ꩭေပ︀ရ︀ူး 11 - Khamti Shan

ꩭူဝ်ꩭၢꩫ︀်တ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်

¹ တ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းတ︀ႂ်းထႃႛꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀ီပ︀ီꩫ︀်ႈမ︀ႃးတ︀ေႇတ︀ေႇꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ တ︀မ︀်းꩡ︀ႂ်ႈ၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းꩭꩫ︀်မ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀င︀်းတ︀ေႇတ︀ေႇဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ဢ︀က︀မ︀်ထက︀်ꩰꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

² က︀ူꩫ︀်းမ︀ိူဝ်ႈꩫ︀ꩫ︀်ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈၵ︀ဝ် ꩫ︀င︀်င︀ႆ︀းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ယ︀ွင︀်ႛမ︀ႃးဢ︀ူ။

³ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ တ︀မ︀်တ︀ိူင︀်းတ︀င︀်းလ︀ုက︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဢ︀ဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းꩭꩫ︀်မ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ိုင︀် ၸ︀ၢꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်းဝႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀ဝ်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းꩭꩫ︀်ယ︀ဝ်ႇမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ီꩫ︀်ႈမ︀ႃးꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭဝ်းတ︀ွင︀်းဢ︀ူ။

⁴ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ဢ︀ႃၿေလ︀ယ︀ႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႅက︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ႃဢ︀ိꩫ︀ပ︀ုက︀်ႉꩡ︀ူဝ်မ︀ႆ︀ႛ မ︀ႅတ︀်ႉꩬ︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ုက︀်ႉꩡ︀ူဝ်မ︀ႃးဢ︀ူ။ င︀ႆ︀းꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ မ︀တ︀်ႉက︀ူꩫ︀်းꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်င︀ႆ︀း ၵ︀ႅက︀်မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭၢပ︀်ႉမ︀ႃးဢ︀ူ။ မ︀ꩫ︀်းယ︀ႃႇ တ︀ႆ︀ၢႈက︀ႃꩫ︀က︀ေႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩬ︀ီ င︀ႆ︀ႚက︀ေႃႇ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛၵ︀ၢမ︀်းတ︀ၢꩫ︀်ႛဢ︀ူꩫ︀မ︀်။

⁵ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ဢ︀ေꩫ︀ွင︀်ယ︀ႃႇ တ︀ၢင︀်းတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ꩭူပ︀်ႉꩬ︀ီ မ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈꩭၢဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛထိုင︀်က︀ႃꩫ︀မ︀်။ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭွင︀်ႇက︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၸ︀ႂ်က︀ေႃႇမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛꩵ︀ႈꩭꩫ︀်ယ︀ဝ်ႇ။ မ︀ိူဝ်ႈမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ꩵ︀ႈပ︀ႆ︀ꩭွင︀်ႇက︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ႃးꩡ︀ႂ်ႈမ︀ႃးဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ က︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉမ︀ႆ︀ႛ ဝႃႈဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁶ တ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ဝ်ယ︀င︀်းက︀ီး ၸ︀ႂ်က︀ေႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈမ︀ႃးꩡ︀ႂ်ႈꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛ။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ၸ︀ႂ်ꩫ︀က︀ေႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ မ︀ႃးက︀ီး ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀င︀်းဢ︀ူꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇလ︀ိူင︀်ႈ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ တ︀င︀်းꩡ︀ႂ်ႈတ︀င︀်းၵ︀ူဝ်းၵ︀ႃမ︀ႆ︀ႛ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛဢ︀က︀ိဝ်းပ︀ူင︀်ႈꩭႂ်ႛဢ︀ူꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇလ︀ိူင︀်ႈ ဝႃႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

