WARA'AMI 119 - Biblía Axweesantá Hhohho' ar Mungú 2004

Alki/ituú hara'ayár AAKOÓ MUNGÚ

¹ Múk amohhoó' a kudá' tlakweemaá tlehhahhita'aaká, kudaádá' dabér AAKOÓ MUNGÚ ngi eeharaahará'.

² Múk amohhoó' a kudá' axweesantá Mungú ngi iialooeemisá', kudá' ngu leelehhiitá' ar muner'ín sleémeero.

³ Inooín muruú tlákw ngu tlehhitiaaká, ala umuúqo daqto tan hoot ar adoodá' Mungú i slai.

⁴ Mungú, kuúng tina hara'ayarók i hanís, as kawa oohaan ar inkihhimu.

⁵ Hotaaeé' masók i warqay'aaká diroge, ar adoodá' kaahirók i diri'.

⁶ Barnaxes hara'ayarók sleémeero aga iialooeés, daqaní ti mureekeesiiká.

⁷ Aníng kuúng un xirfayeemiís ar muunuú /awaák, as adoodá' ira intsaahhatís ar kaahirók tidá' ganaa'a.

⁸ Aníng kaahirók a iialooeés, mi baloó kwahhaar.

Ilaiwa/amér hara'ayár Mungú

⁹ Adór masoomo slafiingós ngur qoomeesi? Aqo bar axweesantók birnga óh.

¹⁰ Aníng kuúng u leelehhiít ar muunaáeé' sleémeero. Mi tawo mawaar hara'ayarók mawa geexáw.

¹¹ Axweesantók aga óh baraá muunaáeé', as aníng kuúng muwa sadakuús.

¹² AAKOÓ MUNGÚ, kuúng xirfuút! Intsaahhatisáng loohiroge!

¹³ Muruudá' sleémeero kuúng naa kát, aníng u malé oó' ar afór ur.

¹⁴ Axweesantók eeharto an saqwalalaá/, tam daqaari'iimár yaariir ba/a.

¹⁵ Hara'ayarók an aldaákw, nee ngari alqaytsiít.

¹⁶ Axweesantók a saqwalalaá/. Tidá' kuúng ta kat a gunqareesaaká.

Qwal/amaaye as hara'ayár Mungú

¹⁷ Anuú sagadiyusmoowók hhooeemáy tleehháng, As kahhó' niwa hoot nee axweesantók ngiwa oh.

¹⁸ Aníng iimi gwa/atisáng, as kahhó' muruú waa/oo/amór baraá dabeerók nguwa tsaahh.

¹⁹ Aníng a adór dahaaymoó waaraáhh baraá yaamuwo, hara'ayarók ma lu/aar dir'eene.

²⁰ Aníng a slahhahhaá' baraá muunaáeene, as tidá' kuúng ta kat ngiwa xu'utír wa slaa' kángw kilá' wa aleeró.

²¹ Kuúng múk daara/aám un iigahhmít, mukdá' hara'ayarók gaa sii' ku lu'us.

²² Aníng /iisáng dír mukdá' án i /ooslislima nee oo i niqiima, asma adoodá' kuúng naa ó' aga óh.

²³ Tam múk urén án i geewaqatiia, anuú sagadiyusamoowók tidá' iga beér an aldakuút.

²⁴ Tidá' kuúng naa ó' an qwal/uueé', asma ina gurbu'uún.

Heé geerahartá Mungú gaa ya/an

²⁵ Aníng aga qaatuút, a afkú bohóngw i dirií', un fiririím hungu/uusáng ar adoodá' kara ó'.

²⁶ Qoomár kangw'eé' nguwa dirók i oó', án iri mu/aywáts, gím daxta intsaahhatisáng kaahiroge.

²⁷ Aníng alee/iisáng hara'ayarók ngiwa oh, daqaní aníng tlehhmi'iiwók kudaá waa/oo/amo i aldakuút.

²⁸ Aníng gurhaami iga gás, gurkwa/asáng ar adoodá' kara ó'.

²⁹ Aníng mi baraá loohír tlaákw ar ohisaar, ar hhooeemaawoge aníng intsaahhatisáng hara'ayaroge.

³⁰ Aníng inkihhimu ugwa tsawaár, nee tidá' kuúng ta kat an aldakuút.

