1 Amadapụ 7 - FỊAFỊA BAỊBỤLỤ

Sọlọmọnị Ama-da Opu Warị Mẹ

¹ Sọlọmọnị pịkị gbọrụ amada-opu-warị nama ọ̀ ḅụụ pịrịm, tẹ oyi tẹra akụra finji ọ̀ nwẹn kẹ anị nama karamam.

² “Lẹbanọnị Opu Piri Ḅẹ Warị” mie ịn kẹ warị mẹ koro ẹrẹ. Anịḅẹ nangwọ anie sọnọma si na oyia aḅụọ-kuḅu finji (44 m); anịḅẹ finjima anie tesi oyia aḅụọ-kuḅu finji na sọnọ na (22 m); anịḅẹ gele anie mesi sọnọa aḅụọ-kuḅu finji (13.5 m). Warị mẹ ḅụ tẹra ise ịn nwẹn kẹ sida sịn kẹ ḅeriye kẹ ogbo dam tẹ nwẹnị ogbo da ḅeriaị ma ọgọnọ ḅụ sida sịn kẹ oluku koroma.

³ Ogbo da ḅeriye sịn ma arịmgba mgbọ amesi sọnọ finji (45), gbọrụ ise jeia mgbọ jeia mgbọ. Sida ḍụḅọ mie ịn kẹ isun mẹ ḅakụ gbaịn yee. Yekoko-aḅio ma sọ ini arị isun ma ḅakụ gbaịn wararị tẹ ogbo da ḅeriaị ma arị palị sịẹma wararị.

⁴ Maa apakịrị ma ḅẹ warị-anga ma ḅụ ịn tẹra ise kẹ ikiḅa-ḅọkọ sụam, gbọrụ pakịrị-pakịrị ḅụ.

⁵ Ḅọkọ ma na ikiḅa-ḅọkọ ma na ḅẹ warị-ḅọkọ amasịn maa apakịrị ma gele gbasịm, anie arịḅẹ ọgọnọ na suku na ḅẹ finjima sọ gbasị ḅara, anịsakị warị-anga mẹ ḅụ sụa wararị tẹra ise ikiḅa-ḅọkọ ma arị na saḅama wararị warị-anga mẹ ḅẹ tẹra ise ikiḅa-ḅọkọ ma na dama-dama wararị.

⁶ Sọlọmọnị pịkị “Ḅeriaị Opu Ḅio” namam; anị ḅẹ nangwọ anie tesi oyia aḅụọ-kuḅu finji na sọnọ na (22 m); anị ḅẹ finjima anie mesi sọnọa aḅụọ-kuḅu finji (13.5 m). Anị tọrọkọ ḅeriye kẹ nama iḅoma emi; mẹnjị-ḅọrọ-anga obokoro arịmgba tọrọkọ ḅụ sọ simem.

⁷ Ọ̀ nwẹnị Emine Ḅio nama, ịn pịkị anị sịnm Ḅẹrẹkọn Warị; anie Sọlọmọnị ḅẹrẹkọn-arị anga. Sida ḅio-dẹẹ-aḍụḅọ mie ịn kẹ warị-kiri mẹ mịẹ mu sara mamgba la fama ye.

⁸ Sọlọmọnị anga-warị anie, jen warị tẹ Ḅẹrẹkọn Warị mẹ ọḅụjụ osi awarị ma nama ḅara kẹ nama wararị warị. Ọ̀ nwẹnị pịkị anị gbọrụ ḅara mẹ sime warị nama tẹ kẹ Fero ẹrẹḅọtụḅọ tẹ ò sime ḅọ ma pịrị.

⁹ Mịna awarị mamgba, opu warị mẹ sọ kẹ sụa, yela aḍụḅarị mie ịn kẹ sukutarị-aḍụḅarị ma ḅụ ọkị mu alaga la nama fama ye. Warị nama ḍụḅarị pẹlẹ anga mẹ ḅụ ini arịḅẹ aḍụḅarị ma tọn tọn tẹ fụkụ-fụkụma, kẹ arị pẹlẹ pẹlẹ tẹ kẹ warị-anga ma ḅụ ọḅụ-na-kuḅu-na namam.