⁷ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ꩫ︀ေႃဢ︀ေးမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ လ︀ွင︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႃႛမ︀ႆ︀ႛတ︀ီပ︀ီꩫ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်ပ︀ႆ︀ꩭွꩫ︀်ꩭꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ပ︀ုတ︀်ပ︀ျႃးꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ မ︀ꩫ︀်းက︀ေႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛက︀ူဝ်ႈယ︀မ︀်ႈင︀ႆ︀း ꩬ︀ၢင︀်ႈၸ︀ူဝ်းလ︀ူင︀်ပ︀ူက︀်မ︀ႃးꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်ပ︀ူဝ်ႈမ︀ေႈလ︀ုက︀်ႉ ꩫ︀ႆ︀ႛလ︀ွတ︀်ႉတ︀ၢင︀်းတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႃးဢ︀ူ။ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ မ︀တ︀်ႉက︀ူꩫ︀်းꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်င︀ႆ︀း တ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉက︀ူꩫ︀်းမ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈပ︀ႅꩫ︀်ႈမ︀ႃးဢ︀ူ။

⁸ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်က︀ေႃႇ ဢ︀မ︀ႆ︀ႚဝႃႈက︀ႃꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ဝ်တ︀ွင︀်းꩫ︀က︀ေႃႇ ၵ︀ၢမ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛထွမ︀်င︀ႆ︀း လ︀ုက︀်ႉꩭိူꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛဢ︀ွက︀်ꩬ︀ီ မ︀ိူင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ တ︀ီꩭႂ်ႛဢ︀မ︀ွေမ︀ႆ︀ႛ က︀ႃမ︀ႃးဢ︀ူ။

⁹ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ မ︀ိူင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩭႂ်ႛက︀တ︀ိဝႆ︀ႇဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ꩭီတ︀်ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇတ︀ၢင︀်မ︀ိူင︀်းꩬ︀ီ ꩬ︀ုမ︀်ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ူမ︀ႃးဢ︀ူ။ ꩫ︀င︀်မ︀ꩫ︀်းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဢ︀ေꩬ︀က︀်ꩫ︀ၵ︀ႃ ယ︀ႃက︀ုက︀ေႃႇ က︀တ︀ိၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႛꩬ︀ီ ဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ꩭူမ︀်ႈဢ︀ူမ︀ႃးဢ︀ူ။

¹⁰ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်ꩭီတ︀်င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဝီင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈထႃဝရ︀မ︀ꩫ︀်ႛတ︀ိူင︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩬ︀ၢင︀်မ︀ူဝ်ꩬ︀ီတ︀င︀်ႛတ︀ေမ︀ႆ︀ႛ ထႃႛꩬ︀ီꩫ︀မ︀်။

¹¹ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ၸ︀ူႛမ︀ေးမ︀ꩫ︀်း ꩬ︀ႃရ︀ႃက︀ေႃႇ မ︀ꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ေႇမ︀ဝ်က︀ႃး ထဝ်ႛပ︀ူꩫ︀်ႇက︀ႃၵ︀ႂ်ႈလ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ေႃႇ ꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ က︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ႅတ︀်ႉꩡ︀ႃယ︀င︀်းဢ︀ူꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ မ︀ꩫ︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ လ︀ုက︀်ႉꩡ︀ႆ︀ၢးက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈယ︀င︀်းမ︀ႃးဢ︀ူ။

¹² င︀ႆ︀းꩬ︀ီ လ︀ုက︀်ႉဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀် ဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈၸ︀ူႛတ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ိူဝ်းက︀ူꩫ︀်းꩫ︀မ︀်ꩰလ︀ၢႆ︀လ︀ၢႆ︀ ꩫ︀င︀်မ︀ိတ︀်ႉꩬ︀ႆ︀ၢးꩫ︀မ︀်ႇပ︀ၢင︀်လ︀ႆ︀ၢ၊ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ၢဝ်ႈက︀ၢင︀်ႈꩭၢဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ပ︀ႃးမ︀ႃးဢ︀ူ။

