DUKU 11 - Yataa 'a Dɔbɛnɛ NamaChisɔsi‑a kanɛ chɛ, a si samunɛ ma ( Matiu 6:9-13 ; 7:7-11 ) 1 Tee dɔndɔ a, Chisɔsi ni wan samun chɛ‑a kaina dɔndɔ. A ban‑da kɛn, a fɛ denɛ dɔndɔ‑a a fɔ wan a ye, a ɔ, “Fa, nn kan samun chɛ koe a, yɔ kai Chɔn‑na a fɛ denɛ n kan buɛ min dɔ.” 2 Mbɛ Chisɔsi‑a a fɔ wan an ye, a ɔ, “Ni wo toen mu wo ni samunɛ chɛ, wo a fɔ, wo ɔ, ‘Fa Yataa, mɔ ɔ mɔ ni tando be i ma. A ɔ ma yansan to, i ni ma mansa a dunya chɛ gbɛɛ kun ma. 3 Nn kɔ nn daun fenɛ a tee ɔ tee a. 4 I boo bɔ nn 'na ko yama n dɔ, a mu min na, miin mbe ko yama n ma nn na, nn bɛɛ nn mbe nn boo bɔ wan an 'na ko yama n dɔ. I ma dɔn ko ɔ ko ni a ma, nn ni ko yama ma.’ ” 5 Mbɛ Chisɔsi‑a a fɔ to, a ɔ, “Ni wo dɔndɔ ta‑a wo dia nyɔɛ dɔndɔ 'a chenɛ a su tɛtɛ ma, mbɛ a ɔ, ‘N bɔ, kuiɛ be n ma biidi sawa a.’ 6 A ɔ, ‘N dia nyɔ dɔndɔ an na‑a ka n tena,’ a ɔ, ‘ɛ tachɛ chia an ma.’ A ɔ, ‘Chɛɛ daun fen kan kɔ kan mbe ee n boo ɔ, ɛ min daun.’ 7 Chɛɛ ni i dia nyɔɛ chɛ to‑a a 'a chenɛ bu ɔ, mbɛ a ɔ, ‘I ma n ya kɔɔ tawa,’ a ɔ, ‘n ban‑da gbɛ chenɛ da a tɔn‑da, a sin, n mbe gbɛ sa ɔ wan.’ A ɔ, ‘N 'na denɛ n gbɛɛ mbe gbɛ chinɔɛ ɔ wan.’ A ɔ, ‘N mbe ee che to sanche, n kɔɔ sɔ‑a fen kan kɔ kan be koe a i ma.’ ” 8 Chisɔsi ɔ te gbɛ, “N ni a ma din wo tena, ni kamin chɛ min mbe ka chinɔɛ ɔ, a ma a kɔɔ sɔ ni, a ni biidi chɛ be a bɔɛ chɛ ma, an 'na dia nyɔncha ko a, ɛ a kɔɔ sɔ‑a wan, a ni a be a ma, koe min na mu, a chii‑a a ma a disa‑a. 9 “Chɛ an fɛ mu, n mbe a fɔ tena wo ye, wo a a tun Yataa ɔ tisa koe a fen kɔ fen ko a, ɛ a be‑a wan wo ma. Wo a a tun wo ya a kan koe a chɛndɛ chɛ, wo e min yan tena, wo e a yen‑da wan. Wo a a tun chenɛ da tu koe a, Yataa ɛ a da a ka‑a wan wo ye. 10 Koe min na mu, mɔ ɔ mɔ min mbe a a tun‑da Yataa ɔ tisa koe a fen kɔ fen ko a, ɛ a be‑a wan an mɔɛ chɛ ma. Mɔ ɔ mɔ min mbe a a tun‑da a ya a kan‑da fenɛ a chɛndɛ chɛ, ɛ a yen‑da wan. Mɔ ɔ mɔ min mbe a a tun‑da chenɛ da tu koe a, Yataa ɛ a da a ka‑a wan a ye. 11 Wo wɛn mu ka den suun kai n na, ni i 'a denɛ‑a i ɔ tisa nyɛ ko a, e ee ka be a ma. 12 Ni a‑a i ɔ tisa tɛ chii ko a, e ee chinchima be a ma. 13 Ni wo wɛn sɔnɛ yau ka, ni wo kosan fan fen chɛndɛ n be‑a wo 'a denɛ n ma, mmɔ Fa sin gbɛ, min mbe banda bu ɔ, ɛ fen chɛndɛ be‑a wan