¹⁰ Opu aḍụḅarị tẹ warị nama aḍụḅarị ma pẹlẹ anga mẹ ḅụ ịn tẹlẹma tẹ aị mie ịn kẹ arịḅẹ suku tarị yee. Arịḅẹ jaị oyi maa aḅụọ-kuḅu finji (3.5 m) kẹ nangwọm; osi aị pịkị jeia aḅụọ-kuḅu (4 m) kẹ nangwọm.

¹¹ Arị ọgọnọ gbana aị anie ịn tọn tọn tẹ pẹlẹ yela ḍụḅarị na sida oluku na.

¹² Amadaḅọ warị mẹ na, Tamụnọ warị mẹ ḅẹ kala-ḅio mẹ na, pịkị Tamụnọ-warị mẹ mẹnjị-toluḅọrọ-anga mẹ ḅẹ onu ma ikelema-koro ḅụ, tẹra aḍụḅarị kpo goyegoye ḅụ ịn gbọrụ oluku koromam.

Huramụ Kụrọ-kọrịnama

¹³ Amadaḅọ Sọlọmọnị nwẹnị ḅịḅị kẹ gbọrụ owiḅọ ịn kẹ Huramụ sịn ḅọ fịrịma ḅo, Taya opu ama ḅụ angarị ḅara-ḍịn ḅọ tẹ ojo-ikulele kẹ namakọrịarị ḅọ.

¹⁴ Ọ̀ ḍa tẹ ḅarị-ofori ḅọ ḅe Taya ḅẹ ḅọ, tẹ oriḅe sọ ojo-ikulele kẹ ye mịẹ ḍin lamam; ò iyingi anie Nafutali ibe ḅẹ ḅọ. Huramụ anie sịḅịḅio nyana tẹ aka kẹ tọnwa akọrịnama kọrị tẹ ḅọọ. Ori Amadaḅọ Sọlọmọnị sịn-ḅịḅị mẹ minini ọkịm tẹ ojo-ikulele kẹ kọrị-kọrị akọrịnama mamgba onyo-sẹịnm.

Ojo-Ikulele Kẹ Mịẹ Maa Ḅeriaị

¹⁵ Ọ̀ nwẹnị ojo-ikulele mẹ kẹ mẹnjị ḅọrọ Tamụnọ tẹkẹ-warị mẹ sọ-muarị ḅọkọ mẹ ḅụ ikelema-koro tẹ maa ḅeriaị tẹmẹ koroma, gberie-gberie ḅẹ gele anie tẹrẹị fa suei aḅụọ-kuḅu (8 m); anị ḅẹ fongolo mẹ anie maaịn fa si aḅụọ-kuḅu (5.3 m).

¹⁶ Ọ̀ nwẹnị pịkị ojo-ikulele mẹ kẹ maa ejikila tẹmẹ, gberie-gberie kẹ gbọrụ ḅeriye ọgọnọ ḅụ gbana ḅẹ ḅara. Gbọrụ ejikila ḅẹ gele anie sọnọma aḅụọ-kuḅu na pakịrị na (2.2 m).

¹⁷ Ḅeriye ma sịḅị ọgọnọ-jụ ḅụ jen-jen ḅio sọ wararị ikoli sime-ḅara sime aị — gberie-gberie sọnọma nyana wararị — na,

¹⁸ omburo sịnmgbọlị kịka wararị ojo-ikulele mẹ kẹ tẹmẹ aị ḅẹ maa ise kẹ ḅirimam.

¹⁹ Ịn kẹ lili sịn fịlawa ma sime-ḅara kịka tẹ sonioa aḅụọ-kuḅu (1.8 m) kẹ gele wararị ye anie ejikila ma sime-ḅara,

²⁰ tẹ arị kẹ ikelema-koro wararị anga ḅụ ikoli kịkama mịẹye mẹ ọgọnọ-jụ ḅụ koroma. Gbọrụ ejikila ejikila ikelema-koro ḅụ omburo sịn mgbọlị kịka aị ma ḅẹ oyia asi maa ise ḅụ ikelema-korom.

