Lukas 1 - Taaz Weru Witu u Nunuwu'en Tombulu

Um puuna

¹ Ama' Teofilus pahsigi'engku, lakez sé tou nimahtututu'la i nimantik tumoro a nimamuali i si Yesus memali-malipé' karia ni kita.

² Am pinantik néra itii é masuat wo a méisirita wia ni kita, né tou sé rengané ing kataré-taré nimilek karia am weren néra a nimamuali itii wo mahtuzu' u Nuwu' ni Opo Empung.

³ Pahpaano niitu, kumawusa péléng a nimamuali itii im pinahtata'ukula rengané witu ung kataré-taré nimamuali, a ni aku tumotozla in tumu'tul niitu witu um pinantik wo iwéhé wia si ama'.

⁴ Karia in téntu toro totoz kata'uala ni ama' sa un ipahtuzu' wia si ama' én totoz ulit.

Tumoro ung kinatouan ni Yohanes Menanarani

⁵ I si Herodes nimaéndola kolano witi Yudea, wéwéhan si walian makangaran Zakharia si méikauntep wia sé sana réwok walian Abia. Si mahayona é makangaran Elisabet wo kasii suzu ni walian né tou Yahudi makangaran Harun.

⁶ Sé sana séndé' kenu ung katou-touan néra é mahkiit ung kapaaz ni Opo Empung wo karia un ulit ni séra é mahkiit péléng am perénta wo an tinotoz ni Opo Empung.

⁷ Ni séra zua én zéi'kan siapa koki' pahpaan si Elisabet ém pesel wo ni séra kasii én tu'amo.

⁸ Makasamé, un oras né sana réwok walian Abia i maayang witi Walé ni Opo Empung, si Zakharia si maayang um paayangen im walian witu u sinaru ni Opo Empung.

⁹ Pahpaan in toro niitu ni séra é simawut lot in tumotoz si walian mamaayang, tanu ung kinanaram néra. Wo si Zakharia si nimapéléng i muntep witu un Tampa Lenas witu um Walé ni Opo Empung in tumunu ung kamania witu.

¹⁰ In orasnamo in tumunu ung kamania a sia muntepa witi Tampa Lenas. Karegas sia i mahtunu ung kamania, péléng sé tou witi lésaz um walé ni Opo Empung é mahmengaléi.

¹¹ A si malaekat ni Opo Empung mapaileka un touna wia si Zakharia. Si malaekat itii é rimendai witu ung kakan um pahtunuan ang kamania.

¹² Kaiilekla si malaekat itii, si Zakharia é mengompo' wo totoz maindé'.

¹³ Taan si malaekat itii éng kimuama wia ni sia, “Zakharia, tia'mo maindé'! Pahpaan um pengaléiennu én tinalingamoma ni Opo Empung. Si Elisabet mahayomu é makailek si lowai, wo si lowai itii é léwo'zéi' i ngaranannula Yohanes.

¹⁴ Ni ko é mahpaa-paaz, wo lakez kasii sé tou totoz mahpaa-paaz pahpaan ni sia i nimatou.

¹⁵ Pahpaan ni sia ém wangunen ni Opo Empung maéndo tou wangko'. Ni sia én zéi'kan mahelep anggor kaapa an eelepen walina a menewelen. Wo kasii ni sia im pahawa-awakempé', si Roh Lenas éng kimawasamo wia ni sia,

¹⁶ wo lakez sé tou Israel maahkitenna i mawuri sumaup kumiit si Mahpiara, si Opo Empung néra.

¹⁷ Si Opo Empung é nimatumé ni sia i mapuunamé wia si Mahpiara wo ni sia ém wéwéhan ung kaenté'an wo ung kawasa tanu si nabi Elia. Ni sia é mangun sé ama' mahlé'o-lé'osan karia né oki' néra, wo sé tou mahsaru si Opo Empung én iwurina witu u lalan kaulitan. Karia in téntu, ni sia é mimek sé tou wo séra wangun i sumungkul si Opo Empung.”

