Dutɛrɔnome 1 - Bible

Mose ŋɔlónoi gbɛɛ-ŋá-ŋai

¹ Ŋ̀óo-ŋai ká ŋí Mose è mò Eezuɛ-ŋai kélee dîa a tãi dí kɛ̀ la Zɔdiŋ Ya-leei ŋɔ folo kulai perei. Tãi ŋí mâ, díkɛ Zɔdiŋ tiŋ-tiŋ su Sûu kɔlɛ ma. Pâraŋ taai è kɛ̀ díƃela tɔnɔ mà, Tôfɛɛ, Lâbaŋ, Azɛro da Dizaa taa-ŋai díkɛ ƃò díƃela gbelii mà.

² É síɣe Sana Yeei ma é tɛ́ɛ Sɛ̂ɛ yeei ma pere gɛ́ lì Kedɛ Bania káa a fólo puu káo tɔnɔɔ sia kɛ̂i.

³ Kɛ́lɛ ǹûai dí kóraŋ buu náaŋ sìɣe dílɛɛ pâi serîi naa. È kɛ̀ a góraŋ buu náaŋ ŋɔɣáloŋ buu káo tɔnɔi ŋɔɣele kûui maa-ŋuŋ tãi Mose è lòno la Eezuɛ-ŋai pɔ́ yɛ̂ɛ berei Yâwɛɛ è déniŋ tɔ̀ɔ lai.

⁴ Maa tãi tí ƃé è kùla la gâloŋ-ŋai ŋí yée mɛi ɣâlei: Amora-ŋai díkâloŋ Siɔŋ nyii kɛ̀ Ɛsibɔŋ, Basãŋ kaloŋ Oŋ nyii kɛ̀ Asataro da Ɛdurii.

⁵ Mose è dɔ̂ŋ ŋá lɛ̀ Eezuɛ-ŋai dîa Môa-ŋai dílɔi su Zɔdiŋ Ya-leei pôlu ǹyɛɛ diai,

⁶ “Kúɣâlai Yâwɛɛ è mò mâ Sana Yeei ma ǹyɛɛi, ‘Kaâ namu ǹyéei ŋí ma a zu kôyaa.

⁷ Ka kámu siɣe ká lí. Ka lí Amora-ŋai dílɔii ma ǹyéei su, kákɔlɛ ma-ƃelai kélee pɔ́ naa nyii-ŋai díkaa Arabai, ǹyée lɔii da diŋ-tiŋ lɔii-ŋai su, vɛ̃ɛ-kpâlaŋ su, Mɛditɛrenia Yuoi kɔlɛ, Keena-ŋai dílɔii su, Lɛƃanɔŋ-ŋai dílɔii su, é tóo Yufeletii ya-lee kɛ́tɛi ma.

⁸ Ka gáa, ǹɔii káa naa kámɛni ma. Ka lí ká naa siɣe. Yâwɛɛ è góno tèe la Kánâŋ-pɔlɔ-ŋai, Eberaɣɛ̃ɛ, Aise da Zeeka-ni yêei a gɛɛ a pâi kɛ̂i naa dílônii díwɔ̂ lonii mɛni ma.’ ”

Mose è mɛni ŋá-tee-ƃela sèe

⁹ Maa tãi tí Mose è mò ǹûai dîa ǹyɛɛi, “Ŋá mò kâa ńyɛ̃ɛi, ‘Ńyãa tɔnɔ fa pɔ̂ri kámu.

¹⁰ Káɣâlai Yâwɛɛ a gɛ́ kásuui su a kɛ́tɛ ka kɛ́ yɛ̂ɛ bɛmɛlɛŋ kao-ŋai díkaa ŋ̀elei sui.

¹¹ Yâwɛɛ, kánâŋ-ni Díɣâlai é gɛ́ ká kɛ́ a wála seêi támaa. É tée nyíŋi ma, è lûwa làa kâa yɛ̂ɛ berei è góno tèe lai.

¹² Ńyãa tɔnɔ ŋa pɔ̂ri kákpîri wuyɛɛ-ŋai siɣe pêre kɛ̂i léŋ?

¹³ Ka táre da mɛni kɔ́lɔŋ-ƃela pɔlɔ-ŋa lɛ́ ká káayɔɔ-ŋai sáma tɛi-tɛ́i a gɛɛ ŋá díkɛ a kálaa túɛ-ƃela.’

¹⁴ Ǹyaŋ ká ŋ́oo su tòo a gɛ́ɛ mɛnii ŋá mòi ǹɛ̂lɛɛi kúmɛni ma.

