YEREMIA 51 - KITAB NU TUMPU ALLA LELE MA'IMAI'

Hukuman sangga'at anu obee' hi aha Babel

¹ Tumpu notatae, “Ku palentahmo na mombun anu mongidei anu tobung mamba i Babel ka' mamba hi mian anu jojoong ikiijo'.

² Ku pokauje na to mia-mian anu lengkat mae isalipu'an anu mohansunije Babel susumo mombun montilahabakonmo ota' nu gandum. Toka isinaanyo kato-katokaanmo mae nu balaa' aijo' aha montumbuhimo lipu' aijo' lengkat mae iyaya na tampat ka' monsapuimo sampe belesi'.

³ Boli obee'i kasampatan na suludadunyo mompeletakon hihisnyo nu pana' nu aha, kabai mombuulakon baju' anu nu pusok nu aha mahampate. To oli-olitau nu aha bolimo daagi' opobee' tumuu'. Hansunimo ingko-ingkot na suludadu nu aha!

⁴ Bela nu aha saidi' mae tadokmo hondo ka' silakamo itutus jalan nu kota' nu aha.

⁵ Aku, Tumpu, Tumpu Allah Anu Balakuasa, Tumpu Allah nu Israel anu Susi', madi' mompala'i Israel tiba Yehuda maumo ahi' aha binaladosa'mo mae hi beleng-Ku.

⁶ Posalamatmo na belemiu! Popalaimo mae pala'i na Babel dumo belemiu suele opateimo kalana dosa' nu aha! Kalana aiyamo na tempo'nyo Aku mombalosimo palabuatan ma'idek anu binaumo nu aha Babel, ka' mohukumo ia sitimbang tiba palabuatan nu aha.

⁷ Babel u'utu mae sumomo ahi' galas mosoni' anu totong hi beleng-Ku ka' anu nompojadimo songko-songko na dunia nalangu. To bansa-bansa nonginumo anggur igalas aijo', sahingga aha notutuangmo.

⁸ Panyo mamanga ahi' Babel tinontuamo ka' noposo'mo. Haangimo na ia ka' lioakon pakuli' da bau pompakuli'i belanyo haha aijo', toho' pisa ia daagi' ahi' ma'alin.

⁹ Mian anu lengkat mae isalipu'an anu jojoong ikiijo' mae nontaloakonmo hi samian ka' hi samian, ‘Kita binala usahamo montulungi Babel, panyo tinalambatmo! Sahanyo opala'intomo na lipu' aiya ka' minsusule'mo ahi' iposi lipu'to toto samian. Tumpu nohukumo Babel hondo-hondo ka' nohansunimo ahi' ingko-ingkot.’ ”

¹⁰ Mian anu palesayamo hi Tumpu notataemo, “Tumpu nompotoamo mae hi kita saba' kita na ipihak ahi' nu anu madi' kosala'nyo. Imbo kita mambamo i Yerusalem da osisikto kiijo' mae apaa na anu binaumo nu Tumpu Allah-nto.”

¹¹ Tumpu nonsale'imo to tomu-tomundo' nu aha Media, kalana Ia kahanda'mo mohansuni Babel. Sumo aijo' na bau-baunyo Ia kahanda'mo mombalosakon palabuatan nu aha to mia-mian anu nohansunimo Laigan-Nyo. To sulu-suludadu anu toto tangka-tangkas na pangkatnyo ipasukan anu mambamahampate nompalentahkonmo, “Tajomimo na hihis nu pana'! Posadiamo na kanta!

¹² Bee'i tanda de montumbuhimo pagan mesen nu Babel. Pohoson na ponjaga'an. Po una'i mian anu monjaga. Potouka na mian anu montumbuhi!” Tumpu momposidamo apaa na anu tinanga'an-Nyomo obau hi aha mian nu Babel.

¹³ Lipu' aijo' kaya hondo ka' mule' manjoo' na kaunyo, panyo kasampatan nu ia tumuu' ningkotmo; kamingkotan nu kantumuu'annyo tinokamo.

¹⁴ Tumpu Anu Balakuasa hondo binasumpa'mo atas sanggo-Nyo koo-Nyo Ia mompokaumo mian konjoo'nyo sumo kihi-kihi' da montumbuhimo Babel ka' aha mongaisakonmo saidi' mae ais kalana i untungmo na nahampate.

Nyanyian bau pompuji' Tumpu Allah

¹⁵ Tumpu nompotimbalimo tano' nu kuasa-Nyo, ka' nontali'mo dunia nu Kapandean-Nyo ka' nongkokamo langit nu pikilan-Nyo.

¹⁶ Ola pinalentah, binuhokanmo na uee aita' ilangit. Lengkat mae ipuusnyo nu tano' songko-songko pinotoka-Nyomo mae na kundom, ka' pinojadinyomo na kilat da pojohonjit i uno nu ujan, ka' pinokau-Nyomo mae na mombun lengkat mae itampat pinompo una'annyo.

