Maafîu 5 - BibleZîsɛ è Ɣâla-woo ƃò ǹûai dîa ǹyéei ma 1 Gbɔŋ káa mìi, è tɛ̀ ǹyêei ma. Tãi è sèe lai, ŋɔpôlu-ƃelai dí pà dítinaŋ m̀a. 2 Nya ƃe è nâa pɛ̀lɛ lônoi gɛ sɛŋ lɛ dîa, ǹyɛɛi: Tɔ̃yâ lii-nɛ̃ɛ (Lûu 6:20-23) 3 “Lûwa káa diai dîa díkoloɔ̂i dímɔ̂leŋ sui, kpɛ́ni fêi, Ŋ̀âla-taa kâloŋ-laai káa a dípɔɔ. 4 Lûwa káa diai dîa da wɔ́lɔ̂i, kpɛ́ni fêi, da pâi díŋa nɛnɛ̂i. 5 Lûwa káa diai dîa dílii maa yeŋɔɔ̂i, kpɛ́ni fêi, dîa ƃe dípɔɔ ƃa ǹɔii. 6 Lûwa káa diai dîa puru a díkɛ da kpele-wɛli tɔ̃yâ-laa mɛni mai, kpɛ́ni fêi, da pâi pelâi. 7 Lûwa káa diai dîa maloŋ-kaa káa díyêei, kpɛ́ni fêi, da pâi maloŋ-kaa sɔlɔ ƃôi. 8 Lûwa káa diai dîa dílii su waâi, kpɛ́ni fêi, da pâi Ɣâla kâai. 9 Lûwa káa diai dîa da nûa loai kpɛ̀tɛi, kpɛ́ni fêi, da pâi dítolîi a Ɣâla lônii. 10 Lûwa káa diai dîa da díkpɔara tɔ̃yâ-laa mɛni mai, kpɛ́ni fêi, Ŋ̀âla-taa kâloŋ-laai káa a dípɔɔ. 11 “Lûwa káa kâa, káai da lôno kâa dí kákpɔara, dí wóo nyɔ́mɔɔ támaa ƃó a kálaa a lɛ́ɛ ḿaa mɛni mai. 12 Kálii é nɛ̃ɛ kpɔ́ a ŋánaa, kpɛ́ni fêi, káfela-fei kɛ́tɛ̂i Ɣâla-taa. Kpɛ́ni fêi, bere nɔ ƃe dí Ɣâla ŋɔlóno-kɛ-ƃelai kpɔ̂ara la, nyii-ŋai kɛ̀ kátuɛi. Ǹɔii ŋɔkpolo lîyeŋ (Mâki 9:50; Lûu 14:34, 35) 13 “Káa ƃa ǹɔii ŋɔkpolo-liyeŋ. Kɛ́lɛ, à kɛ̀ gbolo-liyeŋ à ǹíyeŋ làŋ, a pɔ̂ri gɛ̂i leŋ é ǹíyeŋ sɔlɔ ƃo pôlu? Vé ŋɔnɔ lɛlɛ ní sɛŋ da kélee mɛ̂ni ma, fɛ̂ɛ nɔ dí bili núu é ƃɔlɔŋ ma a gɔ́ɔ. Ǹɔii ŋɔkwaa ponoɔ̂i 14 “Káa ƃa ǹɔii ŋɔkwaa-ponoɔ. Taa kɛ́tɛ nyii gáa yée mai, va lôo. 15 Kpaa máŋ núu fá laŋpo tɔ̀ɔ a gɛɛ e zèe kpɔ̂lɔ mu, kɛ́lɛ, a zèe ɣelêi, à kɛ̀ tí a kwaa-ponoɔ tɛ̀ɛ bɛ́rɛi mu-ƃelai kélee pɔ. 16 Tɔɔ kákwaa-ponoɔi é fólo ǹûai