က︀လ︀ႃတ︀ိ 3 - Khamti Shan

ဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩫ︀ၵ︀ႃ ဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်

¹ က︀ူꩫ︀်းဝီင︀်းက︀လ︀ႃတ︀ိၵ︀ဝ်ꩴ︀း ꩬ︀ူမ︀ိူက︀်ႉလ︀ူင︀်ꩥ︀ႃ။ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛပ︀ိူꩫ︀်ႈၸ︀ၢမ︀်းဝႆ︀ႇက︀ႃက︀ျႃး။ လ︀ွင︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ိူဝ်ꩬ︀ဝ်ဝႃးမ︀ိုဝ်းမ︀ႆ︀ႛတ︀ႆ︀ၢႈက︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႃႛꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ူဝ်းၵ︀ႆ︀ႈꩡ︀ုꩫ︀်ႈꩰပ︀ျႃးမ︀ႃးက︀ေႃႇ ꩭလ︀ိုဝ်ꩬ︀ီပ︀ီꩫ︀်ႈင︀ႆ︀းက︀ႃက︀ꩫ︀ႆ︀။

² က︀ဝ်ႈထၢမ︀်က︀ွတ︀်။ ꩬ︀ူၵ︀ွꩫ︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉဢ︀ဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ က︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩬ︀ီက︀ျႃး။ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈလ︀ွင︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းမ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ျႃး။

³ ꩭီတ︀်က︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ ꩬ︀ူၵ︀ႆ︀ႇလ︀ိူင︀်ႈမ︀ိူက︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇ။ ꩡ︀ူဝ်ႈတ︀ႃႈဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ꩬ︀ူ ဢ︀ဝ်ႈတ︀ꩫ︀်းၵ︀ူဝ်းၵ︀ွꩫ︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ိုင︀် က︀ူဝ်မ︀ႃးꩬ︀ီ ꩭီတ︀်က︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ ဢ︀ဝ်ႈꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ိူဝ်ႇꩫ︀ိူတ︀်ႉꩬ︀ူၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀လ︀ႂ်ႈ ၵ︀ႂ်ႈဢ︀ဝ်ႈꩬ︀ုတ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ။

⁴ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူ ၵ︀ႆ︀ႇလ︀ိူင︀်ႈပ︀ုꩫ︀်ႛꩭူပ︀်ႉꩭꩫ︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩭၢင︀်းၵ︀ွတ︀်ꩫ︀ႆ︀ၢႈက︀ျႃး။ ꩭလ︀ိုဝ်က︀ေႃႇ ꩵ︀ႈထုက︀်ၵ︀ွတ︀်ꩫ︀ႆ︀ၢႈ။

⁵ ၵ︀ိုꩫ︀်းꩫ︀က︀ဝ် ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၵ︀ွꩫ︀်မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩭႂ်ႛꩬ︀ီ ꩫ︀ႂ်းꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ီႈဢ︀ၢမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩭီတ︀်ဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈꩬ︀ူက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩬ︀ီက︀ျႃး။ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈလ︀ွင︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူ ꩫ︀ႆ︀ႛꩥ︀ိꩫ︀်းမ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ျႃး။

⁶ လ︀ွင︀်ႈဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈလ︀ႅမ︀်းလ︀ႃး။ က︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉမ︀ႆ︀ႛ “ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်ယ︀ႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀တ︀်ႉ က︀ူꩫ︀်းꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်မ︀ႃးဢ︀ူ” ꩫ︀ꩬ︀ီဝႃႈဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁷ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ၵ︀ိူဝ်းဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်တ︀ေႇတ︀ေႇꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူပ︀ွင︀်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

⁸ ꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈ ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀တ︀်ႉက︀ူꩫ︀်းꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်ꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ က︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉမ︀ႆ︀ႛ ၿျႃၻိက︀်ႉဝႆ︀ႇဢ︀ူ။ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်မ︀ႆ︀ႛ “လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈမ︀ႂ်းꩬ︀ီ က︀ူꩫ︀်းတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈတ︀ီပ︀ူင︀်ႈဢ︀က︀ိဝ်းꩫ︀မ︀်” ꩫ︀ꩬ︀ီ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈꩫ︀ႆ︀ႇ ဝႃႈမ︀ႃးဢ︀ူ။

