Dn 11 - Kaqchiquel Bible1 Y kan ja yin chuqa' ri xik'oje' chupan ri nabey juna' chire ri q'atbel-tzij richin ri Darío ri aj-Media y kan xinya' k'a ri ruchuq'a' y xinben chire chi kow xk'oje'. Ri e kaji' rey y ri xkepe chikij rije' 2 Wakami k'a, yin xtinbenk'utu' k'a chawech ri qitzij. Xkebeyakatej k'a pe e kaji' chik rey richin ri ruwach'ulew Persia, y ri ruk'isibel kan janila rubeyomel xtibek'oje', y kan más k'a k'iy chikiwech ri ch'aqa' chik ri xek'oje'. Y toq xtik'oje-q'anej ruchuq'a' roma ri rubeyomel, kan xtiyakatej k'a chirij ri ajawaren richin Grecia. 3 Chirij ri' xtibeyakatej chik pe jun rey ri janila ruchuq'a', y xtuq'et k'a tzij rik'in uchuq'a' y xtuben ronojel ri niqa' chuwech rija'. 4 Jak'a chirij rija', xa xtich'aratej pa kaji' ri ruq'atbal-tzij, y xtiya'ox k'a chike ch'aqa' chik ri xa man e rijatzul ta rija'. Y ri kaji' q'atbel-tzij ri' kan man xtik'oje' ta kuchuq'a' achi'el ri ruq'atbal-tzij rija'. Ri oyowal chikikojol ri ruwach'ulew Egipto y Siria 5 Ri rey richin ri ruwach'ulew Egipto, kan xtik'oje' k'a q'anej ruchuq'a', jak'a xa k'o jun chike ri aj-raqen pa kiwi' ri aj-labal ri e richin rija', ri xtik'oje-q'anej ri ruchuq'a' más chuwech rija', y kan xtik'oje' k'a pa ruwi', y ri ruq'atbal-tzij janila xtinimer. 6 Ka'i-oxi' k'a juna' xtijunamatej-kiwech rik'in ri rey pa ruwi' ri ruwach'ulew Siria, richin ta nik'oje' uxlanibel-k'u'x chikikojol. Ri rey richin Egipto kan xtuya' k'a ri rumi'al chire ri rey richin Siria richin nik'ule' rik'in. Jak'a ri ixoq ri' xa xtik'is-qa ri ruchuq'a', y chirij ri' xa xtikamisex rija', ri rachijil, xkekamisex ri kalk'ual y chuqa' ri kisamajela'. 7 Man rik'in ri', jun chike ri rach'alal ri ixoq ri' xtiyakatej-el chirij ri Siria. Xtok k'a chupan ri ruwach'ulew ri', y xkeruch'ek ri tinamit ri e tz'apen-kij chi tz'aq. 8 Xkekik'uaj k'a el ri e ruwachibel ri ki-dios ri aj-Siria, ri banon rik'in saqipueq y q'anapueq. Y toq xketzolin pan Egipto, kan k'iy k'a juna' ri man xtikineq ta ri Siria. 9 Chirij ri', ri rey richin Siria, kan xtrajo' k'a xtiyakatej chirij ri Egipto, jak'a xa man xtitikir ta, y roma ri' k'o chi xtitzolej chupan ri rajawaren. 10 Jak'a ri e ralk'ual ri rey richin ri Siria kan xtiyakatej k'a koyowal, y xtikimol-ki' janila chi aj-labal, richin nibekibana' labal rik'in ri Egipto. Nibekichapa' ri oyowal y kan xtikiwulaj k'a ronojel ri tinamit ri e tz'apen-kij chi tz'aq, achi'el toq niq'ax jun nimalej raqen-ya'. 11 Y ri rey ri k'o pan Egipto xtibe richin niberubana' oyowal kik'in ri aj-Siria. Y ri rey richin Siria xerumol janila chi aj-labal richin nikiben oyowal. Jak'a xa xech'akatej. 