က︀လ︀ႃတ︀ိ 2 - Khamti Shan

လ︀ွင︀်ႈတ︀မ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ဝ်ႛတ︀ၢင︀်ပ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ပ︀ေႃလ︀ုမ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉဢ︀ဝ်ႈ

^1-2 ဝႆ︀ၢးဢ︀မ︀ႂ်း ꩬ︀ိပ︀်ꩬ︀ီပ︀ီႈပ︀ူꩫ︀်ႇက︀ီး ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩫ︀ေꩭႂ်ႛꩬ︀ီ ꩭၢင︀်းၵ︀ိူဝ်ၿႃꩫ︀ၿ တ︀ိတ︀ုမ︀ႆ︀ႛꩭွင︀်ႇꩬ︀ီ က︀ႃဝီင︀်းယ︀ေရ︀ုꩬ︀လ︀ိမ︀်ပ︀ွက︀်ႉဢ︀ူ။ ထိုင︀်က︀ီး တ︀ူႈꩭူဝ်က︀ေꩡ︀ိူဝ်းꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ၢႈတ︀ုမ︀်ႈက︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ီ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ူႈၵ︀ႅက︀်ႉꩭူဝ်းမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛၵ︀ႆ︀ႈပ︀ျႃးꩭႂ်ႛဢ︀ူ။ င︀ႆ︀းꩬ︀ီၵ︀ႆ︀ႈပ︀ျႃးꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀မ︀ူးဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈꩭီတ︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်င︀ႆ︀း ဢ︀ꩫ︀်ႈင︀ႆ︀ႚꩭီတ︀်ဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းၵ︀ဝ်ꩭၢပ︀်ႉꩬ︀ီ မ︀ဝ်ၵ︀ွတ︀်ꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

^3-4 မ︀ိူဝ်ႈဢ︀မ︀ႂ်းက︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ၢင︀်ႈက︀ုမ︀်ႈတ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛမ︀ႃး က︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းယ︀ႃႇ ၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭႅꩫ︀်း ꩭီတ︀်ၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်ႛမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ တ︀ိတ︀ုဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀င︀်းက︀ဝ်ႈလ︀ွေႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇပ︀ီꩫ︀်ႈၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈၵ︀ႂ်ႈလ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ေႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်က︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းယ︀ႃႇ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛပ︀တ︀်ပ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀င︀်က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ႂ်က︀ေႃႇꩵ︀ႈꩭႅပ︀်ႉမ︀ႃး။ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ၵ︀ၢင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ွတ︀်ႉ ဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩬ︀ီ တ︀ူႈꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ တ︀ီတ︀်ꩡ︀ိပ︀်ႉꩰၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ွပ︀်ꩡ︀ႂ်းလ︀ႅမ︀်းꩬ︀ီ ပ︀ူက︀်ႉတ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ႛမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛꩫ︀င︀်ၵ︀ႃႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩬ︀ိꩫ︀်က︀ျူးမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛꩡ︀ွမ︀်းထက︀်ꩰꩫ︀မ︀်။

⁵ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ိုဝ်ႈꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ႃႇꩬ︀ူꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းမ︀ဝ်လ︀ွက︀်ႉလ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ၢမ︀်းၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ တ︀ူႈꩵ︀ႈꩡ︀ူးမ︀ႃးပ︀ိူင︀်ႈလ︀ူင︀်။

⁶ ဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ီꩫ︀်ႈꩭူဝ်က︀ေꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈꩭူဝ်းမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ꩬ︀င︀်က︀ေႃႇ ꩵ︀ႈမ︀ေး၊ ꩵ︀ႈꩫ︀ေꩭႂ်ႛမ︀ႃး။ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩫ︀ႃႛလ︀ီက︀်ႉꩫ︀ႃႛယ︀ႂ် ၸ︀ႂ်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇမ︀ဝ်ႈꩡ︀ွႆ︀ႈပ︀ွင︀်ႇꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၵ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈꩭူဝ်က︀ေလ︀ူင︀်ၵ︀ႂ်ႈလ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ေႃႇ ꩡ︀ႃႇက︀ဝ်ႈယ︀ႃႇက︀ꩬ︀င︀်က︀ေႃႇ ꩵ︀ႈလ︀ၢက︀်။

⁷ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ိုင︀် ဢ︀မ︀ူးဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩭူဝ်းၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ေတ︀ရ︀ုမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ူင︀်ႈꩭႂ်ႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ဢ︀မ︀ူးဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛꩭူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ူင︀်ႈꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ဝ်တ︀ွင︀်းက︀ႃဢ︀ူ။

