Lukaas 8 - Kuumeet Sinɔ Tɔɔnuk Ad MajaŋeeroŋkJartiyatɔk Sigɛɓa Nomɛr Yeeseek 1 Saadi baŋiya ɗoyuɓa Yeese a waawas Pɛɛni sinɔ Ɓɛlkɛɛstank agut Burɛ Waakoyotoŋk sinɔɔnɛ katamɛyoŋk a sinɔɔnɛ mɛndɛrakoŋk. Nomtaanak gɛɛŋk sigɛ aarin a pɛɛyk sɛɛgɓa a sɛɛn agut omoŋ. 2 Ɛɓa lakɛ jartiyatɔk a omoŋ omoŋ a sɛɛn agut omoŋ sigɔkan ɔɔykɛ sɛɛge wɛɛŋa sigɔ somkaanakik ɛɓa bɔdɛrki goriɗakɛk. Sɛɛg Maariyam sinɛɓa riyɛ kɛ iɗit Mɛgdooluk sinɛɓa ɔɔykuɗ Yeese wɛɛŋa sigɔ somkaanakik a ɓɔɔkaaŋɔŋk; 3 Yohaana, jarti Kuujaak sinɔɓa ɔɗɔwen ijaageer gode Herodisik, Soosinaa, a jartiyatɔk ɔgɔ a ɓɔɔkaaŋ sigɔɓa ijajagi Yeeseya a nomtaanaka gɛɛnak wori nɛŋkik. Rɔmɛ Iɗit Sinɔ Soowuɗiŋɔŋk ( Maa. 13:1-9 ; Mar. 4:1-9 ) 4 Saaɓa kurakiɗ joop a ɓɔɔkaaŋ katamɛɛkɛ son lak sɛɛnik nɛ tolɗi agut omoŋɔŋk, nɛɓa Yeese tonu sɛɛga rɔmɛ sini kɛ, 5 "Ŋaarkiɓa ijaagen om kɛnɔ soowɛ wɛykon. Nɛ saaɓa soowuɗiɗik, nɛɓa wɛykɔk a omoŋ omoŋ ɗiirtar gopana kɛntɛya, nɛ torookɛ sɛɛg derakɛ, nɛ mɛlɛrki teetɔ nɛ koŋar sɛɛg nɛ ɗamar sɛɛgiŋ. 6 Ma wɛykɔk a omoŋ omoŋ ɗiirtar soona lak ɗoo a tɛmŋɔŋk ɗooka sinɔɔna ɓɛɛlɛ a giɗeek. Nɛ ɗiigararki, nɛ paalorarŋ agut sinɔ kiiɗi dodookaak. 7 Ma wɛykɔk a omoŋ omoŋ ɗiirtar ɓɛynika kɔɔra nɛ ɓɛyni gɛɛnɛ gaamitar ɗooka nɛ dakɛɛtarŋ. 8 Ma wɛykɔk ɔgɔɔk ɗiirtar ɗooka sinɔɔna mentanŋɔŋk, nɛ gaɓɛr taamɛ a ɗibɛ. Nɛɓa tonu a ɗooruŋ kɛ, "Iɗit sinɔ lak weena sinɔ tiiɗiŋɔŋk, in tiyɛɗ." Wooran Rɔmɛ Nɛɛkik ( Maa. 13:10-23 ; Mar. 4:10-20 ) 9 Kɔɔniyarɓa Yeesee nomtaanak gɛɛnɛ kɛ, "Wooran rɔmɛ sinik jikon?" 10 Nɛɓa Yeese jumur sɛɛga kɛ, "Gaɓɛɛɓa iinaka ɗegerɔn any sinɔ dugaaŋɔŋk Burɛ Waakoyotoŋkuŋ, mayakana joopa ɔgɔɔka tonɛɛ any baŋɛ rɔmɛɛɗ, " 'dɛnɛrŋ, nɛ kir mermenɛɛ, tiyɛrŋ, nɛ kir koɓiiɗ.' 11 "Wooran rɔmɛ nɛɛkik sɛɛn sini. Wɛykon nɛɛk pɛɛni Waakoyotoŋk. 