Chɔɔn 12 - Ku̍o̍ Delee 1999

Nynɔ̌ due tli̍ Jusu chlǎn i̍ dě Bɛtani

¹ Ɛ̍ sie-o wǐh mɛ̀o̍ wɛ̀ ɛ̍ iě Sììkɛ̍n Weɛ̍-a Peě nu̍ wɛ̀ Jusu mu̍ dǒ Bɛtani dǒ Laaslɔɛ blǐ wlɔ̀. Laaslɔɛ Jusu sà-eɛ, ɔ̍-ɔ bo.

² Dǒ u̍h pi̍-i Jusu-a dɛ̍. Nɛ̀ Jusu bei tè i̍ dǒ teble̍ gbɔ̀, nɛ̀ dǒ Laaslɔɛ nɛ ke, wɛ̀ Mata-a gba̍ balih.

³ Wɛ̀ nɔ̌ chlǎn wlihwlǐh ɛ̀ gbǎ-a dɛ̍kɛ̍n-ɛ, iě Mɛle dǔ ɛ̍ sòlɛ̀ gbàǐ-i. Tu̍ ɛ̀ u̍h nui-a chlǎn-a chɛ̀-ɛ, u̍h-a dǎɛ ɛ̍ naa. Iě ɔ̍ tli̍ chlǎn laa̍ Jusu-a bu̍hᵻ ja̍i̍. Wɛ̀ ɔ̍ nu̍ ɔ̍ mǐ iě ɔ̍ slǎn i̍h ja̍i̍. Iě dě gbò-a chɛ̀ jǐ dǒ ɛ̍ nɔ̌ we̍.

⁴ Wɛ̀ Jusu-a kòà-a due, Juda Ɛkɛlia ɔ̀ mu̍-a ka Jusu nyɔ̍ kwlǎ sà-ɛɛ bɔ̌ɛ-ɛ, iě ɔ̍ la̍a̍,

⁵ “Dɛ̍nu̍ nɔ̌ chlǎn la ɛ̍ se̍ sebla̍ wlǐ-a kmɛ ta̍a̍n (300) ple̍-ɛ wɛ̀ ɛ̍ wlǐ iě nyɔ̍gbà nyɔ̍ we̍ mu̍ de ɛ?”

⁶ Ɔ̍ bla̍ ɛ̀ la̍ sǔh jɛ ɛ̍ se̍ ɔ̍ nyɔ̍gbà nyɔ̍-a tìh kma-a. Ɔ̍-ɔ jlǐ-nyɔ̍ dɛbo. Ɔ̍ bo ɔ̀ nu̍ wlǐ i̍ tè nyɔ̍, jɛ nɛ̀ kǎ ɔ̍ di̍ i̍h we̍i̍ wɛɛ wɛɛ.

⁷ Wɛ̀ Jusu la̍a̍, “Tǎli ɔ̍ i̍, dɛ̍ ɔ̍ mu̍-a nu̍ dǒ ǎn i̍ tè-weɛ̍ di̍i̍-ɛ, ɔ̍ iě ɛ̍ nu̍ duedɛ.

⁸ Nyɔ̍gbà nyɔ̍ nɔ̀ɔ̍, u̍h ke mɔ̀-a mu̍ da̍a nɛ ma̍u̍. Jɛ mɔ̍ɔ-ɛ, mɔ̀ ke ǐn ke à se̍ da̍a nɛ mu̍ ma̍u̍.”

Juu nyɔ̍-a nyɔ̍ klaaᵻ sɔ̌ Laaslɔɛ

⁹ Ka Jusu nɛ-a dǒ Bɛtani wlɔ̀ di̍i̍-ɛ, i̍h bo nyɔ̍ tlùgbei̍ wɔ̌n, iě u̍h mu̍ deě. Jɛ ɛ̍ se̍ Jusu nɛ due tìh u̍h se̍-e mu̍. Laaslɔɛ jɔ ɔ̍ sà-eɛ, ɔ̍ bo u̍h-a mu̍ jě la̍ ke.

¹⁰ Wɛ̀ slaǎ sà nyɔ̍ klaaᵻ dbǎ wlu̍ i̍ u̍h iě Laaslɔɛ dbǎ ke.

