رَسولون اَعمال 7 - کتاب مقدس به زبان تالشی شمالی

اِستیفانی گفِن شورا پیشی کا

¹ کاهِن اَعظم اِستیفانی کا دَفَرسِشه: «اِم گفِن راستی نَه؟»

² اِستیفان واتِشه: «اِی بِرا اِن و اِی دَده اِن، چِمِن گفون گوش بِدییَه! پُر جلالَ خِدا، وختی که چَمَه جَّد اِبراهیم پیغمبر، بِین‌النهرینی منطقه کا بَه و حَلا کوچ کَردَش نِبَه حَرانی را، اَیی را ظاهر آبَه

³ و اَیی نَه واتِشه: ”اِشتِه سرزمین و اِشتِه خویشون وِل آکَه، بِش اَ سرزمینی را که از بَه تِه نیشون بَدایم.“

⁴ «اَ موقع اِبراهیم کَلدانیانی سرزمینی کا بِرون اومَه و شَه حَرانی کا ساکِن بَه. اِبراهیمی دَده مَردِه پَش، خِدا اَیی کوچ دوشَه اِم سرزمینی را که اوری اَیی کا مَندیرونَه.

⁵ با اِم حال خِدا اییا کا حتی ایی وَجبی قَدَر نی زمین، اِبراهیمی اِرث آنِدوشَه؛ ولی وعده دوشَه که اَ زمینی، بَیی و چَیی پَش آدَه چَیی نَسلی، هَر‌ چَن اِبراهیم اَ موقع حَلا خِردَنیشی نِبَه.

⁶ خِدا، اِبراهیمی نَه واتِشه: ”اِشتِه نَسل غُربتَه سرزمینی کا ایلَه غَریبه ای شیوار زندگی بَکَردی و چهارصد سال اَوون اَسیر بَکَردین و اَوون ظلم بَکَردین.

⁷ امّا اَز اَ قومی که اَوِن چَوون اَسیری نَه مجازات بَکَردیم. خِدا واتِشه: چَیی پَش، چِمِن قوم اَ سرزمینی کا بَشین و اِم جِگا کا مِن پرستش بَکَردین.“

⁸ و خِدا خَتنه کَردِه عهدی آدوشَه اِبراهیمی. بَس اِسحاق، اِبراهیمی را دنیا اومَه و وختی اِسحاق هشَت روزه بَه اَیی خَتنه کَردِشه. اِسحاق یعقوبی دَده بَه و یعقوب نی دونزَه گِلَه پاتریارِخی دَده بَه یعنی چَمَه دونزَه گِله یالَ جَدّ.

⁹ «ولی پاتریارِخِن حَسودی کا، یوسفی خِرَتشونَه بِه مِصریون. ولی خِدا یوسفی نَه بَه

¹⁰ و یوسفی گِردِ چَیی مصیبتون کا نجات دوشَه، و اَیی حِکمت بَخشستِشه و فرعونی نظری کا اَیی عَزیزگرامی کَردِشه، اِنتَه که یوسفی، مِصری فرمانروا و اِشتَن درباری رَئیس کَردِشه.

¹¹ «دومله گِردِ مِصر و کنعانی کا بَرکَ قَحطی و مصیبتی اومَه و چَمَه اَجداد، هیچ چی هَردِه را نِتلَفتِشونَه.

¹² ولی وختی چَمَه جَدّ یعقوب، دَرَسِشَه که مِصری کا گَندِم بَبی تِلَفته، اوّلین سفری کا چَمَه اَجدادی ویسا آکَردِشه اوآ.

¹³ دوّمین سفری کا، یوسف اِشتَن بِه اِشتَن بِرااون آزونیشَه و فرعون، یوسفی خانواد نَه آشنا آبَه.

¹⁴ یوسف اِشتَن دَده یعقوب و گِردِ اِشتَن خانواده که گِرد هفتاد و پینج نفر بینَه، دعوت کَردِشه مصری را.