wo ma, min benden mu wo ta n ma. Ɛ Yataa Nyina be‑a wan chɛ n ma, miin mbe a ɔ tisa‑a a ko a.” Sitana an mbe ee gbasaya be Chisɔsi ma ( Matiu 12:22-30 ; Maki 3:20-27 ) 14 Kamin dɔndɔ ni wan nɔ, nyina yama ni min fɛ. An nyina yama chɛ nii dɔn kamin chɛ ni koɔ. Tee dɔndɔ a, Chisɔsi na‑a an nyina yama chɛ gbain fan an kamin chɛ fɛ. A ka‑a kɛn a fɛ, kamin chɛ‑a a kuu sɔ wan gbɛ koɔ‑a. An mɔ fanka chɛ n tɛnɛ‑a wan koe chɛ a. 15 Chɛɛ mɔɛ dɔ nu fanka chɛ ɔ, an dɔ, “Nyina yama n 'na mansa chɛ, min tɔ mu Bɛɛsɛbu, an mbe ka gbasaya chɛ be tena a ma, nyina yama n gbain koe a mɔɛ n fɛ.” 16 Mɔɛ dɔ n sin toen ni an ni Chisɔsi bia a chen kɔ, min‑na a ma, an‑na a ɔ tisa, an dɔ, a ni kamaya koe ma, min mbe a ɔ yian, mbɛ Yataa an‑na gbasaya chɛ be a ma tea tea a. 17 Chɛɛ Chisɔsi na‑a a ɔ sɔn fan, an ni an yii na chii tena koe min na. Chɛ an‑na a fɔ, a‑a a fɔ an ye, a ɔ, “Ni chɛɛ ma‑a mɔɛ n tɛ chɛnyɛ kan kɔ kan dɔ, an chɛnyɛ chɛ ɛ yɔn fan. A yɛ to, koɛ ɛ suunɛ min bɛɛ ɔ, an suun chɛ ɛ yɔn fan. 18 A chia dɔndɔ gbe chɛ a, ni Sitana 'a wai chɛ mɔɛ n ma‑a butuinɛ chɛ‑a an nyɔn na, a 'a mansaya ee ta ya ɔ ma. N mbe chɛ fɔ tena, a mu min na, wo ɔ, mbɛ nyina yama n 'na mansa, min tɔ mu Bɛɛsɛbu, an mbe gbasaya be tena n ma, nyina yama n gbain koe a mɔɛ n fɛ. 19 Wo ta mɔɛ n bɛɛ mbe nyina yama n gbain fan mɔɛ n fɛ. Chɛɛ wo e a fɔ n fan ma, wo ɔ, n mbe a ma tena Bɛɛsɛbu 'a gbasaya an dɔ. Wo ta mɔɛ n gbu mbe koe miin ma tena, an fan mbe a ɔ yian, mbɛ tea ee wo boo ɔ. 20 N mbe ee nyina yama n gbain tena mɔɛ n fɛ Bɛɛsɛbu 'a gbasaya ɔ. Chɛɛ n mbe an gbain tena Yataa 'a gbasaya an dɔ. Chɛ‑a a ɔ yian fan, mbɛ Yataa 'a mansaya ɛ gbɛ wo tɛ ɔ.” 21 Mbɛ Chisɔsi‑a Sitana ya yɔ kamin gbasayaen ba, a ɔ, “Ni kamin gbasayaen ba, chɛɛ chɛ fenɛ ɛ min boo ɔ, a ma‑a a wandi a chenɛ kun ma fɛn‑da, mɔ ɔ mɔ ee che a kanka‑a. 22 Chɛɛ ni mɔɛ min gbasayaen mu a ni ben a ma, a dɛ‑a a ma butuinɛ a, ɛ a boan fan. Ni a‑a a boan, ɛ a 'a chɛɛ chɛ feanka n gbɛɛ bɔ wan a boo ɔ, mbɛ a ta‑a a a, a basan a boo fenɛ n gbɛɛ a, a ni miin ma butuin chɛ tena, mbɛ a‑a an du. 23 “Mɔɛ min mbe ee n ko a, n chɛɛ ma nyɔɛ mu a a. Mɔɛ min mbe ee n deman‑da a a kan koe a kaina dɔndɔɛ, ɛ a a fasan‑da wan.” Chisɔsi‑a tai tɛ, a si nyina