Daniyɛli 11 - ALLALA KUMƐ

¹ Dariyasila mansayɛ san fɔlɔtɛ ma Midiya nyamanɛ kun na, nde nyɛrɛ le ya ale Maikali dɛnbɛ.

Iyipiti Kɛnuna Mansɛ anubɛ Siriya Kɛnuna Mansɛ Wara-Koe

² Nba, melika min sɔnɛ n dafɛ, wo ko fanan, “Min sɛbɛnɛ Allata Tonya-Buku rɔ, n bi nala wo fɔla i ye, ado tonyɛ le wo la. Mansa-nani-gbɛrɛ si na mansayɛ kɛ Pasiya nyamanɛ kun na kelen-kelenyɛ ma kɔnɔ a nani-nyɔgɛ si ma nɔnfulu-tigi la ka tenbi a to sawɛ kɛnu na. Ala nɔnfulu-tigiyɛ wo si a ma, a ni wuli Kirisi mansɛ kan ma.

³ “Wo kɔma, Kirisi-mansa-gbɛrɛkɛ do si wuli. Wo si ma kɛlɛ-kurugbɛ la. Ala nyamanɛ si koloya, ado ko-wo-ko diyara a ye, a ye wo le mala.

⁴ Kɔnɔ ala mansayɛ wa wara ha ka a dan-natenbi, ala nyamanɛ wo si tala nyamani nani na kɔnɔ mansa nanɛ wonu fenfen ti ma a kebila-nyɔgɔn la. Kɔnɔ hali wo, anu ti sɛnbɛ sɔrɔn ka ke ale mansɛ rɔ.

⁵ “Iyipiti mansɛ si ma mansa-ragbɛlɛ la kɔnɔ ala kɛlɛ-den-kunyɛ do wa ma mansɛ la Siriya nyamanɛ rɔ tumɛ min, wo ra si gbɛlɛya a ko. Kɛlɛ-den-kunyɛ wola nyamanɛ si koloya ka tenbi Iyipiti mansɛtɛ la.

⁶ San yiraka wa tenbi, Iyipiti mansɛ anubɛ Siriya mansɛ si diya ka to kan kelen tɔ, ado Iyipiti mansɛ wo si ala dunmusi di a ma. Kɔnɔ hali wo, anuna ko-rabɛn wo si tinya. Ale dunmusi wo, ala kei wo, anuna dan wo, anubɛ musi wola wɔli-kɛlɛ minnu tara a fɛ wo, anu si na anu bɛɛsi faga.

⁷ A ti mɛ lefan, musi wo na-kelen-nyɔgɛ si ma Iyipiti mansɛ la. Mansɛ wo si ta bui Siriya kɛlɛ-dannu anubɛ anuna mansɛ ma. A si ta anuna so-latankanɛ wo bira-a-la ka anu nɔ.

⁸ A si ta anuna bɛsɛnu na. Sɛnɛ anubɛ wodi-gbɛ-miran minnu dantɛgɛnɛ bɛsɛ wonu ma, a si ta wonu na fanan. Ni yisi-kimɛ taranta san kurun kɔrɔ,

⁹ Siriya mansɛ si na bui Iyipiti nyamani-mɔgɛnu ma kɔnɔ hali wo, a ti anu nɔ fɔ ale mansɛ wa sɛgi a warɛ Siriya nyamanɛ rɔ.

¹⁰ “Siriya mansɛ wola dannu si anu tabɛn kɛlɛ-kɛ-koe la. Anu si kɛlɛ-den-siyaman nadɛn ka ta anu natosokɔrɔ ha anu si ke Iyipiti kɛnuna so-latankanɛ ma.

¹¹ Wo si a ma, Iyipiti mansɛ ni diminya. Wo le ye a mala, ale ni ta Siriya mansɛ wo kɛlɛ. Ala kɛlɛ-dannu si wola kɛlɛ-den-siyamɛ wonu bira ka anu faga.

¹² A si wasi bawo a ara kɛlɛ-den-siyaman faga. Kɔnɔ hali wo, a ti to nɔ-ko sɔrɔnna kɛlɛ rɔ.

