1 Mansɛnu 18 - ALLALA KUMƐ

Nɛbi Ilaya anubɛ Beyali-Kɔlɛnu Bara-Koe

¹ Bandɛ lanabɛlitaya san sawa nyɔgɛ ma, Mari ya a fɔ ale Nɛbi Ilaya ye ko, “Ta i nyɛrɛ yira Mansa Ehabu la. N si bandɛ lana.”

² Nɛbi Ilaya wulita ka kilɛ bira. Wo ya a taran, kɔnkɔ-fitinɛ ara a lagbɛlɛya Samariya kɛnu kuma.

³ Ale Mansa Ehabu ya Hɔbadaya kele min bi ala bolɔn kun na. (Hɔbadaya lara Mari la dɔgɔma-ma-de!

⁴ Lunyɛ do, Yɛsɛbɛli ye Marita nɛbinu fagala tumɛ min, ale Hɔbadaya kɛ le ya nɛbi wonu mɔgɔ kɛmɛ bi ka anu dogon bi-loli bi-lolinyɛ ma farannu na. A tora anu de-nyinina nyɔnu tɔ.)

⁵ Mansɛ wo ya a fɔ Hɔbadaya ye ko, “Ma ni ta ma yɛ lakalan. Tumado, ma si binyɛ do taran yi-wɔrɔn anubɛ tenke-wɔrɔnnu na mala soeenu anubɛ mala sofɛlɛnu ye. Ni wo ma, fɔ ni ma ya mala kolo-fannu faga.”

⁶ Anu ya anuna nyamanɛ tala anu mɔgɔ filɛ tɛma. Mansa Ehabu tara a yɛ lakalan kan-tina-kelen. Hɔbadaya fanan tara a yɛ lakalan kan tinɛ doi rɔ.

⁷ Hɔbadaya tamatoe, a bɛnta Nɛbi Ilaya la. A ya a ragbɛ min kɛ, a ya a madu a kɔrɔ. A ya a manyinika a ko, “N tigi Nɛbi Ilaya ma kɛ la?”

⁸ Nɛbi Ilaya ya a fɔ a ye ko, “Ɔn. Ta a fɔ i tigi mansɛ ye ko nde, Nɛbi Ilaya ye yan.”

⁹ Hɔbadaya ya a fɔ a ye ko, “Nde ara nfen ma i la min bi a tola i ye n donna gbalo sufa kɛ kɔrɔ ha Mansa Ehabu ni n faga?

¹⁰ A ye mabɛ ita Mari Alla-nimɛ tɛma, wo nyamani sa nyɔ tun mansɛ ma ta wɛ i nyinina kan min. A wa ta i nyini tinɛ kan min, ni nyɔ kun-tigi ya a fɔ ko i sa nyɔ, ale Mansa Ehabu si a ma, kun-tigi wo ni a gboro ka a fɔ ko a ma i yen.

¹¹ Kɔnɔ kaka, a sɔgɛ ye i la, nde ni ta a fɔ mansɛ ye ko i ye yan tɔ, wa?

¹² N ba ta a fɔ a ye ko i ye yan tɔ, ni Allata Sɛnbɛ tara i la kan tinɛ do rɔ don? Ni a nara don, a ma i taran yan tɔ, a ti n faga? I miri de, kebi n dennɛ, n bi Mari batola a kila-bɛrɛbɛrɛ fɛ.

¹³ Yɛsɛbɛli ye Marita nɛbinu fagala tumɛ min, nde le ya nɛbi wonu mɔgɔ kɛmɛ dogon farannu na bi-loli bi-lolinyɛ ma. N ya anu de-nyini. I ma wo lamɔɛn nun?

¹⁴ Ile ye a fɛ, n ni ta a fɔ mansɛ ye ko i ye yan? Ni n ya wo ma, a si n faga serr!”

¹⁵ Nɛbi Ilaya ya a fɔ a ye ko, “Nde ye wɔlila Mari-nimɛ Sɛnbɛ-Bɛɛ-Tigi min ye, n bara n keli wo tɔgɔ rɔ ko n si n nyɛrɛ yira Mansa Ehabu la bi.”

¹⁶ Wo le ya a ma, Hɔbadaya tara mansɛ wara ka wo fɔ a ye. Wo kɔma, Mansa Ehabu ya a lawuli ka ta Nɛbi Ilaya labɛn tinɛ.

¹⁷ Ale Mansa Ehabu ya Nɛbi Ilaya yen tumɛ min, a ya a fɔ a ye ko, “N bara i yen. Ile kalabante ka tenbi Isirɛla mɔgɛ bɛɛ la.”

¹⁸ Nɛbi Ilaya ya a fɔ mansɛ ye ko, “Nde ma Isirɛla tɔrɔ. Kalabante wobɛ i fa le la bawo wo ara Marita tɔn tinya ka Bɛsi Beyali kɔ.”

