Lukə 7 - Bible

È gɔkuluƃa-ŋai mɛi nuu tɔnɔ yée-mu-nuu ƃàlo

¹ Tãi e kpɛ̀ɛ ŋɔwóo-ŋai kélee ƃóɔ ma ǹûai ŋɛi tuɛi, e tɛ̀ Kapɔ̂nia.

² Nya ƃe gɔkuluƃa-ŋai mɛi nuu tɔnɔ yée-mu-nuu, nyii e kɛ̀ a ŋ̀wɛ́liɛ a dámaai, e kɛ̀ kɔ́lɛ̂i kpɔ́, ǹyaŋ e kɛ̀ pâi saâi.

³ Nya ƃe gɛɛ a Zîsɛ maa-mɛni mɛnii, e Zûu-nuu-pɔlɔ-ŋai da-ni tɛ̀ɛ bɔ naa a gɛɛ dí m̀arê kɛ́ a gɛɛ e pa e ǹyée-mu-nuui ƃalo.

⁴ Díkɛɛ da pá Zîsɛ pɔi, dí gbèra fé a ŋánaa, dîyɛɛi, “Maa nɛɛ̂i a gɛɛ í mɛnii ŋi kɛ́ mì,

⁵ kpɛ́ni fêi, e kúsîi wɛli ni, a máŋ Kúɣâla-fɛli-kerei tɔ́ɔ kûɛ.”

⁶ Nya ƃe da Zîsɛ-ni dí li. Gɛɛ gɛ̂i fé kɛ́ ni a gôya bɛ́rɛi mai, gɔkuluƃa-ŋai mɛi nuui e m̀arâa tɛ̀ɛ bɔ naa a gɛɛ dí m̀o ma, dîyɛɛi, “Kúnuu-namui, ífe íkpîŋ mɔ̃lɛ yɛ̂. Kpɛ́ni fêi, ḿaa fé ǹɛɛ ni a gɛɛ í lɔ ŋápɛrɛi mu.

⁷ Maa-mɛni ƃe ḿve ŋ́gbîŋ kaa ni la a ǹúui a pɔ̂ri pâi ípɔi. Kɛ́lɛ, ŋ̀óoi ƃó, í nɛ̀ɛ naa ǹyée-mu-nuui é ƃálo.

⁸ Kpɛ́ni fêi, ńyãa máŋ ŋ́gaa a ǹúui wála-wâla káa núu yêei mɛi. Ńyãa máŋ kɔkuluƃa-ŋa díkɛ ƃò ńyee mu. Ŋà máŋ mò dɔnɔ ma, ‘Lí,’ a lî. Ŋà mò da kpɛni ma, ‘Pá,’ a pâ. Ŋà kɛ̀ ŋáluɛi mâ, ‘Mɛnii ŋi kɛ́,’ a gɛ̀.”

⁹ Zîsɛ kɛ́ɛ a ŋ̀óo-ŋai ŋi mɛni, ǹá e kpàla ma. Nya ƃe e tìnaŋ, e mo gbɔŋ ma lɛ̀ɛ kɛ́ bôlui, ǹyɛɛi, “Ŋá m̀ó kâa, fé niî laa-la kɛ́ɛ ŋi kaa ni Eezuɛ-lɔii kpîŋ su.”

¹⁰ Nya ƃe ǹûai e dítɛɛi, díkɛɛ da pene pôlu bɛ́rɛi lai, dí ǹyée-mu-nuui káa a gɔlɔ̂i ponoɔ.

Zîsɛ e bɔɔ-nɛnii ǹóŋ mu siɣe saa yêei Nêe

¹¹ Nya ƃe e kɛ̀ ti, nyiŋi pôlu ma e lì taa tɔnɔ su da dòli a Nêei, da ŋɔpôlu-ƃelai bɛlɛɛ kpɔŋ kɛ́tɛ ma.

¹² Gɛɛ a lɛɣɛ kɛ̀ daai ma galai lai, e núu-poma kaa, dí kɛ̀ kula la daai su. Ǹyaa nɔ ƃe kɛ̀ a ǹee ŋɔlóŋ-surɔŋ tɔnɔ. Nɛnîi e kɛ̀ a pɔɔ-nɛni. Daai su kpɔŋ kɛ́tɛ e kɛ̀ gɔlɛ.

