Lukaas 9 - Kuumeet Sinɔ Tɔɔnuk Ad MajaŋeeroŋkWosɛyɛ Yeese Nomtaanak Gɛɛŋk Sigɛ Aarin A Pɛɛyk Rɔɔriyɔɔna ( Maa. 10:5-15 ; Mar. 6:7-13 ) 1 Riykɓa Yeese nomtaanak sigɛ aarin a pɛɛyk agut omoŋ son lak sɛɛnik nɛɓa gaɓɛ sɛɛga ɓaŋkawuka a suumiikeen kɛnɔ ɔɔyɛr wɛɛŋa sigɔ somkaanakik baŋɛ kɛnɔ ebɔdiɗi meetanakɛ. 2 Ɛɓa wosɛyɛ sɛɛg kɛnɔ rɔɔriya agut Burɛ Waakoyotoŋk ɛ ebɔdɛr joop sigɛ gorurk. 3 Nɛɓa tonu sɛɛga kɛ, "Kat diilɛ gopɛ noŋk gumboy, kɛygun kosɛ, kɛygun ɗama, kɛygun wori, kɛygun abiyak. 4 Saakɔɔ guugunyarɗɔ godeya omaltaak, in beeɗɛɛ saadi nɔkɔɔ ŋaararkiɗɔɔ katamɛɛ saak. 5 Kɛygun wooɗ ɔkɔn kɔnu ki boŋiiɗiŋ, nɛ in tɛntɛŋɛɛrɛ duudur sinɛ latukari derakɛk saa ŋaararkiɗɔ saadik. Dakɛkoy sɛɛga sini a misikiri. 6 Nɛɓa sɛɛk ŋaarar oko sinɛk nɛ ɗoyur sinɔɔnɛ mɛndɛrik a rɔɔriyaaɗ Pɛɛni sinɔ Ɓɛlkɛɛstank a ebɔdɛr gortaanak nyonitaak baŋɛ. Tiyɛ Herodis Ɔɔtɛ Yeeseek ( Maa. 14:1-12 ; Mar. 6:14-29 ) 7 Herodis sinɛɓa suumi ɗoo Gɛlilaak, tiyɛɓa any sinɛɓa ijaag Yeeseek baŋɛ, nɛɓa kiigeeɗ mɛlɛ, agut sinɔɓa joop a omoŋ omoŋ tonurɗu kɛ, "Ŋaarkikɔ Yowanis sinɛ A'aadiik ret walsak." 8 Tonurɓa ɔgɔɔk kɛ, "Weeriikikɔ Eliyaas." Ma ɔgɔɔk tonur kɛ, "Ŋaarkikɔ ret walasa joope pɛrkaakoŋk sigaagɛɓa ɗeeŋk om." 9 Nɛɓa Herodis tonu kɛ, "Ege sini Yowanis kan yawa ŋɔɗɔ nɛɛkik, nɛ ege sini wooɗ sini tiyii a tonɛɛ a ito sɛɛnik?" Nɛɓa ɗɛyɛ a gun dɛnɛ taamt nɛɛkɛk. Gije Yeese Ɗama Joop Sigɔ Kumɛɛ Tuulk Ɛdɛɛnak ( Maa. 14:13-21 ; Mar. 6:30-44 ; Yow. 6:1-14 ) 10 Weeriikɓa nomtaana saadiɓa sɛɛg wosɛygiɗɛk, nɛ kurak tonur Yeeseya any sinɛkɔ ijaagirk. Nɛɓa boŋu sɛɛg nɛ kaar sɛɛg mowan katamɛya sinɔɔna riyɛ kɛ Beetɛ Saydaak. 11 Nɛɓa joop sigɛ ɓɔɔkaak ɗegerar sini, nɛ nomɛrɗiŋ. Nɛɓa Yeese boŋu sɛɛg, nɛ rɔɔriy sɛɛg agut Burɛ Waakoyotoŋk ɛɓa ebɔdɛ joop sigɛ ɗɛyɛ a ebɔdɛɛ sɛɛgŋɔŋk. 