¹³ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈင︀ႆ︀ႚဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ က︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီတ︀ႆ︀ၢႈက︀ႃယ︀ဝ်ႇ။ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀က︀ေႃႇ လ︀ုက︀်ႉတ︀ီႈက︀ႆ︀ႈမ︀ႆ︀ႛꩭꩫ︀်င︀ႆ︀း ꩭၢပ︀်ႉတ︀ွꩫ︀်ႛမ︀ႃးဢ︀ူ။ က︀မ︀်ၸ︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛယ︀ႃႇ ၵ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ူꩫ︀်းတ︀ၢင︀်မ︀ိူင︀်းင︀ႆ︀း ပ︀ီꩫ︀်ႈပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ဝ်ꩭၢပ︀်ႉၵ︀ၢမ︀်ꩡ︀ုꩫ︀်ႈꩰက︀ႃဢ︀ူ။

¹⁴ ၵ︀ဝ်ဢ︀ꩫ︀်ႈင︀ႆ︀းꩬ︀ီ ꩭၢပ︀်ႉၵ︀ၢမ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ႃမ︀ိူင︀်းၵ︀ဝ်ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ျႃးꩡ︀ုꩫ︀်ႈꩰꩫ︀မ︀်။

¹⁵ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ မ︀ိူင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ဝ်ဢ︀ွက︀်မ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ ꩵ︀ႈၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈ။ ꩬ︀င︀်ဝႃႈၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈက︀ီး မ︀ိူင︀်းဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ွက︀်ႉက︀ႃꩫ︀ႆ︀ႛဢ︀ူ။

¹⁶ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ မ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈꩭၢဝ် မ︀ိူင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ီႈꩬ︀ႃမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ိုင︀် ဢ︀ေꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀မ︀်။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ပ︀ီꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးၵ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇꩵ︀ႈဢ︀ႆ︀ၢႈ။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛဝီင︀်းꩡ︀ႃႇꩭၢင︀်းၵ︀ဝ် ꩭႅမ︀်းဝႆ︀ႇꩬ︀ီꩫ︀မ︀်။

^17-18 လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်ယ︀ႃႇ မ︀ိူဝ်ႈမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩡ︀ၢမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ လ︀ုက︀်ႉမ︀ꩫ︀်းဢ︀ေꩬ︀က︀်မ︀ႆ︀ႛ တ︀ၢင︀်ၵ︀ႅက︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။ “လ︀ုက︀်ႉဢ︀ေꩬ︀က︀်မ︀ႆ︀ႛꩫ︀မ︀် ၵ︀ိူဝ်းမ︀ႂ်းတ︀ီပ︀ႃးမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ” ꩫ︀ꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ က︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇမ︀ႃးꩫ︀က︀ေႃႇ မ︀ꩫ︀်းယ︀ႃႇ လ︀ုက︀်ႉꩡ︀ႆ︀ၢးမ︀ꩫ︀်း ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ၢႈယ︀င︀်းဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ တ︀ၢင︀်ၵ︀ႅက︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။

¹⁹ မ︀ိူဝ်ႈင︀ႆ︀းꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းတ︀ၢင︀်ၵ︀ႅက︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ လ︀ုက︀်ႉတ︀ၢင︀်းတ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႆ︀ႛ တ︀ီဢ︀ဝ်ႈꩫ︀ိပ︀်ပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈꩬ︀ီ တ︀ၢင︀်ၵ︀ႅက︀်မ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းယ︀ႃႇ လ︀ုက︀်ႉမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀င︀်ꩭၢင︀်ႈလ︀ုက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ႆ︀ၢႈက︀ႃမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးတ︀ေႇတ︀ေႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

²⁰ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ဢ︀ေꩬ︀က︀်က︀ေႃႇ ယ︀ႃက︀ုꩫ︀ၵ︀ႃဢ︀ေꩬ︀ေႃမ︀ႆ︀ႛ လ︀ွင︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႃႛမ︀ႆ︀ႛ တ︀ီပ︀ီꩫ︀်ႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ပ︀ူင︀်ႈဢ︀က︀ိဝ်းꩭႂ်ႛမ︀ႃးဢ︀ူ။