²¹ Huramụ nwẹnị ojo-ikulele maa ḅeriaị ma saakị sịẹma, mẹnjị ḅọrọ Tamụnọ tẹkẹ-warị mẹ sọ-muarị anga mẹ ḅẹ tọrọkọ ḅụ; suku-jụ pakịrị da ye mẹ ori ẹrẹ kẹ anị korom Jakini, tẹ ọgọnọ-jụ da ye mẹ korom Bohazi.

²² Ịn kẹ lili sịn fịlawa mẹ sime-ḅara kịkama ojo-ikulele kẹ tẹmẹ ejikila ma ḅeriaị ma ọgọnọ ḅụ gbana simem. Mị-ḅara mie ḅeriaị ma ḅẹ kọrịnama mẹ kụnụnụ ḅara.

Ojo Ikulele Kẹ Mịẹ Minji-kokoye

²³ Huramụ nwẹnị anịtẹrẹmẹ ojo-ikulele kẹ ikelema-koro tẹ sọnọma aḅụọ-kuḅu na pakịrị na (2.2 m) kẹ pokolo, pịkị jeia aḅụọ-kuḅu (4.4 m) kẹ finjima wararị minji-kokoye mịẹ. Anịḅẹ ikelema-koro anie mesi sọnọa aḅụọ-kuḅu finji (13.2 m).

²⁴ Minji-kokoye mẹ oju ikelema-koro etela da akaka mẹ ḅẹ ḅịḅị mẹ na suku mẹ na ḅụ ojo-ikulele kẹ akpakpa sọ ḅara kẹ pono wararị, gbọrụ ḅụ ḅụ mie minji-kokoye mẹ oju mẹ na anị na tẹmẹ ye.

²⁵ Ojo-ikulele kẹ tẹmẹ tọrụ kẹ etela da wararị oyi maa owi-nambulo finji oḅukulo ọgọnọ ḅụ mie minji-kokoye mẹ gbana yee; tẹrẹị tọrụ kẹ gbọrụ jụ gbọrụ jụ da wararị.

²⁶ Minji-kokoye mẹ ḅẹ akaka mẹ, ḅara gbọrụ ẹnzụ kẹ akpakpa sọm. Anị ḅẹ ḅịḅị mẹ kọpụ ḅịḅị sime-ḅara simem, tẹ anda pẹnị etela da lili kẹ sịn fịlawa mẹ ḅẹ pamba ma ḅẹrị mu paka ḅara. Ndo-minji ololo mẹ ḅin ḅẹ sọnọa apuku pembe ye (40,000 lita) minji-kokoye mẹ ḅio sọm.

Ojo Ikulele Kẹ Mịẹ Yedogi-kirimẹnjị-arụ Ma

²⁷ Huramụ nwẹnị pịkị ojo-ikulele kẹ oyia yedogi-kirimẹnjị-arụ mịẹ; gberie-gberie ḅẹ nangwọ anie sonioa aḅụọ-kuḅu (1.8 m), tẹ anị ḅẹ gele pịkị inia aḅụọ-kuḅu na pakịrị na (1.3 m).

²⁸ Nangwọ na finji na gbasị gbasị tẹ ḅio-dẹẹ-aḍụḅọ mie ịn kẹ amasịn ma ọgọnọ dẹẹ dẹẹ tẹ kẹ arị mịẹ yee,

²⁹ ḅio-dẹẹ-aḍụḅọ ma ọgọnọ sime aị anie ḅara kẹ kịra wararị ọkụkụ na owi-nambulo na pịkị Sẹrubimu na; amasịn ma ọgọnọ na suku na ḅụ ọkụkụ na owi-nambulo na simem; fongolo wararị tẹ kpịkịmatẹ ọrụ-ọrụ-ọrụ nyana ye anị ọgọnọ sụa paka simem.

³⁰ Yedogi-kirimẹnjị-arụ ma gberie-gberie ojo-ikulele inia aḅụọ na arịḅẹ ogbo da ojo-ikulele na nyanam. Inia ịkọlị ma ḅụ, in ojo-ikulele kẹ yedogi-sịẹma-aị mịẹ opu-panị pịrịm; yedogi-sịẹma-aị ma ịn ḅin paka ḅara kẹ fongolo wararị tẹ kpịkịmatẹ ọrụ kẹ arị ḅirimam.