12 Saaɓa kɔjururkuɗuk, nɛɓa wideetar ɛɛk nomtaanak sigɛ aarin a pɛɛyk son lak sɛɛnik nɛ tonurgeeɗ kɛ, "Agut sinɔ arkiɗii paatonk, toŋoɗar joop sigi nɔ kaar mɛndɛraka a kɛntɛya nɔ kaar warɛr ɗama a nyon ɗeegarɔɔnoŋk." 13 Yakanaɓa Yeese tonu sɛɛga kɛ, "In gaɓɛɛ sɛɛga any sinɛ ɗamark sɔɔk." Nɛɓa sɛɛk tonurgeeɗ kɛ, "Lakii seek kiiwakɔ a tuul a oltiir a pɛɛy dakɛɗa. Ɔkɔnkɔɔ kɛɛɗii kiiki ɓaliiɗ ɗamaŋ nɛkɔɔ ki gayɛ joopa sigeega baŋɛ. 14 Atuɓa joop gɛɛnɛ kumɛɛkɛ sigɔɔgɛ tuulk moojak dakɛɗa." Nɛɓa tonu Yeese nomtaanaka gɛɛna kɛ, "In arɛɛ joop gɛɛŋk a dokurɗe ponyakɔɔkɛ a atu sigɔɔgɛ pɔlpɔlɛ joop pɛɛyk a aarin pɔlpɔlɛ joop pɛɛyk a aarin." 15 Nɛɓa nomtaanak gɛɛnɛ arir a dokurɗe joop gɛɛnɛ oko sinɛkɔ toniiɗɛ sɛɛgak. 16 Nɛɓa gaamu kiiwakɔ sigɛ tuulk a oltiir sigɛ pɛɛyk, nɛ ɓɔŋgɔɔrɛ taamɛ gɛɛŋk rakaaya, nɛ pɔɔsɛ Waakoyo, nɛ ŋapati kiiwu nɛɛk, nɛ gaɓɛ nomtaanaka gɛɛnaak kɛnɔ gaɓɛr joopa gɛɛnak. 17 Nɛɓa ɗami baŋɛ nɛ ɓooɗorarŋ, nɛɓa nomtaanak gɛɛnɛ tolɛr kootaayɔ sigɛɓa ŋayɗiikik a kantɛyɛ aarin a pɛɛy a enyaataŋ. Tonu Petros Kɛ Ege Yeese Keresee ( Maa. 16:13-19 ; Mar. 8:27-29 ) 18 Ɓeny omalte ɗanɗamaaɓa Yeese mowan, maɓa sɛɛn a nomtaanak gɛɛŋk agut omoŋ. Nɛɓa sɛŋk kɔɔniy sɛɛg kɛ, "Tonur joop kɛ eet nɔ wooɗ?" 19 Nɛɓa sɛɛk tonurgeeɗ kɛ, "Tonur a omoŋ omoŋ kɛ Yowanis sinɛ A'aadiik, ma ɔgɔɔk tonur kɛ Eliyaas, ma ɔgɔɔk tonur kɛ joope pɛrkaakoŋk sigaagɛɓa ɗeeŋk ŋaarkikɔ om ret walasa." 20 Nɛɓa jumur sɛɛga kɛ, "Ma iinak toniir kɛ eet wooɗ?" Nɛɓa Petros jumurgeeɗ kɛ, "Iin Keresee sinɛ Waakoyok." 21 Nɛɓa sɛɛga rɔɔrɔk Yeese a ɓaŋkawuŋ kɛnɔ kat lakɛ iɗit sinɔ tonurgeeɗ any sinik. Ɔɔtɛ Nomɛɛ Yeeseek ( Maa. 10:38-39 ; 16:24-28 ; Mar. 8:34-38 ; Luk. 14:26-27 ) 22 Ɛɓa tonu sɛɛga kɛ, "Ɗɛyɛ Tɔɔna Etoŋk a laŋk rakatɛ sinɔ obiiŋɔŋk ɛ daraayɛɛ gutarɛyɛɛkɛ, a ɔɗɔweerɛ tapa ŋaadiyɛɛkoŋk, a rɔɔriytaanakɛ higi Muuseek, ɛkɔɔ ɓokotɛɛ nɛkɔɔ ŋaarki ret walasa ɗoŋikɛ sigɔɔgɛ jiitik. 