Lwiki 1 - Lyélé

Lwiki byili kɔn dɛ̀bɛ́ rə̀ ce n kɛ̃ ń sɛ́bɛ́ rɛ́

¹ À yó-cə́bal Cofyil, lyì nánzhəzhɔ̌ ŋwɛ̀nɛ́ bə kɛ̃ ywẽ̀ nyɛ̀bɛ́ gakó nə̀ wɛ̀rhɛ́ nə́ cəcəl w mó,

² ǹdə byɛ̀bɛ́ bə̀ yírhə́ nɔ ywẽ̀ né nə̀myɛ́ kùr-ju yi ní ga, bə zɛ̃̀ bə jǐrh zɔ̀mɛ̀ rɛ́ bwə̀lnə̀ bé mó gə́ byili nə́ba nɛ́.

³ Wɔ́ rə̀myɛ́ yil àmyɛ zɛ̃̀ a bwə̀rh bwə̀rh a lwar kɔn dɛ̀bɛ́ gakó rə̀ wɛ̀rhɛ́ kùr-ju yi ní ga mɔ́, a pwírí bə̀ kɔn mə̂ bʼà kɛ̃ kɔn gə́ tó né mó a pɔ̃́,

⁴ mùnì ń lwar bə̀ kɔn dɛ̀bɛ́ bə̀ byili mú mú zhe kùr zhə̀n zhə̀nà.

Yi màlɛ́ka tú e byili Zhã-Bətiisi lul

⁵ Yi jì y vwĩ̀-zwə́lnə mə̀dù yà ń ŋwɛ́nɛ́ ń yíl Zakarɛ. Ń yà ń wɔ́ vwĩ̀-zwə́lnə bé byɛ̀bɛ́ Abya yà ń cǐ mú lò mə̀dù. Ń kɛ̃ mɔ́ yà ń yíl Eləzabɛtɛ. Ńmyɛ yà ń wɔ́ Arɔ̃ dwí rí lyì bə̀kɔ́. Rə̀myɛ́ yi ní ǹdə́ wɔ́ Erɔɔdɛ ń yà ń wɔ́ Zhide tənà y pyɔ̌.

⁶ Zakarɛ ǹdə́ ń kɛ̃ mɔ́ ga yʼà wɔ́ wu-cángá cìnə́ Yi yé né. Bə̀ yʼà nʼê zwẽ Cinu nyə́ né náàcɛ̀nɛ́ kɔn gakó wẽ́,

⁷ e jà bə̀ yʼà gwẽ̌ bə bə̀sɔ́bwɛ̀lɛ́ zhe yé, bə̀ Eləzabɛtɛ yà ń wɔ́ kə-eju. Kɔn súlí myɛ, bə̀ ga yʼà jǐrh náncɛrh.

⁸ Dɛ̃ rə̀dù, Zakarɛ yà ń nə́ ń twĩ̀ Yi jì y vwĩ̀-zwə́lnə tumə né Yi jù wə̀, bə̀ wɔ́ ńmyɛ̌ ǹdə́ ń tó-dwã bɛ́ bə̀ yʼà mə̂ sə bə twĩ̀ nì rə̀myɛ́ yùwə̀.

⁹ Bə zɛ̃̀ bə cír mo, ǹdə bə̀ gə́ yʼà myɛ̀rhɛ̀ bə̀ nʼê cír dwã nɛ́, n zù Yi jì y jàà náàcɛ̀nɛ́ y wa, n ji wẽ̀ dé rə̀ lwẽ́ nã́nyə̀nyɛ̀lɛ́ y myǐn.

¹⁰ Sə ń gə́ yà ń nə́ ń ji wẽ̀ dé myǐn yi ní, lyì bí púlə́púlə́ yʼà zhǐ pwẽ̀ nè, bə̀ nʼê ce Yi.