12 Toq ri rey richin Egipto xeruch'ek yan ri janila chi winaqi' aj-Siria, kan janila k'a xtunimirisaj-ri'. Jak'a xa man xtiyaloj ta ri ruchuq'a', 13 roma toq q'axineq chik ka'i-oxi' juna', ri rey ri k'o pa Siria xtibeyakatej chik pe y kan más chik k'a e k'iy aj-labal ri xkerachibilaj-pe. 14 Chupan k'a ri q'ij ri', kan janila k'a e k'iy ri awinaq israelita xkeyakatej chirij ri rey richin Egipto, richin chi nitz'aqet ri xk'utumej chawech, jak'a xa man xketikir ta chikij ri aj-Egipto. 15 Xtipe k'a ri rey richin Siria, y xtikiyala' pikbel chirij jun tinamit kichin ri aj-Egipto, ri sutin-rij chi tz'aq. Kan xtikich'ek k'a ri tinamit ri', y ri aj-labal kan man xtikikoch' ta. 16 Ri rey richin Siria kan xtuben k'a ri xtiqa' chuwech rija', y kan man jun k'a ri xtupaba' ta ri' chuwech. Chuqa' xtik'oje' k'a kan chupan ri aruwach'ulew Israel, y kan ronojel k'a xtuk'is rik'in ri ruchuq'a'. 17 Chirij ri' rija' kan xtapon k'a pan Egipto e rachibilan e k'iy aj-labal richin xtijunamatej-kiwech. Y roma ri' xtuya' ri rumi'al chire richin nik'ule' rik'in, y keri' nitikir nuch'ek ri Egipto. Jak'a xa man xtitikir ta y ri ruch'obonik kan man utz ta xtel chuwech. 18 Chirij ri' kan xtiyakatej chik k'a chikij ri ruwach'ulew ri ek'o chuchi' ri palou, y k'iy k'a chike ri tinamit ri' ri xtuk'en kan. Jak'a xa kan k'o chik jun aj-raqen pa kiwi' ri e etzelanel kichin ri xtipaban richin ronojel re k'ixbilal re'. Y chuqa' xtuben chire ri rey richin Siria chi xtik'ixbitej. 19 Y kan xtitzolej k'a pa Siria ri akuchi peteneq-wi. Y xtibe'ok k'a chupan ri tinamit ri e tz'apen-kij chi tz'aq, jak'a xa kan xtibetzaq rik'in ri ruch'obonik, y kan man jun chik xtinatan richin. 20 Chirij rija', xtibeyakatej chik pe jun rey ri kan xtuteq-el jun wineq richin numol ruchi' ri kan k'o chi nikitoj chire rija', richin chi nibe pa jotol ri rajawaren. Jak'a xa kan xaxe ok ka'i-oxi' juna' ri keri' xtuben y xa xtik'is, stape' man pan oyowal ta. Ri nuq'alajirisaj chirij ri rey Antíoco Epifánes 21 Chirij k'a rija', xtibek'ulun chik pe jun rey, ri xa man ruk'amon ta chi nok rey, y maneq rejqalen. Jak'a rija' chaq k'ate' k'a xtok chupan ri ajawaren richin Siria rik'in q'oloj. 22 Ri aj-labal ri xtikipaba-ki' chuwech kan xkeruk'is k'a el konojel, achi'el nuben ri raqen-ya' toq nuk'uaj ronojel. Xkeruk'is k'a el junan rik'in ri aj-raqen pa kiwi'. 23 Y ri rey ri kibanon jun jikibel-tzij rik'in, xa xkeruq'ol, y stape' e juba' ok aj-labal ri ek'o rik'in, kan xtich'akon. 24 Re rey re' kan xtuben k'a ri man jun bey xkiben ri ch'aqa' chik rey ri xek'oje' ojer: Kan xtok k'a chupan jun ruwach'ulew ri akuchi k'o-wi janila chi beyomel y uxlanibel-k'u'x, y ronojel k'a ri k'o rejqalen ri xtuk'uaj-el chiri', xtuch'er k'a chikiwech ri aj-labal ri ek'o rik'in, y kan xkeruchop k'a ri tinamit ri e sutin-kij chi tz'aq. Y re rey re' kan man xtiyaloj ta k'a ri keri' xtuben. 