2 MARARATU 18 - WUKE SUSI WATTI'U AL᷊AL᷊USASSAI Hizkia ratun Yehuda ( 2Ta. 29:1-2 , 31:1 ) 1 Su tonna atallune i Ratu Hosea ana'i Ela uaparenta Israel, i Hizkia ana'i Ahas naola'a ratun Yehuda. 2 Sutempo udde uukki tou 25 su tonnane wuṛṛu i tou uaparenta su Yerusalem 29 su tonnane al᷊annune. Inang aranne Abia ana'i Zakharia. 3 I Hizkia pallal᷊agune ma'al᷊uassa naungngu Mawu ere lai i Daud al᷊amonane. 4 I tou nanggohakku manga tampa pasasubbanna monganna, wuṛṛu napaaṛṛaan manga palene see lai nanggohakku manga paal᷊uannu Mongannu Asyera. I tou lai nakkimunsa'a atoanna witu'a niola'i Musa apan isassago Nehustan. Ana waugu naddatingngu tempo udde, taumatan Israel ta'e mannutunga amania ipangaddata atoanna witu'a udde. 5 Suwallatu anambon ratun Yehuda, mawae ete dorone aroddi lai manansunna si Hizkia, taweddu ere i tou. I tou mangngimanna Mawu, Ruatan Israel, 6 wuṛṛu matuṛutta si Tou. Tawe saran paassa i tou nilumawanga Mawu. Al᷊awo'u parentan Mawu apan nionggola wuassi Musa, iapaamatti Hizkia ringannu atonna-tonna. 7 Ana waugu udde Mawu sidutu mantul᷊ungngi tou na'oman sara i tou pia gessine su al᷊awo'u inasaharanne. I tou namangalo ratun Asyur, wuṛṛu maddiri massubba si tou. 8 I tou namaddon taumatan Filistin, wuṛṛu nangaṛṛo tampa atatanaanni mangitou, wuassu ampunga addio'anne maddatingu soa apan ahewal᷊anne, nasutta Gaza wuṛṛu wageangngu leta'a uapal᷊iwutta udde. 9 Su tonna aiappanne sutempo i Hizkia uaparenta, eteudde tonna appitune i ratu Hosea uaparenta su Israel, i Salmaneser ratun Asyur namangalo Israel wuṛṛu nalliwunna Samaria. 10 Napawe papal᷊iwutanna lima tonna al᷊annune, Samaria nanawote. Udde nariaddi su tonna aiannume sutempo i Hizkia uaparenta, wuṛṛu tonna assione i Hosea uaparenta. 11 Wua'udde ratun Asyur nangapiddu taumatan Israel apan niawawi udde watukku Asyur; sambageanganna wuassi mangitou niapaatana'a su soa Halah, sambageanganna maranin Sal᷊ukku Habor su wageangu leta'u Gozan, wuṛṛu sambageanganna lai su manga soa su wanua Madai. 12 Samaria nanawo ana waugu taumatan Israel tawe tumuṛṛutta Mawu, Ruatan mangitou. I mangitou nabbaha pa'aire apan niola'u Mawu si mangitou wuṛṛu nilumawanga anambon parentan Musa, allang-Nge. I mangitou maddiri maddaringikka wuṛṛu maddiri tumuṛṛutta Mawu. Taumatan Asyur namansagu Yerusalem ( 2Ta. 32:1-19 ; Yes. 36:1-22 ) 13 Sulal᷊ummu tonna apul᷊o appanne i Hizkia ratun Yehuda uaparenta, manga soan Yehuda apan pia tatandange watu nipangaloanna wuṛṛu niwaddon Sanherib, ratun Asyur. 14 Ne si Sanherib apan uatana'a su Lakhis, i Hizkia nangirimmu watti'a indi, “I ya'u nassal᷊ate. Ana waugu udde, i ya'u sumal᷊ande tadea'u i Tuanga tate mamangalo si yami. Anambon darorongi Tuanga sarun ta'u tipusanna.” I Sanherib sinumimbakka manungku i Hizkia ṛinone mangirimma si tou 10.000 su kilone sal᷊a'a, wuṛṛu 1.000 su kilone wul᷊awanna. 15 Ana waugu udde, anambon sal᷊a'a apan sasahipunanna su Wal᷊en Mawu wuṛṛu sulal᷊ummu kase su wal᷊en araratuanna niirimmi Hizkia si Sanherib. 16 Wul᷊awanna su manga Wal᷊en Mawu wuṛṛu apan nireetti Hizkia sassane su manga pappuannu ngara, nianu wuṛṛu niiringnga lai si Sanherib. 17 Arawe ratun Asyur udde nandolokka wuassu Lakhis sambau ammul᷊annu tantara apan manambo iapapangalo Yerusalem. Ammul᷊annu tantara udde nipiaṛṛa'u siri tallu tembonannu tantara atumannaṛṛane, eteudde sangkatou panglima, sangkatou mananadia ua'e, wuṛṛu sangkatou lai tembonannu mandariaga ratu. Napawe na'omate su soa udde i mangitou nanganu tampa su wawail᷊anna, apan isassago Waillu Mabbawansala maranin hote pangeleṛṛannu ua'e wuassu li'u ual᷊iurosone. 18 Ana see i mangitou nangintul᷊i namago si Ratu Hizkia. Ne siri tallu mammamanaran araratuanni Hizkia sinumabbanga naisasomban mangitou. Siri tallu mammamanaran araratuanna udde eteudde i Elyakim ana'i Hilkia tembonannu wal᷊en araratuanna, i Sebna mamamoṛṛettu wanua, wuṛṛu Yoah ana'i Asaf, mamamoṛṛettu wal᷊en araratuanna. 