12 Ma sigɛ ɗiirtar gopana kɛntɛyak joop sigɔ tiyɛr pɛɛni nɛɛk, mayakana mɛlki setan nɛ boŋu sɛɛge pɛɛni nɛɛk ɓayɛtunɛɛkɛ kɛnɔ kat ŋaadiɗi nɔkoy bɔdɛrk. 13 Sigɛ ɗiirtar soona ɓɛɛlɛ a giɗeek joop sigɔ tiyɛr pɛɛni nɛɛk nɛ boŋur yaakatik. Mayakana, joop sigi ŋaadiɗi ɔɔtɛya sinɔɔna balaaŋɔŋk. Ma saakɔɔ sɛɛga mɛlkiɗ rakatɛɛk nɛ ŋɔɗar ŋaadiyɛ. 14 Sigɛɓa ɗiirtar ɓɛynika kɔɔraak joop sigɔ tiyɛr pɛɛni nɛɛk, nɛ beeɗ sɛɛge a balaaŋ nɛ gaamu sɛɛg koɓi ɗookoŋk a woriyoŋk. A yaaka ɓeeɗit ɗookoŋk nɛ dakɛr a kir gaamit taamɛ. 15 Sigɛɓa ɗiirtar ɗooka sinɔɔna mentanŋɔŋk joop sigɔ tiyɛr pɛɛni nɛɛk eekeerɛ a koɓiiɗ sinɔɔnɛ mentanŋɔŋk, nɛ gaamur nɔkoy mɛlɛɛɗa pediyaak nɛ gaɓɛr taamɛ." Rɔmɛ Ɗaawan Sinɔ Ɗaawuŋɔŋk ( Maa. 5:15 ; Mar. 4:21-25 ) 16 Tonuɓa Yeese kɛ, "Kɛɛ iɗit sinɔ idaawu ɗaawan nɛ turuuke kebetik maŋk riiɓe bɛɛroy amɗuk, ma riiɓe soodi ar rakaayk kɛnɔ dɛnɛr pɛɗɛrka nɛɛk joop sigɛ guugunyar godeya takanak. 17 Kɛɛ any sinɔɓa dugɛŋɔŋk baŋɛ a koy kɛɛ yaaŋɛɛtik, any sinɔɓa yomɛŋɔŋk baŋɛ ɗegerɛɛkoyŋ. 18 Sisɔ in koorɛ ɛɛk kɛ geleewɛɛr ɛk. Iɗit sinɛ lakiik siipigiɗɛkoyŋ. Ma iɗit sinɛ kiiɗɛk boŋkuɗɛɛkoy aasi a ɛtɛ oko sinɛ koɓu kɛ lakaŋɔŋk a kɛɛ sinɔ ŋayɗi tɛmŋɔŋk." Ɛmɛs Yeeseya A Manyaakak ( Maa. 12:46-50 ; Mar. 3:31-35 ) 19 Saadi baŋiya kurakɓa ɛmɛsa a manyaakak son lak sɛɛnik, nɛɓa sɛɛk kir oolɛ a wideetar ɛɛk son lak sɛɛnikiŋ, agut sinɔɓa ɓɔɔkaakiɗ joopuk. 20 Nɛɓa sisa tongeeɗ iɗit omaay kɛ, "Ɛtɛtɛɗar ŋaaŋa a masookoyak walas a ɗɛyɛr ani dɛnɛrŋ." 21 Nɛɓa sɛŋk jumur sɛɛga kɛ, "Ege iɗit sinɛ tiyɛ ɛ ijaag pɛɛni Waakoyotoŋk indii ɛ manya eeta." Ari Yeese Yoŋgoy A Dakɛ Kɛ Many ( Maa. 8:23-27 ; Mar. 4:35-41 ) 22 Teeŋɛrɓa ɓeny omalte Yeese a nomtaanak gɛɛŋk emɗa nɛɓa tonu sɛɛga kɛ, "Koy ekaŋii ɗɛɛgasɔ gɔrɔɔ sinɔ obiiŋɔŋk." Nɛɓa ŋaararŋ. 