2Atha 23 - ÎVUKU RÎA ÛVORO MWARO

Josia nîwathiririe ûgooci wa Mîvuanano

¹ Mûthamaki Josia nîwatûmanîre atongoria onthe a Juda na a Jerusalemu na nîmaacemanirie varî ke.

² Mûthamaki nîwathiîre hekarûrî ya Ngai-Mûnene marî na andû onthe a Juda, andû onthe a Jerusalemu, athînjîri-Ngai, arathi, na andû onthe anini na anene. Mûthamaki nîwathomire îvuku rîonthe rîa watho rîrîa rîonirwe hekarûrî ya Ngai-Mûnene andû acio mathikîrîrîtie.

³ Mûthamaki nîwarûngamire vakuvî na gîtugî na akîrûtha kîrîkanîro na Ngai-Mûnene. Nîwamwîrîre atî akaamwathîkagîra, akaavingagia mawatho make, maathani make na kîrîra gîake na ngoro yake yonthe na mwoyo wake wonthe na kûvingia maûndû monthe megiî kîrîkanîro gîkî wata ûrîa kwandîkîtwe îvukuurî rîîrî. Nao andû onthe nîmeranîre atî nîmakûvingia kîrîkanîro.

⁴ Mûthamaki Josia nîwacokire akîatha mûthînjîri-Ngai mûnene, Hilikia, athînjîri-Ngai arîa maamûtethagîrîria, na arangîri a kîvingo Kîam hekarû marute hekarûrî ya Ngai-Mûnene indo cionthe irîa ciatûmagîrwa kûgooca Baali, irîa ciatûmagîrwa kûgooca Ashera, na cionthe îrîa ciatûmagîrwa kûgooca indo cionthe cia îgûrû. Nîwavîvîrie indo icio cionthe nja ya îtûûra rîa Jerusalemu mîgûndarî ya Kîamnda gîa Kidironi, na nîwakuire mûu wa cio akîûvira Betheli.

⁵ Nîwatigithirie wîra athînjîri-Ngai onthe arîa athamaki a Juda maamûrîte na maarutagîra magongoona kûndû kûrîa gûtûgîru matûûrarî ma Juda na kûndû kûrîa kwarî vakuvî na Jerusalemu; acio nî athînjîri-Ngai onthe arîa maarutagîra Baali, riûa, mweri, njata na indo cionthe cia îgûrû magongoona.

⁶ Nîwarutire mûvuanano wa ngai ya nga ya Ashera hekarûrî ya Ngai-Mûnene na akîmîvira nja ya îtûûra rîa Jerusalemu nginya karûnjîrî ga Kidironi na akîûvîvîria vo. Nîwaûthîire nginya ûgîtuîka rûkûngû na akîûnyagia mbîrîrarî kûrîa kwathikagwa andû onthe.

⁷ Nîwacûkangirie nyomba irîa ciekaragwa nî maraa ma ngai ya Ashera irîa ciarî vakuvî na hekarûrî ya Ngai-Mûnene, kûrîa aka maatumagîra nguo irîa maatûmagîra makîgooca Ashera.

⁸ Nîwarutire athînjîri-Ngai onthe matûûrarî manene ma Juda na agîcûkangia kûndû kûrîa athînjîri-Ngai acio maarutagîra magongoona kuuma Geba nginya Beerisheba; nwa wacûkangirie kûndû kûrîa kwagoocagîrwa kwarî vakuvî na kîvingo kîrîa Joshua, mûnene wa îtûûra aatumîte. Kîvingo kîu Kîamrî mwena wa ûmotho wa kîvingo kîrîa kînene Kîam gûtonya îtûûrarî rînene.

⁹ Athînjîri-Ngai acio matietîkîrîtue gûtungata metharî ya kîgongoona ya Ngai-Mûnene kûu Jerusalemu, nwatî nîmaarîcanagîra mîgate îtarî mîkîre ndawa ya kwimbia na athînjîri-Ngai acio engî.

¹⁰ Mûthamaki Josia nîwagwatirie Tofethi mûgiro vandû varîa vaagoocagîrwa ngai cia maveeni Kîamndarî Kîam njiarwa cia Hinomu, nîguo mûndû wa wonthe ndakaarutîre Moleku îtega rîa kûvîvua kûrî mwana wake wa mwanake kana wa mwîrîtu.