¹⁵ Nya ƃe ŋá ǹûai ŋí sìɣe ŋá dítɔɔ dílaa-tuɛ. Da-ŋa dí kɛ̀ núu wála tɔnɔ (1,000) mɛi, da-ŋa dí ƃò núu ŋuŋ tɔ̂nɔ (100) mɛi, da-ŋa dí ƃò núu buu lɔ́ɔlu mɛi, da-ŋa dí ƃò núu puu mɛi.

¹⁶ “Ǹyaŋ ŋá mò dîa Ńyɛ̃ɛi, ‘Ka m̀ɛni-sâa-ŋai ƃó kánûai loai a tɔ̃yâ-pere. Ka gɛ́ tí máŋ diai kásama díkaa a ŋ̀ɔ̃ya-ŋai kásamai.

¹⁷ Ka mɛni-sâa ŋá tée yɛ̂ɛ berei maa nɛ̃ɛ̂i é kɛ́ lai. Ka mɛni-sâa kpaya-kpayai da bɛlɛ-pɛlɛɛi su káa. Káfe yào núu-kpune ŋɛ́i ma. Dɔ̃yai káa a Ɣâla pɔ́ɔ. Mɛ̀ni-sâai nyii káyee fa pɔ̂ri mai, ka pá la ḿbɔ, ŋa pâi m̀ôi.’

¹⁸ Ŋá m̀ɛnii kélee ƃò kâa maa nɛ̃ɛ̂i ká gɛi.

Dí mɛni maa kpɛ̂ɛ-ƃela tɛ̀ɛ díkula Kedɛ Bania

¹⁹ “Kú kùla Sanai kú lí kú tɛ́ɛ vɛ̃ɛ-kpâlaŋ kɛ́tɛi su nyii káa kpîŋ ká gâai, é lɛ́ɛ la zu kú seri Amora-ŋai ma ǹyéei su, yɛ̂ɛ berei Kúɣâlai Yâwɛɛ è mò la kûai, ǹyaŋ kú pà Kedɛ Bania.

^20-21 Nya ƃe ŋá mò kâa ńyɛɛi, ‘Kaâ pá Amora-ŋai dílɔii su, nyii Kúɣâlai Yâwɛɛ a dɛ̀ɛ kúpɔi. Ka gáa, Káɣâlai Yâwɛɛ a ǹɔii tɛ́ɛ kápɔ. Ka lí ká naa siɣe yɛ̂ɛ berei Yâwɛɛ è mò la kâai. Káfe yào kpaa máŋ kálii é tóo pôlu.’

²² “Nya ƃe kákelee ká pà ḿbɔ naa kâa mâi, ‘Kwaa kú nûa tɛɛ naa dí ǹaa maa kpɛ́ɛ. Da pà da pâi môi kûa berei kwa pɔ̂ri tɛɛ̂i la kú lí naai, da berei daa-lêei-ŋai kɛ̂ɛi lai.’

²³ “Káwoo è ńii làa. Nya ƃe ŋá kpakolo puu káo feerɛ kùla kásama, káyɔɔ-ŋai su-kpakolo-ŋai dɔnɔ tɔ́nɔ.

²⁴ Dí dímu sìɣe dí lí ǹyée lɔii su dí seri Ɛsikɔ dí naa maa kpɛ́ɛ.

²⁵ Dí zí-sãai m̀á da-ŋa kùla ǹɔii su dí pá la kúpɔ dí m̀ó kûa a gɛɛ ǹɔii Kúɣâlai Yâwɛɛ a dɛ̀ɛ kúpɔi, gáa a lɔii lɛ́lɛɛ.

²⁶ “Kɛ́lɛ káfe fáa ní ma a gɛɛ ká lí naa. Ká tɔ̀ɔ Káɣâlai Yâwɛɛ ma,

²⁷ ka kɛ́ káŋuŋ sû wóo sàa káƃûu-ŋai sû kâai, ‘Yâwɛɛ a kúkula nɔ́ Ize lɔii su a pá a kúa a kúlɔ Amora-ŋai yêei a gɛɛ dí kúsu kara.

²⁸ Mí ƃé kwa pɔ̂ri liî naai? Kúkpɔɔi-ƃelai da gɛ́ kúlii a too pôlu, dí kɛ́ mò dîɛ ǹûai yée-laa-mu seɣɛɛi, díwala-walaa, dítaa lêe-ŋai kpaya-kpayai dímaa tínaŋɔɔ a siɣãŋ dɛ́ɛ ŋ̀ele-kɔ̂lɔŋ su. Anaa-ŋai dílônii díkaa naa.’

²⁹ “Nya ƃe ŋá mò ńyɛɛi, ‘Káfe yào dîa.