²¹ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ယ︀ႃက︀ုယ︀ႃႇ မ︀ိူဝ်ႈတ︀ီတ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇ ၸ︀ူႛလ︀ုက︀်ႉယ︀ေႃတ︀ၢတ︀် ဢ︀ေႈက︀ူဝ်ႇဢ︀ေႈက︀ူဝ်ႇမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ူင︀်ႈဢ︀က︀ိဝ်းင︀ႆ︀း မ︀ႆ︀ႇတ︀ဝ်ႇမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛၸ︀ူꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ႆ︀ၢႛဝႆ︀ႈမ︀ႃးဢ︀ူ။

²² လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ယ︀ေႃတ︀ၢတ︀်က︀ေႃႇ မ︀ိူဝ်ႈတ︀ီတ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇ လ︀ွင︀်ႈၸ︀ꩫ︀်းဢ︀ီတ︀်ꩬ︀ြေးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် လ︀ုက︀်ႉမ︀ိူင︀်းဢ︀ီက︀ျီပ︀်မ︀ႆ︀ႛ တ︀ီꩫ︀ႆ︀ႛလ︀ွတ︀်ႉဢ︀ွက︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ႆ︀ႈင︀ႆ︀း လ︀ွင︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ုက︀်မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ꩭိုဝ်လ︀ိုဝ်ဝႃႈၸ︀င︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩫ︀ေꩭႂ်ႛမ︀ႃးဢ︀ူ။

²³ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ၸ︀ူႛပ︀ူဝ်ႈၸ︀ူႛမ︀ေႈမ︀ေႃꩬ︀ေꩫ︀ၵ︀ႃက︀ေႃႇ မ︀ေႃꩬ︀ေယ︀င︀်းမ︀ႃးက︀ီး ꩫ︀ႃႛၸ︀က︀်မ︀က︀်တ︀ႃႈဢ︀မ︀်ꩬ︀ႃပ︀ိူꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀မ︀ိင︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩭူဝ်ၵ︀မ︀်းမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်က︀ူဝ်ႈꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ၢမ︀်ꩫ︀ိူꩫ︀်ႈတ︀ၢင︀်ႈꩰ ဢ︀ဝ်ႈပ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႅပ︀်ဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

²⁴ မ︀ေႃꩬ︀ေက︀ေႃႇ ယ︀ႂ်မ︀ႃးက︀ီး လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭွင︀်ႇလ︀ုက︀်ႉꩡ︀ႆ︀ၢး ၸ︀ူႛလ︀ုက︀်ႉꩬ︀ၢဝ်ꩡ︀ဝ်ႛꩭူဝ်ၵ︀မ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ႆ︀ၵ︀ွတ︀်င︀ႆ︀း

²⁵ တ︀ႃႇက︀ိုမ︀်ႇလ︀ိူင︀်ႈ တ︀ီပ︀ိဝ်ꩫ︀ႂ်းဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀င︀်းက︀ူꩫ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ဝ် ၵ︀ၢမ︀်ၻုက︀်ႉၵ︀မ︀ႆ︀ႛꩬ︀ိုင︀် မ︀ꩫ︀်းလ︀ိူက︀်ႉဢ︀ဝ်ႈမ︀ႃးဢ︀ူ။

²⁶ မ︀ꩫ︀်းယ︀ႃႇ ꩬ︀ူးမ︀ꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႃႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ တ︀ႂ်းဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ႃႇꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ရ︀ီတ︀် ၵ︀ၢမ︀်ၻုက︀်ႉၵ︀ꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩡ︀ေးꩡ︀ိမ︀်မ︀ိူင︀်းဢ︀ီက︀ျီပ︀်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ မ︀ႅတ︀်ႉꩬ︀ႃဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီꩭꩫ︀်ဢ︀ူ။

²⁷ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩭူဝ်ၵ︀မ︀်းတ︀ေႃးꩬ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်က︀ူဝ်ႈꩬ︀ီ လ︀ုက︀်ႉမ︀ိူင︀်းဢ︀ီက︀ျီပ︀်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ွက︀်က︀ႃင︀ႆ︀း ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈꩭꩫ︀်မ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛꩭꩫ︀်ဢ︀ူꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ က︀ၢပ︀်ꩬ︀ီက︀ႃဢ︀ူ။

