က︀ေႃရ︀ိꩫ︀်တ︀ု ႑ 7 - Khamti Shan

လ︀ွင︀်ႈတ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းတ︀ေယ︀ေး

¹ ꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈ လ︀ိက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူတ︀ႅမ︀်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ တ︀ွပ︀်ꩭႂ်ႛက︀ွတ︀်ꩫ︀က︀ီးယ︀ႃႇ ၸ︀ူႛꩡ︀ႆ︀ၢးꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀င︀်းၸ︀ူႛယ︀ိင︀်း မ︀ဝ်ꩡ︀ၢပ︀်ႉက︀ႃႛမ︀က︀ꩫ︀်ႈက︀ီး ၵ︀ႅꩫ︀်းꩫ︀ီႈꩫ︀မ︀်။

² ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ိတ︀်က︀ႃႛမ︀ꩭင︀်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩫ︀မ︀်ၸ︀ႅဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ၸ︀ူႛꩡ︀ႆ︀ၢးက︀ူႈက︀ူဝ်ႇထုက︀်ꩫ︀ီႈတ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းဢ︀ူ။ ၸ︀ူႛယ︀ိင︀်းက︀ူႈက︀ူဝ်ႇ ထုက︀်ꩫ︀ီႈပ︀ီꩫ︀်ႈꩭိူꩫ︀်းဢ︀ူ။

³ ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႃႛတ︀ီႈၸ︀ူႛၸ︀ူဝ်ပ︀ီက︀ုတ︀်ႉ။ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀ႃႛတ︀ီႈၸ︀ူႛမ︀ေးပ︀ီက︀ုတ︀်ႉ။

⁴ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀ူဝ်ႈၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩵ︀ႈပ︀ႅင︀်။ ၸ︀ူႛၸ︀ူဝ်မ︀ꩫ︀်းꩫ︀မ︀်ပ︀ႅင︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ။ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းက︀ေႃႇ တ︀ူဝ်ႈၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩵ︀ႈပ︀ႅင︀်။ ၸ︀ူႛမ︀ေးမ︀ꩫ︀်းꩫ︀မ︀်ပ︀ႅင︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ။

⁵ က︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈ လ︀ွင︀်ႈၸ︀ူဝ်မ︀ေးပ︀ီင︀ိူင︀်ႇက︀ꩫ︀်ႈ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ꩬ︀ူတ︀ီယ︀ွꩫ︀်းꩬ︀ူးက︀ီး ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းတ︀င︀်းꩡ︀ႂ်ႈတ︀င︀်းၵ︀ူဝ်းꩫ︀ႆ︀ႛယ︀ွꩫ︀်းꩬ︀ူးꩫ︀ႆ︀ႇ လ︀ွင︀်ႈၸ︀ူဝ်မ︀ေးၵ︀ႂ်ႈလ︀ႂ်ႈတ︀ီင︀ိူင︀်ႇꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ တ︀င︀်းꩬ︀ွင︀်က︀ူဝ်ႇ ꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ဝ်ႈၵ︀ူမ︀်က︀ꩫ︀်ႈဢ︀ွꩫ︀်ႈတ︀ၢင︀်းတ︀ႃႉ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ယ︀ွꩫ︀်းꩬ︀ူးယ︀ဝ်ႇက︀ီး လ︀ွင︀်ႈၸ︀ူဝ်မ︀ေးꩡ︀ွမ︀်းꩡ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛက︀ꩫ︀်ႈပ︀ွက︀်ႉတ︀ႃႉ။ ꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ီး လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩫ︀်ႛမ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈꩬ︀ီ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၵ︀ုꩫ︀်ꩬ︀ူင︀်ꩡ︀ၢင︀်ႈက︀ဝ်းပ︀ေႇက︀ႃဢ︀ူ။

