Keela woó vándai Lúu í pɔ́nɛni kɔwɔ́ato Jísu Kílisitii wa LÚU 7 - Kɛ́lɛ Niinaí

Jísu i Lóómi hóya nuu walaí lúwɔ lopoí walóni

¹ Ná Jísu í vílani fái sítii kpɛ́lɛɛ ndéma nungáitii ma í ɣɛ́i loí ti ɣɛ́ kɔlɔ́, i liiní náa taí sí h̃u taá náá lolí ngáá Kapɛ́ɛ́niya.

² Lóómi hoya nuu wala yiláá ngi ɣɛ́i na, i ɣɛi sóya hɔ́ndɔ ngiláá mááh̃u. I ɣɛi loí ngáá ngi lúwɔ lopoí ta ngwala, ná vá seebɛngɔ́ i ɣɛi lá ngwála, i saa lowá la.

³ Ná Lóómi hoya nuu walaí ná í Jísu w̃aa woo yɛ́nini, i Júsuai ti gelé ɣele mbelái lɛingáá lɔvení ngáá ti lí tí nde Jísu w̃a í vá í ngi lúwɔ lopoí wálo.

⁴ Aáva ná nátii ti lííni Jísu yelé, tí maanɛ́ɛ́nɛni ngáá lii kpɛ́lɛɛ ngáá í vá í bɔ́ Lóómi hoya nuu walaí ná wa. Ti ɣɛ́i ma, “Siỹɛndópoi sí yíwaa kpɔmbaí hé mbɛ, kulaɣɛngɔ́ɔ́ le ngáá nuu í bɔmbaí w̃aahɔ́lɔ fááw̃a.

⁵ Sífaa ndongɔ́ɔ́ lé ngáá mu ye a muỹɛ́i mu ngáá Júsuaitiini. Laá lɔ p̃ɛ́ɛ́ í kɛ́ngɔ ngáá háwu ni Yála fɛ́li máákpɔ wotaí í lóngɔ.”

⁶ Kɛ Jísu i tongá ti wa, tí li, aáva ná naa í ɣɛ́i áá foló sóya nuu walaí ná vɛ́lɛi la, ná i ngi mbálangaa lɔ́veni ngelé ngáá tí nde ma ngáá lɛ́i í ngáá Káwalai Jísu álaa ló bɔwɔ́ h̃uubɛ́ɛ́ɣi má vaa haáw̃a ngi vɛ́lɛi la. Sífaa aa kulaɣɛí ngáá nuú Jísu áá va ngi vɛ́lɛ la.

⁷ Ná lɔ í kɛngɔ́ áá bɔwɔ́ yeɣéngɔ ngáá nuú kulaɣɛngɔ́ ngáá ɔ́ɔ́ vá í lóli ma. Kɛ́ nde nɔ́ɔ leí ngáá ngi lúwɔ lopoí í wálo aáva aa waló.

⁸ Sífaa, laá bútei laá lɔ sóya nuu wála walaítii mbu. Laá bɛ́lɛ nɔ́ sóyaitii tɔ mbu. Aáva aá ɣɛ sí w̃ɔ́ɔ w̃a, “Lí!” Aáva ná í lí. Í ɣɛ́ sí w̃ɔ́ɔ́ w̃a, “Vá!” Aáva ná í va, ná vólu, í ɣɛ ngi lúwɔ lopoí w̃a, “Sí ɣɛ!” Aáva ná í kɛ.

⁹ Ná Jísu í fái sítii mɛniní, i gɔɔlaní mba ngwala. Kɛ i votengá faŋaí wa í ɣɛ́i polu i ɣɛ ti w̃a, “Ngí ndé wú w̃a, ngeleí sí kpɛ́lɛɛ mbú, ngáá nɛ́ɛ́ nuu lɔ́ni nda ngwála ɔ́ɔ́ ɣɛ́ su kíya síí ndái ɣɛ kíli Ísulɔ yeláitii ɣele tɔ ndiiwáá.”

¹⁰ Nungái sítii Lóómi hoya nuu walaí í ɣɛ́i ti lɔ́veni ngáá keelái kɛ tí yángaimaa, tí li ngi vɛ́lɛi la, tí máále ngi lúwɔ lopoí wálongɔ.