23 Tonuɓa sɛɛga baŋɛ kɛ, "Ɔkɔn lakɛ iɗit sinɔ ɗɛyɛ a nomɛ eeteekiŋ, in kaadɛ ola sigɛ ɗɛyɛ sɛɛgik, nɔ ragad ɛɛk rakatɛya a reta ɓɛɛnyɔwɛ gɛɛŋk baŋɛ, nɔ nomɛ eete. 24 Agut sinɔ iɗit sinɔ ɗɛyɛ a ebɔdɛ wɛɛŋa gɛɛŋkik baŋɛ sɔɔkɛ sɛɛgiŋ. Mayakana iɗit sinɔ sɔɔkɛ wɛɛŋa gɛɛŋk agut eetik, ebɔdɛ sɛɛgiŋ. 25 Iɗit ɔkɔn laŋi wori ɗookoŋk baŋɛ, ma sanɛ wɛɛŋa gɛɛŋkiŋ, nɛ kɔnyageeɗ jikon? 26 Iɗit sinɔ lak keeny eete a pɛɛni naakɛk baŋɛ, lageeɗkoy keeny Tɔn Etoŋk saakoy mɛlkiɗik eemɛyɔɔn nɛɛkɛ a eemɛyɔɔn Ɛpɛnaak a wosɛytaanak gɛɛŋk sigɔ geetitaanakik. 27 Eekeer tona kɔnaaŋ, joope sigeege ɛtɛr seedik kɔɔr a omoŋ omoŋ dɛnɛrkoy Burɛ Waakoyotoŋk a mɛlki a in kir rerin. Mɛyɛ Ɛɛk Yeeseek ( Maa. 17:1-8 ; Mar. 9:2-8 ) 28 Saaɓa Yeese toniiɗ sinik ɗoŋikɛ sigɔɔgɛ tula jiitik baŋiya, diileɓa Petros, a Yowanis, a Yaykoob nɛ kɔtɔɔŋɛr kurkuma omalta ɗanɗamɔɔna. 29 Saaɓa arkiɗ ɗanɗamɔɔnuk, mɛyɛrɓa taamɛ gɛɛnɛkiŋ, nyaalɛɓa abii nɛɛkɛ a tupeenyiŋ. 30 Dɛnɛɛɓa joop a pɛɛy Muusee a Eliyaas a waawasi a sɛɛn. 31 Yaaŋɛrɓa ɛɛk pɛɗɛrkaat eemɛyɔɔnoŋk nɛ waasiɗi agut sinɛkɔɔ Yeese laŋkiɗ rakatɛ a sinɛkɔɔ rɛrɗik Yorsaleemek. 32 Maɓa Petros lak ɗoŋ sɛɛn a joop sigɛɓa sɛɛg a sɛɛnik. Saaɓa ɓeɗirkiɗik, dɛnɛrɓa pɛɗɛrka eemɛyɔn nɛɛkik a joop a pɛɛy sigɔ ɛtɛtɛɗar a sɛɛnik. 33 Saaɓa joop sigɛ pakatirɗi ɛɛk Yeesee nɔ ŋaarark, nɛɓa Petros tonu Yeeseya kɛ, "Rɔɔriytaano, mentan tina beeɗit seedikiŋ. Nɛkoo kɛnyii paapɛɛ a jiit, nɛ omaay nook, ma omaay Muuseek, ma omaay Eliyaasik." Kiɓa ɗegerɔɔn any sinɛ tonuk. 34 Aɓa ar waasiyɛɛkɛ any sinik, nɛɓa mɛlki gumoy nɛ miinye sɛɛgiŋ. Saaɓa sɛɛg miinyeeɗ gumoy nɛɛkɛkik, nɛɓa ɓuriiŋ. 35 Nɛɓa tiyɛɛ koŋgoy gumoy nɛɛkɛ tak sinɔ ɗooru kɛ, "Tɔɔn naak sinɛkan daamaak sɛɛn sini, in geleewɛɛ sɛɛna." 