1 Tamuwen 14 - Ala Wone Peenok Peebi Mbanak1 Ne ambi paga at Yonatan nen wulaga tawe at eegin wonok nega nogo yoge, “It aap Pilitin mendek enebaga tum wakwi me wunda nawok nduk, omok o.” Yoge nagagerik, ogoba yo'nuk lek aret wunda nagagerak. 2 Ne ti eyom paga at Tawun nogo o Nggibeya irip me o Migoron eyo wuli abu'me kwi'ndak wonage me, aap ineebe lambunik enam ratus negen aret inom wonogogwaarak. 3 Ndi, it inenggela'me time aap ambi Aliku ALA unde o Tilo wonagagerak Eli nogo, ombooluk Pinekat aput Ikabot oreeluk Akitup aput Akiya nogo, Ala unde inayum agale warak epod nogo mendek yirik ne ti eyom paga time aret wonagagerak. Ndi, at Yonatan nogo aap Pilitin wonogwe me nagagerak nogo it Tawun awuri inom ineenggo'lek aret wonogogwaarak. 4 Ugun wonogwe iigak, at Yonatan nogo tu aanenggen me aap Pilitin mendek tum wako menggam nogome lomboppiya naakit mbakenom nogome ti, yugum nggwok peenok-peenok wonage nogo, ambi endage Mbotet, ndi, peenok nggwe nogo endage Tene wonagagerak. 5 Yugum ambi ti, o Mikamat o omarip paga pa'nggwe wukkagak yime pa'ne wonage, ndi, yugum ore nogo ti, o Nggeba o ame pa'nggwe nikkagak time pa'ne wonage, eerak wonagagerak. 6 At Yonatan imbirak puut ti paga ari nanuk, aap tawe eegin wonok nega nogo yoge, “Aliku ALA nen aakumi mbereeluk kenok, Aaninggin o, yinuk, mbo piigeelik mbereeluk aago inom, apit aago inom, ndak-ndak aret yeenggwaarage menggerak me, ninom a'nuk, it aap inagabolo mbana'lek Pilitin mendek tum wako menggam wonogwe me time nawok nduk, omok o.” 7 Yoge mbareegi, at eegin wonok nega nogo nen, “Kat eeriyak kiniki mbakendak nogo ti, an kunduk ndak-ndak aret mbakirak me, eeke logot o.” 8 Yoge mbareegi, at Yonatan nen ari logonet, “Ti kenok omok o. Nit nen aap Pilitin wonogwe me, inigen niyaawak nduk, wunda nawok o. 9 Wunda nogwe niinok, inigen niigo logomenggaarik, yo'nirogo logonet, Nit wogwe me, kit time puk logonip o, yo'nirogwe iinok, nit it wonogwe me noorak lek yime aret puk ogwe, 10 ndi, it nen, Nit wonogwe me yime woraanip o, yo'nirogwe iinok perak, wone yo'nirogwe ti paga Aliku ALA nen nineenggime pinanggerak nineenu a'nuk, pegiya nogwe, eeruwok o.” 11 Yoge nagagerik, at Yonatan eegin wonok nega imbirak aap Pilitin mendek inigen iyaawak nduk, kin ogo mbareegwa, it Pilitin mendek nen inigen iigo nogogwaarik, yogo logonet, “It Iberani mendek nggween enoona kumaarak wonogwe nogome nen wundi wogwe yi, pegiyaanip o.” 12 Yogo nogogwaarik, it aap Pilitin tum wakwi nogo nen Yonatan eegin wonok nega imbirak yorogo logonet, “Nit nen wone ambi yokkiraawok nduk, yime lagi woraanip o.” Yorogo mbareegwa, at Yonatan nen at eegin wonok nega nogo yoge logonet, “At Aliku ALA nen it aap ti, nit Iterali nineenggime pinanegerak me, an time nage me mu'neren lagi omok o,” yoreegerak. 13 Yoge nagagerik, at Yonatan eegin wonok nega imbirak yigeebu me ineenggi iniyok paga yabegak-ndabegak agi laganggo nogogwaarik, at Yonatan nen mbuti wooluwak paga aap Pilitin mendek inoorit nage, ndi, wulaga at eegin wonok nega nogo ambokan nen mondok miin aret inoorogo piinet nage, eereegwaarak. 14 At Yonatan at eegin wonok nega imbirak nen aa'nduk inooreegwaarak nogo ti, aap ambi awuri inom yabu ne ambit wonet ambe kuli pi nogo mengga kwak ti ndak-ndak, aap ineebe 20 nggween ambit me taati aret inoorogo piyareegwaarak. 