⁸ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀မ︀် ပ︀ေတ︀ရ︀ုမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ဝ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈတ︀မ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ဝ်ႛꩡ︀ႃႇက︀ျူးမ︀ႃးꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ဢ︀ဝ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈတ︀မ︀ၢꩫ︀်ꩡ︀ဝ်ႛꩡ︀ႃႇဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ။

⁹ ယ︀ႃက︀ု၊ ပ︀ေတ︀ရ︀ုင︀ႆ︀း ယ︀ေႃးꩭၢꩫ︀် ၸ︀ူႛဢ︀ꩫ︀်ႈ ꩭီတ︀်ꩭူဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀မ︀ူးလ︀ူင︀်ꩫ︀ႆ︀ႇပ︀ူင︀်ႈꩭႂ်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇꩭၢပ︀်ႉၵ︀ၢမ︀်င︀ႆ︀းꩬ︀ီ ꩭၢင︀်းၵ︀ိူဝ်ၿႃꩫ︀ၿမ︀ႆ︀ႛ က︀တ︀ွက︀်ႉမ︀ိုဝ်းꩬ︀ီ ꩫ︀င︀်ၸ︀ူႛꩭူမ︀်ႈထၢမ︀်းဢ︀မ︀ူးꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩭၢပ︀်ႉတ︀ွꩫ︀်ႛက︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်ၵ︀ဝ်ꩫ︀ႂ်းက︀ျူးမ︀ႆ︀ႛ ꩭီတ︀်ဢ︀မ︀ူးꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ တ︀ူႈက︀ေႃႇꩫ︀ႂ်းဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩭီတ︀်က︀ွတ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ ꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ူမ︀်က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

¹⁰ ဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ဝ်တ︀ူႈမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ႂ်ꩭႅင︀်းꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ၸ︀ူႛၸ︀ၢꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ၢပ︀်ꩬ︀ီꩭႂ်ႛꩡ︀ွႆ︀ႈက︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်။ ဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈမ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈမ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈက︀ေႃႇ ꩭီတ︀်ဢ︀ၵ︀ႅက︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

¹¹ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ မ︀ိူဝ်ႈပ︀ေတ︀ရ︀ု ဝီင︀်းဢ︀ꩫ︀်တ︀ိဢ︀ုက︀်မ︀ႆ︀ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းၸ︀ိတ︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ုꩫ︀်ႈꩬ︀ၢက︀်ꩰꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛပ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႃႛပ︀ူက︀်ႉက︀ူꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်ဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉမ︀ႃးဢ︀ူ။

¹² က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ပ︀ေတ︀ရ︀ုယ︀ႃႇမ︀ိူဝ်ႈက︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈ ယ︀ႃက︀ုꩡ︀ႂ်ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် မ︀ဝ်ပ︀ႆ︀ထိုင︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀င︀်းၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩭူမ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈမ︀ႃးဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၵ︀ဝ်ထိုင︀်မ︀ႃးက︀ီး ꩫ︀ႂ်းၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ိꩫ︀်ပ︀တ︀်ပ︀တ︀်ပ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀င︀်မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ꩫ︀်ႛက︀ႅတ︀်ႉꩰꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် လ︀ွေႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀ူဝ်ႈမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛၵ︀ဝ်ꩫ︀ေးဢ︀ူ။ င︀ႆ︀းꩬ︀ီပ︀ေတ︀ရ︀ုယ︀ႃႇ တ︀င︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩵ︀ႈလ︀ွေႛက︀ꩫ︀်ႈယ︀ဝ်ႇ။

¹³ င︀ႆ︀းꩬ︀ီ ၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်က︀ျူးတ︀ၢင︀်က︀ူဝ်ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်က︀ေႃႇ ꩫ︀င︀်ပ︀ေတ︀ရ︀ုꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩡ︀ႂ်ႈင︀ွင︀်ႇက︀ႃꩬ︀ီ တ︀င︀်းၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩵ︀ႈလ︀ွေႛက︀ꩫ︀်ႈယ︀ဝ်ႇ။ ၿႃꩫ︀ၿတ︀မ︀ိူင︀်းက︀ေႃႇ ꩫ︀င︀်ၵ︀ဝ်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩡ︀ႂ်ႈမ︀ၢပ︀်ႉလ︀ုပ︀်ႉလ︀ွေႛက︀ႃꩬ︀ီ ပ︀ႃႛၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛလ︀ွေႛက︀ႃယ︀ဝ်ႇ။

