ၿျႃၻိက︀်ႉ 6 - Khamti Shan

လ︀ွင︀်ႈပ︀ူႇဢ︀ွꩫ︀်ပ︀ုတ︀်ꩡ︀ုမ︀်ႛꩡ︀ီတ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈ

¹ ယ︀ဝ်ႇက︀ီး မ︀ိူဝ်ႈက︀ဝ်ႈꩫ︀ူႈꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ူႇဢ︀ွꩫ︀်ဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ꩡ︀ုမ︀်ႛꩡ︀ီတ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ုမ︀်ႛပ︀ထမ︀ꩫ︀ႆ︀ႇပ︀ုတ︀်က︀ီး ꩬ︀တ︀်ႉတ︀ဝႃꩬ︀ီပ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ႃးလ︀ိူင︀်ႈယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်ꩬ︀ီင︀်ၸ︀ႃႇꩫ︀င︀်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ “မ︀ႃးတ︀ႃႉ” ꩫ︀ꩬ︀ီဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းဢ︀ူ။

² က︀ဝ်ႈꩫ︀ူႈၵ︀ွတ︀်က︀ီး မ︀ႃႇၸ︀ိူက︀်တ︀ူဝ်ႈလ︀ိူင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛꩭꩫ︀်ဢ︀ူ။ ၸ︀ူႛၵ︀ီမ︀ႃႇဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ က︀ူင︀်ႈꩡ︀ၢက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ိူင︀်ႈဝၢမ︀်ႇဝႆ︀ႇဢ︀ူ။ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛပ︀ွင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ိူင︀်ႈက︀ေႃႇ ꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇဢ︀ူ။ မ︀ꩫ︀်းယ︀ႃႇ ပ︀ေႇဢ︀ွင︀်င︀ႆ︀းꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းပ︀ေႇဢ︀ွင︀်ဢ︀ိက︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ွက︀်က︀ႃဢ︀ူ။

³ ဝႆ︀ၢးဢ︀မ︀ႂ်း ပ︀ူႇဢ︀ွꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ုမ︀်ႛတ︀ုတ︀ိယ︀ပ︀ုတ︀်က︀ီး ꩬ︀တ︀်ႉတ︀ဝႃတ︀ုတ︀ိယ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ “မ︀ႃးတ︀ႃႉ” ꩫ︀ꩬ︀ီဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းဢ︀ူ။

⁴ ꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ မ︀ႃႇꩫ︀ႅင︀်ႈတ︀ူဝ်ႈလ︀ိူင︀်ႈဢ︀ွက︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။ ၸ︀ူႛၵ︀ီမ︀ႃႇဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းက︀ူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် က︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈ ဢ︀ဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ၵ︀ၢင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀င︀်းက︀မ︀်ၸ︀ႃမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈꩬ︀ိူက︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩫ︀ႆ︀ႛဝႆ︀ႇဢ︀ူ။ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ႃႇလ︀ူင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ိူင︀်ႈက︀ေႃႇ ꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁵ ဝႆ︀ၢးဢ︀မ︀ႂ်း ပ︀ူႇဢ︀ွꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ုမ︀်ႛတ︀တ︀ိယ︀မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ုတ︀်က︀ီး ꩬ︀တ︀်ႉတ︀ဝႃတ︀တ︀ိယ︀ယ︀ႃႇ “မ︀ႃးတ︀ႃႉ” ꩫ︀ဝꩫ︀်ႇ။ က︀ဝ်ႈလ︀ႅမ︀်းၵ︀ွတ︀်က︀ီး မ︀ႃႇꩫ︀မ︀်ႈတ︀ူဝ်ႈလ︀ိူင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛꩭꩫ︀်ဢ︀ူ။ ၸ︀ူႛၵ︀ီမ︀ႃႇဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ꩡ︀ွႆ︀ႇဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ိူင︀်ႈ ဝၢမ︀်ႇဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁶ မ︀ိူဝ်ႈဢ︀မ︀ႂ်း ꩬ︀တ︀်ႉတ︀ဝႃꩬ︀ီပ︀ႃး ၵ︀ဝ်ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈဝႃႈက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ “က︀ႃႈက︀ူꩫ︀်းက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈ ဝꩫ︀်းလ︀ိူင︀်ႈꩭီတ︀်ဢ︀မ︀ူးꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ဝ်ႛက︀ျုင︀်က︀ီး ပ︀ွင︀်လ︀ိူင︀်ႈ၊ ၵ︀ဝ်ႛလ︀ူင︀်က︀ီး ꩬ︀ၢမ︀်ပ︀ွင︀်ꩫ︀ႆ︀ႛဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ꩫ︀မ︀်ႇမ︀ꩫ︀်းꩫ︀ၵ︀ႃ ဝၢႆ︀မ︀က︀်ꩡ︀ပ︀ႅတ︀်ႉယ︀ႃႇ ပ︀ီꩭႂ်ႛၵ︀ွတ︀်ꩫ︀ႆ︀ၢႈ” ꩫ︀ဝꩫ︀်ႇ။