¹³ Nya ƃe Kúnuu-namui kɛ́ɛ a nɛnîi káai, m̀alôŋ e zòŋ, ǹyɛɛ ma, “Ífe wɔlɔ.”

¹⁴ Nya ƃe e lì, e ǹyée pîlaŋ zaa-laa-sɛŋ ma. Nya ƃe ǹûai kɛ̀ liî a bomai, dí tɔ̀ɔ tɔŋ. E mò, ǹyɛɛi, “Surɔ̂ŋ, ŋá m̀ó yâ, ímu siɣe.”

¹⁵ Nya ƃe zaa-nuui e m̀u siɣe, e see, e pɛlɛ lonoɔ ma. Nya ƃe e dɛ̀ɛ ǹee pɔ.

¹⁶ Yao e díkelee dísòŋ, díkɛ Ɣâla láa maa tɛ, dîyɛɛi, “Ɣâla ŋɔlóno-kɛ-nuu kɛ́tɛ a pá kúsama! Ɣâla a ŋɔnûai nàa káa!”

¹⁷ Nya ƃe maa-tuŋ e taa-taa Zuda-lɔii gwaa kélee bɛlɛɛ gɔlɛ-ma-lɔii kélee ma.

Gela-ŋai kùla Batâi-kɛ-nuui Zɔ̂ŋ pɔ naai

¹⁸ Nya ƃe Zɔ̂ŋ ŋɔpôlu-ƃelai dí mɛni-ŋai ŋi kélee maa-mɛni ƃò ma.

¹⁹ Nya ƃe Zɔ̂ŋ e ŋɔpôlu-ƃelai veerɛ tòli, e dítɛɛ Kúnuu-namui pɔ naa, ǹyɛɛ, “Ƃia ƃa ǹúui gáa pâi, kpaa máŋ, fɛ̂ɛ ku núu da kpɛni perêi káa?”

²⁰ Tãi ǹûai dí pà la bɔi dí mò ma, dîyɛɛi, “Batâi-kɛ-nuui Zɔ̂ŋ a kútɛɛ ípɔ naa, ǹyɛɛi, ‘Ƃia ƃa ǹúui gáa pâi, kpaa máŋ, fɛ̂ɛ ku núu da kpɛni perêi káa?’ ”

²¹ Aƃai ti su e núu támaa ƃàlo, e díkula díkɔlɔ-fela-ŋai da dísɛŋ-soli-maa-ŋai su, e nyînaŋ nyɔ́mɔɔ-ŋa kpɛ́ dípôlu, e ŋɛi-pu-ƃelai kɛ́ dí kwaa kaa.

²² Nya ƃe e díwoo su tòo, ǹyɛɛi, “Ka lí, ka mɛni-ŋai ƃó Zɔ̂ŋ ma ka gáa ka mɛnii, ŋɛi-pu-ƃelai ŋɛi lá káa ƃôi, gɔɔ-pu-ƃelai díkɛ sia, gbôdo-ƃelai díkɛ ƃalo, ŋ̀oli-tîníŋ-ƃelai díkɛ mɛni mɛ̂ni, zaa-ƃelai da dímu siɣe saa yêei, díkɛ Duŋ Lɛ́lɛɛi ƃo gôlo-ƃelai dîa.

²³ Lûwa káa ǹúui ma ve pâi toôi pôlu ḿaa-mɛni mai!”

²⁴ Zɔ̂ŋ ŋɔkéla-ŋai kɛ́ɛ da lí, e pɛlɛ lónoɔ ma gbɔŋ kɛ́tɛi pɔ e pîlaŋ Zɔ̂ŋ ma, ǹyɛɛ: “Le ƃe ká lì gáâi vɛ̃ɛ-kpâlaŋ sui? Kpalo nyii vãai a dúmôi?

²⁵ Kɛ́lɛ, le ƃe ká lì gáâi? Núu maa-ɣiriɛ a seɣe ƃɔɔ-fuu sɔ̃ɔ kpanaŋɔɔi? Ka gáa, ǹûai dímaa-ɣiriɛi a seɣe lɛ́lɛɛ-ŋai, díkɛ dínîa-mɛni kɛ̀ zui, dîa ƃe díkaa tɔɔ-pɛrɛ-ŋa mu.