¹¹ Rə̀myɛ́ yi ní, Cinu màlɛ́ka èdù tú e lyí mu. È yʼà zhǐ bə̀ gə́ yʼà nʼê ji wẽ̀ dé myǐn mə̀gã̌ mɔ́ jə̀jĩ́ ni.

¹² Zakarɛ gə́ nɔ ya, ń wu zɛ̃̀, ywẽ zɛ̃̀ rə̀ zhe mo.

¹³ Màlɛ́ka y wɔ̀ mɔ̀: “Bə̀ká dùr ywẽ yé Zakarɛ, bə̀ Yi zwẽ ǹ lwə̂l mó. Ǹ kɛ̃ Eləzabɛtɛ mà n lù byǐ n pɔ̃́, sə ǹ mʼâ ce ń yil bə̀ Zhã.

¹⁴ Ǹ mʼâ fùù ǹdə́ wu-nyɔ̃̀, sə lyì nánzhəzhɔ̌ wun bʼa yə̀ nyɛ̀n ń lul lé yilə.

¹⁵ Ń mà n yə̀ lò mɔ̀bɔ́ ń sú Cinu yírh. Ń tá ń la sɛ̃´ nyɔ́ yé. Ń mà n sú ǹdə́ Eshirhə náàcɛ̀nɛ́ ǹdə́ ń gwẽ̌ ŋwɛ́nɛ́ ń ná wẽ́.

¹⁶ Ń mà n ká n zə Esərayɛl byâ bɛ́ nánzhəzhɔ̌ bə bə̀ Cinu bə̀ Yi rí sõ.

¹⁷ Yi mʼa twĩ̀ ńmyɛ̌ cìcì n jɛ̀rɛ̀ n tó rə̀ yé ǹdə́ Eshirhə y rə̀ yʼa pɔ rə̀ nyì-zwennə Elyi ni mú jàn, mùnì n ká n vwɛ̃ dabá ǹdə́ bə̀ byâ bɛ́ n ce dwã yó, sə n pyìrhí yó-kùùlì cìnə́ wun bə kwè byɛ̀bɛ́ bə̀ nʼê zwẽ Cinu nyə́ né mó surhə né, bə yə̀ lyì byɛ̀bɛ́ bə̀ nʼê dɛ̃̀ Cinu twírí yə́.”

¹⁸ Zakarɛ zɛ̃̀ n wɔ̀ màlɛ́ka y nɛ: “À jǐrh náncɛ. À kɛ̃ mɔ́ myɛ jǐrh ezhɛ̀nɛ́. Wɔ́ etər à mʼa tó né a lwar bə̀ rə̀myɛ́ mʼa yə̀ zhə̀nà?”

¹⁹ Màlɛ́ka y zɛ̃̀ e wɔ̀ mɔ̀: “À yíl Gabərəyəə. À ŋwɛ́nɛ́ Yi yé né. Wɔ́ rə̀myɛ́ rə̀ twĩ̀ nì bʼà zhəl a byili mú yò-ècɔ̀nɔ̀ nyí rí rə̀myɛ́.

²⁰ Lwar bə̀ rə̀ dɛ̃ rɛ́ mʼa yí, rə̀ tʼâ la kwârh yé. Sə ǹ gə́ yə̀ à zɔ̀mɛ̀ rɛ́ zwẽ mó ce, ǹ nyí rí bʼa dɛ̃. Ǹ kə́ ǹ tá ǹ la ŋwɔ̀nɔ́ ń zɔ̀m kɔn mʼe yí rə̀ dɛ̃ rɛ́.”

²¹ Rə̀myɛ́ yi ní ǹdə́ lyì bí yʼà gwẽ̌ zhǐ bə̀ nʼê dɛ̃̀ Zakarɛ. Sə ń gə́ yà ń nə́ ń dɛnɛ Yi jì y wẽ́ mó yʼà jàr bɛ̀.