¹¹ Dɛ̍nu̍ɛ, dǒ ɔ̍ dɛ kɛ̍n bo nyɔ̍ dɔu jii iě u̍h-a sà u̍h jlǐh we̍, wɛ̀ u̍h-a gbaɛ Jusu wlùh.

Jusu-a Juluslɛn i̍ sǐ-ɛ mu̍ i̍ ɔ̍ nynɛ̌

¹² Sɔ̀n dɛɛ sɛ̀n-aɛ, nyɔ̍ tlùgbei̍ ùh ji̍-a Sììkɛ̍n Weɛ̍-a Peě kɛ̍n-ɛ, dǒ u̍h wɔ̌n-ɛ pɔ̀n ka Jusu-a ji̍-a Juluslɛn-ɛ.

¹³ Wɛ̀ u̍h dǔ ju̍hᵻ wlɔ̍nᵻɛ́, iě u̍h blě i̍ wǐi-ɛ u̍h-a mu̍ ɔ̍ i̍ jǎɛ la̍. U̍h la̍a̍, “Nyɔsoa bo ɔ̀ nu̍ tìhwe̍ po̍ nyɔ̍. Eslɔɛ nyɔ̍-a Blǔh Baa ɔ̀ ji̍-a dǒ Joi-a nynɛ̌ kɛ̍n-ɛ, pɔ̀ìě dǒ ɔ̍ we̍.”

¹⁴ Jusu jě soo̍pà plɔ̀ iě ɔ̍ tè i̍ dǒ ɛ̍ kɛ̍n. Ɛ̍ kɔn taǐn bo Nyɔsoa-a wlu̍ sà-a, ɛ̍ la̍a̍,

¹⁵ “Juluslɛn wlɔ̀, bɔ̌ faɔn ple̍-ɛ. Gbɛ̀n-e, àn Blǔh Baa-a ji̍-ae. Ɔ̍ tè i̍ dǒ soo̍pà plɔ̀ kɛ̍n.”

¹⁶ Ɔ̍ kòà se̍ ɛ̀ la we̍i̍ wɔ̌n de sàǐtòò ka Nyɔsoa-a wlu̍ la̍ u̍h-a mu̍-a ɔ̍ ìh la pùn nu̍-ɛ. Jɛ Jusu wlǔh-ae wɛ̀ dě tìh-a i̍ bɛ̌-ɛ di̍i̍-ɛ, wɛ̀ i̍h dǔ dǒ u̍h wlì i̍ sǐi-ɛ.

¹⁷ Nyɔ̍ tlùgbei̍ juh nɛ-ao wɛ̀ Jusu iě-a Laaslɔɛ dǎ dě gbàlɔ̍ biě di̍i̍ wɛ̀ ɔ̍ iě-ae wlǔh-ɛ, nɛ̀ kǎ u̍h-a chɛ̍n ɛ̍ we̍ sɔ̀ìn ke sǔh.

¹⁸ Jbaɛdih la ɔ̍ po̍-aɛ, ɛ̍ pɔ̀n bo nyɔ̍ɔ wɔ̌n. Ɛ̍ kɔn nyɔ̍ tlùgbei̍ mu̍ ɔ̍ i̍ jǎɛ la̍.

¹⁹ Nɛ̀ Fɛlesii nyɔ̍-a sǔh-a nu̍, “Mɔ̀ gbɛ̀n-e, à-a jě-o jua̍a̍ dɛ. Blǔh kli̍hgbɛ̍ wɔ̀ dǒ ɔ̍ de̍e̍ wɛ̀ o.”

Klii nyɔ̍-a pɔ̀n Jusu jě-ɛ i̍

²⁰ Nɛ̀ nyɔ̍ ùh mu̍-a Nyɔsoa wɛɛ sà la̍ dǒ peě laa̍ kɛ̍n-ɛ, Klii nyɔ̍ nɛ u̍h nynɛ̌ i̍.

²¹ Wɛ̀ u̍h mu̍ dǒ Felɔ we̍, ɔ̍ sɔ dǒ Bɛseida wlɔ̀ di̍i̍ dě Kaladii bloa̍ kɛ̍n. Iě u̍h la̍a̍, “Nyɔ̍ klaa, à pɔ̀n Jusu jě-ɛ i̍.”