²⁶ Kɛ́lɛ, le ƃe ŋaŋ ká lì a gɛɛ ka gaai? Ɣâla ŋɔlóno-kɛ-nuu? Tɔ̃yâ ma, ŋá m̀ó káa dámaâi e tɛɛ Ɣâla ŋɔlóno-kɛ-nuu ma.

²⁷ Maa-nuui ká ŋi nyii bɔ̃yɛɛ̂i bîlaŋɔɔ mai, ǹyɛɛi, ‘Gáa, ŋa ŋákelai tɛɛ̂i ítûɛ-pere, ǹyaa ƃe pâi berei kpɛtɛ̂i yɛ̂.’

²⁸ Ŋá m̀ó kâa, ǹúui kélee nɛyâa dí dísɔlɔ ƃôi, da fé kɛ́tɛ ni é tɛ́ɛ Zɔ̂ŋ ma. Kɛ́lɛ, é máŋ kɛ́ ti ǹúui nyii maa yeŋɔɔ̂i Ɣâla ŋɔkâloŋ-laai sui, gɛ́tɛ̂i é tɛ́ɛ mà.”

²⁹ (Ǹûai kélee da ŋuŋ-fela-fei kula-ƃelai kɛ́ɛ da mɛni, dí Ɣâla ŋɔtɔ̃yâ-laai maa-mɛni ƃò, díkɛɛ da díbatâi kɛ́ a Zɔ̂ŋ ŋɔbatâi-kɛ-perei,

³⁰ kɛ́lɛ Faresii-ŋai da dɔ̂ŋ-lɛ-ƃelai dí díyee kùla Ɣâla ŋɔlia-wooi mu nyii kɛ̀ díkpîŋ mɛni mai, gɛɛ ve díbatâi kɛ́ níi.)

³¹ Nyɛɛi, “Le ƃe ŋa pâi ŋ̀éniɛi ŋi su-ƃelai kɔ́ɔnii ma? Le ƃe dí ƃóloŋɔɔ̂i ma?

³² Díkaa nɔ yɛ̂ɛ nîa-pɛlɛɛ kɛ́ɛ see ni lɔ́ɔ-kpalaŋ ŋá, díkɛ díkîe-ni toli, dîyɛɛi, ‘Ku túru fɛ̀ɛ kâa, kɛ́lɛ, káfe mãla ni. Kú gbeɣêi tôo, kɛ́lɛ, káfe wɔ́lɔ ní.’

³³ Kpɛ́ni fêi, batâi-kɛ-nuui Zɔ̂ŋ fé pa ni kpólo miɛɛ su da ŋwã̂ai kpeleɛ, ǹyaŋ ka mò kâa, ‘Nyînaŋ nyɔ́mɔɔ káa bôlu.’

³⁴ Núu-kpune Ǹóŋ a pá, gɛ ǹáa mìi, gɛ gbele, ǹyaŋ, kakɛ mo, ‘Ka gáa, gáa a mii-sɛŋ-wɛli-nuu, gɛ ƃo a ŋwã̂ai-kpele-nuu, gɛ ƃo a ŋuŋ-fela-féi kula-ƃelai da sɔnyɔ̂ŋ-ƃela díwɛli!’

³⁵ Kɛ́lɛ, Ɣâla ŋɔtáre lônii kélee da táre lɛ̀ a zã́a.”

Zîsɛ e kɛ̀ Faresii-naloŋ Samaŋ ŋɔpɛ́rɛi lá

³⁶ Faresii-nuui dɔnɔ e m̀arê kɛ̀ a gɛɛ da ǹyaa dí dílaa mii gîe-ma. Nya ƃe e li Faresii-naloŋ ŋɔpɛ́rɛi mu e see teƃelei ma.

³⁷ Gáa, nɛnî tɔnɔ e kɛ̀ a sɔnyɔ̂ŋ-nuu daai su, gɛɛ a gɔ́lɔŋ a gɛɛ e kɛ̀ ǹáa miî Faresii-naloŋ ŋɔpɛ́rɛi mui, e pà a wúru-ya-sane kúŋ nɛ̃ɛ.

³⁸ Gɛɛ kɛ̀ tɔɔ ni gɔ́ɔ pôlu-pere, gɛ wɔlɔi, e pɛlɛ gɔ́ɔ ma yɔɔ̂i a ŋ̀ɛi-ya, gɛ dímaa kɔ̂ɔ a ŋ̀uŋ-leɣa. È ǹá-gbɔ sèe gɔ́ɔ ma, é ŋ̀úru-ya kúŋ nɛ̃ɛi pú gɔ́ɔ ma.