⁶ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ လ︀ွင︀်ႈၸ︀ူဝ်မ︀ေးမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ီင︀ိူင︀်ႇက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛꩭႂ်ႛဢ︀မ︀ိင︀်းꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭႂ်ႛဢ︀ၵ︀ၢင︀်းꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်။

⁷ ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀ေႇတ︀ေႇက︀ီး က︀ူꩫ︀်းတ︀င︀်းမ︀ိူင︀်းမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀င︀်က︀ဝ်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛပ︀ီꩫ︀်ႈဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ူꩫ︀်းက︀ူႈက︀ူဝ်ႇမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩬ︀ူးဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်မ︀ိူꩫ︀်က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ ꩡ︀ႃႇၸ︀ႂ်ꩡ︀ႃႇမ︀ꩫ︀်း ꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇဢ︀ူ။

⁸ ꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈ ပ︀ူဝ်ႈမ︀ႆ︀ၢႛ၊ မ︀ေႈမ︀ႆ︀ၢႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛၵ︀ႂ်ႈဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်က︀ဝ်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ မ︀ဝ်တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းꩬ︀ီဢ︀ူက︀ီးꩫ︀ီႈဢ︀ူ။

⁹ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၵ︀ဝ်လ︀ွင︀်ႈက︀ႃႛမ︀မ︀ႆ︀ႛ က︀ꩫ︀်ႛမ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ီး ꩭႂ်ႛတ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ တ︀ႃႇက︀ꩫ︀်ႛမ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈꩬ︀ီ တ︀ီဢ︀ူယ︀ပ︀်က︀ꩫ︀်ႈယ︀ႃႇ တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ႅꩫ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ူ။

¹⁰ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛယ︀ႃႇ က︀ဝ်ႈꩫ︀ၢႆ︀ႈꩬ︀ေႇမ︀ဝ်က︀ႃး ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ပ︀ိူꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ၸ︀ူႛၸ︀ူဝ်ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ပ︀ီၸ︀ၢက︀်ႉ။

¹¹ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၸ︀ၢက︀်ႉက︀ီး ပ︀ီပ︀ီꩫ︀်ႈꩭိူꩫ︀်းမ︀ႂ်ဢ︀ိက︀်။ ꩬ︀င︀်ဝႃႈၵ︀ႂ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈဢ︀ိက︀်က︀ီး တ︀င︀်းၸ︀ူႛၸ︀ူဝ်ၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀င︀် က︀ႃဢ︀ူပ︀ွက︀်ႉတ︀ႃႉ။ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်က︀ေႃႇ မ︀ေးၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛပ︀ီၸ︀ၢက︀်ႉ။

¹² ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိူတ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀် မ︀ဝ်ဝႃႈꩬ︀ီ က︀ဝ်ႈၵ︀ႂ်ႈဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩬ︀င︀်ဝႃႈမ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်မ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ေႃႇ တ︀င︀်းꩬ︀ူၵ︀ႂ်ႈက︀ၢပ︀်ꩬ︀ီဢ︀ူက︀ီး မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛပ︀ီၸ︀ၢက︀်ႉ။

¹³ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းၵ︀ဝ်ꩴ︀း ꩬ︀င︀်ဝႃႈပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်မ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ေႃႇ တ︀င︀်းꩬ︀ူၵ︀ႂ်ႈက︀ၢပ︀်ဢ︀ူက︀ီး မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛပ︀ီၸ︀ၢက︀်ႉ။

¹⁴ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ ၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀က︀ေႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈမ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းမ︀ꩫ︀်း ပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ူꩫ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩬ︀ီ ဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းၸ︀ူႛမ︀ေးမ︀ꩫ︀်း မ︀ူတ︀်ꩡ︀ၢင︀်ဢ︀ူ။ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ူႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းမ︀ꩫ︀်း ပ︀ီꩫ︀်ႈက︀ူꩫ︀်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းက︀ေႃႇ ဢ︀ဝ်ႈတ︀ၢင︀်းၸ︀ူႛၸ︀ူဝ်မ︀ꩫ︀်း မ︀ူတ︀်ꩡ︀ၢင︀်ဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈက︀ီး ၸ︀ူႛလ︀ုက︀်ႉၵ︀ဝ်ꩵ︀ႈမ︀ူတ︀်ꩡ︀ၢင︀်။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ င︀ႆ︀ႚယ︀ႃႇ ၵ︀ဝ်မ︀ူတ︀်ꩡ︀ၢင︀်ဢ︀ူ။

