Mathaayo 13 - ÎVUKU RÎA ÛVORO MWARO

Ngerekano ya mûminji wa mbeû

¹ Mûthenya wa ûcio, Jesû nîwaumire nyomba na akîthiî ndeererî cia irîa.

² Nao andû eengî mûno nîmaamûthiûrûrûkîrie. Kwoguo nîwatwîre îtarûrî agîkara nthî nao andû makîrûngama ndeererî cia îria.

³ Nake nîwamerire maûndû mengî agîtûmagîra ngerekano. Nîwamerire atîrî, “Vîndî îmwe kwarî na mûrîmi wathiîre kûminja mbeû.

⁴ Na rîrîa aaiminjaga, imwe nîciagwîre gacîrarî, na iconi igîûka ikîirîa.

⁵ Ciîngî nîciagwîre rûciararî kûrîa kwarî na mûthetu mûnini. Nacio nîciamerangire narua nîûndû mûthetu ndwarî mûrikîru.

⁶ Nwatî rîrîa riûa rîarire, nîrîavîvirie mîmera îo, nayo îkîûma narua nîûndû îtiarî na mîri mîrikîru.

⁷ Nacio ciîngî nîciagwîre mûtheturî ûrîa warî na ria rîa mîgua. Nayo mîgua îo yakûra nîyaithararirie ikîrega gûkûra.

⁸ Nwatî mbeû ciîngî nîciagwîre mûtheturî ûrîa warî mûnoru na igîciara mûno; imwe nîciaciarire maita îgana, ciîngî igîciara maita mîrongo îtandatû, na ciîngî igîciara maita mîrongo îthatû.”

⁹ Nake Jesû akîrîkîrîria nîwamerire atîrî, “Ûrîa wîna matû ma kwîgua nîegue!”

Mworoto wa ngerekano

¹⁰ Nao arutwa nîmaathiîre varî Jesû na makîmûria atîrî, “Nî ndûî gîtûmaga warîrie andû na ngerekano?”

¹¹ Nake Jesû nîwamacokerie atîrî, “Mue nîmûvetwe ûmenyo wa nthitho cia ûthamaki wa îgûrû nwatî acio engî tî ave.

¹² Nîûndû mûndû ûrîa wîna kîndû nîakoongererwa na ciîngîve mûno makîria; nwatî mûndû ûrîa ûtarî na kîndû, nîagaacunwa wana kîndû kîrîa kînini arî nakîo.

¹³ Kîu nîkîo gîtûmaga nîmarîrie na ngerekano nîûndû maroragia na mationaga, nîmathikagîrîria nwatî matiîgucaga wana matitaûkagîrwa.

¹⁴ Kwoguo maûndû marîa mûrathi Isaia aaugire mamegiî nîmaavingire. Ngai augîte atîrî, ‘Kûthikîrîria mûkaathikagîrîria nwatî mûtigaataûkagîrwa, kûroria makaroragia nwatî matikoonaga.

¹⁵ Nîûndû ngoro cienyu nî nyûmû, na nî mûkunîkîte matû, na mûkavinga metho menyu. Gûtangîkariî ûguo o nwa mataûkîrwe nî maûndû marîa monaga na metho mao, na megucaga na matû mao. Nao nwa manjokerere, na nie ngamavonia.’

¹⁶ “Nwatî kaî mue mûrî arathime-î! Mue nîmwonaga na metho menyu, na mûkegua na matû menyu.

¹⁷ Nie nîramwîra na ma atî, arathi eengî na andû eengî a Ngai nîmeendaga kwona maûndû marîa mue mwonaga nwatî matiamoona. Nîmeendaga kwîgua maûndû marîa mue mwîgucaga nwatî matiameegua.

Jesû nîwataarîrie ngerekano ya mûminji wa mbeû

¹⁸ “Tathikîrîriani ûrîa ngerekano ya mûminji wa mbeû yugîte.

¹⁹ Andû arîa megucaga ndûmîrîri îgiî Ûthamaki nwatî makarega gûtaûkîrwa, mekariî ta mbeû irîa ciagwîre gacîrarî. Ûrîa Mûcûku nîaûkaga na akamacuna kîrîa kîravandîtwe ngororî ciao.

²⁰ Nacio mbeû irîa ciagwîre rûciararî ivananîtue na andû arîa megucaga ndûmîrîri îo na makamîamûkîra wa rîmwe macanjamûkîte,

²¹ nwatî matiîthagîrwa marî na mîri na nîmamîamûkagîra kwa îvinda înini. Nao mambîrîria kûthînua na kûnyamarua nîûndû wa ndûmîrîri îo, nîmamîtiganagîria wa rîmwe.