²² Wɛ̀ Felɔ mu̍ ɔ̍ sèàɛ̍ Andlu wlùh. Iě ɔ̍ ke Andlu mu̍ u̍h sèàɛ̍ Jusu wlùh.

²³ Wɛ̀ Jusu la̍a̍ dě u̍h we̍, “Jɛwɛ̀ ti̍ nyni̍-o wɛ̀ Nyi̍ɔ̍-a Jǔ-a nynɛ̌ iě i̍ bɛ̌.

²⁴ Tìh-a taǐn ǎn sèàɛ̍ mɔ̀ wlùh, ti̍ ìn se̍-a kwǐ kɛnɛ̌-a jɔɛ̍ dě wlù po̍ ke̍-ɛ, dǒ ɛ̍ nɛ-ɛ due sǔh. Jɛ pò ìn po̍ ɛ̍ dě wlù-ɛ, nɛ̀ ɛ̍ mɛ̌-ɛ. Pò ɛ̍ mɛ̌ wɛ̀-ɛ, iě ɛ̍ tlo jɔ̌ dɔu.

²⁵ Nyɔ̍ jɔ kma-a ɔ̍ feɛ tìh-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ mu̍ ɛ̍ mǎ-ɛ. Nɛ̀ nyɔ̍ jɔ mu̍-a ɔ̍ feɛ-ɛ faɛn da̍a kmɔ̌ la we̍-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ mu̍ ɛ̍ blě dǒ kmɔ̌ sie feɛ we̍.

²⁶ Nyɔ̍-o-nyɔ̍ ɔ̀ pɔ̀n-a ǐn jǔ dbee-ɛ i̍-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ kɔn ɔ̍ iě dǒ ǐn de̍e̍ gbǎ. Wɛ̀ tà ǐn nɛ-aɛ, ǎn pòi̍ju iě-o nɛ ke. Nyɔ̍ ɔ̀ mu̍-a ǐn jǔ dbee-ɛ, ǐn Baa-a mu̍ ɔ̍ ja̍ tè.

Jusu sà ɔ̍ mɛ̌ɛ tìh i̍

²⁷ “Kaka la̍, dǒ ǐn wlì-a nu̍ gbɛ̀ùgbɛ̀ù, sɔ nɛ̀ ka iě-a dǎ-ɛ ǐn se̍ ɛ̍ juo. Iě ka nu̍, ‘Baa, jua̍i̍ sàɛ̀ la, bɔ̌ wɔ̌n-ɛ ɛ̍ bɔ̌ ǐn we̍ ji̍-ɛ o’ ae? Iěe, dɛ̍nu̍ɛ, jua̍i̍ sàɛ̀ tìh bo ǐn ji̍.

²⁸ Baa, àn nynɛ̌ bo ìè i̍ bɛ̌-ɛ o.” Wɛ̀ wlu̍ sɔ dě ja̍i̍wlɔ̀, ɛ̍ la̍a̍, “Ǐn bɛ̌-ɛ ɛ̍ i̍ wɛ̀ se̍e̍, iě ǎn mu̍ ɛ̍ i̍ bɛ̌-ɛ dɛ.”

²⁹ Nyɔ̍ tlùgbei̍ ùh nyna-a doǒ i̍-ɛ, u̍h wɔ̌n wlu̍ laa̍, iě u̍h la̍a̍, “Tɛ̀n bo ɛ̀ plǎn.” Duuh la̍a̍, “Nyɔsoa-a ǐnchɔ̀ bo ɛ̀ wlu dě ɔ̍ we̍.”

³⁰ Jusu la̍a̍, “Wlu̍ la ɛ̀ wlu-aɛ, mɔ̀-a tìh bo ɛ̍ wlu, ɛ̍ se̍ ǎn tìh.

³¹ Jɛwɛ̀ ɛ̍ nu̍ ti̍ kmɔ̌ la ɛ̍ iě kɛ̀n sà-ɛ. Nɛ̀ ɛ̀ blě-a kmɔ̌ la ɛ̍ wlu̍ kwa̍-ɛ, jɛwɛ̀ tu̍h-a mu̍ ɛ̍ du̍.