¹⁹ Nɛbi Ilaya ya a fɔ a ye tun ko, “Ta a fɔ Isirɛla mɔgɔ damasi ye ko anu ni na n taran Kamɛli kɔnkɛ kuma. Nɛbi kɛmɛ nani ani bi-loli minnu bi Bɛsi Beyali kɔla, wonu fanan ni na. Nɛbi kɛmɛ nanɛ fanan minnu bi ila musi Yɛsɛbɛli kɔrɔ Asura bɛsi-kɔ-tinɛ, wonu fanan ni na.”

²⁰ Mansa Ehabu tara Isirɛla mɔgɛnu kele anubɛ Beyalita nɛbinu ko anu ni ta Nɛbi Ilaya taran Kamɛli kɔnkɛ kuma.

²¹ Isirɛla mɔgɛnu kenɛ nyɔ, Nɛbi Ilaya sɔra mɔgɛnu yakɔrɔ ka a fɔ anu ye ko, “Wo si to tagamana Marita kilɛ anubɛ Beyalita kilɛ fɛ ha muntuma? Ni Mari le Alla la, wo ni ale bato. Kɔnɔ ni wota alla le Beyali kɛ la, wo ni to wo kɔla.” Kɔnɔ hali dafa, Isirɛla mɔgɛnu ma a tɛgɛ.

²² Nɛbi Ilaya ya a fɔ Isirɛla mɔgɛnu ye ko, “Nde le kelen pe ara to Marita nɛbiyɛ la gbɛ! Kɔnɔ Beyalita nɛbi mɔgɔ kɛmɛ nani mɔgɔ bi-loli ye yan kaka.

²³ Ma si min ma wona, wo na tura fila la. Tura kelan, Beyalita nɛbinu si wo boso ka a sa sɔgɔ-ladɛnnɛ kuma ta sa kan min. Nde fanan si tura kelan bi ka a ma wo nya na le fanan.

²⁴ Anu ni anuna Beyali matara. Nde fanan si Mari matara. Kɛ filɛ, ni min ya tɛ layigi saraka-mintan-tinɛ kuma, ma damata Alla le wo la.” Anu dama sewara ka sɔn wo ma.

²⁵ Wo kɔma, Nɛbi Ilaya ya a fɔ Beyalita nɛbinu ye ko, “Bawo wo siya, wo ni kelen bi tura filɛ kɛnu tɔ. Wo ni a ma iko ma ara a fɔ nya min. Wo ni wota bɛsɛ matara kɔnɔ wo kana ta sa de!”

²⁶ Anu ya tura kelen bi ka wo faga. Anu ya a soge wo sa sɔgɔ-ladɛnnɛ wo kuma. Ka a bi sɔgɔmɛ ma ha tele latelan, anu bi anuna Beyali wo matarala. Anu bi gbele-gbelenna ka a fɔ ko, “Beyali, ma yabi. Beyali, ma yabi.” Anu ya saraka-mintan-tinɛ min nadan, anu tora anu dɔnna wola foolɛ rɔ. Kɔnɔ anu ma yabilɛ mumɛ yen anu yɛ la.

²⁷ Nɛbi Ilaya ya anu mayɛlan dabira tele-latelen-wati wo rɔ. A ya a fɔ anu ma ko, “Wo ni wɔrɔndɔ matarali-kɛ-tinɛ. Tumado Beyali ye a miri tinɛ le. Wo ni wo raya de! Tumado, a ara ta da kɔma. Ni wo ma, a ara a maga. Wo ni a lakunden, tumado, a ye kinɔgɛ le tɔ kɔrɛ.”

²⁸ Beyalita nɛbi wonu ya anu kuli mayɛlɛ matarali-kɛ-tinɛ. Anu donta anu nyɛrɛ-matɛgɛ rɔ muri la ha yele yigira anu ma iko anuna namu ye nya min nun.

²⁹ Anu tora sɔnkɛ wo kun na ha tele-bui-wati kɔnɔ anu ma ko lamɔɛn hali ka yabilɛ yen anu yɛ la.

³⁰ Nɛbi Ilaya ya a fɔ mɔgɛ wonu ye ko, “Wo ni wo madon n na.” Anu nara a dafɛ. Marita saraka-mintan-tina-kɔrɛ min bi nyɔ nun fɔlɔ, Nɛbi Ilaya donta wo ladan rɔ.

³¹ A ya kuru tan-ni-fila bi ka wonu sɔ Yakobala den-kei tan-ni-filɛ tɔgɔ rɔ. (Mari ya Yakoba kɛ le tɔgɛ yɛlɛma nun ko Isirɛla.)

