ꩭေပ︀ရ︀ူး 4 - Khamti Shan

က︀တ︀ိꩡ︀ဝ်ႛ ꩡ︀ႃႇၵ︀ဝ်ႛတ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃ

¹ ꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈ က︀တ︀ိၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ႃႇꩭဝ်း ၵ︀ဝ်ႛတ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇ ယ︀င︀်းဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩫ︀ႂ်းꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းမ︀ဝ်ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀တ︀ိက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

² က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ꩫ︀င︀်ၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩭဝ်းက︀ေႃႇ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈ ꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းꩬ︀ီက︀ေႃႇ ဢ︀ဝ်ႈꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈ မ︀ဝ်ꩭၢပ︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛဢ︀က︀ိဝ်းꩵ︀ႈယ︀င︀်းမ︀ႃး။

³ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ꩭဝ်းၸ︀ူႛဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ တ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛယ︀ဝ်ႇ။ ပ︀ီꩫ︀်ႈင︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ လ︀ုက︀်ႉမ︀ိူဝ်ႈ ၸ︀ၢꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်းက︀မ︀်ၸ︀ႃပ︀ုꩫ︀်ႛ ဢ︀မ︀ူးမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ ယ︀ဝ်ႇက︀ႃꩫ︀က︀ေႃႇ “က︀ဝ်ႈတ︀ေႃးꩬ︀ႃးꩬ︀ီ က︀ိꩫ︀်ဝႆ︀ႇဢ︀ူ။ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇတ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃက︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛ မ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈက︀ေႃႇ ꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛ” ꩫ︀ꩬ︀ီ ဝႃႈဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

⁴ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး က︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉတ︀ီႈလ︀ိူင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ “ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀မ︀ူးတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းယ︀ဝ်ႇꩬ︀ီ ဝꩫ︀်းတ︀တ︀်ႉတ︀မ︀မ︀ႆ︀ႛ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႂ်ဢ︀ူ” ꩫ︀ꩬ︀ီ လ︀ွင︀်ႈဝꩫ︀်းတ︀တ︀်ႉတ︀မ︀ဝႃႈဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁵ ꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈ “ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ တ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃက︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛ မ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈက︀ေႃႇ ꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛ” ꩫ︀က︀ေႃႇဝႃႈဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁶ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ တ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ယ︀င︀်းဢ︀ူꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈ ꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းဢ︀ွꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ မ︀ဝ်ယ︀ုမ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛ။

⁷ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ “မ︀ိူဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ” ꩫ︀ꩬ︀ီ ယ︀ၢမ︀်းꩡ︀ႃႇၵ︀ဝ်ႛတ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ ဝꩫ︀်းလ︀ိူင︀်ႈ ꩡ︀ွင︀်ဝႆ︀ႇꩫ︀က︀ဝ်ဢ︀ူ။ ဝႆ︀ၢးဢ︀မ︀ႂ်း က︀ီလ︀ႆ︀ၢပ︀ီႈပ︀ူꩫ︀်ႇမ︀ႃးက︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ိုင︀် ꩫ︀င︀်က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ိူဝ်မ︀ႆ︀ႛဝႃႈဝႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ “မ︀ိူဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ူ ၵ︀ၢမ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းက︀ီး ꩬ︀ူꩡ︀ႂ်ႈပ︀ီၵ︀ႅင︀်က︀ꩫ︀်ႈ” ꩫ︀ꩬ︀ီ ꩡ︀ဝ်ႛꩭူဝ်ၵ︀မ︀်းၻႃဝိမ︀ႆ︀ႛ ꩭႂ်ႛဝႃႈမ︀ႃးꩫ︀က︀ဝ်ဢ︀ူ။

⁸ ꩬ︀င︀်ဝႃႈ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀ေႃꩬ︀ုတ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃ ꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩡ︀ႂ်ႈက︀ီး က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႃႛမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ လ︀ွင︀်ႈဝꩫ︀်းတ︀ၢင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈ တ︀ီဝႃႈမ︀ႃးꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။

⁹ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩫ︀င︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဝꩫ︀်းတ︀တ︀်ႉတ︀မ︀မ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႂ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ တ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃ ꩡ︀ႃႇက︀ူꩫ︀်းမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ဝ် ၸ︀ꩫ︀်းလ︀ိူင︀်ႈယ︀င︀်းဢ︀ိက︀်ဢ︀ူ။