²² Ń gə́ tú n du pwẽ̀ nè, ń yà ń kə́ ń wàr ń nə́ ń zɔ̀m ǹdə́ bɛ yé. Wɔ́ ń jɛ̀sɛ́ dúdú ń yà ń mə́ ń zɔ̀m ǹdə́ bɛ. Ń nyí rí kʼê wàr rə̀ nʼê púr yé. Bə zɛ̃̀ bə lwar bə̀ wɔ́ kɔn ń nɔ Yi ji y jàà náàcɛ̀nɛ́ y wa.

²³ Sə ń tum dí gə́ zhɛ̀ Yi jì y wə, n ká n vò jè.

²⁴ Dwã màngɛlɛ́ rə̀myɛ́ kwã nɛ́, ń kɛ̃ Eləzabɛtɛ kwè pǔ. N mɛ̃ jù w cànsɛ̀ sə̀nu, ń mə́ ń zɔ̀m ń zhe:

²⁵ “Nyǐ kɔn dɛ̀bɛ́ Cinu Yi wɛ̀rhɛ́ à yilə. Ń vùr kɔn dɛ̀bɛ́ rə̀ yʼà nʼê pɛ nɛ cìzhìl lyì yírh wə.”

Màlɛ́ka byili Marɛ nɛ bə̀ ń la Yi Byǐ lúl

²⁶ Cànsɛ̀ shə̀ldù nyâ y yó, Yi zɛ̃̀ rə twĩ̀ màlɛ́ka Gabərəyəə Gəlile tənà y cɔ òdù wẽ́, ò yíl Nazarɛtɛ,

²⁷ e vò kɛ̃-byǐ èdù sono. Kɛ̃-byǐ y yʼà yíl Marɛ. È yʼà nʼê jí pyɔ̌ Dəvyidi dwí rí lò mə̀dù, ń yíl Zhozefu.

²⁸ Màlɛ́ka y zù Marɛ sono, e ce mo e wɔ̀: “Ce ǹ wu yə̀ nyɛ̀n. Cinu nə́ ń nyǐ mú ǹdə́ sónó nánfɔ̀lɔ̀. Ń ŋwɛ́nɛ́ ǹdə́ mɔ́.”

²⁹ Marɛ gə́ nyɛ̀ɛ̀ zɔ̀mà nɛ́ nə̀myɛ́, ń wu zɛ̃̀, n zɛ̃̀ ń nə́ ń pyà co mó mə̀myɛ́ mɔ́ kùrə̀.

³⁰ Màlɛ́ka y wɔ̀ mɔ̀: “Marɛ, bə̀ká dùr ywẽ yé. Yi nʼê nyǐ mú ǹdə́ sónó nánfɔ̀lɔ̀.

³¹ Ǹ mʼâ zə pǔ, ń lù byǐ. Ǹ mʼâ ce ń yil bə̀ Yezu.

³² Ń mà n yə̀ lò mɔ̀bɔ́ ń sú Cinu yírh. Bə̀ mʼa byẽ̀ mò bə̀ Dɛ̃̌ cə́bal Byǐ. Cinu Yi mà n ce n jòm ń da Dəvyidi pyɛ̀lɛ̀ də̀gwã́ y yó.

³³ Ń mà n cìní Zhakɔɔbɛ dwí rí byinə nə̀ la gaga, sə ń pyɛ̀lɛ̀ rɛ́ tʼâ la zhɔ̌ yé.”

³⁴ Marɛ zɛ̃̀ n wɔ̀ màlɛ́ka y nɛ: “Etər kɔn mʼa tó né, à gə́ yə̀l bal pár mɔ́?”

³⁵ Màlɛ́ka y wɔ̀ mɔ̀: “Eshirhə náàcɛ̀nɛ́ mʼa só ǹ yó, Dɛ̃̌ cə́bal jàn dɛ́ yə̀ nɛ́ ǹdə́ mɔ́. Wɔ́ rə̀myɛ́ yilə, byǐ mú ǹ la lúl mó mà n yə̀ Yi rə̀ cǐ mu. Bə̀ mʼa byẽ̀ mò bə̀ Yi Byǐ.

