Chɔɔn 8 - Ku̍o̍ Delee 1999

Nyɔ̍gbei gba̍ nynɛ̌à nu̍ nynɔ̌ dǒ Jusu we̍

¹ Wɛ̀ nyɔ̍ kli̍hgbɛ̍ mu̍ gbòᵻ we̍ i̍, iě Jusu mu̍ dě Ɔle-Tu̍ᵻá tlu̍h kɛ̍n.

² Sɔ̀n sɛ̀n-aɛ, iě ɔ̍ tlùìn ɔ̍ mu̍ dě de̍ Nyɔsoa-a slaǎ sà gbò sɔ̀n, iě nyɔ̍ɔ kli̍hgbɛ̍ gbòe i̍ dǒ ɔ̍ we̍. Wɛ̀ ɔ̍ tè i̍, iě ɔ̍ po̍ u̍h nǎ.

³ Dǒ u̍h nɛ wɛ̀ telě nǎ poe nyɔ̍ ke Fɛlesii nyɔ̍ ja nynɔ̌ u̍h gbɛ̍n-a dǒ nynɛ̌à nu̍ la̍-ɛ dǒ ɔ̍ we̍. Iě u̍h nyna-ɛ ɔ̍ i̍ dǒ u̍h jǔ.

⁴ Wɛ̀ u̍h la̍a̍ dě Jusu we̍, “Dlǔtu, nynɔ̌ la à gbɛ̍n-ɛ ɔ̍ dǒ nynɛ̌à nu̍ la̍-a.

⁵ Nɛ̀ɛ̍, Mose-a telě sèàɛ̍ à wlùh à iě nynɔ̌ kaɛn laa̍ sɔɔ̌ᵻ i̍ tbaɛ ɔ̍ iě mɛ̌. Ka ìn dǎ ke ɛ?”

⁶ Ɛ̀ u̍h-a nu̍-aɛ, nɛ̀ u̍h-a tǐhlɔ Jusu wɛ̀ u̍h iě ɔ̍ tìh pùn tù. Sɔ ɔ̍ bla̍ jii̍ wlù sǔh, iě ɔ̍ nu̍ chèɛ̀ ɔ̍ chlǐh dǒ bloɔ̍.

⁷ Jɛ dɛ̍ u̍h-a nu̍-a ɔ̍ i̍ tèle-ɛ, wɛ̀ ɔ̍ sà jii̍ wlù, iě ɔ̍ la̍a̍ dě u̍h we̍, “Nyɔ̍ ɔ̀-ɔ se̍a gblɛ̍n sɔ̀ɛ̀n nu̍ dě mɔ̀ nynɛ̌-ɛ, ɔ̍ bo ɔ̀ iě sàǐtòò nyɔ̍ nu̍ ɔ̀ iě ɔ̍ sɔɔ̌ gbo̍ po̍-e.”

⁸ Iě ɔ̍ bla̍ jii̍ wlù dode̍ ɔ̍ nu̍ chèɛ̀ ɔ̍ chlǐh dǒ bloɔ̍.

⁹ Jɛ u̍h wɔ̌n-a wlu̍ la-ɛ, sɔ u̍h-a due due-a mu̍ la̍-ɛ sǔh. U̍h-a nyɔ̍ klaa bo ɔ̀ mu̍ sàǐtòò. Wɛ̀ nynɔ̌ nyna i̍ te̍e̍ iě ɔ̍ ke Jusu nɛ due sie-o.

¹⁰ Jusu sà-a jii̍ wlù-ɛ, wɛ̀ ɔ̍ la̍a̍ dě nynɔ̌ we̍, “Nynɔ̌ chɛ̀, tà u̍h nɛ wɛ̀ ɛ? Nyɔ̍ se̍ da̍a nɛ dɛ ɔ̍ iě ìn tìh gbɛ̍n-ɛ ae?”