³² Ti̍ ǎn mu̍-a ja̍i̍ pèle-ɛ dǒ tu̍ wlì iě-a nɔ̌ bloɔ̍ sɔ-ɛ, nɛ̀ ǎn mu̍ nyɔ̍ kli̍hgbɛ̍ ǎn chɛ̀ we̍ ja.” (

³³ Ɔ̍ sà ɛ̀ la-a wɛ̀ ɛ̍ iě ka ɔ̍ mu̍-a mɛ̌-ɛ sɔɛn nu̍-ɛ we̍i̍ flɔn-ɛ.)

³⁴ Wɛ̀ nyɔ̍ɔ la̍a̍ dě ɔ̍ we̍, “À telě la̍ Nyɔsoa-a Chèɛ̀ Tba̍ju-a mu̍ kmɔ̌ nɛ kleǐnklein. Ka ìn nu̍ wɛ̀ nàa̍ Nyi̍ɔ̍-a Jǔ kɔn ɔ̍ iě ja̍i̍ pèle-ɛ dǒ tu̍ wlì ɛ? Nɛ̀ Nyi̍ɔ̍-a Jǔ jɔwe̍ bo ɛ?”

³⁵ Iě Jusu la̍a̍ dě u̍h we̍, “Sɔ̀npli-a mu̍ da̍a mɔ̀ we̍ nɛ ke̍ dǒ ti̍ gbɔ̍ di̍i̍. Mɔ̀ na duedɛ ka mɔ̀ blě-a sɔ̀npli ke̍-ɛ, wɛ̀ wlù-u je̍e mɔ̀ wɔ̀-ɛ. Nyɔ̍ ɔ̀ na-ɛa dě kwile-ɛ, tà ɔ̍ mu̍-aɛ, nɛ̀ ɔ̍-ɔ jě-o i̍.

³⁶ Ka mɔ̀ blě-a sɔ̀npli ke̍-ɛ, mɔ̀ gbaɛ ɛ̍ wlùh duedɛ, wɛ̀ mɔ̀ iě ɛ̍ nynuu̍ nu̍.” Jusu wɔ̀-a wlu-ɛɛ, iě ɔ̍ sɔ dě u̍h nynɛ̌, wɛ̀ ɔ̍ sìle ɔ̍ chɛ̀.

Nyɔ̍ɔ se̍ wlùh gbaɛ blě

³⁷ Dǒ u̍h jlǐhwai bo ɔ̍ poe jbaɛdih dɔu la gbàkla̍a̍, jɛ u̍h se̍ ɔ̍ wlùh gbaɛ.

³⁸ Ɛ̀ la, ɛ̍ iě Nyɔsoa-a wlu̍ ɔ̍ tu̍owli po̍ nyɔ̍ Asaia-a bla̍-aɛ kɛ̀ǐn po̍ dɛbo. Ɔ̍ la̍a̍, “Joi, nyɔ̍we̍ bo ɔ̀ dǎɛ à tu̍owli tìh ɛ? Nyɔ̍ kɔn we̍ bo ìn toe àn gbǐh ɛ?”

³⁹ Ɛ̀ kɔn tìh u̍h se̍-a ɔ̍ tìh chɛ̀ po̍-ɛ bɛ̌ɛ-ɛ, ɛ̍ bo Asaia bla̍-a dɛ, ɔ̍ la̍a̍,

⁴⁰ “Nyɔsoa gbe-e dě u̍h jlǐh, iě ɔ̍ mǎ-ɛ u̍h-a pɔluh, u̍h-a jlǐh-i je̍e i̍ jě, wɛ̀ u̍h-a wlùh-u je̍e dɛ̍ɛ̍ i̍ wɔ̌n. Wɛ̀ u̍h-u je̍e dě ɔ̍ we̍ i̍ bǐi, ɔ̍-ɔ je̍e u̍h pǔh-i.”