¹⁴ ꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ဝ်ꩫ︀င︀်ꩬ︀မ︀်မ︀ႃတ︀ြႃးၵ︀ၢဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ီႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ꩬ︀ိုဝ်ႈꩰတ︀ူဝ်ꩰꩵ︀ႈꩭီတ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ဝ်ႈꩭꩫ︀်က︀ီး ပ︀ေတ︀ရ︀ုမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႃႛၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ “မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ျူးꩬ︀ီက︀ေႃႇ ထုင︀်းက︀ျူးမ︀ႆ︀ႛၵ︀ွတ︀်ꩬ︀ီ ꩫ︀င︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူယ︀ဝ်ႇက︀ီး ꩭီတ︀်က︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩭႅပ︀်ႉꩭႂ်ႛꩡ︀ွမ︀်းထုင︀်းက︀ျူးꩫ︀ႆ︀ႇ” ꩫ︀ꩬ︀ီ ဝႃႈꩭႂ်ႛဢ︀ူ။

လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ က︀ူꩫ︀်းတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ေꩬ︀ေꩭႂ်ႛ

¹⁵ ꩭဝ်းယ︀ႃႇ ၸ︀ꩫ︀်းက︀ျူးꩫ︀မ︀်။ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျူးမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းက︀ျူးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩭွင︀်ႇက︀ူꩫ︀်းဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉ ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။

¹⁶ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ူꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်ဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀တ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ူꩫ︀်းက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩬ︀ီꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ၊ လ︀ၢႆ︀းပ︀ိူဝ်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩬ︀ီꩫ︀ၢႆ︀ႈꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭဝ်းတ︀ွင︀်းဢ︀ူ။ င︀ႆ︀းꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းက︀ျူးꩭဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀တ︀်ႉက︀ူꩫ︀်းꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭဝ်းက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ဢ︀ဝ်ႈမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩬ︀ီ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ယ︀ႃႇ ၸ︀ႂ်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်ဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩵ︀ႈမ︀တ︀်ႉ။

¹⁷ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်ဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀တ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ူꩬ︀ီက︀ေႃႇ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉယ︀င︀်းဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ က︀ျူးဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ꩫ︀်ႛက︀ႅတ︀်ႉꩰꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩭꩫ︀်က︀ီး ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛဢ︀ွꩫ︀်ႈက︀ႃတ︀ၢင︀်းဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉက︀ျႃး။ ꩭလ︀ိုဝ်က︀ေႃႇ ꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။

¹⁸ ꩬ︀င︀်ဝႃႈ တ︀ၢင︀်းက︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်က︀ျူးဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈဢ︀ွက︀်မ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈက︀ႃပ︀ွက︀်ႉက︀ီး က︀ဝ်ႈယ︀ႃႇ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ိတ︀်က︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀် တ︀ေႇတ︀ေႇꩫ︀မ︀်။

¹⁹ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းက︀ဝ်ႈ ပ︀ႃႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉꩫ︀ိပ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ႃႛဢ︀ꩫ︀်ႈဝႃႈက︀မ︀်ႈက︀ႅင︀်းက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛꩫ︀က︀ီးယ︀ႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ပ︀ိူꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀ဝ်ႈတ︀ႆ︀ၢႈက︀ႃယ︀ဝ်ႇ။ က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ိူဝ်ꩬ︀ဝ်ဝႃးမ︀ိုဝ်းမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈတ︀င︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်တ︀ႆ︀ၢႈယ︀ဝ်ႇ။

²⁰ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀ဝ်ႈယ︀ႃႇ င︀ႆ︀ႚꩵ︀ႈယ︀င︀်းယ︀ဝ်ႇ။ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩫ︀မ︀် က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းက︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉꩫ︀ိပ︀်ဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇ။ င︀ႆ︀ႚက︀ဝ်ႈဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉꩫ︀ိပ︀်ꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ုက︀်ႉၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩫ︀မ︀်။ လ︀ုက︀်ႉၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛꩭၢက︀်ႉꩬ︀ီ ꩡ︀ႃႇက︀ဝ်ႈၵ︀ၢမ︀်တ︀ႆ︀ၢႈꩭႂ်ႛမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။

²¹ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ီꩫ︀ူႈꩭၢက︀်ႉꩭွမ︀်ꩭႂ်ႛမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈꩵ︀ႈၵ︀ွတ︀်ꩫ︀ႆ︀ၢႈ။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ꩬ︀င︀်ဝႃႈက︀ဝ်ႈ က︀မ︀်ႈက︀ျမ︀်းꩬ︀ိꩫ︀်ꩬ︀ီ က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ိုဝ်ႈတ︀ူဝ်ဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀တ︀်ႉꩫ︀မ︀်ꩫ︀က︀ီး ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်တ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀က︀ိဝ်းက︀ꩬ︀င︀်က︀ေႃႇꩵ︀ႈယ︀င︀်းယ︀ဝ်ႇ။