¹¹ Ɔ̍ la̍a̍, “I̍i̍n, nyɔ̍ klaa, u̍h-a nyɔ̍ se̍ da̍a nɛ dɛ.” Wɛ̀ Jusu la̍a̍, “Ǎn chɛ̀ ǐn se̍ ìn tìh gbɛ̍n-ɛ ke. Mu̍, jɛ bɔ̌ gblɛ̍n sɔ̀ɛ̀n nu̍-ɛ dɛ o.”]

Jusu bo ɔ̀ nyǐ nyɔ̍ sɔ̀npli

¹² Wɛ̀ Jusu wlu dě Fɛlesii nyɔ̍ we̍ dɛ, ɔ̍ la̍a̍, “Mɔ̍ bo ɔ̀ nu̍ kmɔ̌ la ɛ̍ sɔ̀npli. Nyɔ̍ jɔ mu̍-a dǒ ǐn de̍e̍ gbǎ-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ se̍ dě kwile-e na-ɛ mu̍, jɛ nɛ̀ ɔ̍ mu̍ sɔ̀npli ɛ̀ nyǐ-a nyɔ̍ feɛ-ɛ blě.”

¹³ Fɛlesii nyɔ̍ la̍a̍ dě ɔ̍ we̍, “Ka àn nu̍-a àn chɛ̀-a sàànsi̍i̍h-ɛ, nɛ̀ dɛ̍ àn sà-aɛ, ɛ̍ se̍ tìh-a taǐn.”

¹⁴ Jusu la̍a̍, “Pò ǎn jɛ ja ǎn chɛ̀-a sàànsi̍i̍h nu̍-ɛ, dɛ̍ ǐn sà-aɛ, nɛ̀ tìh-a taǐn bo. Dɛ̍nu̍ɛ, ǐn juo tà ǐn sɔ-aɛ ke tà ǎn mu̍-aɛ. Jɛ tà ǐn sɔ-aɛ ke tà ǎn mu̍-aɛ, mɔ̀ se̍-o juo.

¹⁵ Mɔ̀-a chɛ̍n tìh i̍ ka wlɔ̀ nyi̍ɔ̍-ɛ, wɛ̀ mɔ̍ɔ, nɛ̌ pa̍ nyɔ̍-a taɔ.

¹⁶ Pò ǎn jɛ ja nyɔ̍-a taɔ pa̍ de-ɛ, nɛ̀ ɛ̍ mu̍ tìh-a taǐn nu̍ ke de. Dɛ̍nu̍ɛ, ǐn se̍ due nɛ, ǐn Baa jɔ dbo̍-a m-ɛ, ɔ̍ ke ǐn ke à tǐn.

¹⁷ Ɛ̍ chlǐh-ɛ dě mɔ̀-a telě di̍i̍ ka pò sàànsi̍i̍h sɔɔ̌n-a wlu̍ nɛ due-ɛ, nɛ̀ ɛ̍ nu̍-a tìh-a taǐn-ɛ.

¹⁸ Ǎn nu̍ ǎn chɛ̀-a sàànsi̍i̍h, iě Baa jɔ dbo̍-a m-ɛ, wɛ̀ ɔ̍ nu̍ ǎn sàànsi̍i̍h ke.”

¹⁹ Wɛ̀ u̍h la̍a̍, “Tà ìn Baa nɛ ɛ?” Jusu la̍a̍, “Ka mɔ̀ se̍-a ǐn juo-ɛ, nɛ̀ mɔ̀ se̍ ǐn Baa juo ke. Pò mɔ̀ juo m de-ɛ, nɛ̀ mɔ̀-a mu̍ ǐn Baa juo ke de.”

²⁰ Jusu iě-a ìh kli̍hgbɛ̍ la wlu-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ po̍ nǎ dě Nyɔsoa-a slaǎ sà gbò sɔ̀n dě fɔ̌ kɔn we̍ Nyɔsoa dɛ̍ nyǐ gblòùn tè-a i̍-ɛ. Jɛ nyɔ̍ se̍ ɔ̍ gbɛ̍n, dɛ̍nu̍ɛ, nɛ̀ ɛ̍ ti̍ se̍-o nyni̍ ke̍.