²² Nacio mbeû irîa ciagwîre mîguarî, ivananîtue na andû arîa megucaga ndûmîrîri îo, nwatî mîtangîko ya gûkû nthî, na kwenda ûtonga, nîîthararagia ndûmîrîri îo nginya magatura maciaro.

²³ Nacio mbeû irîa ciagwîre mûtheturî ûrîa warî mûnoru, ivananîtue na andû arîa megucaga ndûmîrîri îo na magataûkîrwa nîyo. Kûrî andû amwe nîiciaraga maita îgana rîmwe, kûrî engî maita mîrongo îtandatû na kûrî engî maita mîrongo îthatû.”

Ngerekano ya ria

²⁴ Nake Jesû nîwamavere ngerekano îngî na akîmeera atîrî, “Ûthamaki wa îgûrû wîkariî ta mûndû ûrîa wavandire mbeû mbaro mûgûndarî wake.

²⁵ Na ûtukû ûmwe rîrîa andû onthe maarî toro, nthû ya mûndû ûcio nîyathiîre îkîvanda ria nganorî, îkînethiîra.

²⁶ Vîndî îrîa ngano cianenevire na ikîambîrîria gûciara, ria wana rîo nîrîanenevire.

²⁷ Nacio ndungata cia mûndû ûcio nîciathiîre kûrî ke na ikîmwîra atîrî, ‘Mwathi wetû, we wavandire mbeû mbaro mûgûndarî waku; ria rîaumire nakû?’

²⁸ Nake nîwamacokerie atîrî, ‘Nî nthû yekire ûguo.’ Nacio ndungata nîciamûririe atîrî, ‘Nîûkwenda tûthiî tûgakûûre ria rîu?’

²⁹ Nake nîwamacokerie atîrî, ‘Naarî. Mûtigeke ûguo, nîûndû mûgîkûûra ria mwavota kûrîkûûranîria na ngano.

³⁰ Tigani ngano na ria ikûranîrie vamwe nginya vîndî ya maketha. Vîndî îo nie nîngera akethi mambe makûûre ria, marîove ikûmbwa ikûmbwa na marîvîvie, na macoke makethe ngano maciige îkûmbîrî rîakwa.’ ”

Ngerekano ya mûtî wa karatarî

³¹ Jesû nîwamavere ngerekano îngî na akîmeera atîrî, “Ûthamaki wa îgûrû wîkariî ta mvîndî ya mûtî wa karatarî îrîa mûndû oocire na akîmîvanda mûgûndarî wake.

³² Mvîndî îo nîyo nini mûno gûkîra mvîndî irîa ciîngî cionthe. Nwatî vîndî îrîa yakûra, nîcokaga gûtuîka mûtî ûrîa mûnene mûno gûkîra mîtî îrîa îngî yonthe îî mûgûndarî. Kwoguo iconi nîciûkaga na igatuma ciomba mvûarî ciaguo.”

Ngerekano ya ndawa ya kwimbia mûgate

³³ Jesû nîwamavere ngerekano îngî na akîmeera atîrî, “Ûthamaki wa îgûrû wîkariî ta ndawa ya kwimbia mîgate îrîa mûndûmûka oocire na akîmîtukania na mûtu wa ngano wa ndeve igîrî, nginya rîrîa waimbire wonthe.”

Kîrîa gîatûmire Jesû avecane ngerekano

³⁴ Jesû nîwerire kîrîndî maûndû mama monthe agîtûmagîra ngerekano. Gûtirî ûndû ke aaugaga atagûtûmîra ngerekano.

³⁵ Eekire ûguo nîguo maûndû mavingue marîa mûrathi aaririe akiuga atîrî: “Nie nîngaatûmîra ngerekano ngîmarîria, nîngaamera maûndû marîa mataanamenyekana kuuma rîrîa nthî yaûmbirwe.”

Jesû nîwataarîrie ngerekano ya ria

³⁶ Jesû nîwacokire agîtiga kîrîndî na agîtonya nyomba. Nao arutwa ake nîmaathiîre gwîke na makîmwîra atîrî, “Tûtaarîrie ûvoro wîgiî ngerekano ya ria rîrî mûgûndarî.”

³⁷ Nake Jesû nîwamacokerie atîrî, “Mûndû ûrîa wavandire mbeû mbaro nî Mûrû wa Mûndû.

³⁸ Mûgûnda naguo nî nthî; nacio mbeû irîa mbaro nî andû a ûthamaki. Ria narîo nî andû a Ûrîa Mûcûku.