¹³ “Wo kɔma, Siriya mansɛ wo si sɛgi ka ta kɛlɛ-dannu nadɛn ka tenbi a fɔlɔtɛ la. San yiraka wa tenbi, a si sɛgi ala kɛlɛ-dannu na kɛlɛ-miran-siyamɛ ye minnu bolo.

¹⁴ Wo kɔma, mɔgɔ-siyaman si murutiya Iyipiti mansɛ wo ma, ado kɛlɛ-tɛgɛlɛ donu si bɔ ile Daniyɛlita nyamanɛ rɔ ka murutiya ale Iyipiti mansɛ ma. Anu si murutiya ka a tɛgɛ ko-rayirɛ do ma. Kɔnɔ hali wo, anu ti nɔ-ko sɔrɔn Iyipiti kɛnu ma.

¹⁵ Wo kɔma, Siriya mansɛ si ta bɔnkɛ ladɛn so-latankanɛ do tarɛ kɔrɔ alako anu ni a bira-a-la. Kɔnɔ Iyipiti kɛlɛ-dan wonu ma ke anu kɛlɛla. Hali anuna kɛlɛ-kɛla-wɛ min tagbɛlɛ, wo ra ti gbɛlɛya anu ko.

¹⁶ Siriya kɛlɛ-dan wonu si anu kɛlɛ iko a di anu ye nya min, hali anu ma tɔrɔ. Anu si Isirɛla lanyiri-nyamanɛ wo bira-a-la ka a bi anu bolo.

¹⁷ “Siriya mansɛ anubɛ ala kɛlɛ-dannu si yanfɛ rabɛn Iyipiti mansɛ kan ma. A si a raya ka yisi-kima-koe rabɛn anu tɛma hali a ya ala dunmusi do di a ma furu la alako a si nɔ-ko sɔrɔn a ma nya min. Kɔnɔ hali wo, ala ko-rabɛn wo si tinya.

¹⁸ Wo kɔma, sibole minnu siginɛ kɔgɔ-yi fɛ, a si bui wonu ma ka anu kɛlɛ. Kɔnɔ tɔ-a-la, kɛlɛ-kurugbɛ do si bɔ sibolo-gbɛrɛkɛ rɔ ka na tɔn sigi ala wasinteyɛ la. Ala wasinteyɛ si sɛgi a nyɛrɛ ma.

¹⁹ Siriya mansɛ wo si sɛgi ala so-latankanɛ wonu tɔ kɔnɔ a yoge wonu si a nɔ kɛlɛ rɔ. Wo si ma ala mɔgɔyala ban la.

²⁰ “Mɔgɔ-gbɛrɛkɛ si ma mansɛ la a gbɛ rɔ Siriya nyamanɛ rɔ. Wo si mɔgɔ kelen sɔ ka wo ma duti-makelelɛ la ala nyamanita-mɔgɛnu na. Wo si to wodi makelela mɔgɛnu bolo alako a ni nɔnfuli sɔrɔn nya min ala mansayɛ rɔ. Mansɛ wo si wati-kundi bɔ, wo kɔma, anu ni a faga. A ti faga diminyɛ la, ado a ti faga kɛlɛ rɔ.”

Mɔgɔ-Wunduyoge Ma-Koe Siriya Mansɛ La

²¹ Melika wo ya a fɔ n ye tun ko, “Mɔgɔ-gbɛrɛ min bi nala mala mansɛ la, karagbɛlɛ le wo la, ado a ti bɔ mansaya-bɔn na. A si mɔgɛnu natɛrɛna ka mansayɛ bi kɛwuyɛ la.

²² Ni min ya a rasɛ hali a mara Allata saraka-masɔla-kun-tigi-wɛ la, a si a tɔrɔndɔ iko gboron-gboronna yi si yanba-kun-gbalɛ tɔrɔndɔ nya min.

²³ A si diyanayɛ nyini nyamani-gbɛrɛnu na alako a si ke nya min ka anu yanfa. Hali ala nyamanita-mɔgɛnu ma siya, a si to sɛnbɛ sɔrɔnna.