¹⁵ ꩬ︀င︀်ဝႃႈ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်မ︀ဝ်ꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ိုင︀် ၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်မ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈၸ︀ၢက︀်ႉက︀ီးယ︀ႃႇ ꩭႂ်ႛၸ︀ၢက︀်ႉက︀ႃတ︀ႃႉ။ င︀ႆ︀းက︀ီးယ︀ႃႇ ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်း၊ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ိူတ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇ လ︀ုက︀်ႉတ︀ြႃးဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀င︀်းက︀ူဝ်ႇဢ︀မ︀ႂ်းက︀ူပ︀်က︀ꩫ︀်ႈဝႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ လ︀ွတ︀်ႉယ︀ဝ်ႇ။ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩭဝ်းမ︀ႆ︀ႛꩭွင︀်ႇဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭၢင︀်းꩭူမ︀်ႈဢ︀ူꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀မ︀်။

¹⁶ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ၵ︀ဝ်ꩴ︀း လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈꩬ︀ူꩬ︀ီ ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းꩬ︀ူၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ၢင︀်ႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ႃးဢ︀ူꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူမ︀ဝ်တ︀ွင︀်းက︀ျႃး။ ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ၵ︀ဝ်ꩴ︀း လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈꩬ︀ူꩬ︀ီ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းꩬ︀ူၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ꩡ︀ၢင︀်ႈယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ႃးဢ︀ူꩫ︀ꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူမ︀ဝ်တ︀ွင︀်းက︀ျႃး။

¹⁷ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ၢႈက︀ေႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛယ︀ႃႇ ꩬ︀ူက︀ူႈက︀ူဝ်ႇမ︀ႆ︀ႛ တ︀ီႈၸ︀ႂ်တ︀ီႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ွင︀်ဝႆ︀ႇ ဢ︀ဝ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈဝႆ︀ႇဢ︀ူ။ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ိူဝ်ႈꩬ︀ူၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူꩭလ︀ိုဝ်ဢ︀ူမ︀ႃးꩫ︀က︀ေႃႇ ꩫ︀င︀်ဢ︀မ︀ႂ်းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ က︀ၢပ︀်ꩬ︀ီဢ︀ူက︀ႃက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။ ꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ တ︀ြႃးဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈꩡ︀ိူဝ်းက︀ူႈဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ꩬ︀ွꩫ︀်ꩭႂ်ႛဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

¹⁸ က︀ူꩫ︀်းက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ မ︀ိူဝ်ႈမ︀ၢင︀်က︀လ︀ႃပ︀တ︀်ပ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀င︀်ꩭၢပ︀်ႉယ︀ဝ်ႇꩬ︀ိုင︀် ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ႃးက︀ီး မ︀ၢင︀်က︀လ︀ႃပ︀တ︀်ပ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀င︀်ဢ︀မ︀ႂ်း ꩵ︀ႈဝႃႈၵ︀ွတ︀်။ မ︀ိူဝ်ႈမ︀ၢင︀်က︀လ︀ႃပ︀တ︀်ပ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀င︀်ꩵ︀ႈပ︀ႆ︀ꩭၢပ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ႃးက︀ီးက︀ေႃႇ မ︀ၢင︀်က︀လ︀ႃပ︀တ︀်ပ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀င︀် ꩵ︀ႈဝႃႈꩭၢပ︀်ႉ။

¹⁹ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး မ︀ၢင︀်က︀လ︀ႃပ︀တ︀်ပ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀င︀်ꩭၢပ︀်ႉပ︀တ︀ု မ︀ဝ်ꩭၢပ︀်ႉပ︀တ︀ု ဢ︀က︀ိဝ်းꩵ︀ႈယ︀င︀်း။ ꩬ︀ိꩫ︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ ထွမ︀်ꩡ︀ွမ︀်းက︀ႃꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀င︀် ဢ︀က︀ိဝ်းယ︀င︀်းꩫ︀မ︀်။

²⁰ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ မ︀ိူဝ်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭွင︀်ႇꩭႂ်ႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူꩭလ︀ိုဝ်ဢ︀ူမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀။ ꩫ︀င︀်ဢ︀မ︀ႂ်းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ က︀ၢပ︀်ꩬ︀ီဢ︀ူက︀ႃတ︀ႃႉ။

²¹ မ︀ိူဝ်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩭွင︀်ႇꩭႂ်ႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀င︀်ဝႃႈꩬ︀ူပ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႃႛပ︀ိူꩫ︀်ႈက︀ီး လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈၵ︀ႃႛꩬ︀ီ ပ︀ီက︀ပ︀်ႉꩡ︀ႂ်ႈက︀ꩫ︀်ႈ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ဢ︀ၵ︀ၢင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈလ︀ွတ︀်ႉဢ︀ွက︀်ယ︀င︀်းက︀ီး လ︀ွတ︀်ႉဢ︀ွက︀်က︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

²² က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး ၵ︀ႃႛဢ︀ꩫ︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ က︀ူꩫ︀်းလ︀ွတ︀်ႉꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩫ︀မ︀်။ ꩫ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ က︀ူꩫ︀်းလ︀ွတ︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ႃႛꩡ︀ဝ်ႛယ︀ေꩬ︀ုၵ︀ရ︀ီတ︀်ꩫ︀မ︀်။

²³ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ ꩬ︀ိုဝ်ႇဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ပ︀ီက︀ႃꩭီတ︀်ၵ︀ႃႛက︀ူꩫ︀်း။

²⁴ ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း မ︀ိူဝ်ႈꩬ︀ူၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ယ︀ုမ︀်ယ︀မ︀်ႈမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇ ꩬ︀ူꩭလ︀ိုဝ်ဢ︀ူမ︀ႃးꩫ︀က︀ေႃႇ ꩫ︀င︀်မ︀ိူဝ်ႈဢ︀မ︀ႂ်းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ပ︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႃႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ က︀ၢပ︀်ꩬ︀ီဢ︀ူက︀ႃက︀ꩫ︀်ႈတ︀ႃႉ။

လ︀ွင︀်ႈက︀ူꩫ︀်းလ︀ွတ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်င︀ႆ︀း မ︀ေႈမ︀ႆ︀ၢႛꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛꩬ︀ွꩫ︀်

²⁵ ꩡ︀ႃႇလ︀ိူင︀်ႈ လ︀ွင︀်ႈက︀ူꩫ︀်းလ︀ွတ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် ꩬ︀ူတ︀ႅမ︀်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈတ︀ွပ︀်ꩭႂ်ႛꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ က︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛꩵ︀ႈꩫ︀ေꩭႂ်ႛဝႆ︀ႇ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛက︀ဝ်ႈမ︀ႆ︀ႛတ︀ၢင︀်းꩭူႇတ︀ွင︀်း ပ︀ူင︀်ႈꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩫ︀င︀်က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈဢ︀က︀မ︀်ꩫ︀ႆ︀ႛက︀ူဝ်ႇလ︀ိူင︀်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဝႃႈက︀ွတ︀်ꩫ︀က︀ီး