³⁶ Nyǐ ǹ dwí lò Eləzabɛtɛ myɛ zhe pǔ, kɔn yú cànsɛ̀ shə̀ldù. Ń la byǐ lúl ń náncɔɔrɛ́ wẽ́, ńmyɛ̌ mɔ̀bɔ́ bə̀ yʼà nʼê byẽ̀ bə̀ kə-eju mú.

³⁷ Zhə̀nà, kaka bə Yi jàn du yé.”

³⁸ Marɛ zɛ̃̀ n wɔ̀: “À ŋwɛ́nɛ́ Cinu pùbùlə̀ wɔ̀rhɔ́ yilə. Kɔn yál ǹdə ǹ gə́ byili ní à yilə.” Màlɛ́ka y zɛ̃̀ e zhǐr e yẽ̌ mo.

Marɛ zhə̀l ń la Eləzabɛtɛ nɛ gwãɔ̃

³⁹ Dwã nɛ́ nə̀myɛ́ mɔ́ wẽ́, Marɛ zɛ̃̀ làlà ǹdə́ yə̀wâl n vò Zhide tənà y cɔ òdù wə̀, ò wɔ pyàr cəcəl wə,

⁴⁰ n yí n zù Zakarɛ sõ kɛ̀lɛ́ wa, n ce Eləzabɛtɛ.

⁴¹ Eləzabɛtɛ gə́ nyɛ̀ɛ̀ ń co mó, ń byǐ mú já n zhì ń wẽ́ n fùù. Eləzabɛtɛ sú ǹdə́ Eshirhə náàcɛ̀nɛ́,

⁴² n zɛ̃̀ n bya dɛ̃̌ dɛ̃̌ n wɔ̀ Marɛ nɛ: “Ǹ nɔ bwəl du kana bɛ́ gakó, sə ǹ pǔ byǐ mú myɛ nɔ bwəl!

⁴³ Bə̀kɔ́n à wɔ́, à Cinu ná mə n bə̀ à sõ?

⁴⁴ Nyǐ ǹ co mó gə́ já e tu à zhɛ̃̌ wa, à byǐ mú fùù ǹdə́ wu-nyɔ̃̀ à wẽ́.

⁴⁵ Ǹ wɔ́ wu-nyɔ̃̀ cə́kɛ̃, bə̀ ǹ zwẽ nyí bə̀ tɛ̀bɛ́ Cinu ce bə byili mú mú bʼa pyìrh.”

Marɛ cèrhé Yi rə̀ yò-ècɛ̀nà nɛ́ ǹdə́ mɔ mɔ́ yilə

⁴⁶ Marɛ zɛ̃̀ n wɔ̀: “À nʼâ cèrhé Cinu ǹdə́ à wu gakó.

⁴⁷ À nʼâ fùù ǹdə́ wu-nyɔ̃̀ Yi à Zwennə mó yilə,

⁴⁸ bə̀ rə̀ lwəl rə nyǐ ni ǹdə́ à yə̀ yírh swí ga. Sə kɔn zhí èlâsɛ̃´, nunə dwí gakó mʼa byẽ̀ nè bə̀ wu-nyɔ̃̀ cə́kɛ̃,

⁴⁹ bə̀ Yi jàn cə́bal mɔ́ wɛ̀rhɛ́ ywẽ̀ nánfwààlɛ̀ à yilə. Ń mə̂ ǹdə́ còrhó.

⁵⁰ Ń nə́ ń dùr byɛ̀bɛ́ bə̀ nʼê nyàm mɔ̀ mɔ́ nɔ̀nɔ̀ twéé gakó kɔn mʼê la gaga.

⁵¹ Sə ń byili ń jɛ̃̀ jàn cìn-byilu cìnə́ ne, n làà bɛ̀ dwã nɛ.