23 Aɓa atu ɛnyɛk nɛɛkɛk tak, nɛɓa Yeese lak ɗoŋ nɛ ɗeegarŋ. Nɛɓa sisa ŋaarki yoŋgoy sinɔ ɓaŋkawuŋɔŋk goroo sinaanɛ obiiŋɔŋk tak, nɛɓa mɛlɛr soona gunɔ badɛrɗiŋɔŋk, agut sinɔɓa kaarɗi maawu emɗa nɛɛkaakik. 24 Nɛɓa wideetar ɛɛk nomtaanak gɛɛnɛ nɛ ebeɗir kɛ, "Suumi naŋk, Suumi naŋk, a pediireŋ!" Nɛɓa sɛŋk ɓeɗiki nɛ lamɛ yoŋgoy nɛɛk a yike sinɛ maawoŋk. Nɛɓa sisa nyɛyɛ yoŋgoy nɛɛkɛ a yike nɛɛkiŋ, nɛɓa ɓɛɛlɛ ɗɛ kɛ many. 25 Nɛɓa Yeese tonu nomtaanaka gɛɛna kɛ, "Ŋaadiyɛ goŋk eet?" Nɛɓa sɛɛk ɓuri a reemɗi ɓayɛtun gɛŋk, nɛ tonur ɛkanɛɛkɛ gɛŋk kɛ, "Ege sini wooɗ aasi tiiɗigeeɗ yoŋgoy a gɔrɔ sinɔ obiiŋɔŋk?" Ebɔdɛ Yeese Iɗit Sinɔɓa Gaamur Wɛɛŋa Sigɔ Somkaanakik ( Maa. 8:28-34 ; Mar. 5:1-20 ) 26 Ekaŋɛrɓa gɔrɔ sinɔ obiiŋɔŋk Gɛlilaak nɛ mɛlɛr ɗooka Geeraasenoonuk. 27 Saaɓa Yeese orkuɗ ɛɛk emɗ nɛɛkɛ ɗookak, nɛɓa ŋaarki iɗit om katamɛɛ sinɔɓa gaamur wɛɛŋa sigɔ somkaanakik nɛ pepetiiŋ. Iɗit sinɛ beeɗɓa a jeeɗo ɔɔtɛ nɛɛkɛŋ a kiiɗɛ abii eek, beeberɓa nyon piyakɔkoŋk, ma mokoɓa godeey tak. 28 Saaɓa dɛnɛɛɗ Yeeseek, nɛɓa ooyɛ nɛ ɗiiri sɛɛne taamɛkɛ, nɛ tongeeɗ a ɗooruŋ kɛ, "Iin Yeesee, Tɔɔn Waakoyo sinɛ Obi Jɛtik, ooɗunti agut jikon? Katti ooɗun." 29 Nɔɓa toniiɗ oko sinikik agut sinɔɓa toniiɗ Yeese wɛɛŋaka sigaaga somkaanakik kɛnɔ ŋaarar ete sinaanɛk. Mɛmɛlatageeɗɓa wɛɛŋa sigɛ somkaanakik eta sinaana ɔɔtɛɛkɛ, nɛɓa korkokoɗɛ meltikɛ awɛytiiroŋk a awɛytiirɛ derakoŋk. Nɛɓa pupuɗ melti sigɛ awɛytiiroŋk ɛ ŋuuŋul awɛytiir sigɛ derakoŋk, nɛɓa diiler sɛɛn wɛɛŋa sigɛ somkaanakik paatoona. 30 Nɛɓa Yeese kɔɔniy kɛ, "Riyɛni kɛ wooɗ?" Nɛɓa jumurgeeɗ kɛ, "Leegiwoon," agut sinɔɓa guugunyargeeɗ wɛɛŋa sigɔ somkaanakik a ɓɔɔkaaŋɔŋk. 31 Nɛɓa kalɛyir sɛɛn wɛɛŋa sigɛ somkaanakik kɛ "Kat tin ɔɔyun utula sinɔɔna ɓukuurŋɔŋk." 32 I'irɛɛɓa saadi kurkum sinaanɛ derɛ pony kuturɛɛ sigɔ ɓɔɔkaaŋɔŋk Nɛɓa kalɛyir wɛɛŋa sigɛ somkaanakik kɛ, "Adarat pɛgɛdire tina nɔ kɛɛɗii guugunyii kuturɛɛka sigɔɔga," Nɛɓa Yeese pɛgɛdɛ sɛɛgaŋ. 