¹⁵ یعقوب اومَه مصر و اوآ کا مَردَه. هَم یعقوب و هَم چَمَه اَجداد؛

¹⁶ امّا چَوون جَنازه اون بَردِشونَه شِکیمی شهری را و اَ مقبره ای دیلَه کا دَفن کَردِشونَه که اِبراهیم، حَموری زوعَه اون کا تِلی نِقره نَه خِرییَش بَه.

¹⁷ «ولی هِنتَه که خِدا وعده اَنجام بییِه موقع اِبراهیمی را نِزدیک آبی، چَمَه مردمی تعداد نی مِصری کا وِر بَبی،

¹⁸ تا اِم که ایلَه دییَر پاُتشایی اومَه که یوسفی آنِزونی.

¹⁹ اَ پاُتشا چَمَه قومی نَه حیلّه نَه رَفتار کَردِشه و چَمَه اَجدادی نَه وِر ظلم کَردِشه و اَوون مجبور کَردِشه که اِشتَن شِتَ هَرَه خِردَنون بِرونی کا وِل آکَرِن تا زِنده مَمونِن.

²⁰ «اِنتَه رَه روزگاری کا بَه که موسایِ پیغمبر دنیا اومَه و خِدا چِمی کا وِر خوشگیلَه خِردَنی بَه. موسی سِه مانگ اِشتَن دَده کَ کا یال آبَه.

²¹ وختی موسی بِرونی کا وِل آکَردِشونَه، فرعونی کِلَه اَیی وَردِشه، قبول کَردِشه و اِشتَن زوعَه شیوار اَیی یال آکَردِشه.

²² اِنتَه موسی مصری حکمتی گِردی یاد گِتِشه و گف ژَندِه و کِرداری کا قوّت گِتِشه.

²³ «وختی موسی چِل ساله بَه، چَیی دیلی کا دَلَکه که اِشتَن بِرا اون یعنی یعقوبی نَسلی حال و اوضاع بِوینِه.

²⁴ وختی ویندِشه ایلَه مصری یَه مِردی، ایلَه اَوون کا ظلم بَکَردی، چَیی پُشتیبان بَراومَه و اَ مِصری یَه مِردی کِشتِشه، و اَ مظلومی حقّی ویگِتِشه.

²⁵ موسی خَیال بَکَردی چَیی بِرا اِن فَهمِن که خِدا پیستِشَه چَیی دَسی نَه اَوون نِجات بِدَه، امّا اَوِن نِفهمِستِشونَه.

²⁶ صَبایی نَه روز، موسی دِ نفری ویندِشه که یَندی نَه دعوا بَکَردین، و اِم نیّتی نَه که اَوون آشتی بِدَه، واتِشه: ”اِی مِردَکِن، شِمَه یَندی نَه بِرا ایرونَه، چیرا یَندی نَه بَدی بَکَردیرون؟“

²⁷ «ولی اَ مِردی که اِشتَن خَمسوعَه نَه بَدی بَکَردی، موسی هول دوشَه کَنار و واتِشه: ”کی تِه اَمَه را حاکم و داوَر کَردَشه؟

²⁸ پیستِره مِن نی بِکِشی، هَتَه که اَ مصری یَه آدَمی زیری کِشتِرَه؟“

²⁹ وختی موسی اِمی دَرَسِشَه، دَوَشتَه و شَه مِدیانی سرزمینی را و اوآکا غریب مَندَه و دِ گِلَه زوعَه صاحاب بَه.

³⁰ «چِل سال دوییَرده. ایی روز ویاوونی کا، سینا کوه نِزدیکی کا، ایلَه ملائیکه ای ایلَه وَش گِته بوته ای شعله دیلَه نَه موسی را ظاهر آبَه.

³¹ موسی اَ منظره ویندِه کا مات و مبهوت مَندَه. وختی شَه نار تا نِزدیکی نَه دَیِسه، خِداوندی سَس اَیی را اومَه که بَواتی:

³² ”اِشتِه اَجدادی خِدا، اِبراهیم و اِسحاق و یعقوبی خِدا، از اِستیمَه.“ تَرسی کا موسی جانی لَرزه دَلَکَه و جِکَه نِکَردِشه دَیِسه.