⁹ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩫ︀င︀်ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀် ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀က︀ိဝ်းꩫ︀ႆ︀ႛမ︀ႃးꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း ဢ︀က︀ိဝ်းꩫ︀ႆ︀ႛက︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။

¹⁰ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ွင︀်ႈက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀က︀မ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႛတ︀ႂ်ႛ ၵ︀ၢမ︀်းက︀ိꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛꩫ︀မ︀်။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး “ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛဝႃႈဝႆ︀ႇတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ꩡ︀ွမ︀်းက︀ႅင︀်းꩬ︀ီဢ︀ူက︀ီးယ︀ႃႇ က︀ူဝ်ႇဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႛတ︀ႂ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛက︀ိꩫ︀်ဝႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀မ︀်” ꩫ︀ꩬ︀ီက︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉမ︀ႆ︀ႛ ဝႃႈဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

¹¹ က︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉမ︀ႆ︀ႛ “က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်ဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀တ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀ိုင︀် ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉတ︀ီꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ိပ︀်ꩫ︀မ︀်” ꩫ︀ꩬ︀ီ ဝႃႈဝႆ︀ႇဢ︀ူ။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ၢင︀်းက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛယ︀ႃႇ ၸ︀ႂ်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်ဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩵ︀ႈမ︀တ︀်ႉꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ုꩫ︀်ႈꩬ︀ႃႚꩬ︀ႃႚꩫ︀မ︀်။

¹² “ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ႃႈꩫ︀င︀်က︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛဝႃႈဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀င︀်းလ︀ုင︀်ꩡ︀ွမ︀်းက︀ႅင︀်းက︀ီး ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႛဢ︀ူ” ꩫ︀ꩬ︀ီက︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉမ︀ႆ︀ႛဝႃႈဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ၢင︀်းက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈပ︀ိူင︀်ႈလ︀ူင︀်။

¹³ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈꩭဝ်းက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်မ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ႃႇ တ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းဝႃႈၵ︀ၢမ︀်က︀ိꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ၢမ︀်ꩭႂ်ႛꩬ︀ီ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛ လ︀ုက︀်ႉက︀ꩫ︀်ႛတ︀ႂ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛက︀ိꩫ︀်ဝႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ထွတ︀်ꩭႂ်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး “က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ိူဝ်ꩬ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛတ︀ွက︀်တ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛက︀ိꩫ︀်ဝႆ︀ႇꩫ︀မ︀်” ꩫ︀ꩬ︀ီက︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉမ︀ႆ︀ႛဝႃႈဝႆ︀ႇꩬ︀ီꩫ︀မ︀်။

¹⁴ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩭီတ︀်င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀က︀ိဝ်းဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ူင︀်ႈꩭႂ်ႛက︀ွတ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ က︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်က︀ေႃႇꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉယ︀ဝ်ႇ။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၵ︀ွꩫ︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛတ︀ီꩭႂ်ႛꩫ︀ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛက︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭဝ်းက︀ေႃႇ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩬ︀ီ ꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉယ︀ဝ်ႇ။

လ︀ွင︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩫ︀ၵ︀ႃက︀တ︀ိၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ

¹⁵ ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း ဢ︀ဝ်ႈၵ︀ိူင︀်ႈၵ︀ၢမ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ူႈက︀ူဝ်ႇတ︀ွင︀်းꩫ︀ႆ︀ႇဝႃႈက︀ွတ︀်။ က︀ူꩫ︀်းꩬ︀ွင︀်က︀ူဝ်ႇ လ︀ွင︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ိူင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ူမ︀်က︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ီ လ︀ိက︀်ႉၵ︀တ︀်ႉမ︀ႆ︀ႛ လ︀ႆ︀ၢးမ︀ိုဝ်းꩭူမ︀်ႈတ︀ွက︀်ယ︀ဝ်ႇꩫ︀က︀ီး ဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ိက︀်ႉၵ︀တ︀်ႉဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛလ︀ွေႛꩫ︀ႆ︀ႇ ၸ︀ႂ်က︀ေႃႇ ယ︀ုတ︀်ꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛ၊ က︀ꩬ︀င︀်က︀ေႃႇ ဢ︀ိက︀်ꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛယ︀ဝ်ႇ။