³² A ya kuru tan-ni-filɛ kɛnu bi ka saraka-mintan-tinɛ wo ladan wonu na, anu duruta Mari batola kan min nun. A ya a lafoo denkɛ la. Denkɛ wo si yi kalɔn sawa bi le.

³³ A ya sɔgɛ ladɛn saraka-mintan-tinɛ wo kuma. Wo kɔma, a ya turɛ wo boso ka wo ladɛn sɔgɛ wo kuma. A ko, “Wo ni bɔnku-daga nani lafa yi la ka wonu tawiya soge anubɛ sɔgɛ kɛ kuma.” Anu ya wo ma.

³⁴ Nɛbi Ilaya ya a fɔ anu ye tun ko, “Wo ni a ma tun.” Anu ya wo ma. A ya a fɔ anu ye tun ko, “Wo ni a ma tun.” Anu ya a ma tun.

³⁵ Yi yigira saraka-mintan-tinɛ wo ma ka sigi denkɛ wo rɔ iko tungban.

³⁶ Saraka bɔ tumɛ kenɛ wurɛ la iko anuna namu ye nya min, Nɛbi Ilaya ya a madon saraka-mintan-tinɛ wo la. A ya Alla matara. A ko, “E, Mari, Iburayima anubɛ Isiyaka anubɛ Yakobata Alla, kɔni, a yira mɔgɛ kɛnu na bi ko Isirɛlata Mari Alla le ile la. Anu ni a lɔn ko ila wɔli-kɛlɛ le nde la. Anu ni a lɔn fanan ko n bi min bɛɛsi mala kɛ la, ile le ya wonu fɔ n ye.

³⁷ I yandi Mari, nna matarali-kan yabi woletɔ mɔgɛ kɛnu si a lɔn ko ile Mari le anuta Alla la. Anu ni a lɔn fanan ko ile le ye anu yisi tintanna i la.”

³⁸ Mari ya tɛ layigi ka bɔ san-kole rɔ. A saraka-sogo wo, a sɔgɔ-ladɛnni wo, a kuru wo, a bɔnku wo, anubɛ yi min bi denkɛ rɔ wo, wo bɛɛ mintanta gburr!

³⁹ Mɔgɛ wonu ya wo rayen min kɛ, anu ya anu nyɛrɛ gbesi dugu la. Anu bi a fɔla ko, “Mari kelen pe le Alla la. Mari kelen pe le Alla la.”

⁴⁰ Nɛbi Ilaya ya a fɔ anu ye ko, “Wo ni Beyalita nɛbinu bira. Wo kana sɔn, anu do-wo-do ni anu buri.” Mɔgɛ wonu ya nɛbi wo dama bira. Anu bilara Nɛbi Ilaya fɛ ka ta nɛbi wonu faga Kisɔn ba lɛɛ dafɛ.

Banda-Lana-Koe Mari Bolo Tun

⁴¹ Nɛbi Ilaya ya a fɔ Mansa Ehabu ye tun ko, “Ta fen dɔn ka i min. N bara bandɛ-na-kan lamɔɛn.”

⁴² Mansa Ehabu ye fen dɔn kun na tumɛ min, Nɛbi Ilaya yɛlɛta Kamɛli kɔnkɛ kun tɛma. A ya a maburun dugi ma ka a kunyɛ gbangban a kunbelen filɛ tɛma.

⁴³ Nɛbi Ilaya ya a fɔ ala wɔli-kɛlɛ ye ko, “Ta i yɛ masa kɔgɔ-yi wara la.” A tara. Ala wɔli-kɛlɛ wo nara tumɛ min, a ya a fɔ a ye ko, “N ma fenfen yen!” Nɛbi Ilaya ya a sɔ iko wɔrɔnfila.

⁴⁴ Wɔli-kɛlɛ wola nɛ a wɔrɔnfila nyɔgɛ ma, a ya a fɔ a ye ko, “N bara banda-fin-ni yen yɛlɛla ka bɔ kɔgɔ-yi wara la kɔnɔ a ti ke mɔgɔ bolo-burɛ rɔ.” Nɛbi Ilaya ya a fɔ ala wɔli-kɛlɛ ye ko, “Ta a fɔ Mansa Ehabu ye ko a ni a buri tala ala kirindi la alako bandɛ kana na kilɛ tɛgɛ a ma.”

⁴⁵ A ma mɛ le fan, bandɛ finta digidigi! Fɔnyɔ donta tugula a rɔ, bandɛ nara kati! Mansa Ehabu ya ala kirindi bi. A ya Yɛsɛreli-so-kilɛ bira.

⁴⁶ Marita Sɛnbɛ yigira Nɛbi Ilaya kuma. A ya ala duruku-ba-wɛ mayɛlɛ ka a bu takiri wo la. A tara a burila Mansa Ehabula kirindi yarɔ ha anu kera Yɛsɛreli soe burɔ.