ŋ́ɛi-tuɛ a gɛɛ dí kátii lɛ́lɛɛi káa, dí Kánâŋ ŋɔfólo-laai maa tɛ́ nyii gáa Ɣâla-taai. Zîsɛ è sɛŋ-lɛ é pîlaŋ dɔ̂ŋ ma 17 “Káfe kákili ŋá sía a gɛɛ ŋá pà Mose ŋɔtɔ̂ŋ kara mɛni ma, kpaa máŋ Ɣâla ŋɔlóno-kɛ-ƃelai. Fé pá ní a gɛɛ ŋa díkara. Kɛ́lɛ, ŋá pà a gɛɛ ŋá díŋa-see kɛ́. 18 Ŋá m̀ôi kâa a tɔ̃yâ, tãi nɔ́ ŋelei da ǹɔii dí káa nîi la naai, dɔ̂ŋ gbùa tɔ̂nɔ kpîŋ fé pâi kulâi m̀a é lɛ́ɛ la zu mɛni-ŋai kélee ŋa-see é kɛ́. 19 Mɛni ma, ǹúui a dɔ̂ŋ-ŋai ŋí guro-têi kàra é maa-pere lɛ́ ǹûai diai, da pâi maa-nuui tólîi a ǹúui guro-têi Ŋ̀âla-taa kâloŋ-laai su. Kɛ́lɛ, ǹúui a díkɛ̀ é tela maa-pere lɛ́ ǹûai, diai, da pâi maa-nuui tólîi a ǹúui gɛ́tɛi Ŋ̀âla-taa kâloŋ-laai su. 20 Kpɛ́ni fêi, ŋá m̀ó kâa fɛ̂ɛ kátɔ̃yâ-laai é tɛ́ɛ gɔlɔ-pɔ̃yɛ-ƃelai da Faresii-ŋai díwɔ̂i ma, à wàla kɛ́ tí, káfe pâi wɔlɔ liî Ŋ̀âla-taa kâloŋ-laai su. Zîsɛ è sɛŋ-lɛ é pîlaŋ liî-ŋwana ma 21 “Ka m̀ɛnii mɛ̀ni dí wɔlɔ mò kánuu-pɔlɔ-ŋai diai, ‘Ífe núu pàa. Ǹúui kélee a núu pàai, da pâi tɔ̂ŋ kpɛ̂i maa-nuui tí ma.’ 22 Kɛ́lɛ, ŋá m̀ôi kâa, ǹúui kélee a ǹíi ŋwâna gɔlɛ-ma-nuui ḿâ kpɛni-kpɛnii, maa nɛ̃ɛ̂i dí tɔ̂ŋ kpɛ́ maa-nuui tí ma. Ǹúui kélee a gɔlɛ-ma-nuui ŋumɛ̂i, maa nɛ̃ɛ̂i maa-nuui tí é tɔ́ɔ mɛni-ŋá-tee-kpɔŋ ŋ́ɛi-tuɛ. Ǹúui kélee a m̀ó, ‘Íƃoɔɔ̂i!’ maa nɛ̃ɛ̂i maa-nuui tí é kɛ́ Dɛ̂ƃele-taa ŋɔŋ ŋɔmɛni-kpɔ̂lui su. 23 Mɛni ma yà kɛ̀ pâi a ísama-sɛŋ Ŋ̀âla-teƃelei ḿâ, nàa kíli é tóo íŋa a gɛɛ mɛni nyɔ́mɔɔ káa íkɔlɛ-ma-nuui koi é pîlaŋ yâ, 24 ísama-sɛŋ é lɛ́ɛ kpɔ Ŋ̀âla-teƃelei lá mu í lí, ka íkɔlɛ-ma-nuui ká káloai kpɛtɛ fulɔi, à kɛ̀ tí, gɛ̀ ní, pá pôlu í ísama-sɛŋ tɛɛ. 25 Maa nɛ̃ɛ̂i a gɛɛ ka íkpɔara-nuui ka mɛnii kpɛtɛ a maa