yama ma mɔɛ n fɛ ( Matiu 12:43-45 ) 24 Chisɔsi ɔ, “Ni nyina yama ka‑a mɔɛ fɛ, nyina chɛ ɛ ta wan ben ben‑da kaina ɔ gbaa gbaaenɛ ɔ, ɛ a ya a kan‑da kaina ɔ chimaenɛ a, a suin koe a. Chɛɛ a ee kaina ma sɔn. Ɛ si wan, a‑a a yii na chii, a ɔ, ‘N ka‑a kaina, ka wɛ n mbe yɛ to nɔ.’ 25 Ni a na‑a, mbɛ a ma Yataa Nyina tan ni mɔɛ chɛ fɛ, a sin mbe ee kun kɔɔ, 26 a dɔndɔ gbe ee bea to a fɛ. Chɛɛ ɛ a bɔ nyina yama wɔnfea chee wan, miin yau a ni ben a ma, mbɛ an gbɛɛ ma‑a kamin chɛ fɛ. Chɛ‑a a ma wan gbɛ, kamin chɛ ma buɛ ni yaua kaka, a ni ben a kɔma ma.” Chisɔsi‑a mɔɛ n yian dua chenama ko a 27 Chisɔsi to‑a koɔ an na, mbɛ musu dɔndɔ fanka chɛ tɛ ɔ, a kuiɛ ma sɛenɛ ɔ, a ɔ, “Musu min‑na i suun, mbɛ i‑a a susu min, a duaen ba mu.” 28 Chɛɛ Chisɔsi ɔ, “I‑a tea an fɔ ka, chɛɛ miin mbe Yataa 'a bai a min‑da, mbɛ an‑na a ma, yɔ bai chɛ‑a min fɔ an ye a ma koe a, dua chenama wa gbu ɛ ma‑a an fan ma.” Mɔɛ n‑na Chisɔsi ɔ tisa kamaya koe ma koe a ( Matiu 12:38-42 ) 29 Mɔ sɛsɛ n na ni kan tena wan tun Chisɔsi ma. Mbɛ a ɔ, “Mɔɛ miin mbe n dɔ tisa‑a, n ni kamaya koe a dan, mɔ yauaen ba mu an mɔ bonda chɛ sima n na. Chɛɛ an mbe ee tɔmɔsi dɔndɔ wɛɛ ma sɔn‑da, mɔɔ dechee Yataa‑a tɔmɔsi min na ben a 'a gbonka chɛ mɔɛ Chona a. 30 N fan, Mɔ Gbu 'a Denɛ, n mbe ma‑a wan tɔmɔsi a an mɔɛ chɛ n ko a, yɔ Chona ma‑a buɛ min dɔ suun tɔmɔsi a, Ninifɛ duu ɔ mɔɛ n tena. 31 A sin tee min ma Yataa ɛ ma‑a dunya gbɛmbo‑a, musu min ni mansa a Seba chɛnyɛ ɔ, a wɛɛ‑a a kɔɔ sɔ‑a wan, mbɛ a‑a mɔɛ chɛ n yɛi siiya bɔ. A mu min na, a na‑a ka wan dunya danka a, na koe a, a too ma sɔ‑a Sɔɔmon 'na yiimatɛ bai n ma. Mɔɛ yen ko nɛ an tɛ gbɛ min benden mu Sɔɔmon ma, chɛɛ an mbe ee an too ma sɔ tena a ma. 32 A sin tima min na Yataa ɛ ma‑a dunya gbɛmbo‑a, Ninifɛ mɔɛ chɛ n mbe an kɔɔ sɔ‑a wan a ka saya ɔ, mbɛ an‑na mɔɛ chɛ n yɛi siiya bɔ. A mu min na, tima min na Chona na‑a Yataa bai sa Ninifɛ mɔɛ chɛ n tena, an‑na an kan kɔ sɔ wan an 'na ko yama n na. Mɔɛ yen ko nɛ mɔɛ dɔndɔɛ chɛ n tɛ gbɛ min benden mu Chona ma, chɛɛ an mbe ee an too ma sɔ tena a ma.” Chisɔsi‑a tai tɛ, a si dambo manɛ ma ( Matiu 5:15 ; 6:22-23 ) 33 Chisɔsi ɔ, “Ni mɔ ɔ mɔ‑a dambo a man, a ee a nun, chɛ ma, a ni samba bun a kun ma. Chɛɛ ni mɔ‑a dambo a man, e a si kaina wan, min mbe a ma, ni mɔɛ n don‑da dechee i 'a chenɛ a, an mbe kun fan an ni kaina ɔ yen gbadan. 