³¹ Opu-panị mẹ gotẹ ini anị ọgọnọ ḅụ mịẹ wararị ikelema-koro tẹ amasịn simem. Anị gbọrụ ḅụọ-kuḅu na pakịrị na (45 cm) kẹ saakị gelem, tẹ nwẹnị maa aḅụọ-kuḅu na kalịye (18 cm) kẹ ideri anị ḅio sọm. Anị ḅara kẹ kara aị nyanam, anị ikelema-koro ḅụ. Anị ḅẹ ḅio-dẹẹ-aḍụḅọ ma nangwọ na finji na gbasịm, ikelema-koroa.

³² Ḅụọ ma ḅẹ gele anie maa aḅụọ-kuḅu na ikiḅa na (66 cm); arị ḅio-dẹẹ-aḍụḅọ ma suku-ḅio simem, tẹ arịḅẹ ogbo da aị ma yedogi-kirimẹnjị-arụ ma na gbọrụ ḅụụ ḅụ oḅolo ma simem.

³³ Ḅụọ ma kirimẹnjị-ọmụarụ ḅụọ sime-ḅara simem: ḅụọ ma ḅẹ ogbo da aị ma-o, ḅụọ furo mẹ dogi ikulele ma-o, ḅụọ ma ogbo da mkpala ma-o, pịkị ḅụọ ma ogboku ḅụ sime tẹ mkpala ma sụka sụka simearị ikulele ma sọ ojo-ikulele mie ịn kẹ arị mịẹ yee.

³⁴ Inia yedogi-sịẹma-aị gbọrụ kiri sime inia ịkọlị ma ḅụ simem, tẹ sime kiri mẹ na gbọrụ ḅụ ḅụ oḅoloma simem.

³⁵ Yedogi-kirimẹnjị-arụ ma gberie-gberie ọgọnọ ḅụ finjima ḅara ẹnzụ (22 cm) na gbasị pẹmpẹm tẹ ikulele pono ikelema-korom; anị palị sịẹma aị ma na, anị ḅẹ ḅio-dẹẹ-aḍụḅọ ma na yedogi-kirimẹnjị-arụ mẹ na gbọrụ ḅụ ḅụ oḅoloma simem.

³⁶ Ḅụụ-dasịẹma-ịkpangị ma na, ḅio-dẹẹ-aḍụḅọ mamgba na ọgọnọ ḅụ Sẹrubimu na, ọkụkụ na, eneme-akọrọ na ḅirima simem kala ḅele anga goyegoye ḅụ; fongolo tẹ kpịkịmatẹ ọrụ na sọ ḅirima aị ma na ikelema-koro simem.

³⁷ Mị-ḅara mẹ mie yedogi-kirimẹnjị-arụ ma wẹrịtẹ tẹmẹ ḅara, arịmgba kịkama kịkamam, ḍụḅa gbasịm tẹ pịkị gbọrụ ḅara simem.

³⁸ Huramụ pịkị ojo-ikulele kẹ mịẹ wararị oyia opu-apanị mịẹm, gberie-gberie sime oyia yedogi-kirimẹnjị-arụ ma ḅẹ gberie-gberie pịrịm. Opu-apanị ma gberie-gberie ḅẹ finjima anie sonioa aḅụọ-kuḅu (1.8 m), tẹ lita nwẹn-sịn maa ẹndẹ (800 lita) pembe minji anị ḅio sọ ḅa.

³⁹ Yedogi-kirimẹnjị-arụ ma ḅẹ sọnọ ọ̀ nwẹn kẹ Tamụnọ tẹkẹ-warị mẹ ḅẹ suku-jụ pakịrị koromam, tẹ nwẹnị pịkị osi sọnọ kẹ ọgọnọ da pakịrị ḅụ koromam; minji-kokoye mẹ suku-jụ da pakịrị na ịrụa-saakịarị-anga mẹ na ḅẹ ịkọlị mie ori anị kẹ koroma ye.