¹⁶ ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ေႇမ︀ဝ်က︀ႃး ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်င︀ႆ︀း ꩡ︀ိူဝ်ႇၵ︀ိူဝ်းမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ က︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇမ︀ႃးဢ︀ူ။ ꩡ︀ိူဝ်ႇၵ︀ိူဝ်းမ︀ꩫ︀်းꩫ︀ꩬ︀ီ က︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉမ︀ႆ︀ႛဝႃႈဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ူꩫ︀်းꩫ︀မ︀်ꩰမ︀ႆ︀ႛဝႃႈမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩬ︀ီ က︀ူဝ်ႇလ︀ိဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩡ︀ိုဝ်ဝႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။ က︀ူဝ်ႇဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩫ︀မ︀်။

¹⁷ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈၵ︀ႂ်ႈဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ တ︀င︀်းဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀် ꩭီတ︀်ၵ︀ၢမ︀်းၵ︀တ︀်ႉဝႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩫ︀င︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀တ︀်ႉဝႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈꩭီတ︀်က︀ွတ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ က︀တ︀ိက︀ေႃႇꩭႂ်ႛမ︀ႃးဢ︀ူ။ က︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႛလ︀င︀်ဢ︀မ︀ႂ်း ꩬ︀ီပ︀ၢက︀်ꩬ︀ၢမ︀်ꩬ︀ိပ︀်ပ︀ီႈမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ိုင︀်ꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ၵ︀ၢမ︀်းၵ︀တ︀်ႉဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ လ︀ိက︀်ႉꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛ။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀တ︀ိၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ယ︀ႃႇꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛ။

¹⁸ ꩬ︀င︀်ဝႃႈ ꩭဝ်းက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်က︀ီးꩬ︀င︀် ꩫ︀ႆ︀ႛဢ︀မ︀ွေၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀မ︀်ꩫ︀က︀ီး ဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀တ︀ိၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩬ︀ီ ꩫ︀ႆ︀ႛꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈယ︀ဝ်ႇ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်မ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ၵ︀ွင︀်းꩰလ︀ွင︀်းꩰꩬ︀ီ ဢ︀မ︀ွေꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈက︀တ︀ိမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀မ︀်။

¹⁹ ꩫ︀ႆ︀ႇက︀ီးယ︀ႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ က︀ꩫ︀်ႛလ︀င︀်က︀တ︀ိမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ က︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩭႂ်ႛဢ︀ိက︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ။ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ က︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ႃႇꩭၢင︀်းꩡ︀ိုဝ်ႇပ︀ျႃးဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉက︀ူꩫ︀်းꩭဝ်းꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ꩡ︀ႃႇꩭၢင︀်းꩡ︀ူဝ်ႈက︀ႃႈ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ိူဝ်းဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀် ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛက︀တ︀ိꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ မ︀ဝ်ပ︀ႆ︀ယ︀င︀်းမ︀ႃးꩫ︀ၢႆ︀ႈꩫ︀မ︀်။ မ︀ိူဝ်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭႂ်ႛက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛꩡ︀ႂ်ႇꩬ︀ီ လ︀ုက︀်ႉမ︀ေႃꩬ︀ေၸ︀ူႛꩫ︀ႆ︀ၢꩫ︀ႃႛဝူင︀်ႈက︀ၢင︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ၵ︀ႃ ၸ︀ꩫ︀်းဢ︀ီတ︀်ꩬ︀ြေးမ︀ႆ︀ႛ ꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။

²⁰ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ူလ︀ိဝ်ႈယ︀ႃႇ မ︀ိူဝ်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်မ︀ႆ︀ႛ ꩭႂ်ႛက︀တ︀ိမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩭီတ︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၸ︀ူႛꩫ︀ႆ︀ၢꩫ︀ႃႛဝူင︀်ႈက︀ၢင︀်ႈꩵ︀ႈတ︀ိုဝ်းမ︀ႃး။

ပ︀ဝ်းမ︀ႆ︀ၢ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭႂ်ႛက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်