¹⁸ A si Zakharia meligau wia si malaekat itii, “Kura wo toro kata'uangkula niitu i mamuali? Pahpaan ni aku wo si mahayoku én tu'amo.”

¹⁹ Ang kuan ni malaekat, “Ni aku kenu éng Gabriel, si sekezé ém witu u sinaru ni Opo Empung. Ni aku é méiatumé i mékumua u nuwu' lé'os kenu wia ni ko.

²⁰ U méikuakuma é mamuali witu un orasna. Taan pahpaan in zéi'kan pa'émanennu u méikuakuma, rengan in tarékan ni ko é mawowo' makaz witu un endo u méikuakuma kenu i mamuali.”

²¹ Karegas niitu sé tou lakez witi lésaz é ma'ento' si Zakharia i mondolé. Ni séra é mengusi-ngusingsing pahpaan si Zakharia én totoz uré im witi untep um Walé ni Opo Empung.

²² Kaiondolnamé, ni sia én zéi'mo mata'u numuwu' wia ni séra. Taan ni sia é mahaya-ayat uman u lengenna im wéwéhan un ipahkukuana wia ni séra pahpaan si wowo'mo. Karia in téntu, kinata'uan nérala im wéwéhan u méipapaileké ni Opo Empung wia ni sia im witi Walé ni Opo Empung.

²³ I simampetomé un orasna nimaayangé witi Walé ni Opo Empung, a sia mawurima witi waléna.

²⁴ Tumondongla a nimamuali itii, si mahayona si Elisabet é mahawa-awako. Woo limana loloho'en si Elisabet é memiti-miti uman walé.

²⁵ Ang kuana, “Ung kenu un tumuzu'mé i si Opo Empung é lé'os wia ni aku. Wo pahpaano u lé'os-Na kenu, sé tou walina én zéi'mo mahséro' wia ni aku.”

U méipapata'u ni malaekat wia si Maria

²⁶ I loloho'eno kaenem si Elisabet i mahawa-awak, an iatumé ni Opo Empung si malaekat Gabriel i mangé witi Nazaret, witi tana' Galilea.

²⁷ Ni sia nimangé wia si raraha makangaran Maria. Ni sia én timantumo ing kumawéng karia ni Yusuf si suzu ni Daud.

²⁸ Si malaekat itii é niméyé wia si Maria ang kumua wia ni sia, “U sigi'ku wia ni ko si kinamang ni Opo Empung, ni Sia é menaté-natér ni ko.”

²⁹ Si Maria é mengompo' in timalingamé u méikuamé ni malaekat. Pegena-genangenna ung kalakoan u sigi' ni malaekat itii.

³⁰ Ang kuan kasii ni malaekat itii wia ni sia, “Maria, tia'mo ko maindé', pahpaan si Opo Empung én timambér ung kamang wia ni ko.

³¹ Zéi'mo uré ni ko é mahawa-awako, wo makailek si lowai. Wo si lowai itii é léwo'zéi' ngaranannula, ‘Yesus’.

³² Ni Sia é maéndo tou wangko', wo pahtawahen in Oki' ni Opo Empung si Totoz Rakék. Si Opo Empung é méhé wia ni Sia u rurumezan ni kolano Daud, si nimaopo-Na.

³³ Ni Sia é maéndo Kolano né tou Israel, suzu ni Yakub. Ung Kakolanoan-Na é memia-mia makaz ing kauré-uré.”

³⁴ Ang kuan ni Maria wia si malaekat itii, “Kura niitu toro mamuali? Ni aku én zéi'kampé' siapa mahayo.”

³⁵ A sia wingkotela ni malaekat itii, “Ni ko én éyéan ni Roh Lenas, wo ni ko éng kawasan ni Opo Empung si Totoz Rakék. Pahpaano niitu, i si Koki' itii matoumé é mapahkuan né tou i Lenas, si Oki' ni Opo Empung.