33 Nɛɓa wɛɛŋa sigɛ somkaanakik ŋaararki ete sinaanɛ nɛ guugunyar kuturɛɛka gɛɛnaak. Nɛɓa kuturɛ gɛɛnɛ reerir a gorgorŋ sirpɛya nɛ ɗiirtar gɔrɔwa sinɔɔna obiiŋɔŋk, nɛ ɗam sɛɛg gɔrɔ. 34 Saaɓa irtaana gɛɛnɛ dɛnɛrɗi any sinɛɓa ɓɛɛlɛk, nɛɓa gonar nɛ kaar yaaŋɛr ɔɔtɛ nɛɛk katamɛɛ a sinɔɔnɛ kɛntɛyoŋk joopa. 35 Nɛɓa joop sigɛ ɓɔɔkaak ŋaararki saagiyakɛ atukuɗuk, nɛ kurak son lak Yeeseek kɛnɔ dɛnɛr any sinɛkɔ ijaagɛɛk. Saaɓa dɛnɛrɗi iɗit sinɛɓa gaamur wɛɛŋa sigɔ somkaanak, a lak abii eek a kan murageeɗ kalbi nɛɛkɛ sinɛ eekerkank a beeber Yeeseye derakɛ goyse ɗeekik, nɛɓa ɓuriiŋ. 36 Joop sigɛɓa dɛnɛr iɗit sinɛɓa gaamur wɛɛŋa sigɔ somkaanakik saaɓa bɔdɛɛɗik tonurɓa joopa ɔɔtɛ sinɛɓa bɔdɛɛɗik. 37 Joop ɗoo Gerasenoonuk baŋɛ agut sinɔɓa ɓuriiɗi jɛtik, nɛɓa kalɛyir Yeesee kɛnɔ ŋaar saadi, nɛɓa sɛŋk teeŋɛ emɗa nɛ ŋaarŋ. 38 Nɛɓa iɗit sinɛɓa ŋaararkiɗ wɛɛŋa sigɔ somkaanakik kalɛyi Yeesee kɛnɔ kaar a sɛɛn agut omoŋ, yakanaɓa sɛŋk ŋɔɗuru a tongeeɗ kɛ, 39 "Muuru nyaka nooka nɔ kɛɛɗin waasin any sinɛ obiiŋɔŋk kɔna ijaag Waakoyotuk." Nɛɓa iɗit sinɛ ŋawite sinɔɔnɛ katamɛ nɛɛkik baŋɛ a waawas any sinɛkɔ ijaag Yeeseek obiiŋɔŋk. Boŋku Yeese Tɔɔn Om Ret Walasa Ɛ Ebɔdɛ Jarti Sinɛɓa Gortank ( Maa. 9:18-26 ; Mar. 5:21-43 ) 40 Saaɓa Yeese weerikiɗ nɔ mɛlkiɗik Gɛlilaakak, nɛɓa boŋur yaakat, agut sinɔɓa joop baŋɛ kookorarɗi mɛlɛ nɛɛkik. 41 Saaɓak kusɓa ɔɗɔwen gode tolɛɛɗoŋk Ayuuduk sinɔ riyɛ kɛ Iyairoosuk, nɛɓa ɗiiri Yeesee derakɛ nɛ kalɛyi kɛnɔ kɛɛ nyaka nɛɛkaak, 42 agut sinɔɓa goriɗ tɔɔn nɛɛk sinɔ omoŋ sinɔ peetik a ito rɛrŋɔŋk. Egeɓa tɔn sinɛ emeyi gɛɛnɛ aarin a pɛɛy. Saaɓa Yeese arkiɗ ɛnyɛk a sɛɛn agut omoŋ, nɛɓa tolɗi joop a ɓɔɔkaaŋ sɛɛne tookɛɛta. 