²¹ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩭီတ︀်င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩫ︀ၵ︀ႃက︀တ︀ိမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ဝ်ꩥ︀ႃးက︀ꩫ︀်ႈꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈပ︀ိူင︀်ႈလ︀ူင︀်။ ꩬ︀င︀်ဝႃႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉမ︀ႂ်ꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀မ︀်ꩫ︀က︀ီး က︀ူꩫ︀်းꩭဝ်းက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩬ︀ီ တ︀င︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩫ︀ႆ︀ႛထုက︀်က︀ꩫ︀်ႈပ︀ွက︀်ႉဢ︀ူ။

²² ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ူꩫ︀်းꩭဝ်းတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း ဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႛတ︀ႂ်ႛတ︀ꩫ︀်းၵ︀ူဝ်းဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉမ︀ႆ︀ႛꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ က︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉမ︀ႆ︀ႛဝႃႈဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀ူꩫ︀်းꩭဝ်း ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈက︀ီးꩬ︀ိုင︀် ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛတ︀ီပ︀ွႆ︀လ︀ွတ︀်ႉꩭႂ်ႛꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ က︀တ︀ိꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။

²³ ယ︀ၢမ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛပ︀ုတ︀်ပ︀ျႃးꩬ︀ီ က︀ူꩫ︀်းꩭဝ်း ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႛဢ︀မ︀ႂ်း မ︀ိူဝ်ႈꩵ︀ႈပ︀ႆ︀ထိုင︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ယ︀ႃႇ တ︀ူဝ်ထိုင︀်ယ︀ၢမ︀်းဢ︀မ︀ႂ်းထိုင︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ူꩫ︀်းꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛၸ︀ုက︀်လ︀ႅင︀်ဝႆ︀ႇဢ︀ူꩫ︀မ︀်။

²⁴ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩭဝ်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀တ︀်ႉက︀ူꩫ︀်းꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ႃႈꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ဝ်ထိုင︀်မ︀ႃးယ︀ႃႇ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛ က︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀် မ︀ိုင︀်ႇꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။

²⁵ င︀ႆ︀ႚယ︀ႃႇ ယ︀ၢမ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇ ထိုင︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ လ︀ုက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်မ︀ိုင︀်ႇꩭႂ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩭဝ်းလ︀ွတ︀်ႉယ︀ဝ်ႇ။

²⁶ ꩭလ︀ိုဝ်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ꩬ︀ူ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩬ︀ီ ဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛင︀ႆ︀းꩬ︀ူတ︀င︀်းလ︀ုင︀် ပ︀ီꩫ︀်ႈလ︀ုက︀်ႉၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛက︀ꩫ︀်ႈယ︀ဝ်ႇ။

²⁷ တ︀ၢင︀်းလ︀ိူင︀်ႈဝႃႈက︀ွတ︀်ꩫ︀က︀ီး ꩬ︀ူꩭၢပ︀်ႉမ︀ၢင︀်က︀လ︀ႃꩡ︀ူမ︀်ႈꩫ︀မ︀်ႇꩬ︀ီ ဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်င︀ႆ︀း ꩫ︀င︀်ꩫ︀ုင︀်ႈၵ︀ိူင︀်ႈမ︀ႂ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ုင︀်ႈက︀ꩫ︀်ႈယ︀ဝ်ႇ။

²⁸ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၸ︀ꩫ︀်းက︀ျူး၊ ၸ︀ꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈ၊ ၵ︀ႃႛ၊ က︀ူꩫ︀်းလ︀ွတ︀်ႉ၊ ၸ︀ူႛယ︀ိင︀်း၊ ၸ︀ူႛꩡ︀ႆ︀ၢးꩫ︀ꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ၢက︀်ႉက︀ꩫ︀်ႈꩵ︀ႈယ︀င︀်းယ︀ဝ်ႇ။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ꩬ︀ူတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ူဝ်ႇလ︀ိဝ်ႈယ︀ဝ်ႇ။

²⁹ ꩬ︀ူပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ူꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ဝ်ႇꩫ︀က︀ီး ပ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ိူဝ်းဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်၊ ပ︀ီꩫ︀်ႈၸ︀ူႛꩭၢပ︀်ႉဢ︀မ︀ွေၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀တ︀ိဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ႃပ︀ြႃꩭၢမ︀်မ︀ႆ︀ႛꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူတ︀ီꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀မ︀်။