က︀ေႃရ︀ိꩫ︀်တ︀ု ႑ 8 - Khamti Shan

လ︀ွင︀်ႈတ︀ၢင︀်းက︀ိꩫ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭုꩫ︀်ꩭၢင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛပ︀ုက︀်ႉꩡ︀ူဝ်ဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်

¹ ꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈ လ︀ိက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူတ︀ႅမ︀်ႛမ︀ႃးမ︀ႆ︀ႛ လ︀ွင︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩭုꩫ︀်ꩭၢင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ုက︀်ႉꩡ︀ူဝ်ဝႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ တ︀ွပ︀်ꩭႂ်ႛက︀ွတ︀်ꩫ︀က︀ီးယ︀ႃႇ က︀ဝ်ႈၵ︀ႂ်ႈဝႃႈင︀ႆ︀းꩫ︀မ︀်။ ꩫ︀င︀်ၵ︀ဝ်ဝႃႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ “ꩭဝ်းတ︀င︀်းလ︀ုင︀်မ︀ႆ︀ႛ လ︀ွင︀်ႈꩭူႇတ︀ၢင︀်းꩭꩫ︀်ယ︀င︀်းဢ︀ူ” ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭူႇတ︀ွင︀်းၸ︀ꩫ︀်းဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ က︀ူꩫ︀်းꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛ ꩭၢင︀်းꩭႂ်ႛက︀မ︀်ႇလ︀ွင︀်ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်။ ပ︀ိူꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛꩡ︀ွႆ︀ႈꩭႂ်ႛꩵ︀ႈꩫ︀ႆ︀ႛ။ ဢ︀ဝ်ႈမ︀ႅတ︀်ႉတ︀ႃꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀် ပ︀ိူꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛꩡ︀ွႆ︀ႈꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇ။

² က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈ ၵ︀ꩫ︀်တ︀ႂ်းလ︀ွင︀်ႈꩭူႇတ︀ၢင︀်းꩭꩫ︀်ဢ︀ၢꩫ︀်တ︀ၢꩫ︀်ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းထုက︀်တ︀ွင︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ ꩵ︀ႈပ︀ႆ︀တ︀ွင︀်းတ︀ေႇတ︀ေႇ။

³ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛꩭၢက︀်ႉက︀ီး က︀ူဝ်ႇဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛယ︀ႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛတ︀ွင︀်းဢ︀ူ။

⁴ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ လ︀ွင︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭုꩫ︀်ꩭၢင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛပ︀ုက︀်ႉꩡ︀ူဝ်ဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈၵ︀ႂ်ႈဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ “ꩭုꩫ︀်ꩭၢင︀်ႈꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ မ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛက︀ꩬ︀င︀်က︀ေႃႇꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ” ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇလ︀ိူင︀်ႈ “ꩡ︀ဝ်ႛထႃဝရ︀ၸ︀ြႃးမ︀ႆ︀ႛလ︀ိူဝ်ꩬ︀ီ ၸ︀ြႃးတ︀ၢင︀်ပ︀ႃး ꩵ︀ႈယ︀င︀်း” ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇလ︀ိူင︀်ႈ ꩭဝ်းတ︀ွင︀်းဢ︀ူ။

⁵ ꩫ︀ိူဝ်ꩫ︀ိꩫ︀်ႈတ︀ႂ်ႛၸ︀ႃႇမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩭွင︀်ႇၸ︀ြႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ၢꩫ︀်တ︀ၢꩫ︀်ယ︀င︀်းꩬ︀ီ က︀ူꩫ︀်းက︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းယ︀ႃႇ ၸ︀ြႃးꩫ︀မ︀်ꩰ၊ ꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀မ︀်ꩰမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ႆ︀ၢႛဝႆ︀ႈက︀ꩫ︀်ႈတ︀ေႇတ︀ေႇဢ︀ူ။

⁶ ꩭလ︀ိုဝ်ꩫ︀က︀ေႃႇ ꩭဝ်းယ︀ႃႇ ပ︀ူဝ်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈ ꩡ︀ဝ်ႛထႃဝရ︀ၸ︀ြႃးꩬ︀ူလ︀ိဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇတ︀ွင︀်းဢ︀ူ။ မ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀မ︀် က︀ႃႈꩡ︀ိုဝ်ႈယ︀င︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ၢꩫ︀်ꩬ︀ၢင︀်းမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ။ ꩡ︀ႃႇမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀မ︀် ꩭဝ်းဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉꩫ︀ိပ︀်ꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇ။ ယ︀ဝ်ႇက︀ီး ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ဝ်ႛပ︀ႃးလ︀ိဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ။ လ︀ုက︀်ႉမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛꩫ︀မ︀် ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ တ︀င︀်းလ︀ုင︀်တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်း ဢ︀ဝ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈမ︀ႃးꩬ︀ီ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇ။