³³ «خِداوند بَیی نَه واتِشه: ”کفشی اِشتِه پا کا بَروَه، چوم جِگایی که چَیی سَری کا مَندیش مقدّسَ زمینَه.

³⁴ یقین بِزون اَز چِمِن قومی مصیبتی مِصری کا ویندَمه و چَوون آه و ناله دَرَسَمه، و اومَیمه جیر تا اَوون نجات بِدَم. حِسَه بِری تا تِه ویسا آکَرِم مِصری را.“

³⁵ «هِم موسی که چَمَه مردم اَیی رَد آکَردِشونَه و واتِشونَه: ”کی تِه اَمَه را حاکم و داوَر کَردَشه؟“ خِدا هِم مِردی ویسا آکَردَش بَه تا چَوون حاکم و نجات دَهنده بِبو. اَ ملائیکه ای واسطه نَه که ایلَه وَش گِته بوته ای دیلَه کا بَیی ظاهر آبَه.

³⁶ هِم موسی بَه که مِصری کا و سِرَه دریا وَری کا و ویاوونی کا چِل سال اَوون را علامتون و مُعجزه اون اَنجام دوشَه و چَمَه مردمی مِصری کا بِرون وَردِشه.

³⁷ «هِم موسی، یعقوبی نسلی نَه واتِشه: ”خِدا شِمَه بِرا اون دیلَه کا، ایلَه پیغمبر، چِمِن شیوار شِمَه را ویسا آکَرِه.“

³⁸ اِم هَ موسی بَه که ویاوونی کا جَماعتی همراه بَه. و اَ ملائیکه ای همراه که سینا کوه کا اَیی نَه گَف ژَندِشَه، و هَم چَمَه اَجدادی همراه. موسی، زندگی بَخشَه کلامی ویگِتِشه تا بَمون آرِساوونِه.

³⁹ «ولی چَمَه اَجداد موسی کا اِطاعت نِکَردِشونَه و اَیی رَد آکَردِشونَه و اِشتَن دیلی کا پیستِشونَه آگَردین مصری را.

⁴⁰ اَوِن هارونی نَه واتِشونَه: ”اَمَه را خِدا اونی وَج آکَه که چَمَه نارنارِه بِشون، چوم نیمَزنَم اِم موسی ایی که اَمَه سرزمین مِصری کا بِرون وَردَشه، چَیی سَری چِه اومَه!“

⁴¹ اَ روزون کا بَه که ایلَه بُت، مونده ایی شیوار وَج آکَردِشونَه و اَیی را، قِربونی کَردِشونَه و اَ چیی واسی که اِشتَن دَسون نَه وَج آکَردَشون بَه، جشن گِتِشونَه.

⁴² ولی خِدا اَوون کا دیم آگاردِنیشه و اَوون وِل آکَردِشه تا آسِمون و مانگ و ستاره اون پرستش بِکَرِن؛ هَتَه که پیغمبرون کیتابی کا نیویشته بییَه که: «”اِی یعقوبی ایل و تَبار، مگم اَ چِل سالی که ویاوونی کا بیرونَه، بَه مِرا سَر آبِردَه حَیوون و قِربونیون وَردِرونَه؟

⁴³ شِمَه مُلوکی بُتی خیمۀ و رِفانی بُتی ستاره بَر پا کَردِرونَه. و اِم بُتون که شِمَه اَوون پرستش کَردِه را وَج آکَردِرونَه. بَس اَز شِمَه تَبعید بَکَردیم بابِلی اَ طرفی را.“

⁴⁴ «چَمَه اَجداد ویاوونی کا شهادتی خیمه اِشتَن نَه نی دارین، هَ خیمه‌ای که موسی اَیی خِدا دَستوری نَه مطابقِ نمونه‌ای که ویندَش بَه، وَج آکَردِشه.