Jísu í ponyah̃ái h̃íỹɛndou loí yóóɣeni sái h̃u

¹¹ Ná kuu félengɔ í gúlani su, Jísu i liiní taa yílaa sú taá náá lolí ngáá Nɛi. Polú yélaitii ɛ́ɣɛ faŋa walá ti hitɛní polu.

¹² Jísuni ti holow̃aí kpéiŋ sasái sí lái w̃a í ɣɛ́i taá walaí ná w̃a, tí tɔ́ni nuu háángɔi i nungáitii ngeya táá gúla lá taí wa ngáá tí kpɔ́lu. Nuu háángɔi náá njéé i ɣɛi ngáá ponyah̃á. Aáva nuu háángɔi ná yílaa kpé tɔ́ nɔ́ɔ í ɣɛ́i ɣɛi ngi njéé yaá ngáá siỹɛndóu lou. Faŋa walá va i ɣɛi ponyah̃ái ná vólu táa gúla taí ná h̃uu wa ngi lói háángɔ í ɣɛ́i la na.

¹³ Ná Ndemɔí Jísu í nyah̃ápoi lɔ́ni, maaw̃áánu í sóuni ngwala. Kɛ i ɣɛa ma, “Bé ngɔ́lɔi wa.”

¹⁴ Kɛ Jísu i liingá, í lúba sakálangi wa puw̃ai í ɣɛ́i lái ma. Siỹɛngái sítii pa ti ɣɛ́i taa lí ngáá nuu háángɔi ná, kɛ tí lónga kpɛ́. Kɛ Jísu i ɣɛa ta, “Mu mbálai, nyá ngáá yɛ́pɛ í yéle, yooɣé!”

¹⁵ Kɛ siỹɛndóu loí sí saangɔ́ í ɣɛ́i ɣɛi lá i yooɣéa í héi í pɛlɛ njɛpɛí vúma. Kɛ Jísu i ɣɛa maa h̃íỹɛndou loí njéé w̃a, “Í lói lɔ ngáá sí.”

¹⁶ Nungái sítii kínɛi ti ɣɛ́i na, ti h̃úúlaahengɔ i ɣɛi lá ngáá nduwái, tí pɛ́lɛ Ngalá tɛ́ma. Ti ɣɛ́i taa ɣɛ́ ta, “Ngalá ndaa háá lé mɔ́ɔ wala i vaá a mu liiwáá.” Ti mɔ́ɔ ɣɛ ta, “Ngalá ngí vaá ngáá í bɔ́ ngi vóngaitii mba.”

¹⁷ Jísu w̃aa woí sí i híya hiyáni hááli Judíya lataí h̃u ɛ́ɣɛ naa bélaa látaitii su.

Nguya Wo Mɔ́i Njɔú i volú yélaitii tɔvení Jísu yelé

¹⁸ Njɔú vólu yélaitii tí liiní tí fái sítii kpɛ́lɛɛ súúɣɛ lá í híyani. Faalɔ, i volú yélaa félengɔ lólini,

¹⁹ í ti lɔ́ve Ndemɔí Jísu yelé ngáá tí mɔɔní, ti ɣɛ́ ma, “Nuí sí ni faa ỹɛ́ningɔ kɔwɔ́ato mba ngáá aá lɔɔ vá vaamá ngelewu maa w̃ɔ́i waa ngáá í ye, baa ní nuu véka luwɔɔ́ béle?”

²⁰ Ná nátii ti liiní Jísu yelé ti ɣɛ́i ma, “Njɔú í ní lɔ́vengɔ í yéle ngáá ni í w̃ɔ́ɔ́ni ngáá ná wɔ́lii nuí sí Njɔú í faa léngɔ kɔwɔ́ato mba ngáá aá lɔɔ vá vaamá ngelewu maa w̃ɔ́i waa ngáá í ye, baa ni nuu véka luwɔɔ́ béle?”

²¹ Táingi ná kái kái má, Jísu i nuu bíh̃iw̃aa walóni sítii seebɛ híí gɛvɛlɛ kɛvɛlɛngí í ɣɛ́i ti wa. Ná vólu, i ỹína nyɔítii tevení sítii polú í ɣɛ́i ti volú. Aáva i mɔ́ɔ mbole yeláá bih̃íw̃aa walóni.