²⁴ Hali a ma nyamanita-mɔgɛ minnu makawandi, a si ta bui wonu ma ka anu kɛlɛ anuna dugu-nyimɛla ko la. A ye koe do sigila wonu ma hali a benbanu ma wo ma. A ye fan minnu birala kɛlɛ rɔ, a si wonu tala a gba-fɛ-bilalɛnu na. A si kɛwuyɛ rabɛn ka ta bui so-latankanɛ donu ma kɔnɔ ata wati ti mɛ banna.

²⁵ A si kɛlɛ-den-siyaman nadɛn wasinteyɛ la alako a ni ta bui Iyipiti mansɛ anubɛ ala mɔgɛnu ma. Iyipiti mansɛ si a rabɛn sɛnbɛ la ka kɛlɛ-den-siyaman nadɛn alako a si ke a nyɛrɛ niyi kumafunfanna nya min. Kɔnɔ Iyipiti mansɛ ti anu nɔ bawo anu bi yanfɛ sigila a la.

²⁶ Ala mɔgɔ-ba minnu bi a makawandila, wonu si a ma, ale Iyipiti mansɛ la ni bui. Siriyanu si ala kɛlɛ-dan wonu gben, ado a siyaman si faga anu tɔ.

²⁷ Hali mansa filɛ wonu bi anu bolenu nayigila miran kelen tɔ kɔnɔ anu sɔndɔmɛ gbɛni ma anu nyɔgɔn ye feu! Anu bi foninyɛ fɔla anu nyɔgɔn ye tolon! Fenfen ti bɔ anuna yanfanteyɛ wo rɔ bawo Alla ya wati min natɛgɛ, wo ma ke wɛ.

²⁸ Siriya mansɛ wo si fan min bɛɛsi bira kɛlɛ rɔ, a si a warɛ-kilɛ bira wonu na a bolo. Wo miriya ye a bolo ka Alla-bato-koe tinya, ado a si wo ma. A wa ban wonu mala, a ni to sɛgila a warɛ-nyamanɛ rɔ.

²⁹ “Wati wa tenbi, a si bui Iyipiti nyamanɛ ma tun kɔnɔ wo wati rɔ, dan-nafarɛ si taran a la. A ti sɛnbɛ sɔrɔn iko a fɔlɔtɛ

³⁰ bawo Romu kɛnu si na kulun-siyaman na anu bolo. Anu si ale mansɛ kɛlɛ. Kilan si a ma, a ni sɛgi a kɔma. “A wa sɛgi a kɔma tumɛ min, a si diminya ha Mari-bato-koe tinya-sɔgɛ si a bira. Minnu ya anu kan-kɔ sɔ Alla la, ale mansɛ si a tole masɔ wonuna kawandili-kan la.

³¹ Ala kɛlɛ-kɛ-dan donu si Alla Bato-Bɔn tinya. Anu si tɔn sigi sɔgɔma ani wurala-saraka-bɔɛnu na. Anu si kisimiriya-bɛsɛ sɔ Alla Bato-Bɔn kan-tina-sɛnimɛ rɔ.

³² Minnu bara anu kan-kɔ sɔ Alla la nun, ale Siriya mansɛ si yanfɛ kiri alako wonu ni sɔ a fɛ. Kɔnɔ minnu sɔnɛ Alla fɛ gben, wonu si anu ban a bolo ka a sɔsɔ.

³³ Allala mɔgɛta hɛnkilimɛnu si hɛnkili di mɔgɔ-siyaman ma. Kɔnɔ hali wo, anu si Allata mɔgɛnu tɔrɔ. Donu kunyɛ si to kɛlɛ rɔ. Donu si mintan tɛ rɔ. Kɛlɛ si ta donu na. Anu si donu gben anu bolo-fannu kuma.

³⁴ Hali Allata mɔgɛ wonu taranta fagalɛ anubɛ tɔrɔyɛ rɔ, mɔgɔ-siyaman si anu nyɛrɛ ma iko anu bi anu dɛnbɛna kɔnɔ anu bi wo mala le alako anu ni fan donu sɔrɔn anu bolo.