43 Lakɛɓa jarti om sinɔɓa rakakat a yɛrorom a emeyi aarin a pɛɛyk baŋɛk. [Ruumeɓa wori nɛɛk baŋɛ akiimaka, nɛ kɛɛ iɗit sinɔɓa oolɛ a ebɔdɛ sɛɛnŋɔŋk.] 44 Nɛɓa sɛŋk kus son lak Yeeseek nɛ wideer ɛɛk sɛɛne goyse baŋiyaak nɛ ɓeesɛ abii nɛɛk kɛntɛ nɛɛk, nɛɓa nyɛyɛ yɛrmɛɛt nɛɛk sisa. 45 Nɛɓa Yeese tonu kɛ, "Wooɗ sinɛti ɓeesɛk?" Nɛ saaɓa kaadɛrɗi sɛɛg baŋɛ kɛ kirkɔ sɛɛn ɓeesɛk, nɛɓa tongeeɗ Petros kɛ, "Rɔɔriytaano, tookɛrni joop sigi ɓɔɔkaaŋɔŋk baŋɛ a diriiŋ." 46 Yakanaɓa Yeese tonu kɛ, "Ɓeesɛ kɔtu iɗit omaayiŋ, agut sinɔ ɗegera kɛ ŋaarkikɔte ɓaŋkawuka." 47 Nɛɓa jarti sinɛ ɗeger kɛ kikɔ oolɛ a ŋaar a kɛ sɛɛn ɗegerɔɔnuŋ, nɛɓa kɔru nɛ ugume sɛɛne taamɛkɛ a piiɗeŋ. Nɛɓa waasɛ joope baŋɛ taamɛkɛ kɛ ɓeesɛkɔ agut jikon nɛkɔ bɔduku a gorgorŋ ɛk. 48 Nɛɓa sɛŋk tongeeɗ kɛ, "Iin tɔɔn naak, ebɔdɛr kɔnu ŋaadiyɛ goonɛŋ. Ŋaari digoya." 49 A inɓa Yeese ar waasiyɛɛkɛ, nɛɓa mɛlki iɗit om woy ɔɗɔwen gode tolɛɛɗoŋkuk Iyairoosuk nɛ tongeeɗ kɛ, "Rɛrkɔre tɔn nookɛŋ. Katɓɔ sisɔ ooɗun rɔɔriytan." 50 Nɛɓa Yeese tiyɛ sini nɛ tonu Iyairoosa kɛ, "Kɛɛ any, kat ɓuriikin. Ŋaadi dakɛɗa bɔdɛkɔɔ tɔn nookɛŋ." 51 Saaɓa Yeese mɛlɛɛɗ waa Iyairoosuk, nɛɓa guugunyar godeya takana a Petros, a Yowanis, a Yaykoob, a ɛpɛn a ɛmɛs tɔɔna nɛɛka dakɛɗa, kiɓa pɛgɛdɛɛt a guuguny iɗit omaayiŋ. 52 Joop sigɛɓa atu saadik baŋɛ sanɗiɓa a wuɗa agut tɔɔn sinɛ, yakanaɓa Yeese tonu sɛɛga kɛ, "Kat wuɗaakɛ. Ɗeegar tɔn siniŋ, makɔ ki rerin." 53 Nɛɓa rɔgɛrɗi a daraayɛrŋ, agut sinɔɓa joop gɛɛnɛ ɗegerarɗi kɛ rɛrkɔŋɔŋk. 54 Nɛɓa sɛŋk gaamu ari tɔɔn sinɛ peetik nɛ tongeeɗ kɛ, "Iin tɔɔn sini, ŋaari raŋana!" 55 Nɛɓa murataageeɗ wɛɛŋa gɛɛnɛ, nɛ ŋaar raŋana sisa nɛ ɛtɛŋ! Nɛɓa tonu Yeese kɛnɔ gagiɗɛ any sinɔ ɗamŋɔŋk. 56 Nɛɓa ɛpɛna a ɛmɛs reemɗi ɓayɛtun gɛŋkiŋ, yakanaɓa sɛŋk tonu sɛɛga kɛnɔ kat lakɛ iɗit sinɔ tonurgeeɗ any sinɛkɔ ɓɛɛlɛkik. |