³¹ AAKOÓ MUNGÚ, án adoodá' taa ó' aga ooha hhe'eés, kuúng ma ya/aamaar aníng tiwa mureekeesi!

³² Hara'ayarók an eehár, asma fuqurangw'eé' ngu dogít.

Firo as sagalooa

³³ AAKOÓ MUNGÚ, án intsaahhatisáng kaahirók ngi tsaáhh, daqaní aníng nay iialooeés daqisleém.

³⁴ Intsaahhatisang dabeerók ngi aleesláw ooharo, ngi eehár ar muunaáeé' sleémeero.

³⁵ Geeraharáng hara'ayarók ngi óh, asma baraawose qwala/ un slasláw.

³⁶ Sla'aarír ló' ar axweesantók baraeéní tleehhang, ta daqaari'iima ngiwa ilatleeruusa.

³⁷ Aníng ilaa/áng muruú dakti'iima muwa eehár. Hotaaeé' gan'aaseek ar adoodá' axweesantók i kat.

³⁸ Al'axweesantók boo/eesang dir'eene, anuú sagadiyusmoowók, al'axweesantá ta hanmís dír mukdá' kuúng u ilaiwawaá/.

³⁹ Tsi'imisuuín kudá' dae tlaáq pa/asek, asma tidá' kuúng ta kat ka hhoo'.

⁴⁰ Hara'ayarók ngiwa oh a ló'wa slaá'. Kuúngudá' gan'amuú koóm slafíngw /abén aníng i haniisang.

Iitlintaaór hara'ayár Mungú

⁴¹ AAKOÓ MUNGÚ sla'aarirók ar warqawaaká laqaamang, ba/amisáng adoodá' kara ó'.

⁴² Daqaní kudá' aníng i /oslisliimá' i aleesláw mu/aywatsto, asma aníng axweesantók aga haratlintií'.

⁴³ Aleesleemuú i haniisáng, looeemawók ngiwa kah umuúqo daqto, asma harahhifor'eé' i baraá tidá' kuúng naa kát.

⁴⁴ Dabeerók an óh qooma sleémeero, tam ay kureeraá kureér.

⁴⁵ Baraá hotaaeene ti baloó dinqisiiká, asma aga ilakahareés hara'ayarók ooharo.

⁴⁶ Axweesantók a murér wa ara'araaká, tam dír geeraá waawitahe an alki/iít.

⁴⁷ Qwal/uueé' a hara'ayarók ngiwa boo/ees, asma a slaá'.

⁴⁸ Hara'ayarók an ilaiwawaá/ nee an slaá', án kaahirók an aldakuút.

Haratlintaaór hara'ayár Mungú

⁴⁹ Axweesantók tidá' taa ó' dír sagadiyusmoowók inslaweek, asma aga harahhiíf.

⁵⁰ Tam baraá slahh'ámkwí diriia a gurkwa/akwaá/, asma al'axweesantók i slafmís.

⁵¹ Múk daara/aám i kángw kilá' wa /ooslislín, ala aníng baraá hara'ayaroge ti baloó tu/iiká.

⁵² AAKOÓ MUNGÚ, axweesantók tidár aáng taa kát bara insláw, aníng i gurkwa/amís.

⁵³ Aníng ana qa/iít as tlakuuse, asma inooín dabeerók nga iialooeesi'iiká.

⁵⁴ Qoomár niwa baraá dahaayi'iimár i dirii', daa'angw'eé' a daanduú hara'ayarók.

⁵⁵ AAKOÓ MUNGÚ, xweeraawo án kuúng un inslasláw, nee dabeerók an aldakuút.

⁵⁶ Tsuuqa iga sláw, hara'ayarók ngiwa óh.

Ilaiwa/amér hara'ayár Mungú

⁵⁷ AAKOÓ MUNGÚ, aníng kuúng ugwa gurií baá/, al'axweesante'eé' ngi oó', «Aníng axweesantók a óh.»

⁵⁸ Hhooeemaawók ngi ló'wa firiím ar muunaáeé' sleémeero. Aníng gurtlawáng adoodá' kara ó'.

⁵⁹ Slafingw'eé' ugwa aldaákw, ni warqáw as axweesantók ngiwa eehar.

⁶⁰ An gaansluút, a tligaaká hara'ayaarók ngiwa oh.