⁵² N byirh pyâ bə̀ pyɛ̀lɛ̀ də̀gwə́rh yó n ló tɛ̃´, n zhẽ̌ byɛ̀bɛ́ bə̀ yə̀ yírh swí mú ywẽ́ dɛ̃̌.

⁵³ N pə wè-ècɛ̀nà nánzhəzhɔ̌ nɔ̀rhnà nɛ̀, n kwɛ̃̀ nə̀cɛ̀nà ǹdə́ jə̀-fwə̀r.

^54-55 N lyǐrh ń nyí rí ń yà ń bwəl nə́ dabá nɛ mɔ́ yò, n sɛ̃ ń dwí Esərayɛl lyì bí ni, sə ń yə̀ Abəraham ǹdə́ ń byâ bɛ́ yò swě yé. Ń nə́ ń dùr bə̀ nɔ̀nɔ̀ twéé gakó kɔn mʼê la gaga.”

⁵⁶ Marɛ mɛ̃ Eləzabɛtɛ sono kɔn yí ǹdə cànsɛ̀ sə̀tɔ̀ ta. Rə̀myɛ́ kwã nɛ́, n ká n vò jè.

Zhã-Bətiisi lul ǹdə́ ń yil co

⁵⁷ Eləzabɛtɛ lul lé dɛ̃ rɛ́ gə́ tú rə yí, ń lùl bal-byǐ.

⁵⁸ Ń jə̀-dwã bɛ́ ǹdə́ ń dwí lyì bí gə́ nyɛ̀ɛ̀ bə̀ Cinu dùr ń nɔ̀nɔ̀ dɛ̃´dɛ̃´ èta, bə zɛ̃̀ bə tó mo bə fùù ǹdə́ wu-nyɔ̃̀.

⁵⁹ Dwã nyàlpyɛ̀ bə̀sɔ́bwɛ̀lɛ́ y lul lé kwã nɛ́, bə̀ tú bə gõ yə̀. Bə̀ yʼà nʼê yâl bə byẽ̀ mò bə̀ Zakarɛ.

⁶⁰ Ń ná zɛ̃̀ n cẽ n wɔ̀: “È də̀ èta yé. Byẽ̌nə mo bə̀ Zhã.”

⁶¹ Bə wɔ̀ mɔ̀: “Sə lò gə́ tɛ̀nɛ́ á dwí rí wẽ́ ń yíl èta mɔ́?”

⁶² Bə zɛ̃̀ bə gwàr ń da Zakarɛ, bə byili mu ǹdə́ bə̀ jɛ̀rh, bə̀ wɔ́ etər ń nə́ ń yâl bə̀ bə̀ byẽ̌ bə̀sɔ́bwɛ̀lɛ́ y nɛ́?

⁶³ N ce bə kwè bwèlè bə pɔ̃, n kɛ̃ è yó bə̀: “Bə̀ byẽ̌ bə̀sɔ́bwɛ̀lɛ́ y bə̀ Zhã.” Kɔn jàr bə̀ gakó.

⁶⁴ Rə̀myɛ́ yó cìcì, ń nyí rí jʼa púr, n zɛ̃̀ ń nə́ ń zɔ̀m ń mə́ ń cèrhé Yi.

⁶⁵ Ywẽ zɔ lyì bí byɛ̀bɛ́ gakó bə̀ yʼà bwə́l gàà mɔ́. Sə cɛmɛ nɛ́ nyɛ̀bɛ́ nə̀ yʼà ŋwɛ́nɛ́ tənà y èmyɛ́ pyààrɛ́ yó mó lyì bí myɛ yʼà nʼê zɔ̀m yò w òmyɛ́ mɔ́ zɔ̀mà.