³⁵ Kun-tigi-hɛnkilimɛ donu si faga kɔnɔ a toe minnu bi tola, wonu si anu sɔ anuna telenbagayɛ rɔ gben! Anu bi tola wo le kun na ha Allata wati-latɛgɛnɛ ni ke.

³⁶ “Min ba diya ale Siriya mansɛ ye, a ye wo le mala. A si a wasi a la ko ale kolo bɛsɛ bɛɛ ko hali Alla nyɛrɛ Min Bi Fan Bɛɛ Kun Na. A si to a sɔn kɛ kun na furr, ha a tɔrɔya-wati ni ke Alla bolo. Alla si a latɛgɛ iko a miriyanɛ ye nya min.

³⁷ Ale Siriya mansɛ si a kan-kɔ sɔ a benbanuta bɛsɛ la. Hali bɛsɛ min di musinu ye wɛ kɛ, ale le ko sa wo rɔ fanan, ado a si a kan-kɔ sɔ bɛsɛ wonu dama la bawo a ya a lɔn ko a kolo bɛsɛ wonu ko.

³⁸ Ale lara bɛsɛ min na fɔ min bi so-latankanɛnu makandanna. Sɛnɛ wo, wodi-gbɛ wo, dugu-kɔrɔ-nɔnfulu-sufa bɛɛ wo, anubɛ fen-kolomɛ donu, a si wo dama don bɛsɛ wo fɛ-koe rɔ, ado a benbanu fenfen ma bɛsɛ wo kɔ.

³⁹ Bɛsi-gbɛrɛkɛ kɛla sɛnbɛ si a dɛnbɛ alako ala so-latankanɛ wo ni kandan. Ala mɔgɛ minnu sɔnɛ a fɛ ala mansayɛ wo rɔ gben, a si wonu ma kun-tigi-belebelenu na ala nyamanɛ wo rɔ ka dugu-hakikɛ ma anu kɔntɔ-diya-fan la.

⁴⁰ “Siriya mansɛ siyi-ban-wati wa gbɛrɛn, Iyipiti mansɛ si na a kɛlɛ. Siriya mansɛ wo si kɛlɛ kɛ a sɛnbɛ bɛɛ la. A si kirindinu anubɛ soeenu anubɛ kulun-belebelenu bi kɛlɛ wola ko la. Ale mansɛ si ala kɛlɛ-den-siyamɛnu tatii nyamani-siyaman kun na.

⁴¹ Hali lanyiri-nyamanɛ, anubɛ ala kɛlɛ-dannu si ta bui nyɔ ma. A si mɔgɔ waga-yirika-siyaman faga nyɔ rɔ. Kɔnɔ Idɔm kɛnu wo, Mohabu kɛnu wo, anubɛ Amon toenu, kɛlɛ ti anu bira.

⁴² Siriya mansɛ wa ban nyamanɛ doi wonu kɛlɛla, a si a ya-lamunun Iyipiti kɛnu na.

⁴³ Sɛnɛ anubɛ wodi-gbɛ anubɛ fen-kolomɛ min dogonnɛ Iyipiti kɛnu ma, a si wonu toronde anu bolo. A si Libiya kɛnu anubɛ Itiyopiya kɛnu nɔ fanan.

⁴⁴ Kɔnɔ wo kɔma, a ye kumɛ min namɔɛnna ka bɔ tele-bɔɛ anubɛ kantɔ-wara la, wo si a ma, a ni kilan. Wo si a ma, a ni kɛlɛ kɛ a sɛbɛ-kuna-wɛ la ka mɔgɔ-siyaman faga.

⁴⁵ Alla Bato-Bɔn ye kɔnkɛ min kuma wo, kɔgɔ-yi wo, ale mansɛ si ala fani-bon-hakikɛnu sɔ wonu tɛma. Kɔnɔ tɔ-a-la, ale mansɛ si faga, a dɛnbɛna fenfen sa nala a taranna.”