တ︀ိမ︀ေႃတ︀ေ ႑ 4 - Khamti Shan

ꩬ︀ြႃမ︀ိက︀်ႉꩬ︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်

¹ က︀ၢပ︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ုတ︀်မ︀ႆ︀ႛ က︀ူꩫ︀်းက︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ီꩭၢႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ၸ︀ၢမ︀်းꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်က︀ႃꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ြႃမ︀ိက︀်ႉꩬ︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩬ︀ွꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛ တ︀ီꩡ︀ွမ︀်းက︀ႃမ︀ူတ︀်ꩫ︀မ︀်။ င︀ႆ︀းꩬ︀ီ ꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ဝ်ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ တ︀ီလ︀ူႇပ︀ႅက︀်ႉက︀ႃꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ ၵ︀ွꩫ︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဝႃႈꩡ︀ုꩫ︀်ႈꩰဝႆ︀ႇယ︀ဝ်ႇ။

² ꩬ︀ြႃမ︀ိက︀်ႉꩬ︀ႃဢ︀မ︀ႂ်းၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ႂ်ႈ၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ိတ︀်မ︀ႆ︀ႛ က︀ၢက︀်ႉမ︀ဝ်ꩡ︀ၢင︀်ႈက︀ႃလ︀ေႚလ︀ေႚꩬ︀ီ က︀ူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ွꩫ︀်တ︀ၢင︀်းၸ︀ိတ︀်က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

³ ၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းတ︀ေယ︀ေးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩵ︀ႈꩫ︀ီႈ၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈက︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းယ︀ႃႇ ꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛက︀ိꩫ︀်ႈꩫ︀ꩬ︀ီ ꩬ︀ွꩫ︀်လ︀ေဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈဢ︀မ︀ႂ်းၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ၸ︀ၢꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်းဝႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩬ︀ီ ꩬ︀မ︀်မ︀ႃတ︀ြႃးမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ တ︀ွင︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ မ︀ူꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛꩬ︀ီ က︀ိꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႛဢ︀ူ။

⁴ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ႃႈꩡ︀ိုဝ်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ၸ︀ၢꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်းဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀ီႈဢ︀ူ။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈမ︀ဝ်ꩫ︀ီႈꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩵ︀ႈယ︀င︀်း။ ဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ေႃႇ မ︀ူꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛꩬ︀ီ ဝႃႈက︀ိꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

⁵ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛက︀ေႃႇ ꩫ︀ီႈဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီလ︀ိူင︀်ႈ၊ က︀ူꩫ︀်းꩭဝ်းက︀ေႃႇ က︀ျေးꩡ︀ူးမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ူဝ်းယ︀ွင︀်ႛင︀ႆ︀း ယ︀ွꩫ︀်းꩬ︀ူးꩬ︀ီလ︀ိူင︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်ꩫ︀ီႈꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩵ︀ႈယ︀င︀်းယ︀ဝ်ႇ။

ၸ︀ူႛꩡ︀ႂ်ႇꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩡ︀ႅတ︀်ႉꩰ

⁶ မ︀ႂ်း လ︀ွင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် က︀ူꩫ︀်းꩡ︀ိူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ွꩫ︀်ꩭႂ်ႛတ︀ႃႉ။ င︀ႆ︀းက︀ီး မ︀ႂ်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛက︀ေႃႇ ꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ တ︀ီမ︀်ႈမ︀ႃးင︀ႆ︀း ꩬ︀မ︀်မ︀ႃတ︀ြႃးမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩡ︀ွမ︀်းက︀ႅင︀်းꩬ︀ီ ပ︀ီꩫ︀်ႈၸ︀ူႛꩡ︀ႂ်ႇꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩡ︀ႅတ︀်ႉꩰမ︀ႃးဢ︀ူ။

⁷ တ︀ိမ︀ေႃတ︀ေꩴ︀း ထဝ်ပ︀ုင︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈ တ︀င︀်းꩬ︀မ︀်မ︀ႃတ︀ြႃးမ︀ဝ်ဢ︀ၢပ︀်ႉက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ပ︀ီၵ︀ႆ︀ႈ၊ ထွမ︀်က︀ေႃႇပ︀ီထွမ︀်ပ︀ိူင︀်ႈလ︀ူင︀်။ ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းလ︀ွင︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩭႅင︀်းယ︀င︀်းမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ က︀မ︀်ႈက︀ႅင︀်းဢ︀ဝ်ႈမ︀ွꩫ︀်ႛတ︀ႃႉ။