¹¹ Nîwarutire mîvuanano ya mbarathi îrîa athamaki a Juda maamûrîrîte riûa, na akîvîvia ikaari cia mbarathi icio na mwaki. Mîvuanano îo ya mbarathi yaigîtwe njîrarî ya hekarû ya Ngai-Mûnene vakuvî na nyomba ya Nathani Meleki, mûnene wa ndungata icio ciîngî kûu nja ya hekarû.

¹² Nîwagwîthirie na akiunanga metha cionthe cia magongoona tûcunjî irîa athamaki a Juda maatumîte îgûrû rîa nyomba ya îgûrû ya mûthamaki Ahazi, wa vamwe na metha cia magongoona irîa mûthamaki Manase aatumîte ivaarorî cioîrî cia hekarû. Nîwacokire agîta tûcunjî tûu karûnjîrî ga Kidironi.

¹³ Mûthamaki Josia nîwagwatirie mûgiro kûndû kûrîa gûtûgîru gwa kûgoocagîrwa mûthamaki Solomoni aatumîte mwena wa îrathîro wa Jerusalemu, kûthiî îveti rîa Kîrîma gîa Sini. Solomoni aatumîte kûndû kûu nîûndû wa kûgooca mîvuanano ya; Ashitorethu, ngai ya nga ya andû a Sidoni; Kemoshi, ngai ya andû a Moabu; na Moleku, ngai ya Aamoni na agîkûgwatia mûgiro.

¹⁴ Nîwaunangire itugî cia kûgoocwa cia ngai cia mîvuanano na agîtemanga mîvuanano ya ngai ya nga ya Ashera, agîcoka agîcûria varîa ngai cia mîvuanano îo ciarî na mavîndî ma andû akuû.

¹⁵ Josia nîwacûkangirie kûndû gûtûgîru kûrîa kwagoocagîrwa gwatumîtwe nî mûthamaki Jeroboamu, mûvîcî wa Nefati kûu Betheli. Mûthamaki Jeroboamu nîke watûmire andû a Isiraeli mevie. Nîwomomorire metha ya kîgongoona, akiunanga mathiga mayo tûcunjî, nîwatûthiire nginya tûgîtuîka rûkûngû, na akîvîvia mûvuanano wa Ashera.

¹⁶ Josia nîwacokire akîîvûgûra na akîona mbîîrîra îgûrû rîa kîrîma. Nîwaugire mavîndî mathikûrue mbîrîrarî icio na akîmavîvîria îgûrû rîa metha ya kîgongoona. Ûguo nîguo Josia aagwatirie metha ya kîgongoona mûgiro, wata ûrîa Ngai-Mûnene aaugîte na njîra ya mûrathi atî nîgûgeekîka.

¹⁷ Nîwacokire akîûria atîrî, “Mbîrîra îîrîa nîrona vaarîa nî ya û?” Nao andû a îtûûra rîa Betheli nîmaamûcokerie atîrî, “Nî ya mûrathi wa Ngai ûrîa waûkire kuuma Juda na akîratha maûndû mama weka gûkû Betheli îgûrû rîa metha îno ya kîgongoona.”

¹⁸ Nake nîwaugire atîrî, “Tiganani nayo. Mûtikathikûrie mavîndî make.” Kwoguo matiaruta mavîndî ma mûrathi ûcio, wana ma mûrathi ûrîa waumîte Samaria.

¹⁹ Mûthamaki Josia nîwacûkangirie kûndû kuonthe gwa kûgoocerwa kûrîa athamaki a Isiraeli maarûthîte kûu matûûrarî monthe ma Samaria na magatûma Ngai-Mûnene arakare. Eekire ûguo matûûrarî monthe ma Isiraeli wata ûrîa eekîte Betheli.

²⁰ Nîwaûragîre athînjîri-Ngai a ngai cia maveeni îgûrû rîa metha cia magongoona kûrîa maatungataga, na akîvîvîria mavîndî ma andû metharî cionthe cia magongoona. Vuva wa ûguo nîwacokire Jerusalemu.

Josia nîwakûngûîre pasaka

²¹ Mûthamaki Josia nîwathanire andû makûngûîre pasaka ya Ngai-Mûnene Ngai wao, ta ûrîa kwandîkîtwe îvukuurî rîa kîrîkanîro.

²² Gûtirî pasaka yanakûngûîrwa ta îo kuuma vîndî îrîa atirîrîri vûrûri maathanaga Isiraeli na Juda kana vîndî ya athamaki a Isiraeli na a Juda.

²³ Nwatî mwakarî wa îkûmi na înana (18) Josia arî mûthamaki, pasaka ya Ngai-Mûnene nî yakûngûîrwe kûu Jerusalemu.

