Lwiki 9 - Lyélé

Yezu twĩ̀ ń kwã-lyì bí shí ǹdə́ bə̀lyè yə́

¹ Yezu byẽ̀ ń kwã-lyì bí shí ǹdə́ bə̀lyè y n cĩ́ dwã yó, n pə bɛ jàn ǹdə́ ŋwɔ̀nɔ́ bə̀ bə̀ jǐ nə̀cílsi námməlwâlsɛ, sə bə wárh nə̀bwànà.

² N zɛ̃̀ n twĩ̀ bì, bə̀ bə̀ zhəl bə bwə̀l Yi pyɛ̀lɛ̀ rɛ́, sə bə wárh nə̀bwànà.

³ N wɔ̀ bɛ: “Á bə̀kʼá zə kaka á jɔ̃̀ w ǹdə də̀-dɔ̀lɔ̀, ráá lɔ̀bɔ̀, ráá kùjú, ráá sə̀byǐ ta sɔ́má y kǒ yil yé. Á mə̀dù ga bə̀ká n zə kàmə̀-zǔrh sə̀lyè myɛ yé.

⁴ Kɛ̀lɛ́ kɛ̀bɛ́ á la è wẽ́ zul mó, sʼá mɛ̃ gàà kɔn mʼe yí á zhǐr.

⁵ Sə byɛ̀bɛ́ bə̀ yə̀ á zhəəle zwẽ, sʼá kʼá du cɔ w òmyɛ́ wa, á pwà á nə̀rh. Sə rə̀myɛ́ mʼa yə̀ myɔrhɔ ò nʼô byili bə̀ bə̀ yò zhìlì.”

⁶ Ń kwã-lyì bí zhǐr bə vò, bə tó cɛmɛ nɛ́ gakó wẽ́ bə bwə̀l yò-ècɔ̀nɔ̀ nyí rí, sə bə̀ yʼà nʼê wárh nə̀bwànà jààsɛ́ gakó wə.

Erɔɔdɛ wu zhìlì

⁷ Rə̀myɛ́ yó, pyɔ̌ Erɔɔdɛ nyɛ̀ɛ̀ kɔn dɛ̀bɛ́ gakó rə̀ nʼê wɛ̀rhɛ́ mɔ́. Ń kə́ ń yə̀l ń gə́ mà n tɛ́rɛ́ nɛ́ yé, bə̀ lyì jàlà yʼà zhe bə̀ wɔ́ Zhã-Bətiisi ń ká n bwìrhì n du cùùrì wẽ́.

⁸ Bə̀ dwã myɛ yʼà zhe bə̀ wɔ́ Elyi ń ká n bà. Bə̀ dwã myɛ yʼà zhe bə̀ wɔ́ shãã ga Yi nyì-zwennə mə̀dù ń ká n bwìrhì.

⁹ Erɔɔdɛ zɛ̃̀ n wɔ̀: “À ce bə gõ Zhã-Bətiisi yó wɛ̀, sə mɔ̀bɔ́ à nyɛ̌ ń yò w èta mɔ́ myɛ wɔ́ mɔ̌?” N zɛ̃̀ ń nə́ ń pyà sə n nə Yezu ǹdə́ ń yírhə́.

Yezu ce búúri rə̀nu pù rə jǐrh nánzhəzhɔ̌

¹⁰ Yezu tùntúmə́ bé kʼa kwɛ̃̀ bə bə̀ ń sono, bə cĩ́ mu kɔn dɛ̀bɛ́ gakó bə̀ zhə̀l bə wɛ̀rhɛ́ mɔ́. N zɛ̃̀ n zə bɛ n zhǐr n vò kwã nɛ́, cɔ òdù səta bə̀ dúdú. Bə̀ nʼê byẽ̀ cɔ w òmyɛ́ bə̀ Betəsəyiidi.

¹¹ Lyì-zhâ bɛ́ lwar, bə zhǐr bə tó mo. N shɛ̀nɛ́, n zɛ̃̀ ń nə́ ń zɔ̀m Yi pyɛ̀lɛ̀ rɛ́ zɔ̀mà ǹdə́ bɛ, n súlí n wárh nə̀bwànà bɛ́.

¹² Sə yi rí gə́ tú rə̀ nʼê yâl rə zù, ń kwã-lyì bí shí ǹdə́ bə̀lyè y zɛ̃̀ bə yí ń nyí ni, bə wɔ̀ mɔ̀: “Nyə̀má wɔ́ gɔ-elũ nə́ ŋwɛ́nɛ́. Ce lyì-zhâ bɛ́ kʼa kwɛ̃̀ bə vò cɛmɛ nɛ́ nə̀ ŋwɛ́nɛ́ vɔ̃̀ nɛ mɔ́ ǹdə́ cə-byǐsí wẽ́, bə pyà jààsɛ̀ bə zul né, sə bə pyà kùjú bə jí.”