⁶¹ Handá' tsaaxweluú múk tlákw iga harweér, ala tam adoorihe dabeerók a mawaaká.

⁶² Xweeraá dakiingo an tláw uwa xirfayeemiis, asma tidá' kuúng taa kát i ganá'.

⁶³ Aníng a mulqumoó kudá' sleémeero kuúng u ilaiwawa/á', nee awa hara'ayaarók ngi ohiimá'.

⁶⁴ AAKOÓ MUNGÚ, yaamu naa hatsiyé' sla'aarirók ar warqawaakahe. Intsaahhatisáng kaahiroge.

Hara'ayár Mungú ka afhhamít

⁶⁵ AAKOÓ MUNGÚ, adór hhoo' aga tléhh, adoodá' kara ó' dír sagadiyusmoowók.

⁶⁶ Tsaahhár i haniisang nee sagalooa, asma hara'ayarók a haratlintatií'.

⁶⁷ Qoomár iwa muxiká ana dee/aanuút, ala daxta axweesantók a iiárií qamiím.

⁶⁸ Kuúng tu hhoó', nee tu gurhhoó', intsaahhatisáng kaahiroge.

⁶⁹ Daara/uuse i lámtí tláq, ala aníng hara'ayarók aga óh.

⁷⁰ Daktu'uuma nga gur'ér wa dal/ané', ala aníng dabeerók an saqwalalaá/.

⁷¹ Gár hhoo' aga sláw baraá slahh'amudá' naa slawi, asma iga intsaahhatís kaahiroge.

⁷² Dabeerók tidá' taa qás ka aníng wa hhoo', ta daqaari'iimár baraá yaamuwo.

Hara'ayár Mungú i ganá'

⁷³ Aníng kuúng ina tléhh ar dabaawók awa kilá' iri amohhe'és, fuqurángw i haniisáng hara'ayarók ngiwa intsaahh.

⁷⁴ Mukdá' kuúng u ilaiwawaá/ bira ár tay qwalaa/, asma axweesantók aga harahhiíf.

⁷⁵ AAKOÓ MUNGÚ, aníng a xuú' kuúng sakwasleema an tléhh ar loohír ganaa', nee bir múx gár is mux i deer.

⁷⁶ Sla'aarirók ar warqawaaká aníng i gurkwa/amís, ar adoodá' kara al'axwés dír sagadiyusmoowók.

⁷⁷ Án gurtlawáng daqaní aníng a slaáf, asma dabeerók a qwal/uueé'.

⁷⁸ Múk daara/aám mureekeeseek, asma aníng ina hhitiné' ar lamti'ín, ala aníng hara'ayarók a aldaákw.

⁷⁹ Mukdá' sleémeero kuúng u ilaiwawaá/, ni amor'eé' hardihiye', as tidá' kuúng ta kat ngiwa xuiya'.

⁸⁰ Masók kaahirók an óh ar inkihhimu, as aníng mitiwa mureekeés.

Firo as ba/ama

⁸¹ Aga slahhaá' kuúng daamarango as iwa ba/amis, axweesantók ana harahhiíf.

⁸² Ilaaeé' naa ma/utiyé' as al'axweesantók ngiwa daamaraam. Gár ni yaahamiis a tí, «Xaylá i gurkwa/asár eér?»

⁸³ Aga kanga/uút nay boo/áw adór kaahartá gawaá bohoó asla. Tam adoorihe kaahirók aga gunqareesiiká.

⁸⁴ Ay xaylá sagadiyusmoowók i daamaran? Heé mukdá' aníng i slahh'eemiís gu muúx?

⁸⁵ Múk daara/aám baa'ár ir oohiya' nga fooliyé', inooín a múk dabeerók ga gaárí xuaaká.

⁸⁶ Hara'ayarók sleémeero i insareehhír wa hariindaaká, aníng alee/iisáng, asma muu in tawo slahh'eemiis.

⁸⁷ Iga nak/aasiyé' gaasaro, ala án hara'ayaarók aga mawiiká.

⁸⁸ /Iisáng ar sla'aarirók tidá' warqawaakahe, masók aníng ar kuúng ta kat an óh.