⁷ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ က︀ူꩫ︀်းက︀ူႈက︀ူဝ်ႇယ︀ႃႇ ꩵ︀ႈတ︀ွင︀်း။ က︀ူꩫ︀်းက︀မ︀်ႈၸ︀ွင︀်းယ︀ႃႇ ꩭွꩫ︀်ပ︀ႆ︀ၢႛဝႆ︀ႈꩭုꩫ︀်ꩭၢင︀်ႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈꩭုꩫ︀်ꩭၢင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ုက︀်ႉꩡ︀ူဝ်ဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ၵ︀ꩫ︀်တ︀ႂ်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩭုꩫ︀်ꩭၢင︀်ႈꩫ︀မ︀်။ ꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭႅင︀်းဢ︀ေꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀မ︀ႂ်းက︀ိꩫ︀်ႈက︀ီး ꩫ︀ႂ်းꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုက︀်ႉꩭင︀်ႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

⁸ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ေႇတ︀ေႇယ︀ႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈꩬ︀ီ ꩭဝ်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ က︀ႂ်ႛမ︀ႃးꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈဢ︀မ︀ႂ်းင︀ိူင︀်ႇꩬ︀ီ က︀ꩬ︀င︀်က︀ေႃႇꩵ︀ႈꩬ︀ုမ︀်းက︀ႃ။ ဢ︀မ︀ႂ်းက︀ိꩫ︀်ႈꩬ︀ီက︀ေႃႇ က︀ꩬ︀င︀်က︀ေႃႇꩵ︀ႈမ︀ႅတ︀်ႉမ︀ႃး။

⁹ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ꩬ︀တ︀ိက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈက︀ꩬ︀င︀်က︀ိꩫ︀်ႈꩫ︀က︀ေႃႇ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ဢ︀ၵ︀ၢင︀်းꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈꩬ︀ူက︀ိꩫ︀်ႈꩬ︀ီ ၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈ ꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ွꩫ︀်မ︀ဝ်ပ︀ႆ︀က︀ေꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ပ︀ီꩭႂ်ႛတ︀ွင︀်ႛလ︀ူမ︀်ႇ။

¹⁰ ꩬ︀ူလ︀ွင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် တ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းတ︀ွင︀်းယ︀ဝ်ႇꩰꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩡ︀ွင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ႆ︀ၢႛဝႆ︀ႈꩭုꩫ︀်ꩭၢင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ီက︀ႃက︀ိꩫ︀်ႈ။ ꩬ︀ူ ဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ွင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်တ︀ွင︀်းꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩬ︀င︀်ဝႃႈက︀ႃက︀ိꩫ︀်ႈꩬ︀ီ ၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀် ဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ွꩫ︀်မ︀ဝ်ပ︀ႆ︀က︀ေက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈꩭꩫ︀်က︀ီး မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈပ︀ုက︀်ႉꩡ︀ူဝ်ꩭုꩫ︀်ꩭၢင︀်ႈဝႆ︀ႇဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ူꩫ︀်းꩭႂ်ႛက︀ိꩫ︀်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ႃꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းက︀ေႃႇက︀ိꩫ︀်ႈတ︀ီပ︀ီꩫ︀်ႈꩬ︀ႃး။

¹¹ င︀ႆ︀းက︀ီး က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ၵ︀ၢမ︀်တ︀ႆ︀ၢႈꩭႂ်ႛ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ွꩫ︀်မ︀ဝ်ပ︀ႆ︀က︀ေဢ︀မ︀ႂ်း လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈလ︀ွင︀်ႈꩭူႇတ︀ၢင︀်းꩭꩫ︀်ꩬ︀ူꩬ︀ီ လ︀ူႇပ︀ႅက︀်ႉက︀ႃဢ︀ူ။

¹² ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းၸ︀ိတ︀်ဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ ယ︀ုမ︀်ဝႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛꩬ︀ူꩭႂ်ႛက︀ႃၸ︀ိတ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်ပ︀ႆ︀က︀ေဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ူၸ︀ိတ︀်ယ︀ဝ်ႇ။ ꩭီတ︀်င︀ႆ︀းꩬ︀ီ ꩬ︀ူꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ၸ︀ိတ︀်က︀ႃယ︀ဝ်ႇ။

¹³ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိꩫ︀်ႈꩬ︀ီ ၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်တ︀ၢင︀်က︀ူဝ်ႇမ︀ႆ︀ႛ က︀ဝ်ႈတ︀ီဢ︀ဝ်ႈၸ︀ိတ︀်ꩫ︀မ︀်ꩫ︀က︀ီး က︀ဝ်ႈယ︀ႃႇꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းပ︀ိူꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ဢ︀ဝ်ႈၸ︀ိတ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩫ︀ိူဝ်ႇꩫ︀ႆ︀ၢႈက︀ေႃႇ ꩡ︀ူဝ်ႈဢ︀ꩬ︀ၢက︀်ႉၵ︀ၢမ︀်ၸ︀ႃႛꩫ︀မ︀်။