34 Mɔ gbu ya ɛ wan yɔ dambo manɛ a gboo ko a. Ni mɔ ya a kaenɛ ma‑a gboden, a gboo gbɛɛ ɛ ma manɛ an dɔ. Chɛɛ ni a ya a pimbienɛ ma‑a, a gboo gbɛɛ ɛ ma pimbi an dɔ. 35 Chɛ an‑na a fɔ, wo wo kun ma fɛn, min mbe a ma, wo ya a ma na pimbi, mbɛ wo to‑a pimbi ɔ. 36 Ni wo ya a kaenɛ ma‑a gboden, a dɔndɔ wɛɛ ma te ni, wo e kaina kan kɔ kan dɔ yen fan, yɔ dambo ɛ man buɛ min dɔ taun wo ya ɔ yen koe a.” Chisɔsi‑a mɔɛ n na si, a si Chu n 'na sawa kan mɔɛ n ma, an bɛ Fayisii n na ( Matiu 23:1-36 ; Maki 12:38-40 ) 37 Chisɔsi bandenɛ ma koɔ‑a, mɔ dɔndɔ min ni Fayisii a, a‑a a chee wan a 'a chenɛ a, ta koe a an ni daunɛ chɛ an fea a a. Mbɛ an ta‑a, an si‑a, mbɛ an bun‑da daunɛ chɛ‑a. 38 Chisɔsi nii ma a boo a ko ni a chia ma, yɔ Fayisii manda‑a a fɔ buɛ min dɔ, a e na to a kuu sɔ‑a daunɛ chɛ‑a. Chɛ na‑a ma wan tɛnɛmaya ko wa a Fayisii chɛ tena. 39 Mbɛ Mansa Chisɔsi‑a a fɔ a ye, a ɔ, “Wo wan Fayisii chɛ nu, tea mu a a, wo e wan yɔ kɔpu, min kɔɛ koenɛ ɛ, chɛɛ a bu ɔ nɔɔenɛ ɛ. Wo e nyima yɛnɛ an chɛ dechee mɔɛ n na, chɛɛ wo gbɔsɔen mu dechee wo wandi an ko a, a sin wo faa n dɔ finden mu kaka. 40 Wo kun dɔ ban tɔɛ chɛ nu, Yataa min‑na gboo a dan, an‑na faa don bu ɔ, a sin an fea gbɛɛ wakoe ɛ wan sa ɔ a faa ma. 41 Chɛɛ wo wo boo fenɛ n be yɔn tɔɛ n ma, wo faa gbɛɛ a. Ni wo‑a chɛ ma, ko kan kɔ kan wo e min ma‑a, ɛ Yataa faa chima‑a wan. 42 “Wo wan Fayisii nu, koe min mbe wo tan‑da, a yau gba wo ko a. Ko chɛndɛ yen ko, wo e min ma. Boo fen kan kɔ kan, wo e min sɔn, wo e a du wan si tena tanɛ a, mbɛ wo‑a si tena dɔndɔ be Yataa ma. Boo fenɛ tatayaenɛ wɛɛ, wo e Yataa kɔ wan a ɔ. Chɛɛ wo ma wo gbɔsɔ ni tea koe ma koe a wo bɔɛ n na, a yɛ to, wo ma wo gbɔsɔ ni to koe a Yataa a. Koe chɛ n gbɛɛ, wo an ma. A sin to, wo a a tun wo boo fenɛ n be koe a Yataa ma. 43 “Wo wan Fayisii nu, koe min mbe wo tan‑da, a yau gba wo ko a. Ni wo ta‑a samun chɛ chenɛ a, wo toen mu si tena ma bɛnden ba an na. Ni wo ta‑a machiti wɛɛ ɔ, wo toen mu mɔɛ n ni basɔmaya kɔndɔnɛ chɛ wo a. 44 Koe min mbe wo tan‑da, a yau gba wo ko a. A mu min na, wo ma buɛ ee a ɔ yian mɔɛ n na, mbɛ wo sɔnɛ n yau wan. An