19 Sangkatou perwiran tantaran Asyur udde nabbisara si mangitou, “Wal᷊oa'a si Hizkia wisaran ratun Asyur indi: ‘Anio i'o uapendamma watangannu matohassa? 20 Unnu pahinu tumba'u wisara wotongnge maahanti hol᷊aga wuṛṛu atatohassu tantara? Isai ipammunganu, na'oman sara i'o waṛṛani mando'appa Asyur? 21 I'o atonna uaantimma sasumbala wuassu Mesir, arawe udde uasul᷊ungu nappaattu akke niola'a ta'inna; ta'inna udde sarun mapaddi wuṛṛu limanu mal᷊okko'a. Etearoddi inolaannu ratun Mesir su anambon taumata apan mangngantimma si tou.’ ” 22 Wua'udde tembonannu tantaran Asyur udde nabbisara, “Ara'e asinungka i yamiu mabbisara manungku i yamiu uaantimma Mawu, Ruatanu? Sutempo i Hizkia namarenta tadea'u taumatan Yehuda wuṛṛu Yerusalem tumba'u mattaṛṛamawu su saruannu mezbah su Yerusalem, wal᷊inewe apan nihohakke udde mezbah wuṛṛu manga tampa passubbanna Mawu sassane? 23 Orassa indi ringannu arannu ratun Asyur, i ya'u waṛṛani mabbataṛṛu manungku amungkangu i yamiu onggol᷊annu 2.000 awal᷊o, i yamiu tawe uatahuanna taumata anambone ereudde maola'a sumasa'ene. 24 Sara ipando'appa tembonannu tantaran kami awawoanne lai, yamiu wal᷊ine ro'amme. Arawe i yamiu lai uaantimma Mesir mangirimmu sasumbala keretan pangalo wuṛṛu tantara uasa'e awal᷊o! 25 Unnu pahinu yami mamangalo wuṛṛu namaddon wanuanu ringannu tawe sasumbalan Mawu? Ete Mawu sassane apan mandolokki yami iapapangalo wuṛṛu iapaṛṛimunsa'a si yamiu!” 26 Ana see unni Elyakim, i Sebna, wuṛṛu i Yoah su udde, “Tuanga pabbisarate sulal᷊ummu sasinaukku Aram si yami, tadea'u yami maasunna. Arie pappaattu sasinaukku Ibrani, ana waugu udde aasunnannu tumana'u soa su wowon tanda'u watu su soa udde.” 27 Perwira udde sinumbakka, “Apa tumba'u si yamiu wuṛṛu ratunu i ya'u irolokku ratun Asyur iapapasingkattu sarangkanambone indi? Tawe! I ya'u lai sarun mamasingkatta su tumana'u soa apan ua'ianna su tanda'u watu udde, apan suadio'a ringanni yamiu sarun umanna taine sassane wuṛṛu ma'inumma liassi mangitou sassane.” 28 Wua'udde perwira udde dirumarisikka wuṛṛu nangintul᷊i sulal᷊ummu sasinaukku Ibrani, “Paddaringikka apa apan niwisaran ratun Asyur: 29 ‘Arie paiawusu si Hizkia; i tou tawe maasal᷊amatta si yamiu. 30 Arie paddaringikka i tou massal᷊o'a tadea'u sidutu tumba'u uaantimma Mawu. Arie mappahi manungku Mawu sarun manal᷊amatta si yamiu ara'e malluassa tantaran Asyur mangaṛṛo soanu. 31 Arie paddaringikka si Hizkia. I ya'u ratun Asyur manonggolu tita tadea'u i yamiu sumabbanga wuassu soa wuṛṛu manantillu watanganni yamiu. I yamiu wotongnge umanna wuan anggore wuassu wawail᷊annu sassane, wuṛṛu maatemma wuan ara wuassu aaluannu sassane, lapiddu ma'inumma ua'e wuassu paṛṛihinu sassane, 32 ma'oman sara i yamiu ta'u iingkatta watukku sambau wanua apan lihidde ere wanuanu sassane. Poiaroddi pia baillu anggore, apan mangonggolu wuane si'o, wuṛṛu waillu ganduma hessine taponna maola'a wiakku. Su wanua udde pia manambo alun zaitun, lanan zaitun wuṛṛu pul᷊a. Amungkangu i yamiu tuttuṛṛutta sarangkanambone apan ta'u irolokka si yamiu, i yamiu sarun mabbiakka, tawe nate. Arie paddaringikka si Hizkia! I tou tumba'u mangngawusu si yamiu ringannu mabbisara manungku Mawu sarun manal᷊amatta si yamiu. 33 Apa piate mongannu walahanna waine naasal᷊amatta wanuane kuasa'u ara'e taṛṛino'u? 34 Suapate manga mongannu wanuan Hamat wuṛṛu Arpad? Suapate manga mongannu Sefarwaim, Hena, wuṛṛu Iwa? Piaddu nirumanta nanal᷊amatta Samaria? 35 Monganna suapa apan buatte namallossu wanuane wuassu taṛṛino'u? Apa wotongnge Mawu manal᷊amatta Yerusalem?’ ” 36 Naaringikka udde tumana'u Yerusalem tawe sinumimbakka, ana waugu i Ratu Hizkia buatte namarenta manungku i mangitou paal᷊annabe. 37 Ne i Elyakim, i Sebna, wuṛṛu i Yoah nanggesa'a laubbi mangitou tatialan massusa, ana see inaite nangalae ratu sarangkanambone apan buatte niwisaran perwiran Asyur udde. |
@ LAI 2003
Indonesian Bible Society