36 Saaɓa nyɛyɛɛɗ koŋgoy nɛɛkɛkik, nɛɓa sɛɛk laŋirki Yeesee a sɛɛn mowan. Nɛɓa nomtaanak gɛɛnɛ ɔɔtɛ sinaanɛ dakɛr kɛ many a kɛɛ iɗit sinɔ tonurgeeɗ any sinɛkan dɛnɛrk. Ebɔdɛ Yeese Tɔɔn Sinɔkan Gaamur Wɛɛŋa Sigɔ Somkaanakik 37 Alɛ nɛɛkɛ, saaɓa ɓurɓuɗiikiɗ kurkumk baŋiya, nɛɓa kurak joop a ɓɔɔkaaŋ nɛ lalaŋi a Yeesee. 38 Nɛɓa sisa joope gɛɛnɛ kɔɔr tonu iɗit omaay a ɗooruŋ kɛ, "Rɔɔriytaano, tɔɔn naak sɛɛn sini dakɛɗa, kalɛyaan kɛnɔta dɛnin. 39 Gaamurkɔre sɛɛn wɛɛŋa sigɔ somkaanakik a gorgorŋ nɛ ooyɛŋ. Nɛ dirkiya a kusuɗ kuru, nɛ ari ɛɛk nɛɛk a doosoyɛŋ. Nɛ ki toŋoɗ kɛ many nɔkɔɔ bɔɔlaaɗ jɛtik. 40 Nɛkɔre kalɛykaaya nomtaanak gooŋk kɛnɔ gun ɔɔyɛrkiɗiɗ, nɛkɔ kir oolɛ." 41 Nɛɓa Yeese tonu kɛ, "Iinak joop sigi kir ŋaadiɗitik, beeɗiikoy Eet a iinak agut omoŋ nɔkoy okoɗak? Ɓaŋkaawurakoy kɔna nɔkoy okoɗak? Diilak tɔɔn nook seena." 42 Saaɓa ɗɔkuɗɛ tɔɔn nɛɛkik, nɛɓa orur sɛɛn wɛɛŋa sigɛ somkaanakik ɗook nɛ dirkiyaŋ. Nɛɓa Yeese lamɛ wɛɛŋa sigɛ somkaanakik nɛ ebɔdɛ tɔɔn nɛɛk, nɛ gaɓɛ ɛpɛna. 43 Nɛɓa reemɗi ɓayɛtun joop gɛɛŋkik baŋɛ agut ɓaŋkawuka Waakoyotoŋk sinɔ obiiŋɔŋk. Saaɓa joop baŋɛ atukuɗ reemit ɓayaayoŋk agut any sinɛɓa ijaagik baŋɛk, nɛɓa Yeese tonu nomtaanaka gɛɛna kɛ, Tonu Yeese Rer Nɛɛk Agut Pɛɛyeen Nɛɛk ( Maa. 17:22-23 ; Mar. 9:30-32 ) 44 "In gaamɛ any sini kɔna tonaak ɓayɛtunɛɛkɛ goŋk kɛ ɗɔm, Gaɓɛɛkɔɔ Tɔɔn Etoŋk ariita joopoŋk." 45 Yakanaɓa sɛɛk ki sɛɛga mɛlɛ any sinɛ tonɛɛ sɛɛgak. Dugiɗiiɓa sɛɛge any sinɛ sɛɛga tonɛɛk kɛnɔ kat mɛlɛ sɛɛga. Nɛgun ɓɔrɛ kɔɔniyaŋ nɛ ɓuriiŋ. Wooɗ Sinɛ Kaalɗi Nomtaanakɛ Baŋɛk? ( Maa. 18:1-5 ; Mar. 9:33-37 ) 46 Ŋaarkiɓa nomtaanakɛ gɛɛnɛ kɔɔr palamɛ kɛ, "Wooɗ sinɛ kaalɗi eteŋkɛ baŋɛk?" 47 Nɛɓa Yeese ɗeger koɓiɗak ɓayɛtun gɛŋkik, nɛ ɗɔku tɔɔn om nɛ ari a ɛtɛ sɛɛne jɔk. 48 Nɛ tonu sɛɛga kɛ, "Iɗit sinɔ boŋu tɔɔn sini tiriyaakɛ gaanɛkik, boŋu Eet. Iɗit sinɔ boŋu Eetik, boŋu Waakoyo sinɛ kanti wosɛykik. Iɗit sinɛ bala iinakɛ baŋɛk kaalɗi sɛɛn joope baŋɛ." Iɗit Sinɛkɔnu Ki Ɓooyɛɛk Baŋɛ Sɛɛn A Iinak 49 Tonuɓa Yowanis Yeeseya kɛ, "Suumi naakɛ, dɛniikɔ iɗit sinɔ ɔɔyku wɛɛŋa sigɔ somkaanakik tiriyaakɛ goonɛkik. Yakanakɔ ɓaarɗiiŋ agut sinɔkɔ moko sɛɛn a eteŋk agut omoŋɔŋk." 