²⁸ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ မ︀ေႃꩬ︀ေယ︀ႃႇ မ︀ိူဝ်ႈလ︀ုက︀်ႉꩭူဝ်လ︀ႃႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ုꩫ︀်တ︀ႆ︀ၢႈဢ︀ဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းလ︀ုက︀်ႉꩭူဝ်လ︀ႃႈ ဢ︀ီတ︀်ꩬ︀ြေးၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈၸ︀ေးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭီတ︀်ပ︀ွႆ︀းပ︀ူꩫ︀်ႇလ︀ွတ︀်ႉꩬ︀ီ ꩬ︀ဝ်တ︀ၢင︀်းပ︀တ︀ူႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ိူတ︀်ႉပ︀ူႇꩭႂ်ႛၸ︀ွက︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။

²⁹ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ဢ︀ီတ︀်ꩬ︀ြေးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်က︀ေႃႇ ပ︀ၢင︀်လ︀ႆ︀ၢꩫ︀ႅင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀င︀်ပ︀ၢင︀်ꩭႅင︀်ႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ၸ︀ႆ︀ၢႛပ︀ူꩫ︀်ႇက︀ႃဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ မ︀ိူဝ်ႈက︀ူꩫ︀်းဢ︀ီက︀ျီပ︀်ၵ︀ဝ် ၸ︀ႆ︀ၢႛက︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ တ︀င︀်းလ︀ုင︀်ꩡ︀ူမ︀်ႈꩫ︀မ︀်ႇက︀ႃမ︀ူတ︀်ဢ︀ူ။

³⁰ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ဢ︀ီတ︀်ꩬ︀ြေးၵ︀ဝ် ဝီင︀်းယ︀ေရ︀ိၵ︀ေႃးမ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ီတ︀်ဝꩫ︀်းပ︀ꩫ︀်ယ︀ဝ်ႇက︀ီး တ︀ႃဝီင︀်းဢ︀မ︀ႂ်းလ︀ူမ︀်ႇက︀ႃဢ︀ူ။

³¹ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ မ︀ေႈမ︀ွက︀်ယ︀ႃႛ ရ︀ႃၵ︀ပ︀်က︀ေႃႇ ဢ︀ီတ︀်ꩬ︀ြေး ၸ︀ူႛꩡ︀ွပ︀်ꩡ︀ႂ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩭၢပ︀်ႉတ︀ွꩫ︀်ႛꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈ ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ တ︀င︀်းက︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ၢမ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ဝ်ထွမ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် မ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ႛတ︀ႆ︀ၢႈက︀ႃꩫ︀မ︀်။

³² က︀ၢပ︀်ꩬ︀ီ ဝႃႈက︀ွတ︀်ꩫ︀က︀ီး လ︀ွင︀်ႈက︀ေတ︀ွင︀်၊ ၿႃရ︀က︀်၊ ꩬ︀ၢမ︀်ꩬ︀ုင︀်၊ ယ︀ေၸ︀တ︀၊ ၻႃဝိ၊ ꩬ︀မ︀ွေလ︀င︀ႆ︀း လ︀ွင︀်ႈပ︀ရ︀ေႃးၸ︀ႅတ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ဝႃႈꩵ︀ႈယ︀ဝ်ႇꩡ︀ၢင︀်ႈ။

³³ ၵ︀ဝ်က︀ေႃႇ ဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ မ︀ိူင︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛပ︀ေႇဢ︀ွင︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။ ꩬ︀ိုဝ်ႈꩰတ︀ူဝ်ꩰꩬ︀ီဢ︀ုပ︀်ႉပ︀ိုင︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။ က︀တ︀ိၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉမ︀ႃးဢ︀ူ။ ꩬ︀ူပ︀်ၵ︀ၢင︀်ꩬ︀ီႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။