¹³ N zɛ̃̀ n wɔ̀ bɛ: “Á cìcì pana bɛ kùjú bə jí.” Bə wɔ̀ mɔ̀: “Búúri rə̀nu ǹdə́ émɔ̌rh sə̀lyè sásá sə̀ ŋwɛ́nɛ́ nə́ sõ nyɔ̀nɔ̀. Ráá ǹ nə́ ǹ yâl bə̀ nə́ zhə̀l nə́ yè kùjú lyì bí byɛ̀bɛ́ gakó yilə?”

¹⁴ Sə bala bɛ́ yʼà yú nunə mɔ̀ɔ̀rhɛ̀ rə̀nu. N zɛ̃̀ n wɔ̀ ń kwã-lyì bí ni: “Cenə bə jòm kùkùlə̀ kùkùlə̀, lyì shí-ènu shí-ènu.”

¹⁵ Bə wɛ̀rhɛ́ ǹdə ń gə́ byili bi ní, bə ce lyì bí gakó jòm tɛ̃´.

¹⁶ N zɛ̃̀ n kwè búúrí rə̀nu w ǹdə́ émɔ̌sɛ́ sə̀lyè yə́, n kwẽ̌ n nyǐ dɛ̃̌, n ce Yi nə̀báná, n zɛ̃̀ n yəywɛlɛ rɛ, n pə ń kwã-lyì bí ni, bə mʼe tə̀ lyì bí.

¹⁷ Lò gakó dɔ̃̀ n sú. Ń kwã-lyì bí zɛ̃̀ bə pwà yəywaalɛ́ rə̀ dàl mɔ́ rə sú cǐrhni shí ǹdə́ nə̀lyè.

Pyɛɛrɛ byili bə̀ wɔ́ Yezu ń wɔ́ Kristə mó

¹⁸ Dɛ̃ rə̀dù, Yezu yà ń nə́ ń ce Yi ń dúdú, sə ń kwã-lyì bí yʼà ŋwɛ́nɛ́ gàà. N zɛ̃̀ n bwə̀rh bè n wɔ̀: “Lyì-zhâ bɛ́ nʼê wə̀l bʼàmyɛ́ wɔ́ mɔ̌?”

¹⁹ Bə wɔ̀: “Lyì bí jàlà nʼê wə̀l bə̀ ǹ wɔ́ Zhã-Bətiisi; jàlà zhe bə̀ wɔ́ Elyi; jàlà myɛ zhe bə̀ wɔ́ shãã ga Yi nyì-zwennə mə̀dù ń ká n bwìrhì.”

²⁰ N zɛ̃̀ n bwə̀rh bè n wɔ̀: “Sə ámyɛ̌, á nʼá wə̀l bʼà wɔ́ mɔ̌?” Pyɛɛrɛ wɔ̀: “Wɔ́ ǹmyɛ́ ǹ wɔ́ Kristə, mɔ̀bɔ́ Yi twĩ̀ mú.”

²¹ Yezu zɛ̃̀ n gwirhi ń yé, n pə bɛ nyí bə̀, bə̀ bə̀kʼa byili rə̀myɛ́ lò lò nè yé.

²² N zɛ̃̀ n wɔ̀ bɛ n súlí: “Kɔn wɔ́ nyɔ́ɔ́ bə̀ Numbyíní Byǐ nwɛ̀nɛ̀ dɛ̃´dɛ̃´. Cɔ w náncɛsɛ́ ǹdə́ Yi jì y vwĩ̀-zwə́lnə bé yé né cìnə́ bé ǹdə́ Muyiisi nyə́ né byilnə bé mʼa zhɛ̃̀ mɔ̀, bə gu mu, sə ń mà n ká n bwìrhì ń dwã nə̀tɔ̀ yùwə̀.”

²³ N zɛ̃̀ n wɔ̀ bə̀ gakó ne: “Lò mɔ̀bɔ́ ǹ nə́ ǹ yâl ń tó àmyɛ́ nɛ, sə́ zhɛ̃̀ ǹ cìnə̀, ń kwè ǹ də̀-jɔrhɔ́ w ń zhĩ twéé gakó ń mə́ tó ne.

²⁴ Lò mɔ̀bɔ́ ǹ nə́ ǹ shili ǹ myə̂l lé, rə̀ mʼa sá, sə lò mɔ̀bɔ́ ǹ shɛ̀nɛ́ ǹ myə̂l lé sɔ́ àmyɛ́ yilə, ǹ mʼâ nə rɛ.