Haratlintaaór hara'ayár Mungú

⁸⁹ AAKOÓ MUNGÚ, axweesantók i kumamít ay kureeraá kureér, aa adoorír xu'utít gawaá dooriwo ay alhhe'eesay wasle.

⁹⁰ Inkihhimuuwók i kumamiit dír qari sleémeero. Kuúng yaamu ina dir'íní qás nee in kumamitiyá'.

⁹¹ Muruú slaáf sleémeero laarí i deer adoodá' kuúng kara slá', nee sleémeero a sagadiyuuseerók.

⁹² Dabeerók geera bar qwal/amaayer'eeneeká, geera slahh'amuueé' iga qaroó gaás.

⁹³ Hara'ayarók a baloó gunqareesaaká eeharto asma iga slafíngwí hanís.

⁹⁴ Aníng a kók, ba/amiisáng, asma aga ilakaahareés hara'aya eeharto.

⁹⁵ Múk tlákw in gigidín i gaasár wa slaa', ala aníng tidá' kuúng ta sla' an aldakuút.

⁹⁶ Aga tsaáhh adór umuú gaaro ir alhhe'eesoó koón, ala hara'ayarók i alhhe'eesoó koondaaká.

Sla'atír hara'ayár Mungú

⁹⁷ Dabeerók aga gurií baá/, tlaatla/angw sleémeero an gár ni aldakuut.

⁹⁸ Hara'ayarók aga óh, i fuquraangw slawmís kángw kilá' wa ale ta wakuuser'eé' ba/a.

⁹⁹ Tsaahha a koóm tam intsaahhatuuser'eé' sleémeero ba/a, asma adoodá' kuúng ta kat an aldakuút.

¹⁰⁰ Dahar u koóm tam bariise ba/a, asma hara'ayarók aga óh.

¹⁰¹ Tin il/aám tlehhmi'i sleémeero awa tlakwe, as axweesantók ngiwa oh.

¹⁰² Gár kuúng ta kat aga waqaiiká, asma kuúng a intsaahhatusmooeé'.

¹⁰³ Axweesantók aga tsaáq i tsú', i nuqnúq adór danuú ba'ari ba/a.

¹⁰⁴ Ar loohír hara'ayaroge i fuquraangw slawmís, gawaá adoorihe tlehhma'aá tlakw iga aáhh.

Gwa/aateemaá hara'ayár Mungú

¹⁰⁵ Axweesantók a adór tsaa'asi ar aníng i geerahaar, nee gwa/aateemá baraá loohir'eé'.

¹⁰⁶ Al'axweesante'eé' aga oó', ngiri gawdeés ooaro, tidá' ganaa' kuúng ta kat an óh.

¹⁰⁷ AAKOÓ MUNGÚ, aga ló'wa slahhaá', aníng slafisáng adoodá' kara ó'.

¹⁰⁸ AAKOÓ MUNGÚ, firor'eé' ar sluufaay ilaooheek, nee adoodá' kuúng ta kat intsaahhatisang.

¹⁰⁹ Slafingw'eé' i baraá tsaxwa umuú daqto, ala dabeerók a gunqareesaaká.

¹¹⁰ Múk tlákw iga tsaaxweelír i qaás, ala hara'ayarók a gunqareesaaká.

¹¹¹ Adoodá' i babeer aalir'eé', dir'eene ka afhhamít, eeít, a qwal/amaayér muunaáeé'.

¹¹² Aga istí tsaát ar muunaáeé' sleémeero, as kaahirók ngiwa eehaar daqisleém.

Saxareema as hara'ayár Mungú

¹¹³ Múk badu tsár u waák, ala án dabeerók a slaá'.

¹¹⁴ Kuúng a gaambór'eé', ni dirógi nahhaát, axweesantók a ló'wa harahhiíf.

¹¹⁵ Quutlé' dir'eene kuungaásingá' tlakuúse, asma hara'ayár Munguúeé' ngiwa oh.

¹¹⁶ /Uuruudá' naa ó' haniisang, aníng daqaní a slaáf, ma ya/aamaar tiwa mureekeesi baraá harahhifor'eene.

¹¹⁷ Aníng alee/iisáng, daqaní amohhooa a sláw, umuú daqto masók ti iialoó' axweesantoge.

¹¹⁸ Mukdá' kaahirók gaa sii' kuúng un sí'. Inslaway'ín oo daktu'uumár tawo.