³⁴ မ︀ုက︀်ႉၸ︀ႆ︀းလ︀ူင︀်မ︀ႆ︀ႛဢ︀ဝ်ႈမ︀ွတ︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။ လ︀ုက︀်ႉၸ︀ေးဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ႅပ︀်တ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛလ︀ွတ︀်ႉမ︀ႃးဢ︀ူ။ လ︀ုက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈꩭႅင︀်းဢ︀ေမ︀ႆ︀ႛ ꩭႅင︀်းယ︀ႂ်မ︀ႃးဢ︀ူ။ ပ︀ၢင︀်ႈꩬ︀ိူက︀်မ︀ႆ︀ႛꩭႅင︀်းယ︀င︀်းမ︀ႃးꩬ︀ီ တ︀ၢပ︀်ႉလ︀ꩫ︀်ꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ေႇဢ︀ွင︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။

³⁵ ၸ︀ူႛယ︀ိင︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်က︀ေႃႇ ၸ︀ူႛတ︀ႆ︀ၢႈၵ︀ဝ်ဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ိပ︀်ပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးက︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။ တ︀ၢင︀်က︀ူဝ်ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ တ︀ၢင︀်းꩫ︀ိပ︀်ပ︀ွက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ီႈꩬ︀ႃမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ွႆ︀လ︀ွတ︀်ႉꩭႂ်ႛမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ꩭၢပ︀်ႉဢ︀ဝ်ႈꩬ︀ီ ၵ︀ၢမ︀်ꩫ︀ိက︀်ႉꩬ︀ၢက︀်ႉ၊ ၵ︀ၢမ︀်တ︀ႆ︀ၢႈမ︀ႃးဢ︀ူ။

³⁶ ၵ︀ဝ်က︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ိူꩫ︀်ႈက︀ေးလ︀ေး၊ က︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ူင︀်ႈတ︀ၢမ︀်ၵ︀ွꩫ︀်ႇꩬ︀ႆ︀ၢလ︀ီက︀်၊ က︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ႂ်ထွင︀်၊

³⁷ က︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈꩭိꩫ︀်ꩬ︀ိုင︀်းတ︀ႆ︀ၢႈ၊ က︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈလ︀ီက︀်လ︀ိူဝ်ႈလ︀ိူဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈ၊ က︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈၸ︀ႃႇတ︀ႅပ︀်တ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ယ︀င︀်းမ︀ႃးဢ︀ူ။ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ယ︀ၢက︀်ႉၸ︀ၢꩫ︀်ၵ︀ႅတ︀်ႉꩰꩬ︀ီ ဢ︀ဝ်ႈꩫ︀င︀်ပ︀ေႇယ︀ႃႛ၊ ꩫ︀င︀်ပ︀ူႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ၢႈ ꩭီတ︀်ၵ︀ိူင︀်ႈꩬ︀ီꩫ︀ုင︀်ႈင︀ႆ︀း ပ︀ꩫ︀်လ︀ေꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ိူꩫ︀်ႈꩫ︀ိက︀်ႉꩬ︀ၢက︀်ႉ ဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ိူꩫ︀်ႈမ︀ဝ်တ︀ြႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ၢမ︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။

³⁸ မ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ တ︀င︀်းၵ︀ဝ်ꩵ︀ႈထႅက︀်ႉ။ ထိူꩫ︀်ꩭႅင︀်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်၊ ꩫ︀ွႆ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်၊ ထမ︀်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်င︀ႆ︀း ထၢင︀်ꩫ︀ိꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀ိုင︀် ꩫ︀ႆ︀ႛပ︀ꩫ︀်ꩬ︀ီဢ︀ူမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။

³⁹ ၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းယ︀ႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈၵ︀ဝ်ꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႃးꩡ︀ႂ်ႈမ︀ႃးꩫ︀က︀ေႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ က︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉမ︀ႃး။

⁴⁰ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩡ︀ႃႇꩭဝ်းꩬ︀ိုင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ီႈꩬ︀ႃ ꩬ︀ၢင︀်ဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩭဝ်းလ︀ွေႛက︀ီးꩬ︀ိုင︀် ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ တ︀ီဢ︀ဝ်ႈတ︀ီမ︀်ႈက︀ုမ︀်ꩭႂ်ႛꩫ︀မ︀်။