¹⁷ Salatan nontoa aijo' iwi-iwi' sininsumbu'je na manusia taalu' ia ponga' ahi' ka' madi' ahi' mangalati'. To tuka-tukang montutuk mosoni' madi'mo pinalesaya aijo' madi' totu'u ka' madi' kosantuu'nyo.

¹⁸ Bapilogotan haha aijo' madi' ko angga'nyo patut okokojoi ka sola' opopo ambang. De maluanyo tokamo na tempo'nyo, aha memang silakamo.

¹⁹ Tumpu Allah i Yakub madi' sumo pilogot haha aijo'; Ia na nompotimbali sinin na apa-apaa. Sanggo-Nyo aijo'mo Tumpu Anu Mahakuasa Pinile'an-Nyomo na Israel binau mian anu palesayamo hi Ia.

Babel sumomo pompaan

²⁰ Tumpu notatae, “Babel beleyum sumomo pompaan, baumo toongon-Ku de mahampatemo. Beleyum Ku pakemo bau pompaan bansa-bansa ka' kalaja'an-kalaja'an.

²¹ Beleyum Ku pakemo da mohansuni ajahan tiba anu monsake'i ka' mule' kareta tibamo anu mompojalan.

²² Beleyum Ku pakemo da mompateimo mo'ane tiba boune anu langkai'mo kabai anu daagi' olitau, langkoyang kabai anu ma'isa langkoyang.

²³ Beleyum Ku pakemo da monsilakaimo to pola-polaya' binatang tiba potuu'onnyo, mian anu topo ale' tiba sapi' anu bau pompajekonyo, anu balakuasa tiba to sulu-suludadu anu matangkas na pangkatnyo.”

Hukuman anu obee' hi aha Babel

²⁴ Tumpu notatae, “Posi sakisimo mosia na Aku uuka aiya mombalosimo Babel tiba mian anu jojoong ikiijo' ka' mule' iwi-iwi' na palabuatan ma'idek nu aha anu binaumo nu aha hi Yerusalem.

²⁵ O, Babel, beleyum sumomo ahi' bungkutnyo anu nohansunimo songko-songko na dunia. Panyo Aku, Tumpu mongewamo beleyum. Beleyum Ku hela'mo ka' Ku pobahangkangmo ka' mule' Ku pojohokmo mopapu sampe timbalimo abu'.

²⁶ Madi' daagi' ko batu sambatu na daagi' timbali opake na batu anu nohobo-hobo'mo aijo' ka' po ule' bau bangunan sangga'at. Beleyum timbalimo susumo padang tampat anu mateges sampe toka sidu-sidutu', Aku, Tumpu notataemo.”

²⁷ “O, tomundo' anu lengkat mae isasu utara! Bee'imo mae tanda da otumbuhimo! Po onyi'mo na tolompet da nu hongomo nu to bansa-bansa! Tipaha'imo na to bansa-bansa da mahampatemo mongewa Babel! Palentahmo na kalaja'an Ararat, Mini tiba Askenas da montumbuhimo. Pohangkatmo samian na bau talenga' da mompimpin belemiu montumbuhi aijo'. Tipaha'imo na ajahan anu konjoo'nyo sumo gombuan nu kihi-kihi'.

²⁸ Posadiamo na to bansa-bansa da mahampatemo mongewa Babel. Lagamo na to tomu-tomundo' nu aha Media tibamo anu toto bala-balakuasa ka' to tu'a-tu'anyo nu aha tiba to sulu-suludadu anu lengkat mae isongko-songko na lipu' anu nu kuasai nu aha.

²⁹ Tano' gayu'anmo ka' tananggahanmo kalana Aku momposidamo tanga'an-Ku da opojadimo na Babel tampat anu kunmo anu madi'mo daagi' nu jojoongi nu manusia.

³⁰ Suludadu nu aha Babel binelentimo nahampate ka' jinojoongmo ibenteng-benteng. Aha madi'mo daagi' kinokabaaniannyo ka' madi'mo daagi' noko ala nombau apa-apaa. Iwi-iwi' na sabatan daka' nu kota' pinaha tobahanmo, ka' iwi-iwi' na laigannyo nu aha pinaha papuanmo.

³¹ Bobotokon nopadeka'mo sangga'at nu payuntun mule' nu sangga'at mamba mompoto'i hi tomundo' Babel koonyo kota' nu aha tinumbuhanmo mae isongko-songko na tampat.

³² Tampat potaapan kinuasanmo nu sampobali' ka' benteng-benteng palatahanan pinapuanmo. Suludadu nu aha Babel biningongmo.