²⁵ Lò gə zhe lũ w kɔn gakó, ń jʼâ dwĩ̀ ǹ cìnə̀, ráá ń zhìlì ǹ cìcì yò, ǹ nɛrɛ́ y zhe kùrə̀?

²⁶ Lò mɔ̀bɔ́ ǹ dùr cìzhìl ǹdə́ àmyɛ́ yil lé ǹdə́ à zɔ̀mà nɛ́, Numbyíní Byǐ gə ká ń tú ńmyɛ̌ ǹdə́ ń Da ǹdə́ màlɛ́kabá zùwə́ y yi ní, ńmyɛ mà n dùr cìzhìl ǹdə́ mɔ́ myɛ.

²⁷ “Zhə̀nà à nʼâ wə̀l ába: lyì bí byɛ̀bɛ́ bə̀ zhǐ nyɔ̀nɔ̀ mɔ́ jàlà tʼâ la cú ǹdə́ bə̀ yírhə́ yə̀ Yi pyɛ̀lɛ̀ rɛ́ nɛ yé.”

Yezu yé y lyə́r

²⁸ Yezu gə́ zɔ̀m zɔ̀mà nɛ́ nə̀myɛ́ kwã nɛ́, e wɛ̀rhɛ́ ǹdə dwã lyɛlɛ ta, n zə Pyɛɛrɛ ǹdə́ Zhã ǹdə́ Zhakɛ n mə n jì pyɔ̀ òdù yó ń la Yi co.

²⁹ Ń gə́ yà ń nə́ ń wɛ̀rhɛ́ Yi-co w yi ní, ń yé y zhízhílí, ń gàndɛ́ jǐrh námpwẽ̀ pwɛ̃´pwɛ̃´, rə̀ nʼê jə́jɛ̀mɛ́.

³⁰ Rə̀myɛ́ yó, lyì bə̀lyè yʼà tú bə̀ nʼê zhərh ǹdə́ mɔ. È yʼà wɔ́ Muyiisi ǹdə́ Elyi.

³¹ Wɔ́ bə̀myɛ́ bə̀ lyí mu ǹdə́ zùwə́ nánfɔ̀lɔ̀, bə̀ yʼà nʼê zɔ̀m Yezu gə́ la cú Zhərəzalɛm nɛ́ n mə n báásɛ ń tum dí mú yò.

³² Jan yʼà zù Pyɛɛrɛ ǹdə́ ń tó-dwã bɛ́ dɛ̃´dɛ̃´, sə jan dɛ́ jé twər rə̀dù sá. Bə̀ yírhə́ nə Yezu zùwə́ y ǹdə́ bala bɛ́ bə̀lyè y bə̀ yʼà tó mo bə̀ zhǐ mú.

³³ Muyiisi ǹdə́ Elyi gə́ tú bə̀ nʼê zhǐr bə̀ yẽ̌ Yezu ni yó, Pyɛɛrɛ wɔ̀ mɔ̀: “Yó-cə́bal, kɔn mə̂ bə̀ nə́ mɛ̃ nyɔ̀nɔ̀. Nə́ mʼâ pú kwə̀ə́rhe rə̀tɔ̀; ń jí òdù, Muyiisi jí òdù, Elyi jí òdù.” Sə ń yà ń yə̀l kɔn dɛ̀bɛ́ ń nə́ ń zɔ̀m mɔ́ kùr yé.

³⁴ Ébɔ̃ shí dɛ̃̌ o bə̀ o zhì bə̀ yó w ǹdə́ ń gwẽ̌ nə́ ń zɔ̀mà. Ò ywə́l mó pyi bi. Bə̀ gə́ pwírí bə̀ ŋwɛ́nɛ́ ébɔ̃ w wẽ́, ywẽ nánfɔ̀lɔ̀ zə bɛ.

³⁵ Bə nyɛ̀ɛ̀ cəl rə̀ zɔ̀m ébɔ̃ w wẽ́ rə wɔ̀: “Mɔ̀bɔ́ wɔ́ à Byǐ mú, wɔ́ ńmyɛ̌ à cír. Cilinə ń zɔ̀mà nɛ́.”

³⁶ Cəl lé gə́ zɔ̀m rə zhɛ̀ yó, ń kwã-lyì bí pwírí Yezu dúdú ń zhǐ. Bə zhǐr bə shĩ̌ bə̀ nyí. Bə̀ yə̀ ywẽ̀ né nyɛ̀bɛ́ bə̀ yírhə́ nɔ mɔ́ lò lò nè cĩ́ rə̀myɛ́ yi ní yé.