⁷ ပ︀ူႇဢ︀ွꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ုမ︀်ႛꩡ︀တ︀ုက︀်ႉထပ︀ုတ︀်က︀ီး ꩬ︀တ︀်ႉတ︀ဝႃꩡ︀တ︀ုက︀်ႉထယ︀ႃႇ “မ︀ႃးတ︀ႃႉ” ꩫ︀ꩬ︀ီဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းဢ︀ူ။

⁸ က︀ဝ်ႈလ︀ႅမ︀်းက︀ီး မ︀ႃႇမ︀ုတ︀်တ︀ူဝ်ႈလ︀ိူင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛꩭꩫ︀်ဢ︀ူ။ ꩡ︀ိုဝ်ႈၸ︀ူႛၵ︀ီမ︀ႃႇဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ၵ︀ုꩫ︀်တ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ဝꩫ︀်ႇ။ က︀ꩫ︀်ႛလ︀င︀်မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛယ︀ႃႇ မ︀ိူင︀်းတ︀ၢင︀်းတ︀ႆ︀ၢႈ ꩡ︀ွမ︀်းင︀ႆ︀းဢ︀ူ။ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛဢ︀ၵ︀ၢင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈ က︀ူꩫ︀်းမ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈ ꩬ︀ီꩡ︀ႃႇꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈꩬ︀ိူက︀်၊ ဢ︀ဝ်ႈၸ︀ေးဢ︀ိုပ︀်က︀ိꩫ︀်ႈ၊ ဢ︀ဝ်ႈၸ︀ေးယ︀ေႃးက︀ႃင︀ႆ︀း ဢ︀ဝ်ႈၸ︀ေးၵ︀ွင︀်ထိူꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ဢ︀ဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁹ ပ︀ူႇဢ︀ွꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ုမ︀်ႛပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀မ︀ပ︀ုတ︀်က︀ီး က︀ꩫ︀်ႛတ︀ႂ်ႛၵ︀ီင︀်ၵ︀ႅက︀်ꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ွꩫ︀်က︀ူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈꩭꩫ︀်ဢ︀ူ။ ၵ︀ွꩫ︀်ဢ︀မ︀ႂ်းၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ၵ︀ွꩫ︀်က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈꩭူဝ်းၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛင︀ႆ︀း ပ︀ျႃးꩬ︀ၢက︀်ႉꩬ︀ေ တ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈၵ︀ဝ်ꩬ︀ီ ပ︀ိူꩫ︀်ႈဢ︀ဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀မ︀်။

¹⁰ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ “ꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ႂ်မ︀ႅတ︀်ႉ၊ မ︀ူတ︀်ꩡ︀ၢင︀်၊ ꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်တ︀ီၵ︀ႃႛ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူမ︀ိူင︀်းက︀ူꩫ︀်း ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ူႈၵ︀ႃႛမ︀ႆ︀ႛဢ︀ဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ိဝ်းꩰပ︀ႅတ︀်ႉတ︀ြႃးꩬ︀ီ ပ︀ူင︀်ႈတ︀ၢမ︀်တ︀ီၵ︀ႃႛမ︀ႃးတ︀ႃႉ” ꩫ︀ꩬ︀ီဢ︀ိဝ်က︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။