³³ Madi'mo daagi' pin aha opatundu'mo ka' opahampeja'akonmo nu sampobali' susumo gandum itampat pongututan gandum. Aku, Tumpu Anu Mahakuasa, Tumpu Allah Israel, no tataemo.”

³⁴ Yerusalem ihansunanmo ka' kinaanmo ingko-ingkot itomundo' Babel; ia nompilongkangmo kota' aijo' susumo nompilongkangmo boton. Sumomo sa'angu' na binatang anu talenga'nyo hondo, ia nolonyomo Yerusalem ka' nongisimo kompongnyo nu iwi-iwi' na anu ma'ima anu ihumpaknyo ikota' aijo' lantas ingalinnyomo na labinyo.

³⁵ O, mian anu jojoong i Sion, poto'i, “Da Babel o'amalakon nu tokai mae nu kasinggian susumo anu binaunyomo mae hi kita!” O, mian anu jojoong i Yerusalem, poto'i, “Da Babel o'amalakon nu tokai mae nu kasansala'an susumo anu pinokonanyomo mae hi kita!”

Tumpu montulungimo Israel

³⁶ Mokonyo aijo' pinoto'imo nu Tumpu hi aha mian anu jojoong i Yerusalem, “Aku montinjohimo palakala nu beleyum ka' mombalosakonmo palabuatan nu sampobali' nu beleyum anu binaumo nu aha hi beleyum. Iwi-iwi' na mata nu uee tiba kaunyo iwi-iwi' anu daagi' i Babel Ku paha otimo.

³⁷ Lipu' aijo' timbalimo tambulan nu anu ihansunmo ka' mule' timbalimo tampat paninsulukan nu dedeng nu alas. Mian mabuhukmo na montoa, ka' madi'mo ko mian anu mongka'oho' jojoong ikiijo'.

³⁸ Aha mian nu Babel molohu'mo susumo singa ka' molokakmo susumo anak nu singa.

³⁹ Panyo jota nu aha kahanda' mongkaan na tahahumo ahi'. Ku posadiaimo anu okaan na aha, ka' molanguimo aha ka' malintunga'mo na ubak sampe tohoyotmo ka' madi'mo daagi' moko ala mobula.

⁴⁰ Aha Ku boamo da okolotmo susumo anak nu domba, mee', ka' domba lakinyo. Aku, Tumpu notataemo.”

Uki'mo nu Babel

⁴¹ Tumpu notatae, “Babel anu opu-opuji' isongko-songko na dunia pinatundu'mo ka' jinojoonganmo! Talalo ahi' okabuhuk na lipu' aijo' nu to bansa-bansa.

⁴² Ambai nosawe'mo nokiita' i Babel; sagala bokonnyo nombuhokmo noletabimo lipu' aijo'.

⁴³ Iwi-iwi' na kota'nyo jinadimo tampat anu okabuhuk, sumomo ahi' padang tampat anu mateges ka' kinunmo. Madi'mo daagi' ko mian anu mongka'oho' jojoong kabai motulu ikiijo'.

⁴⁴ Bel, pilogot nu lipu' Babel Ku hukumo. Ku kakeha'mo na ia da monsule'akon apaa na anu ingagoannyomo. Bansa-bansa madi'mo daagi' monsombah ia. Pagan mesen nu Babel nohobo'mo iwi-iwi'.

⁴⁵ Kalana aijo' popalaimo bolimo jojoong kiijo' mae, o, mian nu Israel! Potumuu' na butong nu belemiu da boli nu kona nu tambuha'-Ku anu taha-tahahumo aiya.

⁴⁶ Boli mabuhuk kabai bata-bata kalana mohongomo lele anu lewa' nu sisik nu mian. Sataun toka sataun togi lelemo na lele anu madi' pokakana – lele nu kabuhingison i posi lipu'to, tiba lele nu to tomu-tomundo' anu mahampatemo samian tiba samian.

⁴⁷ Palesaya, tempo'nyo tokamo mae, Aku mohukumo sagala pilogot nu Babel. Songko-songko na lipu' aijo' opopo ambangmo ka' ingko-ingkot na mian anu jojoong ikiijo' opateimo.

⁴⁸ Sinin na apaa anu aita' ilangit tiba aiya itano' montaligalaimo kalana lame'mo de maluanyo Babel opatundu'mo ka' nu kuasaimo nu bansa anu lengkat mae isasu utara anu tokamo mae mohansuni ia.

⁴⁹ Manjoo' na mian isongko-songko na dunia sinilakamo pinatean sinaduakon nu Babel, panyo uuka aiya Babel opatundu'mo kalana monginau'mo Israel anu pinateanmo. Aku, Tumpu, notataemo.”