³⁰ Káɣâlai Yâwɛɛ nyii gáa kátuɛi a pâi kɔ̂i kámɛni ma, yɛ̂ɛ berei è gɛ̀ la kámɛni ma Ize lɔii su,

³¹ da vɛ̃ɛ-kpâlaŋ sui. Ǹyaŋ ka gáa berei Yâwɛɛ è kámaa mɛ̂ni gbîri sìɣe la yɛ̂ɛ berei núu a mɛni-sôli kàa la ǹóŋ mɛni mai é lɛ́ɛ la zu ká seri ƃɛ́i.’

³² Nyíŋi kélee kɛ́ɛ su káfe láa ní a Káɣâlai Yâwɛɛ,

³³ nyii tɔ̀ɔ kátuɛ é kwaa ma tɛ̀ɛ kápɔ ká káƃûu-ŋai pú naa, é kwaa ponoɔɔ kɛ́ kátuɛ a kpíni ɣele-kɔ̂lɔŋ kole kɛ́ ƃò kátuɛ a ɣele ƃɔɔi.

Yâwɛɛ è Eezuɛ kula maa kɛ̂

³⁴ “Yâwɛɛ è káwoo m̀ɛni é ǹíi ŋwána é vóo ǹyɛɛi,

³⁵ ‘Zɔnyɔ̂ŋ-ƃelai ŋí da fé pâi ǹɔii lɛ́lɛɛi ŋí kâai ŋá ŋ́gono tèe la kánâŋ-ni yêei,

³⁶ fɛ̂ɛ nɔ́ Zefunɛ ǹóŋ Kelɛ. A pâi liî naa. Ŋa pâi ǹɔii tɛɛ̂i bɔ́ da ǹonîi, kpɛ́ni fêi, è m̀ɛnii kɛ̀ nyii Yâwɛɛ è mò mai.’

³⁷ Yâwɛɛ è ǹíi ŋ̀wana mâ máŋ kámɛni ma, ǹyɛɛi, ‘Káa máŋ káfa pîlaŋ ǹɔii kpîŋ ma.

³⁸ Nuŋ ǹóŋ Zasua a pâi tɔɔ̂i kátuɛ é lí a káa naa. Ka ǹíi kúla, kpɛ́ni fêi, nya ƃe pâi gɛ̂i ká ǹɔii sɔlɔ ƃó.’

³⁹ “Nya ƃe Yâwɛɛ è mò kúkelee kûa ǹyɛɛi, ‘É kúla nyíŋi pôlu kánîa-pɛlɛɛi nyii-ŋai ká kɛ̀ gâai da pâi dísonîi káyêei, nyii-ŋai dífe mɛni nyɔ́mɔɔ da ǹɛ́lɛɛ loai kɔ́lɔŋ ƃé pâi liî naa. Ŋa pâi naa tɛɛ̂i dípɔ, dí kɛ́ naa.

⁴⁰ Kɛ́lɛ à kɛ̀ a káa, ka lene pôlu ká lí vɛ̃ɛ-kpâlaŋ su Ǹyúo Kpɔ̂lui mâ-pere.’

⁴¹ “Nya ƃe ká ŋ́oo su tòo kâai, ‘Kwaâ sɔnyɔ̂ŋ kɛ́ a Yâwɛɛ. Kwa pâi liî kú kɔ́ ǹûai pɔ́ yɛ̂ɛ berei è mò la kûai.’ Ǹyaŋ ká kásama ɣìri ká kákɔ-kɔ-sãai síɣe ká lí ǹyée lɔii su.

⁴² “Yâwɛɛ è mò mâ ǹyɛɛi, ‘Mó dîa a gɛɛ káfe lì kpaa máŋ ká kɔ́. Kpɛ́ni fêi, fé kákɔlɛ, dífa lâa káyee mɛi ɣále la.’

⁴³ Nya ƃe ŋá lòno kápɔ. Kɛ́lɛ káfe káwoli tɔ̀ɔ ní mâ. Ká tɔ̀ɔ Yâwɛɛ mà. Ká vòɣaŋ kâa ká lí ǹyée lɔii su.

⁴⁴ Nya ƃe Amora-ŋai dí pà kâa yɛ̂ɛ kɔ̃́iŋ a dèe dí kákpɛ dí káyee mɛi ɣále Idɔŋ dílɛɛ kápôlu ka dîa-ni ká seri Ɔma.

⁴⁵ Ká lène pôlu ká pá Yâwɛɛ pɔ́ naa ká wɔ́lɔ ma. Kɛ́lɛ vé ŋ̀óli tɔ̀ɔ ní kâa.

Vɛ̃ɛ-kpâlaŋ su koraŋ-ŋai

⁴⁶ “M̀ɛni ma ká kɛ̀ Kedɛ a tãi su kôyaa.