50 Nɛɓa Yeese tonu kɛ, "Iɗit sinɛ kɔnu ki ɓooyɛɛk agut sinɔ sɛɛn a iinakik nɛ kat ɓaarɗɛ." Kir Joop Sɛmaariyaak Ɗɛyɛ Boŋiɗa Yeesee 51 Saaɓa wɔɔŋkuɗ ɔɔtɛ sinɔ ŋaarɗi Yeese Dariyaak, nɛɓa yawɛ ɔɔtɛ sinɔ ŋaarɗi Yorsaleemak nɛ ŋaarŋ. 52 Maɓa wosɛykun wosɛytaanak ɔɗɔɔkɛ son nɛɓa kaar mɛndɛra omalta sinɔɔna ar Sɛmaariyaakek kɛnɔ kaar ragadir sɛɛna any baŋɛ. 53 Yakanaɓa joop sigɛ atu mɛndɛre saak kir boŋiɗ agut sinɔɓa kɛɛɗi Yorsaleemak. 54 Nɛ saaɓa nomtaanak gɛɛnɛ Yaykoob a Yowanis dɛnɛrɗi any sinik, nɛɓa tonurgeeɗ kɛ, "Suumi naŋk, pɛgɛdin kɛnɔ tonii nɔ ɗirki maɗ rakaay nɔ moɗɛ sɛɛg [oko sinɛɓa ijaagiiɗ Eliyaasikiŋ]?" 55 Nɛɓa Yeese kolɛɛnyɛ nɛ goop sɛɛg [nɛ tonu sɛɛga kɛ, "Kiir ɗegerɔɔn kɛ atukuɗɔɔ wɛɛŋa wook. Kusɓa Tɔn Etoŋk kɛnɔ ebɔdɛ wɛɛŋa joopoŋk, ma moko kɛnɔ sɔɔkɛ sɛɛg."] 56 Nɛɓa kaar mɛndɛra omalta. Nomɛɛ Yeeseek ( Maa. 8:19-22 ) 57 Saaɓa kaarɗi Yeese a nomtaanak gɛɛŋk gopɛk, nɛɓa widiki ɛɛk iɗit om nɛ tongeeɗ kɛ, "Noma kɔɔreene gopɛ sinaanɛ kɛɛɗink baŋɛ." 58 Nɛɓa Yeese tongeeɗ kɛ, "Latu waŋgoya utulakiŋ, maɓɔrɛ latu teetɔɔk wɛykɔkuŋ, ma kɛɛ aasi Toomoy Etoŋk nyon sinɔ imiinyeeɗik." 59 Maɓa tonu eta omalta kɛ, "Nomate." Nɛɓa iɗit sinɛ tongeeɗ kɛ, "Suumi naakɛ, pɛgɛdita kɛnɔ tɛɛnan kɛɛɗa kɔɔwa baabɛɛ." 60 Nɛɓa Yeese tongeeɗ kɛ, "Toŋoɗu reteer nɔ sɛɛg kɔwar reter gɛŋk, ma seŋk mak nɔ kɛɛɗin rɔɔriyaakin agut burɛ Waakoyotoŋk." 61 Maɓa iɗit omaay tongeeɗ kɛ, "Suumi naakɛ, noma kɔɔreeneŋ, mayakana pɛgɛdita nɔ muura nɔ tɛɛnan kɛɛɗii pakakatikii a joop wɛy naakik." 62 Yakanaɓa Yeese tongeeɗ kɛ, "Ɔkɔn iɗit omaay tuke nomɛ eetek ɛ kolɛɛnyɛ baŋiyaaŋ, nɛ iɗit sinɛ ki gayɛ burɛya Waakoyotoŋk." |