15 Ti inooreegwaarak paga it aakumi Pilitin mendek nogo kogo nogogwaarik, inawooliyana wonogwe inom, ineyabume wonogwe inom, it tum wakwi wonogwe inom, it aakumi inamendek ndingga nogo inom, abok aret inaganak warit nage, nggween inom nuk-nuk eeke, eereegerak. Ti eereegerak nogo ti, Ala nen aret eereegerak. Aakumi Pilitin mendek pin inooreegwaarak wone 16 Ndi, Tawun awuri tum waka it Mbeniyamin mendek inanggween paga o Nggibeya wonogwe nogo nen it Pilitin mendek ineegin warak nogo iniki ma'na'nuk, agi nagak ogu nagak agan nugwi inigen iigo nogogwaarik, 17 Tawun yogo mbareegwa, at Tawun nogo nen it aap inom wonogwe nogo yorage logonet, “Kit yime, Ta lek, kaamunggup nduk, kinigen yomboppiyaanip o.” Yorage mbareegi, lomboppiigo nogogwaarik, at Yonatan eegin wonok nega imbirak aret lek iyareegwaarak, 18 Ne ti eyom paga Ala aloobut mbanak nogo Iterali inenggela'me wonagagerak me, at Tawun nen aap Akiya nogo yoge logonet, “Ala aloobut mbanak nogo wonok omok o,” 19 Yoreegerak wonok pi wage mbareegi, at Tawun nogo nen aap Ala unde imbirak wone awo mbanggwi me, aakumi Pilitin mendek inawooliya wurik me nen inoone ya-kwa yogwe nogo nggwok wiganinuk wundi nage konengge nagagerik, aap Ala unde nogo yoge, “Ala yoriyak lambek o.” 20 Ari nagagerik, wim namburuwok nduk, at Tawun awuri abok aret inom kuwak eeppunuk, wim tinime nogo nogogwaarik, it Pilitin mendek nogo mbuti wooluwak paga it mban-mban wat-wat agan nogo logonet, inoone ya-kwa yogwe iyareegwaarak. 21 It aakumi Iberani mendek aakumi Pilitin inenggela'me time wonogogwaarak aap Pilitin mendek inom a'nuk, wim eeri nogo nogogwaarak nogo, melak togon it Iterali inom, Tawun Yonatan imbirak inom, iniyok me ari wogogwaarak. 22 Ndi, it aakumi Iterali mendek o Eparayim nggelok-nggobok time kumaa'nari nogogwaarak wonogwe nogo nen, “It Pilitin mendek mbaganit nogwe o,” yogwe nogo inaruk konembunuk, Tawun awuri muguren inoorit nogwe me, inom ari woraanuk, it nogo muguren inoorit nogogwaarak. 23 At Aliku ALA nen aakumi Iterali mendek nogo, ne ti eyom paga inagap ndake kagak, inoorit o Mbet-Awen kagak-kagak tayorogon ari nogogwaarak. Yonatan nen nggiin amburu nenggegerak wone 24 Wim namburuwok nduk, awo eekwi iigak, at Tawun nen awuri yorage logonet, “It ninawim nen eeppinanggwi nogo, onggo nini tayongga'lek niigak, nit ambi nen oonegen awo kilu yi naga'lek kagak mbi nunggwi niinok, pulunik aret logogun o, yinuk, wone abuk nggaruk togon kumbuk mbanuwok o.” Yorage mbareegi, kumbuk mbaneegwaarak me, at awuri nogo ne ti eyom paga mbi nengga'lek muguren mban nogwe iigak, inowak abu lobak yereegwaarak. 25 Inowak lobak ari kagak, it apit aret eyonggaame ari nogo nogogwaarik, nggiin amburu nggween paga wonage inigen kogogwaarak. 26 Eyonggaame nggiin amburu nggalo-nggalo wangge inigen kogogwaarak kwe, at Tawun nen kumbuk mbanuwak nduk, yoragagerak nogo inagabiti nen nggiin amburu nogo ambiriluk ambi ineenggi paga tamunogo noolik mbo pereegwaarak kagak, 27 at Yonatan nogo perak, ogoba Tawun nen aakumi kumbuk mbanuwak nduk yoragagerak nogo, konenulik me, waanggun eenggi paga wonage nogo irip paga nggiin amburu nogo ndanunogo punuk, ambeme piit eerogo nenggegerak. Nengge nagagerik, iniki lik ari logonet, enegen awi yakkolagagerak. 