Jusu sèàɛ̍ nyɔ̍gbei wlùh ɔ̍ chɛ̀-a tìh

²¹ Jusu la̍a̍ dě u̍h we̍ dɛ, “Ǎn mu̍ la̍ ǎn dɛ̍, wɛ̀ mɔ̀ iě ǐn i̍ pɔ̀n. Jɛ nɛ̀ mɔ̀-a mu̍ mɛ̌ dě mɔ̀-a gblɛ̍n sɔ̀ɛ̀n di̍i̍. Tà ǎn mu̍-aɛ, mɔ̀ se̍-e mu̍-ɛ bɛ̌ɛ mu̍.”

²² Wɛ̀ Juu nyɔ̍-a nyɔ̍ klaaᵻ la̍a̍, “Ka ɔ̍ la̍ tà ɔ̍ mu̍-aɛ, à se̍-ae mu̍-ɛ bɛ̌ɛ-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ mu̍ ɔ̍ chɛ̀ dbǎ kɔ̌ɔ o.”

²³ Jusu la̍a̍, “Mɔ̀ sɔ nɔ̌ kmɔ̌ we̍ nɔ̌ sɔ̀n, iě ǐn sɔ dě dlǔwèàì dě ja̍i̍wlɔ̀. Mɔ̀ kɔn nɔ̌ kmɔ̌ la we̍, jɛ ǐn se̍ nɔ̌ kmɔ̌ la we̍ kɔn.

²⁴ Ɛ̍ kɔn ǐn sèàɛ̍ mɔ̀ wlùh na̍ mɔ̀-a mu̍ dě mɔ̀-a gblɛ̍n sɔ̀ɛ̀n di̍i̍ mɛ̌-ɛ. Ka mɔ̀ se̍-a ɛ̍ tìh chɛ̀ po̍ ka ‘Mɔ̍ bo ɔ̀ nu̍-a Ɔ̍-ɛ,’ nɛ̀ mɔ̀-a mu̍ mɛ̌ dě mɔ̀-a gblɛ̍n sɔ̀ɛ̀n di̍i̍.”

²⁵ U̍h la̍a̍ dě ɔ̍ we̍, “Mɔ̀ nyɔ̍we̍ ɛ?” Iě Jusu la̍a̍, “Mɔ̍ nyɔ̍ ɔ̀ kɔn tìh ǐn sèàɛ̍-a mɔ̀ wlùh se̍e̍-ɛ, ɛ̍ bo ǎn gba̍ kɛ̍n i̍ ke̍.

²⁶ Ǐn blě tìh dɔu iě mɔ̀ i̍ bla̍-ɛ, iě ǐn blě dɔu iě mɔ̀ dlǔ po̍. Nyɔ̍ ɔ̀ dbo̍-a m-ɛ, tìh-a taǐn nyɔ̍ bo. Dɛ̍ ǐn wɔ̌n-a dě ɔ̍ wɔ̍ɔ̍n-ɛ, ɛ̍ bo ǎn sèàɛ̍ kmɔ̌ nyɔ̍ wlùh.”

²⁷ Sɔ u̍h se̍ ɛ̍-ɛ i̍ wɔ̌n ka ɔ̍ wlu-a dě u̍h we̍ ɔ̍ Baa tìh-ɛ.

²⁸ Wɛ̀ Jusu la̍a̍, “Pò mɔ̀ pèle Nyi̍ɔ̍-a Jǔ ja̍i̍ dǒ tu̍ wlì-ɛ, nɛ̀ mɔ̀-a mu̍ ɛ̍ juo ka ‘Mɔ̍ bo ɔ̀ nu̍-a Ɔ̍-ɛ.’ Nɛ̌ nu̍ dɛ̍ dǒ ǎn chɛ̀-a gbǐh we̍, jɛ dɛ̍ ǐn Baa poe-a ǐn nǎ-ɛ, ɛ̍ bo ǎn bla̍.