¹¹⁹ Múk tlákw sleémeero un harafadít tawa adór ufuú xwaansláy, gawaá adoorihe aníng ar ni slaa' a tidá' kuúng ta kat.

¹²⁰ Aníng a daaraáx as kuúng uwa da'ayuumiít, aga daanda feehhiít as kwasleemarók.

Iialooeesár hara'ayár Mungú

¹²¹ Aníng a ganaá' nee ti daba' hhohhó', mi mawaar baraá dabaá baramaanuuser'eé'.

¹²² Sagadiyusmoowók daanda ooheek, ma ya/aamaar múk daara/aám aníng iwa baramaanuusi.

¹²³ Ilaaeé' naa ma/utiyé', ba/amisáng, u daamaraám, a daamaraám tidá' taa ó' kawa boo/es.

¹²⁴ Anuú lawaalmoowók hhooeemaá i tleehháng, ar adór sla'aarirók ar warqawaaká i diri'. Kaahiroge intsaahhatisáng.

¹²⁵ Aníng a sagadiyusmoowók, tsaahhár i haniisáng, daqaní tidá' kuúng ta kat a xuú'.

¹²⁶ AAKOÓ MUNGÚ, daxta a qoomár gaa kawa tlehh, asma muu dabeerók gaa giqaqáy.

¹²⁷ Gawaá adoorihe hara'ayarók a slaá' sahaábu ba/a, tam sahaábu hhoohhoó' ba/a.

¹²⁸ Adoorihe an hoót ar hara'ayarók, lohdaá al/ayma i waák.

Sla'atír hara'ayár Mungú

¹²⁹ Muruú kuú ta sla' a waa/oo/amo, un óh ar muuná sleémeero.

¹³⁰ Alki/ituú muruudá' kuúng ta sla', gwa/aateema ngin huwahuuw, múk gár xuaaká gu xu'utimis.

¹³¹ Hara'ayarók an afkwá mahhaám, asma ngiwa slaa'.

¹³² Amor'eé' i warqawang nee gurtlawáng, adoodá' ki /imamis mukdaádá' u slaá'.

¹³³ Digireerieé' gawdeesang adoodá' kara ó', ma ya/aamaar aníng tiwa baliiti nee tlakweema.

¹³⁴ Ba/amisáng dír tlakweemaá muko, daqaní aníng hara'ayarók a óh.

¹³⁵ Anuú sagadiyusmoowók ilaa'aráng kaahiroge intsaahhatisáng.

¹³⁶ Hhirhheeri in xintsaatsiím, asma muu dabeerók gaa sií'.

Hara'ayár Mungú i ganá'

¹³⁷ AAKOÓ MUNGÚ, kuúng a ganá', sakwasleemarók i ganá' sleeme.

¹³⁸ Kuúng axweesantók ana ó' ar gan'amu nee ar inkihhimuú yaariír.

¹³⁹ Sla'aarír axweesantók án i tliw/iín nee an qa/imiít, asma wakuuser'eé' axweesantók ga gaárí xu'uká.

¹⁴⁰ Al'axweesantók ar ló' kángw kilá' wa ale, anuú sagadiyusmoowók a slaá'.

¹⁴¹ Aníng ti niiná, ti waaqaqaa'. Tam adoorihe hara'ayarók a gunqareesaaká.

¹⁴² Gan'amuuwók an gan'amuú alhhe'eesay wásl, nee dabeerók ar ló'.

¹⁴³ Slahh'amu nee gurhaami iga slayé'. Ala hara'ayarók an saqwalalaá/.

¹⁴⁴ Adoodá' kuúng ta sla' i ganá' umuú daqto, tsaahha hanisang, daqaní án a slaáf.

Firo as ba/ama

¹⁴⁵ Un i /aa/amiím ar muunaáeé' sleémeero, iiárií qaasáng, AAKOÓ MUNGÚ, daqaní aníng kaahirók a eehár.

¹⁴⁶ Aníng kuúng un i /aa/amiím, ba/amisáng, as adoodá' kuúng ta kat ngiwa tleehh.

¹⁴⁷ Matlaatlér boo/e an tláw alee/isaywók nguwa firiim. Axweesantók a ló'wa harahhiíf.