²² Kɛ Jísu i ti woo yápotenga, i ɣɛ ti w̃a, “A lí volú, wú nde Njɔú w̃á kɔwɔ́ato sí wa wú tɔngá ɛ́ɣɛ wú mɛ́ninga. A nde ma ngáá kɛ mbole yeláitii tiyá lɔɔ́ ỹandá lɔ, nɔɔnɔ yelái táá híya, sítii nduwu w̃aa heebɛ́ ỹɔ́u ỹɔungí í ti luwúi w̃a, nátii tiyá lɔ́ɔ mbálo mááhɔlɔ, sítii ti wolí h̃u hítɛngɔ ngá, nátii tiyá lɔ́ɔ fáa ỹɛ́ni náa, saa yeláitii tiyá lɔ́ɔ yóóɣe sái h̃u, keela woó vándai lɔɔ lé nyaani yélaitii ma.

²³ Nuí sí ngi lángi ɛ́i gúla su kɔwɔ́ato mbá, aá lɔ́ ngáá faa vánda maa w̃ɔ́i hááw̃a.”

²⁴ Ná Njɔú vólu yélaitii ti gúlani naa wa, kɛ Jísu i pɛlɛngá yɛpɛmá faŋaí yelé kɔwɔ́ato Njɔú wá áá ɣɛ́ ti w̃a, “Ndeé lɔ wú lííni tɔmá ngaalaí h̃u? Tufaí fɛfɛngí áá maala mbéi véle í maala mbéi véle aá lɔ wú lííni tɔmá?

²⁵ Ná ɛ́i ɣɛ́ ngáá ná, kɛ ndeé lɔ hɔ́ɔ́ wú lííni tɔmá? Siỹɛ mááyilingɔ vánda wala lɔ wú lííni tɔmá? Wú suuwɔlɔ́ nɔ́ɔ ngáá kɛ nungái sítii taá kula vandá vandaí yíli w̃a tí ndiivó kɛɛ́ wála h̃u taá ɣɛ́ masa pɛ́lɛ wala waláitii mbu.”

²⁶ Í mɔ́ɔ ɣɛ ti w̃a, “Kɛ ndeé lɔ hɔ́ɔ́ wú lííni tɔmá? Ngalá ndaa háá lé mɔ́ɔ lɔ wú líini tɔmá? Tɔɔỹaá le, wú líí háwui wul̃á. Kɛ nyá lɔ́ɔ nde wú w̃a ngáá kɛ nuí sí wú tɔní tɔvengɔ́ɔ́ lé Ngalá ndaa háá lé mɔ́ɔ wa.

²⁷ Njɔú lɔ Ngala Kɔ́lɔi áa yɛ́pɛ kɔwɔ́ato mba mbéi pɔnɛngɔ́i na ngáá sí Ngalángi í ɣɛ́ngɔ ta, ‘Nyá lɔɔ vá ní géélai lɔ́vema í wútuwɔ, lɛ́i íwaa vá í vélei ɣɛ kíli batɛmá í wútuwɔ.’

²⁸ Nyá lɔɔ́ nde mɔ́ɔ wú w̃á ngáá kɛ Nguya Wo Mɔ́i Njɔú lɔ́vengɔɔ lé nuu búsa góó h̃u loú kpɛ́lɛɛ mbá. Kɛ́ nuí sí ti kpɛ́lɛɛ ti lɔ́vengɔ mba Ngalángi w̃ásandai h̃u, tɔvengɔ́ɔ́ lé Njɔú wá.”

²⁹ Nuí kpɛ́lɛɛ í báha náa pava gula mbélaitii mba ná tí mɛniní sí Jísu í ndení, tí luw̃ái ma ngáá kɛ Ngalángi ndái lɔ pele w̃a, sífaa Njɔú í ɣɛ́i náa nguyaí woní ngáá ti ye.

³⁰ Kɛ́ Júsuai sítii taa ɣɛ́ ti w̃a Falósiai ɛ́ɣɛ kaamɔítii Ngala sávai hááw̃a ti léleni Ngalángi háá h̃uubatɛngí wa ti haáw̃a, sífaa taá ɣɛ́i kɛní Njɔú ɔ́ɔ́ nguyaí wo ngáá ti ye.