³⁶ Tumoro si katuarimu Elisabet én ikuakuma wia ni ko. Ni sia si pahkuan né tou im pesel wo tu'amo, in tarékan én enemna loloho'eno i mahawa-awak.

³⁷ Pahpaan im wia si Opo Empung én zéi'kan siapa an zéi'kan mamuali.”

³⁸ Ang kuan ni Maria wia si malaekat, “Ni aku kenu én ata ni Opo Empung. Mamualimomé wia ni aku péléng a méikuamumé ing kataré.” Kumawusa niitu, a sia itula'uma ni malaekat itii.

Si Maria nimahilekan wo si Elisabet

³⁹ Zéi'kan uré, si Maria nimangé witi wanua tua'na esa witi kakenturan Yehuda.

⁴⁰ Ni sia é nimangé witi walé ni Zakharia. I méikaayola wana, sia muntepa a sumigi'ma wia si Elisabet.

⁴¹ I si Elisabet timalingamé u sigi' ni Maria, si koki' pahawa-awaken ni Elisabet é rengan nimogémé, wo si Elisabet éng kinawasa ni Roh Lenas.

⁴² Ang kumérété si Elisabet, “Maria, ni ko éng kinamang ni Opo Empung lumousé ung kamang wia péléng sé wéwéné! Wo si Koki' matoumé wia ni ko éng kamangen.

⁴³ Séi kuaa ndéén ni aku taka-takazan si ina' ni Mahpiaraku é niméyé wia ni aku?

⁴⁴ Pahpaan ni aku in timalingamé u sigi'mu, si koki' pahawa-awakengku é nimogémé pahpaan i mahpaa-paaz.

⁴⁵ Mahpaa-paazla ni ko, pahpaan ma'éman a méikua ni Opo Empung i mamuali.”

Si Maria mahlooz si Opo Empung

⁴⁶ Ang kuan ni Maria, “Ung genangku é lumooz wo sumigi' si Opo Empung,

⁴⁷ un atéku kangkasii é mahpaa-paaz, pahpaan si Opo Empung si milot ni aku im witu un ukuman wana a singkéla'.

⁴⁸ Pahpaan ni aku é nina'uan-Na, i ni aku kenu én ata-Na kinanaram uman. Un ulitna, rengan in tarékan péléng sé suzu éng kumua ni aku kinamang,

⁴⁹ pahpaan si Opo Empung si Mahkawasa é nimangunomé am wangko' wia ni aku, wo u ngaran-Na é lenas.

⁵⁰ U raraatéan-Na wia péléng sé tou sé maindé' wo mahsigi' ni Sia é makaz im pinuyunan.

⁵¹ Karia ung kawasa-Na, ni Sia é mahwangun an zéi'kan kakuaan. Wo kasii kinayo'-Na sé tou loozan makaz ang ginenang néra én zéi'kan kinakiitan.

⁵² Méitumpa-Namé kasii sé nimaéndo kolano im wana a rurumezan néra, wo sé tou roros uman ém winénét-Na.

⁵³ Winéhan-Namé péléng am wangun wia sé tou maharem makaz ni séra nimawesuh, wo sé tou wa'ilan é méipapawuri-Na zéi'kan siapa pinahalima.

⁵⁴ Pahpaan u raraatéan-Na a Sia sumawangé sé tou Israel sé ata-Na.

⁵⁵ Niitu u méitaaz-Na wia sé nimaopota, wia si Abraham wo sé suzuna makaz ing kauré-uré.”

⁵⁶ Si Maria i nimahento'mé karia ni Elisabet ém woo teluna loloho'en. Kumawusa niitu a sia mawurima sumaup witi waléna.

Si Yohanes Menanarani i nimatou

⁵⁷ I méikaayomola un oras ni Elisabet i makailek si koki', a matoumé si lowai.

⁵⁸ Ing kinatalingaala né karété wo né katuarina i si Opo Empung nimapailek u raraatéan-Na um wangko' wia si Elisabet akaz in toro nimakaoki'mé, a séra mahpaa-paaz kariana.