¹¹ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ိူဝ်ႛထမ︀ူင︀်ႇၸ︀ိူက︀်ဢ︀ေႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩰꩭႂ်ႛꩬ︀ီ က︀ိုမ︀်ႇလ︀ိူင︀်ႈꩭႂ်ႛက︀ꩫ︀်ႛဝႆ︀ႇဢ︀ူ။ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛꩭႂ်ႛက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ လ︀ꩫ︀်ꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ဢ︀ဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႃးꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩭူဝ်က︀ူꩫ︀်းၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈဝႃႈတ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် က︀ႃႈမ︀ဝ်ထူꩫ︀်ႛယ︀ႃႇ ၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈတ︀ၢင︀်က︀ူဝ်ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ လ︀ꩫ︀်ꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀ီဢ︀ဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈက︀ႃꩬ︀ီꩫ︀မ︀်။

¹² မ︀ိူဝ်ႈက︀ဝ်ႈꩫ︀ူႈဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ူႇဢ︀ွꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ုမ︀်ႛꩬ︀ထမ︀ပ︀ုတ︀်က︀ီး ဢ︀ိင︀်ႈꩬ︀ꩫ︀်လ︀ူင︀်ပ︀ီꩫ︀်ႈမ︀ႃးဢ︀ူ။ က︀ၢင︀်ႈဝꩫ︀်းယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်ထူင︀်ထွေးလ︀ႃꩫ︀မ︀်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩫ︀မ︀်ႈꩬ︀ိင︀်တ︀ိက︀်ႉꩰက︀ႃꩬ︀ီ ပ︀ူꩫ︀ိူꩫ︀်ႈယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ိူတ︀်ႉꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩫ︀ႅင︀်ႈလ︀ႃႇꩰက︀ႃဢ︀ူ။

¹³ ꩫ︀ၢဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်လ︀ူမ︀်းလ︀ူင︀်တ︀ိက︀်ꩬ︀ီ မ︀က︀်ꩫ︀ိပ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩭူင︀်ႈတ︀ူက︀်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ လ︀ုက︀်ႉက︀ၢင︀်ႈꩭၢဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩭူင︀်ႈတ︀ူက︀်က︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။

¹⁴ က︀ၢင︀်ႈၸ︀ႃႇယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်ၸ︀ုက︀်ႉၸ︀ꩫ︀်ႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ၸ︀ꩫ︀်ႛꩬ︀ီꩭႆ︀ၢက︀ႃဢ︀ူ။ ꩫ︀ွႆ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် င︀ွꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းက︀ေႃႇ ၵ︀ႆ︀ၢႇတ︀ီႈက︀ႃမ︀ူတ︀်ဢ︀ူ။

¹⁵ ꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ဝ်ႛꩭူဝ်ၵ︀မ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်၊ ꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ုꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်၊ ꩡ︀ဝ်ႛꩭူဝ်ꩬ︀ိူက︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်၊ ၸ︀ူႛမ︀ီး၊ ၸ︀ူဢ︀မ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်င︀ႆ︀း က︀ူꩫ︀်းလ︀ွတ︀်ႉ၊ ၸ︀ူႛၵ︀ႃႛမ︀ဝ်ဝႃႈ က︀ူꩫ︀်းတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းယ︀ႃႇ ထမ︀်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်၊ ဝၢပ︀်ၸ︀ႃꩭိꩫ︀်ꩫ︀ွႆ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ႃႈပ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႅပ︀်က︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။

¹⁶ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ꩫ︀ွႆ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်၊ ၸ︀ႃꩭိꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ “က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ိူဝ်တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛ တ︀ူက︀်တ︀ီင︀်ႈမ︀ႃးတ︀ႃႉ။ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀င︀်ႈပ︀လ︀ၢင︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛမ︀ဝ်ꩭꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ူႇဢ︀ွꩫ︀်ပ︀ူင︀်ႈတ︀ၢမ︀်က︀ီး ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းတ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛမ︀ဝ်ထုက︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛက︀ုမ︀်ႈꩭႂ်ႛမ︀ႃးတ︀ႃႉ။

¹⁷ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ဝꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ဝ်ꩡ︀ဝ်ႛ တ︀ေႃးꩬ︀ႃးꩬ︀ီပ︀ူင︀်ႈတ︀ၢမ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ထိုင︀်မ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ ၸ︀ႂ်က︀ေႃႇၵ︀ၢမ︀်ꩵ︀ႈပ︀ီꩫ︀်ႈ” ꩫ︀ꩬ︀ီဢ︀ိဝ်က︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။