³¹ Kɛ Jísu i mɔɔ ɣɛa ta, “Kɛ bɛɛ́ lɔ náa hɔ́ɔ ngáá sí h̃úu yéteyangi h̃uu yélaitii suw̃á ma? Ti ɣɛ kíli gulangɔ́ɔ́ lé ngáá bɛɛ?

³² Ti gúlangɔɔ lé nɔ́ɔ ngáá ndopoá taa ɣɛ́ héi ngití wálai ya táa ɣɛ́ ỹɔw̃ɔ́ ỹɔ́w̃ɔ w̃a, ‘Ní nyah̃á wɔlí kúu wuyá ngúle hɔɔlɛngá wú yɛ́, kɛ́ wáá lóólii, ná vólu, ní saa guú wúya ngúle hɔɔlɛ́ wú yɛ, kɛ́ wáá wɔlɔ́ni!’

³³ Ná Nguya Wo Mɔ́i Njɔú í vááni, áá súngi hóu aáva ɛ́i belé ndɔɔ fíli kpɔ́le wú ndéi wú ɣɛ́ ta, ‘Ỹína nyɔí lɔ polú.’

³⁴ Aáva nuí síí w̃ɔ́i taa ɣɛ́ ma Nuu Búsa Goo H̃u Loí i vaangá, áa laaỹɛ́, áa kpɔle kpɔlé ŋáni bɔle, wáá vá wú mɔ́ɔ ɣɛ ta, ‘A wɔlɛ lɛ́ɛ́ siỹɛndópoi sí wa! Aá lɔ́ ngáá kooh̃aá w̃ɔ́ɔ ɛ́ɣɛ ndɔɔ bɔ́le mɔ́ɔ. Pava gula mbélaitii ɛ́ɣɛ faa ỹɔ́u yélaitii ngufema áá nuu fíli ngéya ti haáw̃a tiyá lɔ́ ti ngáá ngi mbálangaitii.’

³⁵ Kɛ́ aáva ná fíli su, nuu áá ɣɛ kɔlɔ́ ngáá Ngalángi ndá géle ɣelengí lɔ́ í ngáá tɔɔỹái bɔw̃álale sítii taá lókohei mbu ti luvá veléi aa ngakɛ́.”

Nyah̃ápoi í ngulɔ́i vúi Jísu gɔwɔ́i w̃a

³⁶ I ɣɛ́i ngáá hɔ́wɔ ta, Júsuai sítii taa ɣɛ́ ti w̃a Falósiai ti tá yílaa taa ɣɛ ma Sáimɔ i Jísu lolíni ngi vɛ́lɛ la kɛinɔɔ́ tí laaỹɛ́ ỹanda yílaa. Aáva Jísu i liiní Falósi w̃ɔí ná vɛlɛí la í li í héi ndaaỹɛ́ mbómai.

³⁷ Aáva faa ỹɔ́u ỹáh̃apo yiláá i ɣɛi taí ná h̃u, ná í mɛniní ngáá kɛ Jísu lɔɔ laaỹɛ́ Falósi w̃ɔ́i vɛ́lɛi la, i vaaní ngáá sɛ́ndi wulɔí baabɔlɔ́ɔ́ngi laahéngɔ.

³⁸ Kɛ i hitɛngá wumbú ya, áa wɔ́lɔ, ngaah̃ú wɔlɔ́ yɛ́i í pɛlɛ vumá Jísu gɔwɔ́i w̃a, áa maabalé ngáá wundeɣái. Kɛ i pɛlɛngá ngufema yááh̃u ɣɛmá ngáá Jísu ngáá ndaavúlungi í túba tubáni kɔwɔ́itii mba í mɔ́ɔ sɛ́ndi wulɔí vú kɔwɔ́itii ma.

³⁹ Ná Falósi w̃ɔí sí í ɣɛ́i Jísu lolíni ngi vɛ́lɛ lá í fái sí ŋál̃aa lɔní, kɛ i ndengá gí ma, i ɣɛ ta, “Kɛbei siỹɛndópoi sí i ɣɛi ngáá Ngalá ndaa háá lé mɔ́ɔ kái kái, ɔ́ɔ ɣɛ́ kɔlɔ́ ngáá kɛ ele wáa ngáá nyah̃ápoi sí áa lúba mba, ná vólu, kíya kɛ kíli í na. Ɔ́ɔ mɔ́ɔ ɣɛ́ kɔlɔ́ ngáá nyah̃ápoi sí lɔ ngáá faa ỹɔ́u w̃ɔ́ɔ.”