25 Ri rey richin Siria xtik'oje' kow, y rik'in k'a ruchuq'a' xtiyakatej chirij ri rey richin Egipto. Ri rey richin Egipto kan xtel k'a pe richin nuben oyowal rik'in y chuqa' rik'in janila chi aj-labal, jak'a xa man xtitikir ta xtupaba-ri' chuwech, roma xa kan xtich'akatej rik'in q'oloj. 26 Roma ja jun k'a ri yewa' rik'in ri xkepiskolitej chirij. Ri aj-labal xa xkech'akatej k'a y e k'iy chike rije' xkeken. 27 Ri e ka'i' rey ri' junan yewa' pa mesa richin nik'oje' ta uxlanibel-k'u'x kik'in, jak'a ri pa kánima xa kan xaxe ri ch'upun-k'u'x k'o. Ri nikibij chikiwech xa man qitzij ta, jak'a xa man jun chike chi e ka'i' ri xtich'akon ta. Ronojel re' xtibanatej roma xa man jani tapon ri q'ij richin uxlanibel-k'u'x. 28 Chirij ri' ri rey richin Siria xtuchop k'a el bey richin nitzolej chupan ri rajawaren y kan xtuk'uaj k'a el janila chi beyomel. Rik'in ri royowal xtok k'a chupan ri aruwach'ulew Israel, y kan xtuben k'a ronojel ri nrajo' rija' y k'ari' xtitzolej chik pa Siria. 29 Y xtapon na k'a ri q'ij chi xtiyakatej chik jun bey chirij ri Egipto, jak'a xa man xtich'akon ta, achi'el ta ri xuben ri pa nabey y ri pa ruka'n mul. 30 Roma xa xkebeyakatej k'a pe chikij rije', ri aj-labal ri e peteneq pa taq barco re kere' pa qajbel-q'ij. Y roma ri' xa xtipe k'a bis rik'in y xtitzolej pa ruruwach'ulew. Y xtiyakatej chik royowal chikij ri awinaq israelita, y xtuben k'a chiri' ronojel ri niqa' chuwech rija'. Y xtijunamatej k'a ruwech kik'in ri kimalin kan ri rujikibel-tzij ri Dios. 31 Ri e aj-labal aj-Siria xkeyakatej k'a chirij ri rachoch ri Dios, y xtikiben chire chi man jun rejqalen. Xtikipaba' k'a rusujik ri kamelabel ri yesuj ronojel nimaq'a' y tiqaq'ij, y xtikisuj k'a jun tz'il laj kamelabel ri kan nrixowaj ri Dios. 32 Rik'in ri bananenri'il xkeruq'ol ri kiq'ajon ruwi' ri rujikibel-tzij ri Dios, jak'a ri awinaq ri kan kuqul kik'u'x rik'in ri Dios, kan kow k'a xkek'oje' y xtikipaba-ki' chuwech. 33 Y ri achi'a' e aj-na'oj ri kuqul kik'u'x rik'in ri Dios kan xkekitijoj k'a rije', jak'a ri aj-labal aj-Siria xa xkekikamisaj; ch'aqa' xkekikamisaj rik'in espada, ch'aqa' xkekiporoj, y ri ch'aqa' chik xkekik'uaj pa ximonri'il. Y xtikeleq'aj-el ronojel ri kibeyomel. 