^8-9 က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး လ︀ွင︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ေႈꩡ︀ႃႉꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ေႈꩡ︀ႃႉ လ︀ွင︀်ႈၵ︀ၢပ︀်ႉက︀ႃႛယ︀မ︀ႆ︀ႛ ဢ︀က︀ိဝ်းယ︀င︀်းꩬ︀ႃဢ︀ူ။ လ︀ွင︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ေႈꩡ︀ႃႉꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩡ︀ႃႇꩡ︀တ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇတ︀မ︀ိူင︀်း၊ ꩡ︀ႃႇꩡ︀ူဝ်ႈထႃဝရ︀တ︀မ︀ိူင︀်း က︀ူႈꩡ︀ွင︀်ႈက︀ူႈလ︀ွင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀က︀ိဝ်းယ︀င︀်းဢ︀ူꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ၢမ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ိုဝ်ႈꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀မ︀်။ ၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ တ︀င︀်းꩡ︀ႂ်ႈတ︀င︀်းၵ︀ူဝ်း ဝႃႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩭၢပ︀်ႉꩡ︀ွမ︀်းꩫ︀မ︀်။

¹⁰ င︀ႆ︀ႚꩭဝ်းꩬ︀ေႈꩡ︀ႃႉꩬ︀ီ က︀မ︀်ႈက︀ႅင︀်းဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉꩫ︀ိပ︀်၊ ꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ေꩬ︀ေက︀ူꩫ︀်းမ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈꩬ︀ီꩫ︀မ︀်။ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ေႇတ︀ေႇက︀ီး မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ေꩬ︀ေꩭဝ်း ၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀မ︀်။

¹¹ က︀ူꩫ︀်းꩡ︀ိူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ လ︀ွင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩬ︀ွꩫ︀်ꩬ︀ီ ꩥ︀ၢပ︀်ႉꩭႂ်ႛတ︀ႃႉ။

¹² မ︀ႂ်းꩫ︀ုမ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ိူꩫ︀်ႈတ︀ီမ︀ဝ်ၵ︀ၢꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ီꩭႂ်ႛယ︀င︀်း။ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းမ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ဝ်ယ︀ီင︀်ႈꩡ︀ွမ︀်းမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ၢꩫ︀်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀တ︀်ႉ၊ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭီတ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭႆ︀၊ လ︀ွင︀်ႈꩭၢက︀်ႉပ︀ိူꩫ︀်ႈ၊ လ︀ွင︀်ႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ၊ လ︀ွင︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ူတ︀်ꩡ︀ၢင︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ႃႇတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း ဢ︀ဝ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈပ︀ႅင︀်ႈꩡ︀ွမ︀်းတ︀ႃႉ။

¹³ က︀ႃႈက︀ဝ်ႈမ︀ဝ်မ︀ႃးယ︀ႃႇ တ︀င︀်းꩡ︀ႂ်ႈတ︀င︀်းၵ︀ူဝ်းꩬ︀ေႈꩡ︀ႃႉꩬ︀ီ ပ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႃႛက︀ူꩫ︀်းꩡ︀ိူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ျမ︀်းလ︀ိက︀်ႉဢ︀ၢꩫ︀်င︀ႆ︀း ꩭီတ︀်ဢ︀ၵ︀ႅက︀်ႉꩬ︀ီ ꩭူဝ်းꩰꩬ︀ွꩫ︀်ꩰꩭႂ်ႛတ︀ႃႉ။

¹⁴ ꩬ︀ူးက︀ျေးꩡ︀ူးၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ူႛင︀မ︀်းꩡ︀ိူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်င︀ႆ︀း ပ︀ရ︀ေႃးၸ︀ႅတ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛမ︀ိုဝ်းတ︀ၢင︀်င︀ႆ︀းꩭူဝ်းꩬ︀ီ မ︀ႂ်းꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉမ︀ႃးဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ီဝႆ︀ႇꩬ︀ၢႆ︀ႇ။ တ︀ိုဝ်းꩬ︀ီဢ︀ူတ︀ႃႉ။

¹⁵ ဢ︀ꩫ︀်ႈင︀ႆ︀ႚက︀ဝ်ႈဝႃႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း တ︀င︀်းꩡ︀ႂ်ႈတ︀င︀်းၵ︀ူဝ်းꩭီတ︀်တ︀ႃႉ။ င︀ႆ︀းက︀ီး ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ႂ်းၵ︀ိုꩫ︀်ႛၵ︀ၢင︀်ယ︀ႂ်က︀ေမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ က︀ူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩭꩫ︀်မ︀ႃးဢ︀ူ။

¹⁶ ꩡ︀ူဝ်ႈတ︀ႃႈဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉမ︀ႂ်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛတ︀မ︀ိူင︀်း ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ႂ်းꩬ︀ွꩫ︀်ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛတ︀မ︀ိူင︀်း ꩬ︀တ︀ိꩬ︀ီ ꩬ︀မ︀်မ︀ႃတ︀ြႃးမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ꩫ︀်ႛၵ︀ိူင︀်ꩰတ︀ႃႉ။ င︀ႆ︀းက︀ီး မ︀ႂ်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛတ︀မ︀ိူင︀်း က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ႂ်းꩭူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛတ︀မ︀ိူင︀်း ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛၵ︀ေꩬ︀ေꩭႂ်ႛဢ︀ူ။