Ûgarûrûku wîngî ûrîa Josia aarûthire.

²⁴ Mûthamaki Josia nîwarutire kuuma Jerusalemu na Juda arogi, aragûri, na ngai cia mîvuanano, na indo cionthe irîa ciarî mûgiro. Josia eekire ûguo nîguo avingie mawatho marîa mandîke îvukuurî rîrîa mûthînjîri-Ngai Hilikia oonire hekarûrî ya Ngai-Mûnene.

²⁵ Gûtiarî mûthamaki wîngî take, vuva kana mbere yake watungatîre Ngai-Mûnene na ngoro yonthe, meciria na vinya wonthe akîvingagia mawatho monthe ma Musa.

²⁶ Nwatî kûnarî ûguo, Ngai-Mûnene ndaathiria ûrûrû wa marakara make nîûndû wa Juda, marîa maaumanîte na ûrîa mûthamaki Manase eekîte.

²⁷ Ngai-Mûnene nîwaugire atîrî, “Nîngengata andû a Juda maume kûrî nie wata ûrîa nekire andû a Isiraeli, na nîngaatiganîria Jerusalemu îtûûra rîrîa nathuurire na hekarû, varîa naugire nîvo mbagîrîrwe nî kûgoocerwa.”

Mûthiia wa ûthamaki wa Josia

²⁸ Maûndû mengî monthe marîa Josia eekire nîmandîke Îvukuurî rîa Maûndû ma Tene ma Athamaki Juda.

²⁹ Vîndî wa îo Josia aarî mûthamaki, Neko, mûthamaki wa Misiri nîwathiîre rûnjîrî rwa Farati gûtethereria mûthamaki wa Asîria. Mûthamaki Josia nîwathiîre kûrûa nake; nwatî mûthamaki Neko nîwamûragîre mbaararî kûu Megido.

³⁰ Ndungata ciake nîciakuuire mwîrî wake na gîkaari Kîam mbarathi kuuma Megido na makîûvira Jerusalemu na makîûthika mbîrîrarî yake ke mwene. Andû a Juda nîmaacokire makîthuura Jehoahazi, mûvîcî wa Josia na nîmaamwîtîrîrie maguta agîtuîka mûthamaki.

Jehoahazi mûthamaki wa Juda

³¹ Jehoahazi aarî na ûkûrû ma mîaka mîrongo îîrî na îthatû (23) rîrîa aatuîkire mûthamaki wa Juda na nîwathanire arî Jerusalemu îvinda rîa mîeri îthatû (3). Ng'ina eetagwa Hamutali mwarî wa Jeremia, kuuma îtûûra rîa Libuna.

³² Jehoahazi nîwekire maûndû marîa mataakenagia Ngai-Mûnene wata ûrîa meekirwe nî methe mao.

³³ Neko mûthamaki wa Misiri nîwamûvirire Ribula vûrûrirî wa Hamathi arî mûgwate, nîguo ndakathiî na mbere kwathana arî Jerusalemu. Mûthamaki Neko nîwatûmire vûrûri wa Juda ûrute gooti ya kilo ngiri ithatû na magana mana (3,400) cia sîlûva na kilo mîrongo îthatû na inya (34) cia thaavu.

³⁴ Mûthamaki Neko nîwathuurire Eliakimu mûvîcî wa mûthamaki Josia na akîmûtua mûthamaki îthenyarî rîa îthe Josia. Nîwacokire agîcenjia rîîtwa rîa Eliakimu na akîmwîta Jehoiakimu. Nwatî nîwacokire akîvira Jehoahazi Misiri kûrîa aakuîrîre.

Jehoiakimu mûthamaki wa Juda

³⁵ Mûthamaki Jehoiakimu nîwaûnganirie gooti ya sîlûva na thaavu kuuma kûrî andû nîguo avote kûgîa na gooti mbîganu ûrîa mûthamaki wa Misiri eendaga. Wa mûndû aarutaga kûringana na ûtonga wake.

³⁶ Jehoiakimu aarî na ûkûrû wa mîaka mîrongo îîrî na îtano (25) rîrîa aatuîkire mûthamaki wa Juda, na nîwathanire arî Jerusalemu îvinda rîa mîaka îkûmi na ûmwe (11). Ng'ina eetagwa Zebida, mwarî wa Pedaia, kuuma îtûûrarî rîa Ruma.

³⁷ Jehoiakimu nîwekire maûndû marîa mataakenagia Ngai-Mûnene, wata marîa monthe meekîtwe nî methe make.