félaa tãi kákaa la berei mai. À wàla kɛ́ tí, íkpɔara-nuui a pâi ítɛɛ̂i mɛni-ŋa-tee-nuui pɔ́, mɛni-ŋa-tee-nuui ǹyaŋ a pâi ítɛɛ̂i gɔkuluƃai pɔ́, dí ípili kpini-pɛrɛ mu. 26 Ŋa m̀ôi yâ a tɔ̃yâ, pere kélee da fé pâi kɛ̂i naa a gɛɛ í kúla naa, fɛ̂ɛ zɛŋ-kaoi díkɛ̀ í gɔ̀lɛi, í gélee kɔ́lɛ. Zîsɛ è sɛŋ-lɛ é pîlaŋ wulu-wulu-kɛɛ ma 27 “Ká nyiŋi mɛ̀ni dí wɔlɔ mòi, ‘Ífe wulu-wulu kɛ̀.’ 28 Kɛ́lɛ, ŋá m̀ôi kâa, ǹúui kélee a ŋ̀ɛ́i pɛ̀lɛ nɔ nɛnî da ma, ŋ̀wɛ́li é zòŋ a wulu-wulu kɛ́ɛ maa-perei, maa-nuui tí a nâa wulu-wulu kɛ́ ǹíi su-pere. 29 Ǹyaŋ ílaa-mii-yee-mɛi ŋɛi-gaoi a íkɛ̀ í too sɔnyɔ̂ŋ su, gula í bíli. Kpɛ́ni fêi, maa nɛɛ̂i, a gɛɛ íkpono gbua da é kara é tɛ́ɛ la íkponoi kélee piliɛɛ ma Dɛ̂ƃele-taa. 30 Ǹyaŋ à kɛ̀ ílaa-mii-yee a íkɛ̀ í too sɔnyɔ̂ŋ su, dée yâ í bíli. Kpɛ́ni fêi, ǹɛ́lɛɛ̂i a gɛɛ íkponoi gbua da é kara é tɛ́ɛ la íkponoi kélee kéreŋɔɔ ma Dɛ̂ƃele-taa ŋɔ̂ŋ su ma. Zîsɛ è sɛŋ-lɛ é pîlaŋ táa-lâa ma (Maafîu 19:9; Mâki 10:11, 12; Lûu 16:18) 31 “Dí mò ŋɔnɔ a gɛɛ ǹúui a ŋɔnɛnîi lɛ̀ɛi, maa nɛɛ̂i é táa-laa-kɔlɔ tɛɛ bɔ. 32 Kɛ́lɛ, ŋa m̀ôi kâa, ǹúui kélee a ŋɔnɛnîi lɛ̀ɛ mɛni da kpɛni ma é kúla wulu-wulu kɛ́ɛ pôlui, maa-nuui tí a gɛ̀ ŋɔnɛnîi é wulu-wulu kɛ́. Ǹyaŋ ǹúui kélee a ǹɛnîi nyíi ŋɔsurɔ̂ŋ a ǹɛɛ̂i kula a ŋɔnɛnii, maa-nuui tí a wulu-wulu kɛ́. Zîsɛ è sɛŋ-lɛ é pîlaŋ núu kɛ́ɛ vóôi ma 33 “Ka ŋɔnɔ nyiŋi mɛ̀ni dí wɔlɔ mò nuu pɔlɔ-ŋai diai, ‘Ífe ífòo a wôya-pere, kɛ́lɛ, fɛ̂ɛ í ífòo-wooi ŋa-see kɛ́ nyii í gɛ̀ Ínuu-namui Ɣâla yêei.’ 34 Kɛ́lɛ, ŋá m̀ó kâa, Káfe káfoo a dɔnɔ kpîŋ, káfe káfoo a Ɣâla-taa láa, kpɛ́ni fêi, naa ƃa Ɣâla seêi. 35 Káfe káfòo a ǹɔii mâ láa, kpɛ́ni fêi, naa káa a Ɣâla kɔ́ɔ tɔɔ̂i. Káfe tela káfoo a Zerusâlɛŋ, kpɛ́ni fêi, gâloŋ kɛ́tɛi ŋɔtaa kɛ́tɛi ká ti. 36 Ífe ŋɔnɔ ífòo a íŋuŋ, kpɛ́ni fêi, ífa pɔ̂ri íŋuŋ-leɣa kɛ̂i é kole, kpaa máŋ é tɛi. 37 Kɛ́lɛ, tɔɔ íwooi é kɛ́ nɔ́ a ‘Ooei, ooei.’ ‘Kpao, kpao.’ Kpɛ́ni fêi, ŋ̀óo-ŋai díkaa nyii-ŋai ŋí pôlui, da kûla sɔnyɔ̂ŋ-nuu lá. Zîsɛ è sɛŋ-lɛ̂ é pîlaŋ mɛni kpâ kúlaa ma (Lûu 6:29, 30) 38 “Ká nyiŋi mɛni dí wɔlɔ m̀oi, ‘Ŋɛi-gao a ŋɛi-gao pɔɔ-teei tɛ̀ɛ, nyíŋ kɛ́ nyíŋ pɔɔ-teei tɛ̀ɛ.’ 39 Kɛ́lɛ, ŋá m̀ôi kâa, káfe kɔ sɔnyɔ̂ŋ-nuu pɔ. Kɛ́lɛ, núu à ílòkwa ílaa-mii-yee-mɛi-komai ḿâ, gbélii tínaŋ bɔ-naa-pere máŋ. 40 À kɛ̀ ŋɔnɔ núu da à íkɔlɔ sîɣe é íyɛkɛi kúla íyeêi, ǹɛɛ naa é íkôtii kúla íyeêi máŋ. 41 Núu à íkɛ̀ a gɛɛ ka ǹyaa ká lí a máâi tɔnɔ, ka ǹyaa ka lí a máâi feerɛ. 42 Núu da à ífɛ̀li sɛŋ da ḿâ, dɛ̀ɛ bɔ. Núu da à kɛ̀ ŋ̀wɛli é kpâ sóŋ íyeêi, ífe ŋ̀ɛ́i kpâla. Ka kákpɔara-ƃelai wɛ́li (Lûu 6:27, 28, 32-36) 43 “Ká nyiŋi mɛ̀ni dí mòi, ‘Íkɔlɛ-ma-nuui wɛ́li í íkpɔara-nuui kpɔara.’ 44 Kɛ́lɛ, ŋá m̀ôi kâa, ka kákpɔara-ƃelai wɛ́li, ká Ɣâla fɛli diai mɛni ma da kákpɔarâi, 45 a gɛɛ kákɛ a Kánâŋ nyii gáa Ɣâla-taai ǹônii. Kpɛ́ni fêi, a voloi kɛ̀ é tóo sɔnyɔ̂ŋ-ƃela da tɔ̃yâ-ƃela dîa. É dunai tɛ́ɛ dɔ̃yâ-ƃelai da ŋwôya-ƃelai dîɛ. 46 Kpɛ́ni fêi, à kɛ̀ ka diai wɛ̀li nɔ dí káwɛli níi, lé ƃe ka pâi gulâi zu? Ŋuŋ-fela-fei kula-ƃelai dífa gɛ tí dia máŋ? 47 À kɛ̀ ka kála tì nɔ káƃarâai dîa, gɛ̀ ní lé ƃe ka gɛ̀ é tɛɛ káƃarâai dîai? Zɛ̃tai-ŋai dífa gɛ ti dia máŋ? 48 Mɛni ma kálaa é kɛ́ a vɛ́ɛ a wɛli-kɛ-maa, yɛ̂ɛ berei Káɣâla-taa-Nâŋ láa fɛɛ̂i la a wɛli-kɛ-maai. |
© 2012 Bible Society in Liberia
Bible Society in Liberia