⁴⁰ Kɛ Jísu i yɛpɛngá ngéle, i ɣɛ ma, “Sáimɔ, faa lɔ kí ma ngáá ngí ndé í w̃a.” Kɛ Sáimɔ i ngoo yápotenga, i ɣɛ ma, “Tóko lɔ mbu, Kaamɔ́ɔ́, nde má.”

⁴¹ Kɛ Jísu i faanɛ́ɛ́ séinga, i ɣɛ ta, “Siỹɛ́ félengɔ lɔ ti ɣɛ́i na, kɛ tí kule hóunga kule vɛ́lɛ mɔ́ɔ yiláá má. Kule vɛ́lɛ mɔ́i ná ngi gúlei i ɣɛi ngilángi w̃a ngáá suulɔ́vengɔ ngwala, pekaí va aa ɣɛi ma letéi.

⁴² Kɛ́ ná ti félengɔ taa hómboni tɔɔ́ kuleí sí gúla, i suuhaalóni ti yɛ. Ná ná áá ɣɛ, kule hóu mbélaa félengɔi nátii su, ele lɔ áá ló ngáá kule vɛ́lɛ mɔ́i ná ngwala?”

⁴³ Kɛ Sáimɔ i Jísu woo yápotenga, i ɣɛ ma, “Ndángɔ la nuí sí kuleí yámbɔɔlɔngɔ í ɣɛ́i la ma suuhaa í lóni.” Kɛ Jísu i ɣɛa ma, “Yí mbaalévenga ngáá tɔɔỹaá.”

⁴⁴ Kɛ Jísu i votengá í nyah̃ápoi belé, i ɣɛ Sáimɔ w̃a, “Yí nyah̃ápoi sí lɔngá? Ná ngí váángɔ í vɛ́lɛi wu, yáá njɛ fíli féngɔ ngéya ngáá ngi gɔwɔ́itii maaw̃úỹa la, kɛ́ nyah̃ápoi sí i kɔwɔ́itii maalɛ́bɛnga ngáá yaah̃ú wɔ́lɔ yɛ́i í máábale ngáá wundeɣái.

⁴⁵ Yáá sóta tokohéi mbu wongɔ́ ngáá ngé ngáá laavúlu tubandáá mba, kɛ́ tɛ́ɛ́ngɔi w̃a í vɛ́lɛi wu, nyah̃ápoi sí aá lɔ́ɔ ngufema hé nɔ́ɔ mbɛ́ kélei ngáá ndaavúlungi áá túba kɔ́wɔi wa.

⁴⁶ Yáá ngulɔ́ fíli púngɔ ngú mba, kɛ́ nyah̃ápoi i sɛ́ndi wulɔí vungɔ́ kɔ́wɔitii ma.

⁴⁷ Faalɔ, ndo ngwálai sí í su ngáá ngé, i ngakɛ́a ngáá kɛ Ngalá ngí ngi háá ỹɔ́u bih̃i kpih̃ingí h̃úúhaalonga. Kɛ́ nuí fíli ngi háá ỹɔí ɛi ɣɛ bih̃i, ná suuhaa áá lo, ndongí áá ɣɛ maa w̃ɔ́i h̃u Ngalá fááw̃a aa ɣɛ gulo kw̃ɛ́ɛ́.”

⁴⁸ Kɛ Jísu i ɣɛa nyah̃ápoi w̃a, “Ngí í háá ỹɔítii suuhaalónga.”

⁴⁹ Nungáá vekaí sítii pa ti ɣɛ́i vaaní ngáá tí laaỹɛ́ taá Jísuni, kɛ tí pɛlɛngá ndemá gi má, táá ɣɛ ta, “Ele wáá ngáá siỹɛ́ngi sí ngáá faa ỹɔ́i ɣéle tɔ áá suuhaaló?”

⁵⁰ Kɛ Jísu i mɔɔ ɣɛi nyah̃ápoi w̃a, “Í lángi í í h̃u í í wúmaa wongá, lí ndiilɛí h̃u.”