²⁹ Nyɔ̍ ɔ̀ dbo̍-a m-ɛ, ɔ̍ nɛ ǐn we̍. Ɔ̍-ɔ se̍a ǐn gbo̍ka̍a̍ sie, dɛ̍nu̍ɛ, dɛ̍ tè-ea ɔ̍ wlùh i̍-ɛ, ɛ̍ bo ǎn nu̍ ma̍u̍.”

³⁰ Ɔ̍ bla̍-a ìh la-ɛ, iě nyɔ̍ dɔu gbaɛ ɔ̍ wlùh.

Jusu sèàɛ̍ nyɔ̍gbei wlùh u̍h-a chɛ̀-a tìh

³¹ Wɛ̀ Jusu la̍a̍ dě nyɔ̍ juh gbaɛ-a ɔ̍ wlùh-ɛ we̍, “Pò mɔ̀ gbɛ̍n ǎn nǎ po̍ wlu̍ la i̍-ɛ, nɛ̀ mɔ̀ɔ̍ ǎn kòà-a gblangbai̍.

³² Nɛ̀ mɔ̀-a mu̍ tìh-a taǐn juo, wɛ̀ tìh-a taǐn iě mɔ̀ sèìe.”

³³ U̍h la̍a̍, “Àɔ̀ Eblaɛɛn-a nynuu̍, à-a se̍a nyɔ̍-a kèi̍ nu̍ sàǐtòò. Ka ɛ̍ iě nu̍ wɛ̀ nàa̍ nɛ̀ à mu̍ sèìe-ɛ ɛ?”

³⁴ Jusu la̍a̍, “Tìh-a taǐn ǎn sèàɛ̍ mɔ̀ wlùh, nyɔ̍-o-nyɔ̍ ɔ̀ nu̍-a gblɛ̍n sɔ̀ɛ̀n-ɛ, nɛ̀ ɔ̍-ɔ gblɛ̍n sɔ̀ɛ̀n-a kèi̍.

³⁵ Kèi̍ se̍ dǒ chɛǐ kɔn, jɛ jǔ nɔ̀ɔ̍, ɔ̍ kɔn dǒ chɛǐ kleǐnklein.

³⁶ Nɛ̀ pò Jǔ sèìe mɔ̀-ɛ, nɛ̀ mɔ̀ sèìe-ɛ slèěslè.

³⁷ Ǐn juo ka mɔ̀ nu̍-a Eblaɛɛn-a nynuu̍-ɛ, jɛ mɔ̀-a pɔ̀n ǐn dbǎ-a i̍. Dɛ̍nu̍ɛ, mɔ̀ se̍ ǎn nǎ po̍ wlu̍ i̍ gbɛ̍n.

³⁸ Dɛ̍ ǐn wɔ̌n-a dě ǐn Baa wɔ̍ɔ̍n-ɛ, ɛ̍ bo ǎn bla̍. Jɛ dɛ̍ mɔ̀ baa sèàɛ̍-a mɔ̀ wlùh-ɛ, ɛ̍ mɔ̀-a nu̍.”

³⁹ U̍h la̍a̍, “Eblaɛɛn bo ɔ̀ nu̍ à baa.” Wɛ̀ Jusu la̍a̍ dě u̍h we̍, “Pò mɔ̀ tù Eblaɛɛn-a nynuu̍ de-ɛ, nɛ̀ dɛ̍ ɔ̍ nu̍-aɛ, ɛ̍ mɔ̀-a mu̍ nu̍ ke de.

⁴⁰ Tìh-a taǐn ǐn wɔ̌n-a dě Nyɔsoa we̍-ɛ, ɛ̍ bo ǐn sèàɛ̍ mɔ̀ wlùh. Jɛ mɔ̀-a pɔ̀n ǐn dbǎ-a i̍. Ìh la mɔ̀-a nu̍-aɛ, Eblaɛɛn se̍ i̍h nu̍.