²⁶ လ︀ႆ︀ၢးပ︀ိူဝ်ႈတ︀ၢင︀်းယ︀ပ︀်ဢ︀ꩫ︀်ႈင︀ႆ︀ႚ ꩭူပ︀်ႉꩭꩫ︀်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ꩬ︀ီ က︀ူꩫ︀်းလ︀ွတ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်င︀ႆ︀ႚဢ︀ူꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ မ︀ဝ်တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းတ︀ေယ︀ေးꩬ︀ီဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ႅꩫ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ူ။

²⁷ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ေးယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ပ︀ီၸ︀ၢက︀်ႉက︀ꩫ︀်ႈ။ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ေးမ︀ဝ်ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ပ︀ီတ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်း။

²⁸ က︀ူꩫ︀်းလ︀ွတ︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ် တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်း၊ ပ︀ီꩫ︀်ႈꩭိူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉꩵ︀ႈယ︀င︀်း။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းပ︀ီꩫ︀်ႈꩭိူꩫ︀်းက︀ီး ꩬ︀ူတ︀ီꩫ︀ႆ︀ႛယ︀ပ︀်ယ︀ၢက︀်ႉꩫ︀မ︀်။ ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛၵ︀ၢꩫ︀်ႇꩭႂ်ႛယ︀ပ︀်ယ︀ၢက︀်ႉꩬ︀ီꩫ︀မ︀် က︀ဝ်ႈဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇ။

²⁹ ပ︀ီႈꩫ︀ွင︀်ႇၵ︀ဝ်ꩴ︀း ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈၵ︀ႂ်ႈဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ယ︀ၢမ︀်းဢ︀ၢꩫ︀်တ︀ၢꩫ︀်ꩵ︀ႈက︀ိူတ︀်ယ︀ဝ်ႇ။ လ︀ုက︀်ႉင︀ႆ︀ႚက︀ူဝ်ꩬ︀ီ က︀ူꩫ︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းတ︀ေယ︀ေးꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ꩫ︀င︀်မ︀ဝ်တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းတ︀ေယ︀ေးꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဝႃႈဢ︀ူꩫ︀မ︀်။

³⁰ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈꩭႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩫ︀င︀်မ︀ဝ်ꩭႆ︀ႛꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ၊ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈꩡ︀ူမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩫ︀င︀်မ︀ဝ်ꩡ︀ူမ︀်းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ၊ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈꩭွမ︀်ၵ︀ူဝ်းလ︀ိင︀်းꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩫ︀င︀်က︀ꩬ︀င︀်က︀ေႃႇမ︀ဝ်ယ︀င︀်းꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဝႃႈဢ︀ူꩫ︀မ︀်။

³¹ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ူဝ်းလ︀ိင︀်းမ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈ ꩫ︀ႆ︀ႛတ︀ိုဝ်းꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈꩫ︀ႆ︀ႇက︀ေႃႇ ꩫ︀င︀်တ︀င︀်းၵ︀ူဝ်းလ︀ိင︀်းဢ︀မ︀ႂ်းၵ︀ဝ် မ︀ဝ်ꩡ︀ၢပ︀်ႉလ︀ႅင︀်က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဝႃႈဢ︀ူꩫ︀မ︀်။ က︀ွပ︀်ႉပ︀ိူဝ်ႈက︀ꩬ︀င︀်ꩫ︀ႆ︀ꩫ︀က︀ီး က︀မ︀်ၸ︀ႃဢ︀ꩫ︀်ႈင︀ႆ︀ႚယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ မ︀ဝ်ꩭိုင︀်က︀ꩬ︀င︀် တ︀ီလ︀ူႇပ︀ႅက︀်ႉက︀ႃꩫ︀မ︀်။

³² ꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ လ︀ုက︀်ႉဢ︀ꩫ︀်ႈဝႃႈက︀ပ︀်ႉꩡ︀ႂ်ႈမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛလ︀ွတ︀်ႉဢ︀ူ။ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈꩭွင︀်ႛꩭိူꩫ︀်းမ︀ဝ်ယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛ မ︀ႃးꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀မ︀ူးၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀င︀် ဝႆ︀ႇꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ူ။

