli ƒui báva momoomo banini, “Ɔga Salomo ulie ngba gyɔlɔɔ!” 40 Na bekyuli bammɔ ƒui basiaku-nwu kama na beebó kudu ku ebiti na baavwi atoloyii na kalɔ kammɔ kaakunku ɔkɛnku kudu kɔmmɔ ɔsu. 41 Uwi ɔni na Adonia ku bekyuli bani na ɔ́lɔ mmɔ badaku bɔdi ku bɔni taawɔlɔ ni, bénu kakpɛɛ kammɔ kudu. Amu na Yoab úye ɔnini, “Bi kudu mɔɔlɛ́ na ɔma unengudi ɔmɛni kemmo lɛni?” 42 Na asa na utaawɔlɔ lɛla lɛmɛni buye ni, ɔkpane Abiatar ubidi Yonatan ɔ́da ɔ́lɛ mmɔ. Amu na Adonia ɔ́su-nwu ɔnini, “Bo beduo ɔtɔ, ɔsika bɔgyi ka adi ukyuli ɔni na áƒɔ kuye geen. Na bɔgyi lɛnɔ ka ada kɔtɛ kɔbuni aduboku.” 43 Amu na Yonatan údie kenye ɔnini, “Oowo, lɛɛɛda kɔtɛ kɔbuni munu munu! Anwu ndi ka bula Ɔga Dawid úse Salomo lɛga. 44 Na ɔga ɔmmɔ ɔ́ya bálɔ ɔkpane Sadok ku Kenye Udiene Natan ku Yoiada ubidi Benaia ku Keretiƒuɔ ku Peletiƒuɔ béte-nwu na bésie bátágyu Salomo básia ɔga ɔpɔnkɔ ɔni na uulie lɛlɔ. 45 Na ɔkpane Sadok ku Kenye Udiene Natan béwi-nwu nnɔmii lili aani ɔga kalɛ na Gihon. Na ka bási mmɔ ni, bakɛ beebó ebiti kudu kɔni mɔɔku taasia kama na ɔma unengudi ɔmmɔ kemmo na anwu ndi kudu kɔni na eenú.” 46 Ɔni nsia lɛnɔ ni, Salomo úusie uli kalɔ na lɛga boku lɛmmɔ lɛlɔ. 47 Na ɔmmɔ kama ni, ɔga bakutine bammɔ bébo bébete Ɔga Dawid mmo na básu-nwu banini, “Buuvele ƒula Katɔti bɔnii ɔya na Salomo ɔƒɔ lɛnyi na lɛkɔ katɔ litulo ƒula lɛdi ƒui. Na nwuna lɛgadi libomo litulo ƒula lɛdi. Amu na Dawid úboku lɛlɔ kalɔ na kesii kani na ɔtɛ mmɔ na ɔ́kya lili kalɔ úte Katɔti 48 na ɔ́su ɔnini, ‘Bemwi Unwoti Israel Katɔti, ɔsika ɔ́ya na mina anumi ánu ukyuli ɔni ndubulie mina liboku lɛlɔ na mina kama ɔmwi kadi.’ ” 49 Amu ka Adonia bekyuli bani nlie mɔɔdiku-nwu mmɔ bénu kɔtɛ kɔmmɔ ni, liƒu lɛ́da-ma. Na báta na bégyingya. 50 Nsu ka Adonia ɔɔyia Salomo ɔsu ni, úsie na útébo ɔ́da bebuo ese ani nlɛ lɛkpabi lɛmmɔ lɛlɔ. 51 Amu na básu Salomo banini, “Adonia ɔɔyia Ɔga Salomo. Ɔmmɔ ɔsu úkeli na útébo ɔda bebuo ese ani nlɛ lɛkpabi lɛmmɔ lɛlɔ na ɔɔsu ɔnini, ‘Bɛya na Ɔga Salomo use kenye ute-mi ɔmwi ka uleti nwuna kewii uládu ami nwuna kabla ɔblane.’ ” 52 Amu na Salomo údie-nwu kenye ɔnini, “Si údie lɛlɔ ɔ́tina ka ɔdi ukyuli ɔbuni iye ɔda kasusu kabuni ni, ina nwuna lili linwini linwi muedi lilétuku kalɔ. Nsu si kasusu kekpidi na ɔda bɔdi ni, na ɔdubukpi.” 53 Amu na Ɔga Salomo ɔ́tala banana badi na bétetiku-nwu basiku lɛkpabi lɛmmɔ kudɔ mmɔ béboku. Na Adonia úbalɛ akɔnkɔ na Ɔga Salomo anumi. Ɔmmɔ kama Salomo ɔ́su-nwu ɔnini, “Ta na eteesie kaduli.” |
© 1995, 2014 Ghana Institute of Linguistics, Literacy and Bible Translation in cooperation with Wycliffe Bible Translators, Inc.
Wycliffe Bible Translators, Inc.