⁴¹ Mɔ̀ baa we̍ dɛ̍ᵻ bo mɔ̀-a nu̍.” Iě u̍h la̍a̍, “Nyɔsoa due bo ɔ̀ nu̍ à Baa, àɔ̀ ɔ̍ chɛ̀-a tèkɛ̍n gbe̍i̍n.”

⁴² Jusu la̍a̍, “Pò Nyɔsoa nu̍ mɔ̀ Baa de-ɛ, nɛ̀ mɔ̀-a mu̍ ǐn jbɛɛ de, dɛ̍nu̍ɛ, ǐn sɔ dě Nyɔsoa we̍ wɛ̀ ǐn nɛ da̍a. Ǐn se̍ dǒ ǎn chɛ̀-a sɔ̍n kɛ̍n jii, ɔ̍-ɔ bo ɔ̀ dbo̍ m.

⁴³ Dɛ̍nu̍ mɔ̀-ɔ wɔ̌n ǎn wlu̍ i̍ ɛ? Dɛ̍nu̍ɛ, mɔ̀ se̍ dɛ̍ ǎn bla̍-a dounᵻ we̍ po̍-ɛ i̍ pɔ̀n dɛbo.

⁴⁴ Mɔ̀ kɔn dǒ mɔ̀ baa Kǔ we̍. Ɛ̍ wlùh nu̍ tìh bo mɔ̀-a sì. Ɛ̍ nu̍ nyɔ̍ gbe̍ja̍a̍ poe nyɔ̍ ma̍u̍. Ɛ̍ dounᵻ se̍-e tìh-a taǐn we̍ nɛ, dɛ̍nu̍ɛ, tìh-a taǐn se̍ dě ɛ̍ ja̍a̍ nɛ. Ɛ̍ ja la̍ si̍h tmɔ̌-ɛ, nɛ̀ ɛ̍ tè-e ɛ̍ chɛ̀-a wlùh i̍. Dɛ̍nu̍ɛ, ɛ̍-ɛ si̍h tmɔ̌ nyɔ̍, iě ɛ̍ nu̍ si̍h tmɔ̌-ɛa baa.

⁴⁵ Ǎn sà tìh-a taǐn, ɛ̍ kɔn mɔ̀-ɔ dǎɛ ǎn wlu̍ tìh.

⁴⁶ Mɔ̀-a nyɔ̍we̍ bo ɔ̀ jě ǐn gblɛ̍n sɔ̀ɛ̀n nu̍ la̍ wɛ̀ sàì ɛ? Dɛ̍nu̍ pò ǐn sà tìh-a taǐn-ɛ, wɛ̀ mɔ̀-ɔ dǎɛ ǎn wlu̍ tìh ɛ?

⁴⁷ Nyɔ̍ ɔ̀ kɔn-a dǒ Nyɔsoa we̍-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ wɔ̌n Nyɔsoa-a wlu̍. Ɛ̀ kɔn mɔ̀-ɔ wɔ̌n-a ɔ̍ wlu̍-ɛ, ɛ̍ nu̍ mɔ̀ se̍ dǒ ɔ̍ we̍ kɔn dɛbo.”

Jusu sèàɛ̍ nyɔ̍gbei wlùh dɛ ɔ̍ chɛ̀-a tìh

⁴⁸ Wɛ̀ nyɔ̍ laa̍ u̍h sà Jusu-a wlu̍ pɔ̀n we̍, u̍h la̍a̍, “Pò à la̍ mɔ̀ Sɛmewlea jǔ iě jeědih nɛ dǒ ìn de̍e̍-ɛ, nɛ̀ à sì ɛ̍ i̍ ae?”

⁴⁹ Jusu la̍a̍, “Jeědih se̍ ǐn de̍e̍ nɛ. Jɛ ǎn tè ǐn Baa ja̍, iě mɔ̀ se̍ ǐn ja̍ tè.