³³ ဝႃႈꩭိုဝ်ꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈꩭွင︀်ႛꩭိူꩫ︀်းယ︀င︀်းꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းမ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းၸ︀ူႛꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ ဢ︀မ︀ူးမ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛ လ︀ႅင︀်ႇဢ︀ူ။

³⁴ င︀ႆ︀းꩬ︀ီ က︀ူဝ်ႇဢ︀မ︀ႂ်းယ︀ႃႇ ꩡ︀ႂ်ႈပ︀ီꩫ︀်ႈꩬ︀ွင︀်ၵ︀ႃႈဢ︀ူꩫ︀မ︀်။ ၸ︀ူႛယ︀ိင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩭွင︀်ႛꩭိူꩫ︀်းမ︀ဝ်ယ︀င︀်းꩫ︀ၵ︀ႃ ၸ︀ူႛꩬ︀ၢဝ်ꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႃးꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ၢႈꩬ︀င︀်ၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈꩬ︀ီ တ︀ူဝ်ႈꩡ︀ႂ်ႈၵ︀ဝ်မ︀ႆ︀ႛဢ︀ဝ်ႈမ︀ူတ︀်ꩡ︀ၢင︀်ဢ︀ူ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၸ︀ူႛယ︀ိင︀်းဢ︀ꩫ︀်ႈꩭွင︀်ႛꩭိူꩫ︀်းယ︀င︀်းယ︀ႃႇ ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းမ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛ ၵ︀ႂ်ႈꩭႂ်ႛမ︀ႃးꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ လ︀ွင︀်ႈမ︀ိူင︀်းက︀ၢင︀်ႈမ︀ႆ︀ႛ ꩭီတ︀်ဢ︀ၵ︀ႅက︀်ႉဢ︀ူ။

³⁵ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈဝႃႈꩫ︀ႆ︀ႇယ︀ႃႇ ꩡ︀ႃႇဢ︀က︀ိဝ်းꩬ︀ူꩫ︀ႆ︀ၢႈꩫ︀မ︀်။ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩬ︀ူမ︀ႆ︀ႛ ꩭၢမ︀်ႛꩡ︀တ︀်ꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။ ꩭႂ်ႛပ︀ူဝ်းꩬ︀ူဢ︀ူꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈꩬ︀ီ လ︀ွင︀်ႈၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛ တ︀င︀်းꩡ︀ႂ်ႈတ︀င︀်းၵ︀ူဝ်းꩭီတ︀်ꩫ︀ႆ︀ႛꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀မ︀်။

³⁶ ၸ︀ူႛꩡ︀ႆ︀ၢး ဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀င︀်းၸ︀ူႛယ︀ိင︀်းမ︀ႆ︀ၢက︀ꩫ︀်ႈဝႆ︀ႇꩫ︀ႆ︀ႇ မ︀ဝ်တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းက︀ွတ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ တ︀ႅပ︀်တ︀တ︀်ဝႆ︀ႇဢ︀ူꩫ︀က︀တ︀ႃႉ။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛꩡ︀ႂ်ႈဢ︀ꩫ︀်ႈၵ︀ႂ်ႈꩭူမ︀်ႈဢ︀ူꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭႅင︀်းပ︀ူꩫ︀်ႇမ︀ႃးꩬ︀ီ ထုက︀်ꩫ︀ီႈဢ︀ဝ်ႈဢ︀ူꩫ︀ꩬ︀ီ မ︀ꩫ︀်းၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈမ︀ႃးက︀ီး ꩫ︀င︀်မ︀ꩫ︀်းၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ဢ︀ဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႛဢ︀ူ။ ဢ︀ဝ်ႈက︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ပ︀ႅတ︀်ႉꩵ︀ႈꩡ︀ႂ်ႈ။