28 Enegen awi yakkolage mbareegi, aap ineegin warak ambi nen at yoge logonet, “Nit apit aret mbi abu nen nineebe libinik-lebenak ee'ninakerak kwe, kat kogoba nen, Ne yi paga mbi nunggwi kiinok ti, pulunik aret logomunggup o, yinuk, kumbuk mbanuwok nduk, yo'nirage mbaki, abu abet aret kumbuk mbanggoorak me, nengga'lek aret ogoorik o.” 29 Yoge mbareegi, at Yonatan nen ari logonet, “An nogoba nen nit aakumi Iterali mendek yi, yigeebu wuppinaniyak nduk, eekerak kagi o. An nggiin amburu mbuuluk yi, nengge nagarik, niniki lik yegerak wonage yi neyaanip o. 30 Nit yogondak ninawim inoorit nogo logonet, iya negen inoorit nogoorak kwe, inambi kugun waganogo nanetak nen perak, it Pilitin mendek ambik lombok inoorit nanetak nogo lek a?” yinuk, yoragagerak. 31-32 Ti eyom paga it Iterali nen aap Pilitin mendek kolaa'nggut negen mbanogo o Mikamat nen nok-nok, Ayalon kuli aret inoorogo piya nogo nogogwaarik, inowak abu lobak ari mbareegi, inawim inagugun wogo nogo, nili-kili kologo nogogwaarik, ndomba-tapi inom, tapi aagalogwe inom, warogo nggween paga punuk, amiya ti ari kagak ki aret nunggugwaarak. 33 Nonggo nogogwaarik, aap ambi nen Tawun yoge, “Nogoba wae. It aakumi nen enggaanggum amiya ti ari kagak nunggwi yi, at Aliku ALA aret maluk eeppugwi yi, iyet o.” Yoge mbareegi, at Tawun nen it yorage logonet, “Kit wone taganogo kiniki yunggup melak eekwi yi, yugum kole ambi mbet-mbet lagak-mbagak agago nappi woraanip o.” 34 Yoragagerak nappi wogo mbareegwa, ambinom yorage logonet, “At Aliku ALA aret maluk eerogo pukwak, it aakumi abok aret, Enggaanggum amiya ti ari kagak, noorak mage o. Ata, inalitik-inalitak tapi inom, ndomba inom, wonok yime warogo punuk, larogo nonggo logowok o, yinuk, yoranet nanip o.” Yoragagerak nogo yoranet nogo mbareegwa, aakumi nogo abok aret tapi kugun waganeegwaarak nogo oonikiya ti eyom paga aret wonok wogo nogogwaarik, taati aret warogo pereegwaarak. 35 Wako mbareegwa, at Tawun nen Aliku ALA ake warogo wogogak yuurak nduk, ogobakkigirogo pereegerak. At Tawun nen Aliku ALA ake warogo wogogak yuurak nduk, iyaalok lombok ogobakkigireegerak nogo ti aret. 36 Ti'nuk, at Tawun nogo nen awuri yorage logonet, “Oonikiya yi paga aret aakumi Pilitin mendek ineenik ambi teppiiga'lek tigitogon inoorogo piinok, inagugun waganggwi niigak, o aret ninoba weeruwak nduk, kit apit aret woraanip o.” Yorage mbareegi, it nen yogo logonet, “Kat eeriyak mbakendak nogo aret eeruwok o.” Yoreegwaarak kwe, at aap Ala unde ambi nen ari logonet, “Ala nen yo'niraawak nduk, aa'nduk at nggino yoruwok o.” 37 Yorage mbareegi, Tawun nogo nen Ala yoge, “An aakumi Pilitin mendek yi, muguret noorak op ilik, lek a? Ndi, kat nen it ineebe waganogo nit aap Iterali nineenggime pinanumunggun ilik, lek a?” yoreegerak kwe, ne ti eyom paga Ala nen wone onggo yorulik puk agagerak. 38 Yoga'lek aret mbareegi, at Tawun nogo nen, “Kit aap ineegin warak inoweewi yi wae. O yogondak yi paga maluk ambi eekoorak kero, kwaaruwok nduk, kit apit aret yime kuwak ari woraanip o.” 39 Yoragagerak nogo kuwak ari wogo mbareegwa, yorage logonet, “Aap ambi maluk eekerak kwaako logonet, kin age kenok, an naput Yonatan aret kwe kagak, kambuwak nduk, warogo pugun aret o, yinuk, Iterali inagap ndaka at Aliku ALA eenik menggerak endage kunogo abet aret yokkiragi o.” Yoragagerak kwe, aap ambit-ambi nen wone onggo ambi yorulik puk aret ogogwaarak. 