Yezu wárh bə̀sɔ́bwɛ̀lɛ́ èdù nə̀cílí námməlwɛ̀lɛ́ yʼà zhe

³⁷ È zɛ̃̀ nəkɔkɔ́lɛ́, bə̀ gə́ tú bə̀ nʼê swé pyɔ̀ w yi ní, lyì-zhâ nánjə̀jóló tú bə jəl be.

³⁸ Bal mə̀dù zhì lyì-zhâ bɛ́ wẽ́, n bya n wɔ̀: “Yó-cə́bal, à nʼâ lwə̀l mó: bə̂ ji yírh à byǐ mú yó. Ńmyɛ̌ dúdú ń wɔ́ à byǐ.

³⁹ Nə̀cílí námməlwɛ̀lɛ́ zhe mo. È gə kwè mò, n já ń nə́ ń wùrhə́, è yʼa vɔ́vwâ mɔ, ń tə̀tə̀-pùnú du, e nwɛ̀nɛ̀ mɔ̀ éfòró e shə́r.

⁴⁰ À lwə̀l ǹ kwã-lyì bí ni bə̀ bə̀ jǐ yə, sə bə̀ yə̀ y ŋwɛ̀nɛ́ bə jì yé.”

⁴¹ Yezu zɛ̃̀ n wɔ̀ bɛ: “Ámyɛ̌ lũ w kɔ̀bɔ́ lyì bí yə̀ Yi ni zhí yé. Á wɔ́ lwɛlɛ cìnə́. À gwẽ̌ bʼa yə̀ nɛ́ ǹdʼába kɔn mʼe yí dǒ? À gwẽ̌ bʼa pyɛ́nɛ́ a yə̀ nɛ́ ǹdʼába kɔn mʼe yí dǒ?” N zɛ̃̀ n wɔ̀ bal mɔ́ nɛ: “Zə ǹ byǐ mú ń mə́ bə̀ nyə̀má.”

⁴² Byǐ mú gə́ tú ń nə́ ń bwəlse Yezu ni, nə̀cílí y ji mu tɛ̃´, e vɔ́vwâ mɔ. Yezu zɛ̃̀ n bú nə̀cílí yə́, n wárh byǐ mú, n ká n pə ń da nɛ.

⁴³ Kɔn jàr bə̀ gakó, bə̀ yírhə́ gə́ nɔ Yi jàn dɛ́ nánfɔ̀lɔ̀ w èta mɔ́ yilə. Kɔn dɛ̀bɛ́ gakó Yezu yà ń nə́ ń wɛ̀rhɛ́ mɔ́ yʼà nʼê zɛ̃̀ lò gakó wu ni, n zɛ̃̀ n wɔ̀ ń kwã-lyì bí ni:

Yezu kə́ n zɔ̀m ń cu mú yò

⁴⁴ “Cilinə kɔn dɛ̀bɛ́ à la ába byilu mú cɛ̀nɛ̀. Bə̀ mʼa zə Numbyíní Byǐ bə pə numbyínsi ni.”

⁴⁵ Ń kwã-lyì bí yʼà bə ń zɔ̀mɛ̀ rɛ́ rə̀myɛ́ kùr nyɛ̌ yé. Rə̀ kùr ré yʼà shèè mùnì ga bə̀ bə̀kʼa lwar rɛ yé, e jà bə̀ yʼà kwàl sə bə bwə̀rh mò rə̀ kùr myɛ yé.

Yezu kwã-lyì bí yʼà nʼê yâl bə lwar lò mɔ̀bɔ́ ń mà n yə̀ bə̀ yé né

⁴⁶ Yezu kwã-lyì bí yʼà nʼê mà nyə̀-pâr ǹdə́ dwã, bə̀ la mʼe lwar lò mɔ̀bɔ́ ń mà n yə̀ bə̀ yé né.

⁴⁷ N lwar bə̀ wun bùlə̀ né. N zə bə̀sɔ́bwɛ̀lɛ́ èdù, n ce e zhì ń yala nɛ,

⁴⁸ n zɛ̃̀ n wɔ̀ bɛ: “Lò mɔ̀bɔ́ ǹ shɛ̀nɛ́ ń zwẽ bə̀sɔ́bwɛ̀lɛ́ y kɛ̀bɛ́ zhəəle àmyɛ́ yilə, wɔ́ àmyɛ́ cìcì zhəəle ǹ zwẽ. Sə lò mɔ̀bɔ́ ǹ zwẽ àmyɛ́ zhəəle, wɔ́ ǹdə́ mɔ̀bɔ́ ń twĩ̀ nì mú ga zhəəle ǹ zwẽ. Lò mɔ̀bɔ́ ń ŋwɛ́nɛ́ ámyɛ̌ gakó wẽ́ ń yə̀ yírh swí, wɔ́ ńmyɛ̌ ń wɔ́ á yé né cə́bal.”

