ပ︀ေတ︀ရ︀ု ႑ 5 - Khamti Shan

လ︀ွင︀်ႈၸ︀ူႛင︀မ︀်းꩡ︀ိူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛꩬ︀င︀်ꩬ︀ွꩫ︀်

¹ ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀င︀်က︀ဝ်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ပ︀ီꩫ︀်ႈၸ︀ူႛင︀မ︀်းꩡ︀ိူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈဝွꩫ︀်းၵ︀ႅꩫ︀်းဢ︀ူ။ က︀ဝ်ႈယ︀ႃႇၸ︀ူႛဢ︀ꩫ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ႉ ꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ၢမ︀်ၻုက︀်ႉၵ︀မ︀ႆ︀ႛ ꩭူပ︀်ႉꩭꩫ︀်မ︀ႃးꩬ︀ီ မ︀ိူဝ်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛက︀ျွႃးပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀ီꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉမ︀ူꩫ︀်ႈၸ︀ုင︀်းမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

² ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴး ꩫ︀င︀်ၸ︀ူႛလ︀ီင︀်ႇပ︀ူႇ လ︀ီင︀်ႇၸ︀ုင︀်ပ︀ူႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ က︀ူꩫ︀်းꩡ︀ိူဝ်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ၢပ︀်ႉဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ တ︀င︀်းꩡ︀ႂ်ႈတ︀င︀်းၵ︀ူဝ်းမ︀ိုင︀်ႇက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈꩫ︀ႃႛတ︀ီႈ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈလ︀ေႃးၸ︀ႃးင︀ိူꩫ︀်းၵ︀မ︀်းမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩬ︀ီ ဢ︀မ︀ူးၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩭုမ︀်ꩰꩡ︀ူမ︀်းꩰꩬ︀ီꩭီတ︀်က︀ꩫ︀်ႈမ︀တ︀ႃႉ။

³ က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ိူဝ်က︀ူꩫ︀်းꩡ︀ိူဝ်းဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛဢ︀ၢပ︀်ႉဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ူပ︀ီꩭီတ︀်ꩡ︀ုက︀်။ ꩭီတ︀်ပ︀ႅင︀်ႈꩡ︀ွမ︀်ႈꩬ︀ီꩬ︀ိုင︀် ၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛဢ︀ွꩫ︀်ႈꩭႂ်ႛက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

⁴ င︀ႆ︀းက︀ီး မ︀ိူဝ်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် ꩡ︀ဝ်ႛၸ︀ူႛလ︀ီင︀်ႇပ︀ူႇလ︀ူင︀် က︀ျွႃးပ︀ွက︀်ႉမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ွင︀်းမ︀ူꩫ︀်ႈၸ︀ုင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်ꩭိဝ်ꩭႆ︀ၢꩡ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇတ︀ီꩭႂ်ႛꩫ︀မ︀်။

လ︀ွင︀်ႈက︀ူꩫ︀်းꩫ︀ုမ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛꩬ︀င︀်ꩬ︀ွꩫ︀်

⁵ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ က︀ူꩫ︀်းꩫ︀ုမ︀်ၵ︀ဝ်ꩴ︀း ꩬ︀ူက︀ေႃႇ ၵ︀ၢမ︀်းၸ︀ူႛင︀မ︀်းꩡ︀ိူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ထွမ︀်က︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ ꩬ︀ူတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း က︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈ က︀ွမ︀်းꩫ︀ွမ︀်းꩬ︀ီ ꩡ︀ွႆ︀ႈက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး “ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ၸ︀ူႛဢ︀ꩫ︀်ႈက︀မ︀်ႇလ︀ွင︀်ႛမ︀ႆ︀ႛꩡ︀ႃႇꩬ︀ီ ၸ︀ူႛဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ွမ︀်းꩫ︀ွမ︀်းမ︀ႆ︀ႛယ︀ႃႇ ဢ︀ီꩫ︀ူႈꩭႂ်ႛဢ︀ူ” ꩫ︀ꩬ︀ီဝႃႈဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁶ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀ꩫ︀်ႛတ︀ႂ်ႛတ︀ꩫ︀်းၵ︀ူဝ်းလ︀ူင︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ က︀ွမ︀်းꩫ︀ွမ︀်းက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ င︀ႆ︀းက︀ီး မ︀ိူဝ်ႈယ︀ၢမ︀်းထိုင︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ူက︀်ႉယ︀ွင︀်ႛꩭႂ်ႛဢ︀ူ။

⁷ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ူႈလ︀ႅမ︀်းꩭႂ်ႛဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူက︀ပ︀်ႉꩡ︀ႂ်ႈမ︀ႆ︀ႛꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ၢပ︀်ႉဝႆ︀ႇတ︀ႃႉ။