⁶⁶ Lyì bí byɛ̀bɛ́ gakó bə̀ nyɛ̀ɛ̀ yò w òmyɛ́ mɔ́ yʼà cĩ́ w bə̀ wẽ́, bə̀ nʼê wə̀lə̀: “Bə̀kɔ́n lò bə̀sɔ́bwɛ̀lɛ́ y kɛ̀bɛ́ la yál?” Zhə̀n ga, Cinu jàn dɛ́ yʼà ŋwɛ́nɛ́ ǹdə́ ya.

Zakarɛ byili Yi sónó w rə̀ dwí rí ni ǹdə́ Eshirhə náàcɛ̀nɛ́ jàn

⁶⁷ Zhã da Zakarɛ sú ǹdə́ Eshirhə náàcɛ̀nɛ́, n zɛ̃̀ ń nə́ ń zɔ̀m zɔ̀mà nyɛ̀bɛ́ Yi yʼà byili mu ń zhe:

⁶⁸ “Cinu Esərayɛl lyì bí Yi rí mà n nə còrhó, bə̀ ń gwɛ̃ ń dwí rí ni, n zwẽ de.

⁶⁹ Ń ce ń tùntùnnə̀ Dəvyidi dwí rí lù jàn cə́bal, n zwẽ nə́ba.

⁷⁰ Ń pyìrh kɔn dɛ̀bɛ́ ń yà ń tó ń nyì-zwennə bé dɛnnɛ n byili shãã ga mɔ́.

⁷¹ Ń yà ń bwəl nyí bə̀ ń mà n zwẽ nə́ba nə́ zwə̀ bé ǹdə́ byɛ̀bɛ́ gakó bə̀ súl nə́ba mó jɔ̃̀ wà,

⁷² bə̀ ń mà n dùr nə́ dabá náncɛsɛ́ nɔ̀nɔ̀, n lyǐrh ń cìcì dɔbrɛ́ ń yà ń zɔ ǹdə́ bɛ mɔ́ yò.

⁷³ Wɔ́ nə́ nàmbal Abəraham nɛ Cinu yà ń bwəl nyí,

⁷⁴ bə̀ ń mà n zwẽ nə́ba nə́ zwə̀ bé jɔ̃̀ wà. Ywẽ kʼê tʼâ la nə́ba zal yé.

⁷⁵ Nə́ mʼâ ŋwɛ̀nɛ́ nə́ pɔ̃ còrhó ǹdə́ wu nántwə̂ ǹdə́ wu-cángá ń yírh wə́, kɔn mʼe yí nə́ cu.

⁷⁶ Sə à byǐ, è gə wɔ́ ǹmyɛ́ yilə, bə̀ mʼa byẽ̀ mó bə̀ Dɛ̃̌ cə́bal nyì-zwennə, bə̀ ǹ mʼâ tó Cinu yé, ń kwɛrhɛ ń sɔ́má yá,

⁷⁷ ń ce ń dwí rí lwar bə̀ ń la rə zõ rə̀ yə̀-bəlwàálɛ́ wa.

⁷⁸ Nə́ Yi rí wɔ́ wu-bɔ̀nɔ̀ ǹdə́ nɔ̀nɔ̀-dǔr cí. Rə̀ mʼa ce pwẽ̀ shí dɛ̃̌ rə bʼe yə̂r nə́ba ǹdə nə̀nyɔ́nɔ́ gə́ yʼa púrh né.

⁷⁹ Pwẽ̀ dé rə̀myɛ́ mʼa yə̂r byɛ̀bɛ́ bə̀ jě cə-byín ǹdə́ cu ywə́l wə, rə cĩ́ nə́ba yə̀-zùlə́ sɔ́má yó.”

⁸⁰ Sə bə̀sɔ́bwɛ̀lɛ́ y yʼà nʼê byìlə̀. È surhə né myɛ yʼà nʼê súlí. Rə̀myɛ́ kwã nɛ́, ń zhə̀l n yə̀ gɔ-elũ èpòlò wə̀, kɔn mʼe yí dɛ̃ rɛ́ tɛ̀bɛ́ ń tú n byili ń cìn Esərayɛl lyì bí ni mú.