³⁹ Nya ƃe Faresii-naloŋ nyii mɛlɛ-tôlii ƃô lai gɛɛ a gáa, e lòno goi-pere, ǹyɛɛi, “Eêi kɛ̀ nalôŋ ŋi eêi kɛ̀ a Ɣâla ŋɔlóno-kɛ-nuu, eêi pɔ̂ri gɔ́lɔnîi le maa-nɛnî ƃe ŋi ǹyée lɛɣɛ̂i mài. Kpɛ́ni fêi, gáa a sɔnyɔ̂ŋ-nuu.”

⁴⁰ Nya ƃe Zîsɛ kɛ́ɛ ŋ̀óo su toôi, e mò ma, ǹyɛɛi, “Samaŋ, mɛni da káa naa a gɛɛ ŋá m̀ó yâ.” Nya ƃe e mò, ǹyɛɛi, “Kaamɔ̂ɔ, ye m̀ó.”

⁴¹ Nyɛɛi, “Kpa-pili-naloŋ tɔnɔ ƃe kɛ̀ naa ŋɔkpa kɛ́ ƃo núu feerɛ ma. Dɔnɔ ŋɔkpâi e kɛ̀ a pãi buu lɔ́ɔlu, m̀arâŋ ŋɔi kɛ́ ƃo a pãi lɔ́ɔlu.

⁴² Pɔri kɛ́ɛ ve dîɛ a gɛɛ dí deêi, e dífeerɛ díkpâi su-mɛni lɛ̀ɛ. À kɛ̀ ti, ǹúu feerɛi ŋi nênɛ ƃe pâi ŋ̀wɛ̂lii a dámaai?”

⁴³ Samaŋ è zu tòo, ǹyɛɛi, “Gáa ŋ́gîlii, ǹúui è gɛ́tɛ-ɣele su-mɛ̂ni lɛ̀ɛ mìi.” Nya ƃe è mò ma, ǹyɛɛi, “Yâa m̀ɛnii ŋá tée a zã́a.”

⁴⁴ Gɛɛ tínanîi nɛnîi pɔ naai, e mò Samaŋ ma, ǹyɛɛi, “Ya nɛnîi ŋi kâai? Ŋa lɔ̀ ípɛrɛi mu, ífe yá tɛɛ ni ḿbɔ ŋ́gɔɔ mɛni ma, kɛ́lɛ, nɛnîi a ŋ́gɔɔ yɔɔ a ŋ̀ɛi-ya, a dímaa kɔ̂ɔ a ŋ̀uŋ-leɣa.

⁴⁵ Ífe íla-gbɔ see ni mâ. Kɛ́lɛ, é kúla tãi ma ŋá pà lai, ve niî kpera ni ǹá-gbɔ seêi ŋ́gɔɔ ma.

⁴⁶ Ífe wulɔ pu ni ŋ́ûa. Kɛ́lɛ, e wúru-ya kúŋ nɛ̃ɛ pu ŋ́gɔɔ ma.

⁴⁷ Maa mɛni ma ŋá m̀ó yâ, ŋɔsɔnyɔ̂ŋ-ŋai nyii-ŋai damaâi, dísu-mɛni a lɛɛ mì. Kpɛ́ni fêi, e wɛli-kɛ-maa kɛ̂ a dámaa. Ǹúui guro-te su-mɛni e lɛ̀ɛ mìi, ǹyaa ƃe ŋɔwɛli-kɛ-maai guro-têi.”

⁴⁸ Nya ƃe e mò nɛnîi ma, ǹyɛɛi, “Ísɔnyɔ̂ŋ-ŋai su-mɛni a lɛ́ɛ.”

⁴⁹ Diai da dîa-ni dí kɛ̀ teƃelei mai, dí pɛ̀lɛ m̀óɔ ma díkpîŋ koi-pere, dîyɛɛi, “Gbɛ̂ɛ ƃe ŋi a sɔnyɔ̂ŋ-ŋa su-mɛni lɛ̀ɛ máŋ?”

⁵⁰ Kɛ́lɛ, e mò nɛnîi ma, ǹyɛɛi, “Ílaa-lai a íƃalo. Lí yɛ̂ lii-sêe su.”