⁵⁰ Ǐn se̍ ǎn chɛ̀-a nynɛ̌ i̍ bɛ̌-ɛ i̍ pɔ̀n, jɛ nyɔ̍ ɔ̀ pɔ̀n-a ɛ̍ i̍-ɛ, ɔ̍ nɛ-o. Ɔ̍ bo ɔ̀ mu̍ ǎn taɔ nu̍.

⁵¹ Tìh-a taǐn ǎn sèàɛ̍ mɔ̀ wlùh, nyɔ̍ jɔ mu̍-a ǎn wlu̍ nu̍-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ se̍ gba̍ mɛ̌.”

⁵² Wɛ̀ u̍h la̍a̍ dě Jusu we̍, “Jɛwɛ̀ à juo i̍h ka ìn blě-a jeědih dǒ ìn de̍e̍-ɛ. Eblaɛɛn mɛ̌-ɛ, iě Nyɔsoa-a tu̍owli po̍ nyɔ̍ mɛ̌. Iě mɔ̀ɔ̍ nàa̍ nyɔ̍ jɔ mu̍-a àn wlu̍ nu̍-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ se̍ gba̍ mɛ̌.

⁵³ Bɔ̌ ke̍, àn pɔ̀n ìè wɔ̍n ku̍ ìè à baa Eblaɛɛn sìì ae? Ɔ̍ mɛ̌-ɛ, iě Nyɔsoa-a tu̍owli po̍ nyɔ̍ mɛ̌ ke. Nyɔ̍ àn dǎɛ àn chɛ̀ ɛ?”

⁵⁴ Jusu la̍a̍, “Pò ǐn ja ǎn chɛ̀-a nynɛ̌ i̍ bɛ̌-ɛ de-ɛ, nɛ̀ ɛ̍ mu̍ pɔ̀ɔ̍pìe̍ nynɛ̌ nu̍. Jɛ ǐn Baa ɔ̀ mɔ̀ la̍ ɔ̀ nu̍-a mɔ̀-a Nyɔsoa-aɛ, ɔ̍ bo ɔ̀ bɛ̌-ɛ ǎn nynɛ̌ i̍.

⁵⁵ Jɛ mɔ̀ se̍ ɔ̍ juo, mɔ̍ bo ɔ̀ juo ɔ̍. Pò na̍ ǐn se̍ ɔ̍ juo de-ɛ, nɛ̀ ǎn mu̍ si̍h tmɔ̌ nyɔ̍ nu̍ ka mɔ̀ɔ̍-ɛ. Jɛ ǐn juo ɔ̍-ɛ, iě ǎn nu̍ ɔ̍ wlu̍.

⁵⁶ Mɔ̀ baa Eblaɛɛn la̍ pò ɔ̍ jɛɛ ǎn ti̍ kɛ̍n-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ mu̍ nmɔ. Iě ɔ̍ jɛɛ ɛ̍ kɛ̍n, wɛ̀ ɔ̍ pɔluh pɛ̌n i̍.”

⁵⁷ Wɛ̀ u̍h la̍a̍, “Nɛ̀ se̍a sɔ̀nᵻá kwela m̀m̌-a (50) chɛ̀ nu̍-ɛ, dǒ ìn jě-e Eblaɛɛn ae?”

⁵⁸ Jusu la̍a̍, “Tìh-a taǐn ǎn sèàɛ̍ mɔ̀ wlùh, Eblaɛɛn iě-a wlǔh-ɛ, nɛ̀ ‘Ǐn Nɛ Wɛ̀.’ ”

⁵⁹ Sɔ u̍h dǔ sɔɔ̌ᵻ sǔh u̍h iě ɔ̍ i̍ tbaɛ. Iě Jusu mǎ-ɛ dě u̍h nynɛ̌ i̍, wɛ̀ ɔ̍ sɔ dě Nyɔsoa-a slaǎ sà gbò sɔ̀n.