⁴¹ Asaia bla̍ ɛ̀ la, dɛ̍nu̍ɛ, ɔ̍ jě Jusu-a nynɛ̌-a i̍ bɛ̌-ɛ, iě ɔ̍ bla̍ ɛ̍ dǒ ɔ̍ pùn.

⁴² Juu nyɔ̍-a nyɔ̍ klaaᵻá wlu̍ kwa̍ blě nyɔ̍ dɔu-a chɛ̀ gbaɛ ɔ̍ wlùh. Jɛ u̍h-a ple̍ Fɛlesii nyɔ̍ jǔ. Ɛ̍ kɔn u̍h-u sà i̍h-i dǒ wlɔ̀gbàɛ̀, wɛ̀ Fɛlesii nyɔ̍ je̍e u̍h sɔ̀n po̍ dě wɛɛ sà gbò sɔ̀n.

⁴³ Dɛ̍nu̍ɛ, wlɔ̀ nyi̍ɔ̍ iě u̍h tìhwe̍ po̍, ɛ̍ bo ɛ̀ po̍ u̍h gbǐh ɛ̍ sìì Nyɔsoa iě u̍h tìhwe̍ po̍.

Jusu-a wlu̍-a mu̍ nyɔ̍ tìh gbɛ̍n-ɛ

⁴⁴ Iě Jusu wǐ, ɔ̍ la̍a̍, “Nyɔ̍ jɔ gbaɛ-a ǐn wlùh-ɛ, nɛ̀ ɛ̍ se̍ ǐn nɛ due ɔ̍ se̍ wlùh gbaɛ. Jɛ nɛ̀ nyɔ̍ ɔ̀ dbo̍-a m-ɛ bo ɔ̍ gbaɛ wlùh ke.

⁴⁵ Nɛ̀ nyɔ̍ jɔ jě-a m-ɛ, nɛ̀ ɔ̍ jě nyɔ̍ ɔ̀ dbo̍-a m-ɛ wɛ̀.

⁴⁶ Ǐn ji̍ nɔ̌ kmɔ̌ we̍ ka sɔ̀npli-ɛ, wɛ̀ nyɔ̍ ùh gbaɛ-a ǐn wlùh-ɛ u̍h-u je̍e dě kwile di̍i̍ sie.

⁴⁷ Pò nyɔ̍-o-nyɔ̍ wɔ̌n ǎn wlu̍ wɛ̀ ɔ̍ se̍ ɛ̍ nu̍-ɛ, ǐn se̍ ɔ̍ tìh gbɛ̍n-ɛ mu̍. Dɛ̍nu̍ɛ, ǐn se̍ ji̍ iě kmɔ̌ tìh gbɛ̍n-ɛ, jɛ ǐn ji̍-i wɛ̀ iě ɛ̍ sèìe.

⁴⁸ Jɛ nyɔ̍ jɔ ɔ̀ tba̍-a ǐn chla sǔh wɛ̀ ɔ̀ se̍-a ǎn wlu̍ nu̍-ɛ, ɔ̍ blě dɛ̍ ɛ̀ mu̍-a ɔ̍ tìh gbɛ̍n-ɛɛ. Wlu̍ ǎn bla̍-a ka-ɛ, ɛ̍ bo ɛ̀ mu̍ ɔ̍ tìh gbɛ̍n-ɛ dǒ bɔ̌ɛ-o weɛ̍ di̍i̍.

⁴⁹ Dɛ̍nu̍ɛ, ǐn se̍ dǒ ǎn chɛ̀-a sɔ̍n kɛ̍n wlu-i, jɛ Baa ɔ̀ dbo̍-a m-ɛ, dɛ̍ iě-a wlu-ɛ ke, ka iě-a wlu-ɛ nu̍-ɛ, ɔ̍ bo ɔ̀ tù ɛ̍ ǐn wɔ̍n.

⁵⁰ Ǐn juo ɛ̍-ɛ dɛ̍ ɔ̍ tù-a ǐn wɔ̍n-ɛ, ɛ̍ nyǐ nyɔ̍ kmɔ̌ sie feɛ. Ɛ̍ tìh-ɛ, dɛ̍ Baa sèàɛ̍-a ǐn wlùh-ɛ, ɛ̍ bo ǎn bla̍.”