³⁹ Nayo nthû îrîa yavandire ria nî Ngoma. Vîndî ya maketha nayo nî îthirîro rîa nthî; nao akethi nî araika.

⁴⁰ Wata ûrîa ria rîûnganagua na rîkavîvua na mwaki, ûguo nwaguo gûkeethîrwa gwîkariî vîndî ya îthirîro.

⁴¹ Mûrû wa Mûndû nîagaatûma araika ake makaûnganie andû onthe arîa matûmaga andû mevie na arîa aganu nîguo maume ûthamakirî wake.

⁴² Araika acio nîmagaacoka maikie andû acio îcuarî rîa mwaki, kûrîa andû makaarîra na marîe magego.

⁴³ Nao andû arîa athingu nao nîmagaakenga ta riûa marî ûthamakirî wa Îthe wao. Mûndû wa wonthe ûrî na matû ma kwîgua nîegue!”

Ngerekano ya mûthithû

⁴⁴ “Ûthamaki wa îgûrû wîkariî ta mûthithû ûthithîtwe mûgûndarî. Mûndû ûmwe nîwonire mûthithû ûcio na akîûthitha mûgûndarî ûcio rîngî. Ke nîwakenire mûno na akîthiî akîendia indo ciake cionthe na akîgûra mûgûnda ûcio.

Ngerekano ya mathiga na ma goro

⁴⁵ “Wana rîngî, Ûthamaki wa îgûrû wîkariî ta mûndû wacaragia mathiga ma goro.

⁴⁶ Na rîrîa mûndû ûcio oonire îthiga rîa goro mûno, nîwathiîre akîendia indo ciake cionthe na akîrîgûra.

Ngerekano ya neti

⁴⁷ “Wana rîngî, Ûthamaki wa îgûrû wîkariî ta neti îrîa yaikirue îriarî nî ategi a nthamaki na îkîgwatia nthamaki cia mîthemba yonthe.

⁴⁸ Na rîrîa yecûrire nîmaacokire makîgucia neti yao kuuma îriarî na makîmiga nthî nyûmû. Nao nîmeekarire nthî, makîthuura nthamaki irîa mbaro, magîciîkîra ndoorî, na magîta irîa ciarî njûku.

⁴⁹ Ûguo nwaguo gûkeethîrwa gwîkariî mûthenya wa îthirîro rîa nthî. Araika nîmagaaûka kûthuurûkania andû arîa acûku nîguo maume gatagatîrî ka arîa athingu.

⁵⁰ Andû arîa acûku nî magaikua îcuarî rîa mwaki kûrîa makaarîra na marîe magego.”

Kîthomo gîcerû na kîthomo gîkûrû

⁵¹ Jesû nîwaûririe arutwa ake atîrî, “Maûndû mama nîmaramûtaûkîra?” Nao nîmaamûcokerie atîrî, “Ii nîmaratûtaûkîra.”

⁵² Kwoguo Jesû nîwamerire atîrî, “Mwarimû wa wonthe wa Watho ûrîa ûtuîkîte mûrûmîrîri wa Ûthamaki wa Îgûrû, ekariî ta mwene mûciî ûrîa ûrutaga indo irîa njerû na irîa ngûrû kuuma mûthithûrî wake.”

Jesû nîwaregirwe Nazarethi

⁵³ Rîrîa Jesû aarîkirie kûvecana ngerekano icio, nîwaumire kûndû kûu

⁵⁴ na agîcoka îtûûrarî rîa kwao. Nake nîwathomithanirie arî îvoerorî. Nao andû arîa maamwîgwire nîmaamakire mûno na makîûria atîrî, “Mûndû ûyû arutîte ûûgî ta ûyû kû, wana vinya wa kûringa ciama?

⁵⁵ Na kinthî ûyû tî mûvîcî wa mûvundi ûrîa wa mbaû? Na kinthî ng'ina ndetagwa Mariamu? Na kinthî aa mûrwang'ina tî Jakuvu, Josefu, Simoni na Judasi?

⁵⁶ Na kinthî wana aa mwarwang'ina matitûûraga gûkû vamwe natue. Nî kû vi mûndû ûyû arutîte ûndû ûyû wonthe?”

⁵⁷ Kwoguo nîmaamûregire. Nake Jesû nîwamerire atîrî, “Mûrathi nîavecagwa gîtîîo kûndû kuonthe tiga îtûûrarî rîa kwao, na kûrî andû a mûciî wake!”

⁵⁸ Jesû ndaaringa ciama nyîngî kûu nîûndû andû matiarî na wîtîkio.