34 Toq xtapon ri q'ij richin ri tijoj-poqonal ri', xa kan e ka'i-oxi' k'a ok ri xketo'on kichin, y e k'iy k'a ri xtikibananej chi yekito', jak'a xa man qitzij ta. 35 Y jujun ri xtibekitzeqelibej ri Dios, ri e aj-na'oj xtikitej poqon, richin k'a yetejtobex y richin chi yech'ajch'ojir, richin kan e ch'ajch'oj toq xtapon ri ruk'isibel taq q'ij ri rubin-pe ri Dios. Ri q'ij richin tijoj-poqonal 36 Toq xtapon k'a ri q'ij ri', ri rey kan xtiberubana' k'a ronojel ri niqa' chuwech rija'. Kan janila k'a xtunimirisaj-ri', y xtuna' chi ja rija' ri más nim ruq'ij chikiwech konojel dios. Y pa ruwi' ri' kan xtuyoq' k'a ri k'aslik Dios. Kan utz k'a xtel chuwech ronojel ri xkeruben, k'a toq ri Dios xtuya' ri rutojbalil-mak pa ruwi', roma ri bin-pe pa ruwi' kan xtibanatej k'a. 37 Kan man jun k'a dios ri nuya' ta rejqalen; ni ri ki-dios ri e rati't-rumama', ni ri dios ri nikiya' ruq'ij ri ixoqi', roma rija' kan xtuna-ri' chi kan xaxe rija' ri nim ruq'ij chikiwech konojel. 38 Xa kan xaxe k'a ri dios ri richin uchuq'a' ri xtuya' ruq'ij, y re dios re' man ja ta re' ri ki-dios kan ri rati't-rumama'. Xtuya' k'a ruq'ij rik'in saqipueq, q'anapueq y jebejoj taq abej, y rik'in chuqa' ronojel ruwech ri kan k'o rejqalen. 39 Ri jay ri e tz'apen-kij chi tz'aq kan xtujech k'a chire ri ru-dios, richin chi chiri' xtiya'ox-wi ruq'ij. Y ri winaqi' ri xketzeqeliben richin ri ru-dios rija', kan k'iy k'a sipanik xtuya' chike, y keri' chuqa' kan xtusipaj kulew, roma kan junan kiwech rik'in. 40 Jak'a toq xtitz'aqet ri q'ij ri q'aton-pe pa ruwi' ri rey richin Siria, ri rey richin Egipto kan xtibeyakatej chik k'a pe chirij. Jak'a rija' xa kan xtel k'a pe chirij ri rey richin Egipto, y kan xtuben k'a achi'el nuben jun nimalej kaq'iq'-job. Xtel k'a pe rik'in janila chi carruaje, aj-labal ri yech'oke' chirij kiej y chuqa' rik'in janila chi barco. Xtok k'a chupan ri ruwach'ulew Egipto y keri' pa taq ch'aqa' chik ruwach'ulew, achi'el nuben jun raqen-ya' toq nril chik el jun rubey. 41 Xtok chik k'a chupan ri aruwach'ulew Israel, y e janila chi winaqi' xkerukamisaj. Jak'a ri ruwach'ulew Edom, ri Moab y ri Amón kan xketikir xtikikol-ki' chuwech. 42 Y kan xkeruch'ek ch'aqa' chik ruwach'ulew, y ni ri ruwach'ulew Egipto man xtitikir ta xtukol-ri' chuwech. 43 Ronojel k'a ri beyomel ri k'o pan Egipto, ri saqipueq, ri q'anapueq, y ronojel ri k'o rejqalen xtuk'uaj-el; y chirij ri' xtok chik k'a chupan ri ruwach'ulew Libia y Etiopía. 44 Jak'a kan k'o jun rutzijol ri xtipe kere' pa relebel-q'ij y ri keri' pa xaman. Y re' kan xtuben k'a chire chi janila xtuk'en rukiy, y roma ri' xtiyakatej chik k'a janila royowal y xkerukamisaj chik k'a e k'iy winaqi'. 45 Y xkerupabala' ri rachoch banon rik'in tzieq, chukojol ri palou y ri juyu' ri akuchi k'o-wi ri rachoch ri Dios. Jak'a xa kan xtapon k'a chupan ri ruk'isibel q'ij chire ri ruk'aslen, y kan man jun k'a ri xtito'on richin. |
Kaqchikel Bible © Bible Society in Guatemala, 2003.
Bible Society in Guatemala