¹⁰ မ︀ိူဝ်ႈတ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀မ︀ူးမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ဝ်ႇꩬ︀ီ ꩫ︀ႂ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ တ︀ီꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႂ်ꩫ︀မ︀်။

¹¹ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩫ︀င︀်က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ၢမ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ဝ်ထွမ︀်ꩬ︀ီ ꩫ︀ႆ︀ႛလ︀ူႇꩬ︀ုမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩭဝ်းယ︀ႃႇမ︀ဝ်လ︀ူႇꩬ︀ုမ︀်းꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းတ︀ီႈက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈ ၵ︀ႅမ︀်းꩬ︀ႃဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ႆ︀ႉꩭဝ်း ꩬ︀ေႈꩡ︀ႃႉက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

¹² က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ၵ︀ၢမ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉယ︀င︀်းꩬ︀ီ တ︀ꩫ︀်းၵ︀ူဝ်းယ︀င︀်းလ︀ူင︀်ꩫ︀မ︀်။ ၸ︀ႃႇလ︀ၢမ︀်ပ︀ႃတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ႆ︀ၢꩬ︀ႃꩬ︀ီ ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉꩫ︀ၵ︀ႃၵ︀ွꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛတ︀မ︀ိူင︀်း၊ ꩫ︀ုက︀်ꩫ︀ၵ︀ႃမ︀ꩫ︀်းꩫ︀ုက︀်မ︀ႆ︀ႛတ︀မ︀ိူင︀်း ၸ︀ႅက︀်က︀ၢက︀်ႉပ︀ီꩫ︀်ႈဢ︀ူ။ က︀ၢင︀်ႈꩡ︀ႂ်ႈꩭဝ်းင︀ႆ︀း ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ က︀ုꩥ︀်ႇဢ︀ွက︀်ပ︀ီꩫ︀်ႈဢ︀ူ။

¹³ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ႃႈꩡ︀ိုဝ်ႈ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛၸ︀ၢꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်းဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ဝ်ꩭꩫ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩵ︀ႈယ︀င︀်းပ︀ိူင︀်ႈလ︀ူင︀်။ ပ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႃႛမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ တ︀င︀်းလ︀ုင︀်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းပ︀ျႃးလ︀ႃႇꩰက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩭဝ်းတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းꩭီတ︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ဝႃႈပ︀ုတ︀်ၵ︀ႆ︀ႈꩬ︀ိုဝ်ႈꩰက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ု ၵ︀ုꩫ︀်ယ︀ီတ︀်ႉပ︀ရ︀ေႃးꩭိက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ႂ်လ︀ူင︀်

¹⁴ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ု ၸ︀ူႛလ︀ုက︀်ႉၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ၸ︀ူႛပ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ုꩫ︀်ယ︀ီတ︀်ႉပ︀ရ︀ေႃးꩭိက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ႂ်လ︀ူင︀် ဢ︀ꩫ︀်ႈ ၵ︀ိုꩫ︀်ႛက︀ႃက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ိူဝ်က︀ၢင︀်ႈꩭၢဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ပ︀ႆ︀ႉꩭဝ်း တ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩭဝ်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းတ︀ႅဝ်ဝႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ꩫ︀်ႛၵ︀ိူင︀်ꩰက︀ꩫ︀်ႈက︀ွတ︀်။

¹⁵ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းꩭႅင︀်းဢ︀ေꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ီꩫ︀ူႈပ︀ီꩫ︀်ႈဢ︀ူ။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်က︀ူꩫ︀်းꩭဝ်းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ႃႇဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်က︀ူႈၸ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ꩭူပ︀်ႉꩭꩫ︀်မ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉꩵ︀ႈꩭီတ︀်မ︀ႃး။

¹⁶ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ိူဝ်ႈꩭဝ်းꩭၢင︀်ႇꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ီꩫ︀ူႈꩬ︀ီꩡ︀ွႆ︀ႈꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ႆ︀ႉꩭဝ်း ပ︀လ︀ၢင︀်က︀ျေးꩡ︀ူးမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ တ︀မ︀်းꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈ ꩬ︀ီ ꩡ︀ူးက︀ႂ်ႛက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။