⁵⁹ I si koki' itii waluna endomo, ni sia sinunat tanu ung kinanaram né Yahudi, sé karété wo sé katuari néra é niméyé witu. Si koki' itii ém pahngangaranan néra Zakharia tanu u ngaran ni ama'na.

⁶⁰ Taan kuan ni ina'na, “Tia'! Ni sia é léwo'zéi' i ngaranan Yohanes tanu u méikua ni malaekat.”

⁶¹ Ang kuan néra, “Zéi'kan siapa maan in esa im wia sé katuarimu si makangaran un téntu.”

⁶² A séra mayata u lengen wia si ama'na i lumigau un ingaran wia si oki'na.

⁶³ A si Zakharia mayata u lengen i mahaléi papantikan wo papantik, an ipantiknama, “U ngaranna é Yohanes.” Péléng sé tou witu é mengusi-ngusingsing.

⁶⁴ In toro niitukan, si Zakharia én toromo mahnuwu', a sia mahlooz si Opo Empung.

⁶⁵ Péléng sé karété néra é maindé'. Péléng a nimamuali itii é méikawoka'ma makaz witi ataran kakenturan Yudea.

⁶⁶ Péléng sé timalingama é megena-genang niitu, “Mamuali apa si koki' itii sa matu'amomé?” Pahpaan si Opo Empung é memali-mali kariana.

Si Zakharia meloo-looz si Opo Empung

⁶⁷ Kumawusa niitu, si Zakharia si ama' ni Yohanes éng kinawasa ni Roh Lenas. An ikuala ni Zakharia u méikua ni Opo Empung wia ni sia,

⁶⁸ “Loozenola si Mahpiara, si Opo Empung né tou Israel! Pahpaan ni Sia niméyémo i métumulung sé tou-Na wo milot ni séra.

⁶⁹ Ni kita ém winéhan-Namomé si wéwéhan ung kawasa i miloté ni kita im witu un ukuman wana a singkéla'. Ni Sia é suzu ni Daud ata-Na.

⁷⁰ Tanu u mémoikua-Na rengané im puuna, wia sé nabi linenas-Na,

⁷¹ i mahpipilot ni kita im wia sé kakoro'ta, wo im witu ung kawasa péléng né tou mazi'zis ni kita,

⁷² i mapailek u raraatéan-Na wia sé nimaopota wo gimenang un taaz-Na lenas.

⁷³ Un taaz itii é méikua ni Opo Empung wia si Abraham nimaopota, i ni Sia én tumambér wia ni kita ung kamang,

⁷⁴ wo ni kita ikapiloté im wia sé kakoro'ta. Karia in téntu, ni kita én zéi'kan maindé' i mahragés wia ni Sia,

⁷⁵ witu ung kalenasan wo ung kaulitan witu u sinaru-Na kauré ni kita i menou-nou.

⁷⁶ Wo ni ko, oki'ku é mapahkuan nabi ni Opo Empung si Totoz Rakék. Pahpaan ni ko é méiatu i mapuunamé im wia si Mahpiara i mémimek u lalan lampangan-Na,

⁷⁷ i mapata'u wia sé tou-Na, i ni séra én ipilot im witu un ukuman wana a singkéla' néra, sa si Opo Empung niméhémo un ampungan wana a singkéla' néra,

⁷⁸ pahpaan u raraatéan wo u lé'os ni Opo Empungta. Niitumo, ni Sia é niméyé i milot ni kita im witu un ukuman wana a singkéla'ta masuat wo si endo i mondolé im woondo,

⁷⁹ i mésumena' wia sé tou sé menou-nou witu ung karimbengbengan, wo sé tou kinaindé'an. Ni Sia é mahkit ni kita, wo ni kita menou-nou karia ung kaluasan witu un até.”

⁸⁰ Si Yohanes é makatarétumoumomé wo um pa'émanenna wia si Opo Empung éng kaenté'namo. Ni sia é mahento' witi kapelasan makaz witu un endo i ni sia mapailek un touna wia sé tou Israel i maayang am papaayangenna.