mbe ee a ɔ sɔn ni wo sɔnɛ n yau wan, chɛɛ ni an gbɛn‑da dechee wo ma, mbɛ wo‑a wo sɔn yama chɛ n chɛ an dɔ, mbɛ an ma‑a yɔ wo e buɛ min dɔ.” 45 Mbɛ Chu n 'na sawa kan mɔ dɔndɔ‑a a fɔ a ye, a ɔ, “Ticha, i 'a bai chɛ n gbɛɛ tu‑a wan nn bɛɛ a, i‑a miin fɔ ka. Main bai n dechee n fan nɛ.” 46 Mbɛ Chisɔsi ɔ, “Wo wan sawa kan mɔɛ chɛ n bɛɛ, koe min mbe wo tan‑da, a yau gba wo ko a. Wo e suun feanka fanka ma si wan mɔɛ n kun ma ta koe a, chɛɛ wo wandi gbu ee deman an ma ɛnden bɛɛ a. 47 Koe min mbe wo tan‑da, a yau gba wo ko a. A mu min na, wo bemba n ta bemba n‑na Yataa 'a gbonka chɛ mɔɛ miin fa suun, wo sin mbe an kamba n ma bɛn nyima nyima. 48 Chɛ‑a a ɔ yian fan, mbɛ wo bɛ wo bemba n ta bemba chɛ n na, wo kuiɛ ɛ dɔndɔ gbe, an ban koe a an boo si koe a gbonka chɛ mɔɛ chɛ n 'na sakana bai n kɔɔ. Koe min na mu, an na‑a an fa wan, mbɛ wo sin mbe an kamba n ma bɛn nyima nyima. 49 Chɛ an ko a ni, Yataa min yiima tɛen mu, a‑a a fɔ, a ɔ, ‘N mbe n 'na gbonka chɛ mɔɛ nu, a basan n 'na sɔ mɔɛ n na, n mbe an na ta‑a wan an tena. An mbe an dɔ n fa‑a wan, mbɛ an‑na ko yawaenɛ sa a tɔɛ n ma.’ 50 Chɛ an fɛ mu, wo nyɔn sima chɛ nu, Yataa ɛ wo wan tɔɔya‑a, a 'a gbonka chɛ mɔɛ chɛ n fa koe a, a ka suun dunya kuu sɔ tima ma. 51 Wo e tɔɔya‑a wan Ebɛɛ 'a saya ko a suun, aan a ta Sakaaya 'a saya ma. An na‑a Sakaaya chɛ fa Yataa 'a kata chɛ an dɔ, Yataa 'a chen chɛ n tɛ yasi minda gbengbe chɛ tena a. N mbe a ma din tena wo tena, tea ɔ, mbɛ wo nyɔn sima chɛ n fan mbe tɔɔya ɔ bia‑a, Yataa 'a gbonka chɛ mɔɛ chɛ n wii chɛ ko a. 52 “Wo wan sawa kan mɔɛ chɛ nu, koe min mbe wo tan‑da, a yau gba wo ko a. A mu min na, mɔɛ ɛ bɔ chia min na, a ni Yataa sɔn, wo‑a a ma wo ta a. Wo ee dɔn, mɔɛ miin toen mu an ni Yataa sɔn, an ni an chia chɛ ma sɔn, wo wandi gbu sin ma Yataa sɔn.” 53 Mbɛ Chisɔsi bɔ‑a Fayisii chɛ 'a chenɛ a. A bɔ‑a kɛn, Chu n 'na sawa kan mɔɛ chɛ nu, an bɛ Fayisii chɛ n na, an‑na a kuu sɔ wan a ma bɔ‑a a yama yama boo a. A ka a tima chɛ ma, an bun‑da a ɔ tisa‑a tisa n na a si ko sɛsɛ ma, 54 an mbe ta‑a butuinɛ chɛ‑a, min mbe a ma, an ni fɛɛ sa a ye, mbɛ an‑na a bia a chen kɔ, a da a bai ɔ. |
New Testament in Kono © The Bible Society of Sierra Leone, 2006.
Bible Society in Sierra Leone