Tamụnọ Tẹkẹ-Warị Mẹ Ḅẹ Namakọrịaị Ma Kpụlụ Ḅara Ḅẹ Kịẹn-Ḅịḅị

⁴⁰ Huramụ fịye-sọ-aḅẹlẹ na sọpụrụ na, pịkị bọlị na sọ mịẹm. Mie Huramụ wẹrịtẹ KỊNỊNYANAḄỌ ḅẹ Tẹkẹ-warị mẹ ḅụ ọ̀ kọrịnama mamgba kọrị tẹ kẹ Amadaḅọ Sọlọmọnị pịrị fama ḅara:

⁴¹ Maa ḅeriaị ma Maa ḅeriaị ma ọgọnọ ḅụ sime bọlị sime-ḅara sime ejikila ma Jen-jen ḅio sọ wararị ikoli ma tẹ gbọrụ ejikila ejikila ọgọnọ ḅụ sime aị ma.

⁴² Ojo ikulele mẹ, kẹ omburo sịnmgbọlị kịkama mịẹ wararị aị ma ḅẹ ẹndẹ, tẹ sọnọa si sọnọa si gbọrụ ise-ise ḅụ sime tẹ arịḅẹ maaịn maaịn kẹ ejikila ma ḅụ gberie-gberie ọgọnọ gbana ikelema-koro aị ma.

⁴³ Oyia yedogi-kirimẹnjị-arụ ma Oyia opu-panị ma

⁴⁴ Minji-kokoye mẹ oyi maa owi-nambulo finji ma tẹ minji-kokoye mẹ dogi aị ma

⁴⁵ Fịye-sọ-aḅẹlẹ ma na, sọpụrụ ma na, pịkị bọlị ma na. Tamụnọ tẹkẹ-warị mẹ ḅụ kẹ kọrịnama kọrị ḅẹ aị tẹ Huramụ mịẹ kẹ Amadaḅọ Sọlọmọnị pịrị aị mamgba ḅịyarị ḅẹ ojo-ikulele mẹ ḅẹ ye.

⁴⁶ Arịmgba tẹmẹ tẹ kẹ amadaḅọ ḅe pịrị anga anie Jodanị ḅẹ ele mẹ ḅio ḅẹ Sukọtị na Zarẹtani na ogboku ḅụ sime samụnọtẹ ọgbọịn-lịka sime anga mẹ.

⁴⁷ Mịna ojo-ikulele mẹ kẹ tẹmẹ-aị ma kịẹn-ḅịḅị gburo-gburo ḅakam ẹrẹsị Sọlọmọnị arịḅẹ iku tọn ḍiki-a, ọkọẹrẹsị arịḅẹ iku tọnma nimi-nimi ọkụ ofori.

⁴⁸ Tamụnọ ḅe tẹkẹ-warị mẹ gotẹ Sọlọmọnị golu-golu namakọrịaị sọ nyanam: agbamịẹ-anga mẹ na; kẹ agbamịẹ Tamụnọ pịrị fịturu kẹ gbana dẹbịlẹ mẹ.

⁴⁹ Fịafịa-tẹịn Yọ mẹ tọrọkọ sịẹsime oyia tọnjọ-sịẹma-aị ma, sọnọ suku-jụ da pakịrị, sọnọ pịkị ọgọnọ-jụ; fịlawa ma, tọnjọ ma na, ye-kpapụ ọlọ-sịẹma-aị ma na;

⁵⁰ Kọpụ ma na, tọnjọ wiki ḅụ dọkị tẹ ḅịḅị pẹlẹ-siin aị ma na; bọlị ma na, kụnụaị dọkịma ẹfẹrẹ ma na, kẹ biinya anyịmgbọ tan-arị apanị ma na; pịkị Fịafịa-tẹịn Yọ mẹ ḅọkọ ḅẹ insisi na Tamụnọ-warị mẹ ḅẹ etela da aḅọkọ ma ḅẹ insisi ma na. Mịna namakọrịaị mamgba golu ịn nwẹn kẹ arị mịẹ famam.

⁵¹ Amadaḅọ Sọlọmọnị Tamụnọ warị mẹ ḅụ ḅẹ kọrịnama mẹmgba kọrị fama tẹso, ọ̀ nwẹnị ye mamgba tẹ ọ̀ ḍa Devidi mịẹ fịafịa ma tẹ sikima KỊNỊNYANAḄỌ ḅẹ pịrị golu na, seleḅa na osi namakọrịaị mamgba kẹ Tamụnọ warị mẹ ḅẹ ngọ-koko-aḅio ma ḅụ su koroma.