Lò mɔ̀bɔ́ ń tá ń pyà á yò zhìlù, rə̀-ná-cí wɔ́ ámyɛ̌ lò

⁴⁹ Zhã zɛ̃̀ n wɔ̀: “Yó-cə́bal, nə́ nɔ lò mə̀dù ń nə́ ń jì nə̀cílsi námməlwâlsɛ ǹ yil lé yilə, sə nə́ yʼâ nʼé yâl nə́ cə̀r mò, ń gə́ tá ń tó nə́ba mó yilə.”

⁵⁰ Yezu zɛ̃̀ n wɔ̀ mɔ̀: “Á bə̀kʼá cə̀r mò yé, bə̀ lò mɔ̀bɔ́ ń tá ń pyà á yò zhìlù, rə̀-ná-cí wɔ́ ámyɛ̌ lò.”

Samarɛ cɔ òdù lyì yə̀ shɛ̀nɛ́ bə zwẽ Yezu yé

⁵¹ Yezu gə́ yà ń mə̂ sə n shə́r lũ w kɔ̀bɔ́ wẽ́ mó yi rí gə́ tú rə̀ nʼê bwəlse, n zɛ̃̀ n kə̃̀ ń wu ń la Zhərəzalɛm.

⁵² N twĩ̀ lyì bə tó ń yé. Lyì bí bə̀myɛ́ mɔ́ yí bə zù Samarɛ tənà y cɔ òdù wẽ́, mùnì ga bə tɛnɛ kɔn gakó bə cĩ́ mu.

⁵³ Sə ń yé gə́ yʼà zâ Zhərəzalɛm səta mɔ́ ce, cɔ w lyì bí yə̀ shɛ̀nɛ́ bə zwẽ ń zhəəle yé.

⁵⁴ Ń kwã-lyì bí bə̀lyè y Zhakɛ ǹdə́ Zhã gə́ pwírí wɔ́ èta, bə zɛ̃̀ bə bwə̀rh mò bə wɔ̀: “Cinu, ǹ nə́ ǹ yâl bə̀ nə́ ce myǐn shí dɛ̃̌ mə bʼe jí bi?”

⁵⁵ N pyìrhí n ji bi búlə́.

⁵⁶ Bə zɛ̃̀ bə zhǐr bə̀ la cɔ dõ wə.

Lyì byɛ̀bɛ́ bə̀ nʼê yâl bə tó Yezu ni

⁵⁷ Bə̀ gə́ yʼà ŋwɛ́nɛ́ sɔ́má y yó bə̀ la yi ní, lò mə̀dù yú Yezu nyí ni, n wɔ̀ mɔ̀: “À mʼa tó mó a vò ǹ gə́ la mə̀gã̌ mɔ́ gakó.”

⁵⁸ Yezu zɛ̃̀ n wɔ̀ mɔ̀: “Zúlə́ zhe pwə́lə́ nə̀ nʼê pyẽ̀ né. Kúmsi myɛ zhe jàlá. Sə Numbyíní Byǐ bə jàà zhe ń la ń yó né co n shǐrh myɛ cìcì yé.”

⁵⁹ N zɛ̃̀ n wɔ̀ lò dõ ne: “Bə̂ tó ne.” Lò mó wɔ̀ mɔ̀: “Yó-cə́bal, à nʼâ lwə̀l mó, sə́ yẽ̌ a jɛ̀rɛ̀ a vò a kwè à da a ce.”

⁶⁰ Yezu wɔ̀ mɔ̀: “Yẽ̌ cùùrí ni rə ce rə̀ cùùrí. Sə ǹmyɛ́ vò ń bwə̀l Yi pyɛ̀lɛ̀ rɛ́.”

⁶¹ Lò dõ myɛ kə́ n wɔ̀ mɔ̀: “Yó-cə́bal, à la mɔ́ tó, sə à nʼâ lwə̀l mó, sə́ yẽ̌ a vò a ce à dwí lyì bí nə̀báná.”

⁶² Yezu wɔ̀ mɔ̀: “Lò mɔ̀bɔ́ ń ju kùr ń la vwál, n jà ń nə́ ń nyǐ ń kwã nɛ́, rə̀-ná-cí wàr ń la tũ̌ Yi tənà y yil yé.”