40 Puk ogo mbareegwa, at Tawun nogo nen ambinom Iterali apit aret yorage, “An naput Yonatan nimbirak abeenok nggwe yime mi'ndak niigak, kit apit aret peenok nggwe time mban mi'nari nanip o.” Yorage mbareegi, it nen yogo logonet, “Kat eeriyak op kagandak nogo aret eeru o, ninogoba.” 41 Yogo mbareegwa, at Tawun nogo nen at Aliku Iterali inogoba Ala yoge logonet, “Kat o yogondak yi paga an kayeloman yokkigirak nogo onggo nonggop nduk yo'nega'lek agandik? Maluk agaarak nogo ti, an paga ilik, an naput Yonatan paga a, agaarak kenok ti, onggo yugum Urim paga kin agago pu o. Ndi, it kat kapuri Iterali nen eekaarak kenok ti, onggo yugum Tumim paga kin agago pu o.” Yoge mbareegi, it aakumi nogo eerulik at Tawun Yonatan imbirak eereegwaarak kin eeppereegerak. 42 Kin eeppege mbareegi, at Tawun nen ari logonet, “An eekirak a, Yonatan eekerak a, nineenu aruwok nduk, yugum ti paga titi'niyet o.” Yoge mbareegi, Yonatan eereegerak aret kin eeppereegerak. 43 Kin eeppege mbareegi, Tawun nen Yonatan yoge, “Kat nano eekendak? yo'niru o.” Yoge mbareegi, at Yonatan nen ari logonet, “An nen nowaanggun irip paga nggiin amburu ndanunogo pege nagarik, amburu we mbuuluk piit eerogo ninggirak kwe, an kambuurak op aret o.” 44 Yoge mbareegi, at Tawun nen yoge logonet, “Kat kambenok nduk, koorogo pagarak lek kenok, an noorigin me, kat Yonatan mondok aret koorogo pagawok o.” 45 Yoge mbareegi, it aakumi nogo apit nen Tawun yogo logonet, “At Yonatan nen aakumi Iterali mondok iya tit ninagap ndakerak nogo ti, meek mba'nuk, Yonatan wariyak yagan ya? Ala nen yeenggwaage kagak, ne yogondak yi paga eekerak me, at Yonatan eeruwak ambiriluk ambi nggween paga wambuurak mondok lek o, yinuk, Aliku ALA eenik menggerak endage kumbunuk, yokkogo o.” Yoreegwaarak ti paga Yonatan warulik ili eerogo teppereegwaarak. 46 Ndi, at Tawun awuri inom nen it aakumi Pilitin mendek nogo ambinom muguren noolik iniyokan iname wogwe iigak, it Pilitin nogo kunduk, iname menggam nogogwaarak. Tawun apuri inom eereegwaarak wone 47 At Tawun nogo it Iterali inowe endagembogut a'nuk logonet, Iterali inawim yi o ndi o abok aret tebenogo piyareegerak nogo ti, aap Mowap mendek inom, Amon mendek inom, Erom mendek inom, o Toba mendek inoweewi inendagembogut inom, aap Pilitin mendek inom, abok aret inoorit nage nagagerak. Yi o ndi o inoorit nage logonet, awim tebenogo piinok, at eegin mondok tiyanak aret wonagagerak. 48 Tawun nogo ogogumbuk wakaa'ngget a'nuk, it aap Amalek mendek tebenogo piige, ndi, it aakumi nen Iterali inamendek ndinggola wagak mban eeko logonet, tebenogo piigwi nogo ineenggime nen inagap ndarogo piige, eereegerak. 49 At Tawun apurilogwe wologwe inendage ti, Yonatan, Yitiwi, Malikituwa aret. At apurilogwe komologwe ti, manggu endage Merap. Ndi, awuluk endage Mikan aret wonogogwaarak. 50 Ndi, at akwe ti, aap Akimaat aput endage Akinowam aret. Tawun awuri ineegin warak inowe ti, Tawun ogobaluk Net aput Abenet aret. 51 Tawun ogoba Kiti inom, aap Abenet ogoba Net inom, it imbirak ti, aap Abiyen apuri aret o. 52 Ndi, at Tawun eenik wonage logonet, anggon-panggon tit kagak, aap Pilitin mendek inom wim kulinik-kalinik mondok iya tit eeke nagagerak. Eeke logonet, it aap Iterali mendek wakaa'ngget kero mban at awuri ineegin warak logowak nduk, enegen yomboonogo leeninake nagagerak. |
LAI 2009
Indonesian Bible Society