³⁷ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၸ︀ူႛꩡ︀ႆ︀ၢးဢ︀မ︀ႂ်းꩫ︀ႆ︀ႇ ꩭလ︀ိုဝ်ꩫ︀က︀ေႃႇမ︀ဝ်တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းက︀ွတ︀်ꩫ︀ꩬ︀ီ တ︀ႅပ︀်တ︀တ︀်ၵ︀ိူင︀်ꩰဝႆ︀ႇꩬ︀ီ ꩡ︀ႂ်ႈက︀ႃမ︀မ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ က︀ꩫ︀်ႛပ︀ီꩫ︀်ႈဢ︀ူꩫ︀က︀ီး ၸ︀ူႛယ︀ိင︀်းဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛ မ︀ဝ်ဢ︀ဝ်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ႅꩫ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ူ။

³⁸ င︀ႆ︀းꩫ︀ႆ︀ႇꩬ︀ီ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈတ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈꩭီတ︀်လ︀ွင︀်ႈꩫ︀ီႈꩫ︀မ︀်။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ က︀ူဝ်ႇဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ဝ်တ︀င︀်ႛꩭိူꩫ︀်းတ︀ေယ︀ေးꩫ︀ႆ︀ႇ ၵ︀ႅꩫ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ူ။

³⁹ မ︀ေႈꩭိူꩫ︀်းယ︀ႃႇ က︀ႃႈပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းမ︀ꩫ︀်းမ︀ဝ်တ︀ႆ︀ၢႈယ︀ႃႇ မ︀ꩫ︀်းမ︀ႆ︀ႛတ︀ြႃးဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ူပ︀်က︀ꩫ︀်ႈꩫ︀ႆ︀ႇ ၸ︀ုက︀်လ︀ႅင︀်က︀ꩫ︀်ႈဢ︀ူꩫ︀မ︀်။ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ပ︀ူဝ်ႈꩭိူꩫ︀်းမ︀ꩫ︀်းတ︀ႆ︀ၢႈက︀ႃက︀ီး လ︀ုက︀်ႉတ︀ြႃးဢ︀မ︀ႂ်းမ︀ႆ︀ႛလ︀ွတ︀်ႉꩬ︀ီ ဢ︀ꩫ︀်ႈမ︀ꩫ︀်းထုက︀်ꩡ︀ႂ်ႈမ︀ႆ︀ႛ ꩫ︀င︀်ထုင︀်းၵ︀ရ︀ီတ︀်ယ︀ၢꩫ︀်ꩫ︀က︀ꩫ︀်ႈ ပ︀ီꩫ︀်ႈꩭိူꩫ︀်းပ︀ွက︀်ႉꩫ︀ႆ︀ႛဢ︀ူ။

⁴⁰ ꩫ︀ႆ︀ႇꩫ︀က︀ေႃႇ ၸ︀ူႛယ︀ိင︀်းဢ︀မ︀ႂ်း မ︀ဝ်ပ︀ီꩫ︀်ႈꩭိူꩫ︀်းပ︀ွက︀်ႉꩬ︀ီ ဢ︀ူက︀ႃက︀ီး ၵ︀ႅꩫ︀်းꩫ︀ီႈဢ︀ူ။ ၵ︀ၢမ︀်းꩫ︀ႆ︀ႇၵ︀ဝ်ယ︀ႃႇ ဢ︀ꩫ︀်ႈက︀ဝ်ႈ ဢ︀လ︀ၢင︀်းၵ︀ွꩫ︀်ၸ︀ြႃးပ︀ီꩫ︀်ႈꩡ︀ဝ်ႛမ︀ႆ︀ႛက︀ေႃႇ ၵ︀ႂ်ႈꩡ︀ႂ်ႈꩫ︀ီႈꩫ︀ီႈꩬ︀ီဝႃႈꩫ︀မ︀်။