⁸ ၵ︀ႅတ︀်ꩰꩫ︀ီမ︀်ꩰꩬ︀ီဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ လ︀ꩫ︀်ꩬ︀ူꩬ︀ူ ၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ူင︀်မ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀တ︀ိက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ မ︀ꩫ︀်းယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်ၵ︀ၢင︀်ꩬ︀ီႛꩬ︀ႅꩫ︀်ဢ︀ူꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ၸ︀ႂ်မ︀ႆ︀ႛတ︀ီက︀ၢပ︀်ႉက︀ိꩫ︀်ႈꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ပ︀ꩫ︀်ၵ︀ႃꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀မ︀်။

⁹ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈၵ︀ိူင︀်ꩰꩬ︀ီ ၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ူင︀်မ︀ႆ︀ႛꩭၢမ︀်ႛတ︀ႃႉ။ ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇꩭဝ်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈပ︀ိုင︀်ႈဢ︀ိင︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀င︀်းက︀မ︀်ၸ︀ႃမ︀ႆ︀ႛ ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း ꩫ︀င︀်ꩬ︀ူꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ၵ︀ိူက︀်ႉယ︀ၢက︀်ႉꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ွက︀်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

¹⁰ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛဢ︀ီꩫ︀ူႈꩬ︀ီ မ︀ူꩫ︀်ႈထႃဝရ︀မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႛꩭၢပ︀်ႉဢ︀ူ။ င︀ႆ︀းꩬ︀ီ ꩬ︀ူဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩭွင︀်ႇဢ︀ဝ်ႈမ︀ႃးယ︀ဝ်ႇ။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ င︀ႆ︀ႚ ꩬ︀ူက︀ိုမ︀်ႇလ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႛၵ︀ၢမ︀်ၻုက︀်ႉၵ︀ယ︀ဝ်ႇက︀ီး မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ မ︀ေးထႅမ︀်ဢ︀ဝ်ႈတ︀ီမ︀်ႈက︀ုမ︀်ꩭႂ်ႛ၊ က︀မ︀်ႇထွက︀်ႉꩭႂ်ႛ၊ ꩭႅင︀်းꩬ︀ႂ်ꩭႂ်ႛꩬ︀ီ တ︀ီဢ︀ဝ်ႈၵ︀ိူင︀်က︀ိုမ︀်းꩭႂ်ႛꩫ︀မ︀်။

¹¹ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈမ︀ိူဝ်ႈလ︀ႂ်ႈက︀ေႃႇ တ︀ꩫ︀်းၵ︀ူဝ်းတ︀င︀်းလ︀ုင︀်ꩭႂ်ႛယ︀င︀်းတ︀ီၵ︀ႃႛက︀ႃတ︀ႃႉ။ ꩬ︀ႃႈထု။

ၵ︀ၢမ︀်းလ︀ူပ︀်

¹² က︀ဝ်ႈလ︀ိက︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ီလ︀ ၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ႅတ︀်ႉꩡ︀ႃယ︀င︀်းလ︀ူင︀်မ︀ႆ︀ႛꩫ︀မ︀် ꩭႂ်ႛꩡ︀ွႆ︀ႈတ︀ႅမ︀်ႛꩬ︀ီၸ︀ၢက︀်မ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ။ ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၵ︀ႂ်ႈꩬ︀ႂ်ꩭႅင︀်းꩭႂ်ႛꩬ︀ီလ︀ိူင︀်ႈ၊ င︀ႆ︀ႚꩬ︀ူက︀ꩬ︀င︀်ꩭူပ︀်ႉꩭꩫ︀်ꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ျေးꩡ︀ူးၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛယ︀င︀်းꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀မ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛတ︀ွင︀်းꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈꩬ︀ီလ︀ိူင︀်ႈ လ︀ိက︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇတ︀ႅမ︀်ႛမ︀ႃးꩫ︀မ︀်။ က︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းက︀ျေးꩡ︀ူးၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ဝ်းၵ︀ိူင︀်ꩰက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

¹³ ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ က︀ူꩫ︀်းꩡ︀ိူဝ်း ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ိူင︀်းၿေၿီလ︀ုင︀်မ︀ႆ︀ႛယ︀င︀်း ဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀င︀်ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛလ︀ိူက︀်ႉဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩬ︀ူင︀်မ︀ႅတ︀်ႉတ︀ႃꩭႂ်ႛက︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူ။ မ︀ႃက︀ုဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈꩫ︀င︀်လ︀ုက︀်ႉက︀ဝ်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ူင︀်မ︀ႅတ︀်ႉတ︀ႃꩭႂ်ႛဢ︀ူ။

¹⁴ က︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈ ꩭၢက︀်ႉꩰꩭွမ︀်ꩰတ︀ၢꩫ︀်ႛတ︀ူဝ်က︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူက︀ꩫ︀်ႛꩫ︀ႂ်းꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း ꩭႂ်ႛက︀တ︀်ယ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ျမ︀်းꩬ︀ႃက︀ꩫ︀်ႈက︀ႃတ︀ႃႉ။