Potuunon nu Tumpu hi aha Israel anu kiijo' mae i Babel

⁵⁰ Tumpu notataemo hi aha mian nu Israel anu kiijo' mae i Babel, “Belemiu madi'mo jadi pinatean! Jadi' lako'mo uuka aiya! Bolimo daagi' montanda'i! Maunyomo ahi' belemiu majo'on lengkat ilaigan, panyo inau' mae ahi' na Aku, Tumpu Allah nu belemiu, ka' suele ahi' o'inau' na Yerusalem.

⁵¹ Belemiu notatae, ‘Kami lewa'mo ingalu ka' lewa'mo pinopo ambang; kami madi'mo pinalesaya kalana aha mian anu isalipu'an nonjojoongimo salipi'-salipi'nyo anu susi' anu kiijo' i uno nu Laigan nu Tumpu.’

⁵² Jadi palahatikanmo na potataeng-Ku aiya. Tokaje mae na tempo'nyo Aku mohukumo iwi-iwi' na pilogot nu aha Babel. Isongko-songko na lipu' aijo' ohongomo na kihis nu mian kalana talalomo tinadok na belanyo.

⁵³ Maunyomo ahi' Babel timbali moko ala moliba' mokiita' ilangit ka' mombaumo palatahanan anu madi' opko ala otoka, panyo tataap ahi' Ku pokau na mian da mamba mohansuni. Aku, Tumpu, notataemo.”

Babel po ule' mule ihansunan

⁵⁴ Tumpu notatae, “Potombihing mae. Kiijo' i Babel mian nolokihismo ka' ihumangmo kalana talalomo ahi' sinusa' na kinyonyoa ka' mule' kalana ahi' kahansunan anu jinadimo ilipu' aijo'.

⁵⁵ Aku hau-haunyomo mohansuni Babel ka' nompobelentimo lewo' nu kalame'an nu aha. Sampobali' tinokamo mae susumo bokon anu binuhokanmo ka' suludadu nu aha nontumbuhimo ka' sola'mo nolo ais, ais nu pahampatean.

⁵⁶ Aha tinokamo nongidei Babel, nompaha hakopakonmo to sulu-suludadu nu aha ka' nompato'imo sinin na toongon anu bau pahampate nu aha. Akumo na Tumpu anu mohukum palabuatan anu ma'idek, ka' Babel Ku balosakonmo sitimbang tiba palabuatannyo.

⁵⁷ Ku languimo na to mia-mian anu kopangkatnyo ipamalintahan Babel mian anu toto pande-pande, to pola-polaya' tiba to sulu-suludadu. Aha madi'mo daagi' sola' po ule' mobula, panyo sahoyotnyomo sampe toka sidu-sidutu'. Aku, notataemo; Akumo na tomundo', Aku, Tumpu Anu Balakuasa hondo.

⁵⁸ Pagan mesen nu Babel toto hoso-hoson Ku hansunimo sahingga mahatamo susumo tano'. Sabatannyo daka-daka' toto tangka-tangkas Ku papumo sampe motanggotmo hondo. Ola pinalasuma' na lawe nu to bansa-bansa, kalana apaa na anu kinalajamo nu aha ola nu kaan nu apu. Aku, Tumpu Anu Mahakuasa notataemo.”

Potuunon i Yeremia pinotokamo hi aha Babel

⁵⁹ Anu sola' monsangalui i tomundo' Zedekia aijo'mo i Seraya anak i Neria makumpu i Mahseya. Itaun kino opatnyomo na i Zedekia tomundo' nu Yehuda nompalentah, i Seraya nonsangaluimo i Zedekia namba i Babel. Sahingga binee'ankumo sa'angu' na kalaja na ia.

⁶⁰ Iwi-iwi' na balaa' anu montokai mae Babel tiba hahan sangga'at anu kiijo' ilipu' aijo' noko tuliskumo isa'angu' na kitab anu ilulun.

⁶¹ Lantas pinoto'ingkumo hi Seraya, “Salatan beleyum tokamo i Babel, usahakon da iwi-iwi' apaa na anu tuli-tulis i uno nu kitab aiya tionyo ahi' nu basa'akon hi to mia-mian anu kiijo' mae.

⁶² Lapas aijo' balado'amo sumo uuka: “O, Tumpu, Belento notataemo koo-Nyo nu belento kota' aiya Kuhansunimo sahingga manusia kabai binatang mingkotmo iwi-iwi', ka' tampat aiya timbalimo sumo padang tampat anu mateges sampe toka sidu-sidutu'.

⁶³ Jadi salatan nu poko basa'akonmo na anu tulu-tulis i uno nu kitab aiya hi aha to mia-mian itina' mae, posegotimo batu na kitab aiya, lantas alinmo mokiijo' i totonga' nu Kaunyo Efrat.

⁶⁴ Ka' otaloakon, ‘Sumo aiya na saidi' mae jadi i Babel. Lipu' aiya saidi' mae molomosmo ka' madi'mo daagi' lubat mae kalana aha tinuda'anmo nu balaa' nu Tumpu.’ ”