⁴⁵ چَمَه اَجداد هَ موقعی که یوشَع رهبر بَه شهادتی خیمه اِشتَن نَه وَردِشونَه کنعانی سرزمینی را، اَ موقعی که خِدا، چَمَه اَجدادی چِمی پیشی کا قومون بِرون بَرکَردَش بَه، ویگِتِشونَه، و اَ خیمۀ تا داوودی پاُتشایی موقع اوآ کا مَندَه.

⁴⁶ خِدا، داوود پاُتشا لطف کَردِشه و اَ، خِدا کا پیستِشَه که یعقوبی خِدا را ایلَه کَ وَج آکَرِه.

⁴⁷ ولی سُلیمونِ پاُتشا بَه که خِدا را کَ وَج آکَردِشه.

⁴⁸ «هَر چَن که خِدای متعال اَ کَ اونی کا که آدَمی دَسی نَه وَج آبَه اینه ساکن نییَب، هَتَه که اِشعَیای پیغمبر واتَشه که:

⁴⁹ «”خِداوند بَواتی: ’آسِمون چِمِن پاُتشایی یَه تختَه و زمین چِمِن پا جیری کَتِلَه! بَه مِرا چِه کَ ایی وَج آکَرَه؟ چِمِن اِستراحتَه جِگا کییارَه؟

⁵⁰ مَگم چِمِن دَسی نَه گِردِ اِمون وَج آکَردَه نیمَه؟“‘

⁵¹ «اِی یاغی یَه مردم! ای کسونی که شِمَه دیلِن و شِمَه گوشِن خَتنه بَه نینَه! شِمَه نی شِمَه اَجدادی شیوار همیشه روح القدسی ضِد چَیی پیشی کا مُقاومت بَکَردیرون.

⁵² کَمیله پیغمبرَه که شِمَه اَجدادی دَسی کا اذیت آزار بییَه مَبو؟ اَوِن حتی اَ پیغمبرونی که پیشگویی کَردَشون بَه که اَ صالِحَ مِرد بومَی، کِشتِشونَه؛ و حِسَه شِمَه اَ صالِحَ مِردی تسلیم کَردِرونَه و چَیی قاتِل بَییرونَه،

⁵³ شِمَه ایی که شریعتی که ملائیکَه اون واسطه نَه شِمَه را آرَستَه قبول کَردِرونَه، امّا اَیی کا اِطاعت نِکَرَه.»

اِستیفانی سِنگسار کَردِه

⁵⁴ شورا اَعضا وختی اِم گفون دَرَسِشونَه، عصبانیتی کا داغ آکَردِشونَه و اِشتَن دَندونون فیشار بَداین.

⁵⁵ امّا اِستیفان روح القدسی کا پُور آسِمونی زول ژندِشه، خِدا جلالی ویندِشه و عیسی ویندِشه که خِدا راستَ دَسی وَری کا مَندَه بَه.

⁵⁶ اِستیفان واتِشه: «حِسَه آسِمونون بَویندیم که آبَه و اِنسانی زوعَه بَویندیم که خِدا راستَ دَسی وَری کا مَندَه.»

⁵⁷ ولی اَوِن اِشتَن گوشون گِتِشونَه، بِلَندَه ناره ای ژَندِشونَه و گِرد یَندی نَه هُجوم بَردِشونَه اِستیفانی طرفی را

⁵⁸ و ویسویه ویسویه، اَیی شهری کا بَردِشونَه بِرون، سِنگسار کَردِشونَه. کَسونی که شاهد بینَه، اِشتَن خَلااون بَروَردِشونَه و نوشونَه ایلَه جَوونَه مِردی پا وَری کا که چَیی نوم سولُس بَه.

⁵⁹ وختی اِستیفانی سِنگسار بَکَردین، اَ، بِلندَه سَسی نَه واتِشه: «اِی عیسایِ خِداوند، چِمِن روح قَبول بِکَه!»

⁶⁰ دومله زِنگ ژَندِشَه و بِلَنده سَسی نَه خِلِع ژَندِشَه که: «خِداوندا، اِم گناه چَوون حِساب مَنه.» اِمی واتِشه و جان دوشَه.