¹⁴⁸ Xweera sleémeero a xumamiís iimi ngari fiíq, as al'axweesantók ngiwa aldakuut.

¹⁴⁹ AAKOÓ MUNGÚ, kuúngudá' sla'aarír warqawaaká ga koóm, án iiárií qaasáng, ar sakwasleemarók ar ganaa' /iisáng, slafingw'eé' tu/eek.

¹⁵⁰ Mukdá' aníng i hara/untsiím, oo xaraásl naa tseewuyé', múk dabeerók ga baloó ohaaká.

¹⁵¹ Ala kuúng tu tseéw dir'eene, AAKOÓ MUNGÚ, hara'ayarók sleémeero ar ló'.

¹⁵² Iimír aange axweesantók iga intsaahhatís, adór ir kumamit ay kureeraá kureér.

Harhheehhe'eemis as alee/isaay

¹⁵³ Baraá slahh'amaayer'eene i qaytsitáng, tu/áng asma dabeerók aga gunqareesiiká.

¹⁵⁴ Aleekala/áng, ba/amisáng. Án slafisáng adoodá' kara ó'.

¹⁵⁵ Kuúng múk daba tlákw u ba/amiská, asma kaahirók ngi yaahamisiaaká.

¹⁵⁶ AAKOÓ MUNGÚ, gurtleemuuwók ku úr, ar sakwasleemarók tidá' ganaa'a án slafisáng.

¹⁵⁷ Múk án i slahh'eemiís nee wakuuser'eene ki yaariir. Ala aníng axweesantók a afií wa oohaaká.

¹⁵⁸ Múk kuúng u haratlintatiaaká bura ár u ló'wa sla'aaká, asma hara'ayarók ngaa oohi'iiká.

¹⁵⁹ AAKOÓ MUNGÚ, ga/aaweegáy, adór hara'ayarók eeharto ngir slaá'! Slafingw'eé' /iisang ar sla'aarirók ar warqawaaká.

¹⁶⁰ Iihhafiirír axweesantók a looeema, tidá' hhoo' kuúng ta kat alhhe'eesaywós i kaahh.

Iialooeesár hara'ayár Mungú

¹⁶¹ Waawitá in tawo /aytín, ala aníng a axweesantók an ilaiwawaá/ ar muunaáeé' sleémeero.

¹⁶² Aníng axweesantók an saqwalalaá/, adór heé haasaángú yaariír gwaa slay.

¹⁶³ Lama a ló'wa waák, ala dabeerók a slaá'.

¹⁶⁴ Umuú deeloro un xirfayeemiís sagaáwa faanqw, asma adoodá' ganaa' kuúng naa kát.

¹⁶⁵ Múk dabeerók slaá' wayduú úr ngu koná', tam gár gi gee/aasl i káhh.

¹⁶⁶ AAKOÓ MUNGÚ, kuúng u harahhiíf iwa ba/amis, hara'ayarók a boo/eemiís.

¹⁶⁷ Aníng axweesantók aga óh, nee an slaá' kángw kilá' wa aleeró.

¹⁶⁸ Hara'ayarók aga óh nee axweesantoge, umuúqo gár ni tlehhiita, kuúng a ga/eér.

Firo as alee/isaay

¹⁶⁹ Aá AAKOÓ MUNGÚ, /aa/ee'eé' axaaseek, tsaahhár i haniisáng ar adoodá' kara ó'.

¹⁷⁰ Firor'eé' axaaseek, ba/amisáng, ar adoodá' kara ó'.

¹⁷¹ Xirfuuwók u alki/iít ar afkwe'eé', asma iga intsaahhatís kaahiroge.

¹⁷² Axweesantók a daa'ángw wa óh, asma hara'ayarók sleémeero i ganá'.

¹⁷³ Umuú daqto masók taa amohhe'és aníng iwa alee/is, asma hara'ayarók aga tsawaár.

¹⁷⁴ AAKOÓ MUNGÚ, aníng a ló'wa daamaraám iwa ba/amis, dabeerók an saqwalalaá/.

¹⁷⁵ Slafíngwí haniisáng, daqaní u xirfayeemiís nee tidá' kuúng ta kat, i alee/is.

¹⁷⁶ A tonganuús adór bee/ír aa qwat, leeleehháng anuú sagadiyusmoowók, asma hara'ayarók aga gunqaareesiiká.