DABE 28 - Biblía Axweesantá Hhohho' ar Mungú 2004Tsuuqa dír mukdá' iialoene ( Law 26:3-13 ; Dabe 7:12-24 ) 1 «Kuúng barnaxes afór AAKOÓ MUNGÚ, Munguúwók aga iialooés, nee aga ilakaaharés, hara'ayaarí laarí ni kuúngií hara'ayiyiim bara harmagáhh, inós kuúng u iiatleerees baraá xoordaá daanduú yaamuwo. 2 Kuúng barnaxes afór AAKOÓ MUNGÚ, Munguúwók aga iiárií qás, daqaní tsuuqaaká' sleémeero u i hardihiyá', tari kók. 3 «Kuúng tun tsuuq baraá gixsaroge, nee tun tsuuq baraá qamuwoge. 4 «Kuúng tun tsuuq nee na/aá yaariir in laqwál, qamuwók balángw yaariír ngu hamareesiyá', nee tleemaaír hikwaawók ka tsuuq, nee ar bee/aango. 5 «Lakwaantirók ka tsuuq as balángw yaariír kuwa sleer, nee xooslaarók tidá' tar huurariin ka tsuuq as mikaátér yaariir kawa tlehhit. 6 «Kuun tun tsuuq qoomár bar darát nee bar ti'imít. 7 «AAKOÓ MUNGÚ kuúng un baalírí haniis dír wakuuseerók ar ugwa i haratleeri. Inooín barnaxes ugwa i haratlayé' ar loohír wák, inós gi diyaa/ ar lohdu faanqw. 8 «Tsuuqaá AAKOÓ MUNGÚ meeweduuwók ngi dalaa/iyá', nee gadiyerók sleémeero ga tsuuq. AAKOÓ MUNGÚ, Munguúhúng kuún u tsuuq baraá yaamaá uy haniisi. 9 «AAKOÓ MUNGÚ kuúng u xoorór hhoohhoo' tleehh, adoodá' ngira alqadín, kuúng bar hara'ayaarós aga iialooés, nee bar loohirós aga eehát. 10 Nee xoordu sleémeero awa baraá yaamu birnga ariyé' kuún AAKOÓ MUNGÚ ugwa tsawaár tawa xooroorós, kuún uri da'ayuutiyá'. 11 AAKOÓ MUNGÚ kuúng u ló'wa tsuuq baraá xwaylaroge, nee baraá hikwahunge, nee baraá balangoge, nee baraá qamuwoge, baraá yaamuudá' inós aa lo'ór wa /aáy dír baabi'iiwók ngiwa dirógií haniisi. 12 AAKOÓ MUNGÚ qaasirós tidá' hho' aa qaás gawaá doori ngi dirógií gweer, tluwaay ngun haniis qoomaadá' hariima, nee gadiyeérók gari tsuuq. Xoordaá yaariir kiri kirkitimís, ala kuúng a kirkimér eeraaká. 13 AAKOÓ MUNGÚ Munguúwók kuúng un heé baaliliím tleehh, un baloó niinaweesiiká, nee kuúng daqisleém un heé gawa tleehh, u baloó baráy ki/isiiká. Inós adoorí ngi kuúngií tleehh, barnaxes kuúng hara'ayár AAKOÓ MUNGÚ, Munguúwók, tí laarí ni kuúngií hara'ayiyiim aga ót nee kari boo/és ar ilakaahara, 14 nee barnaxes kuúng aga warqeeriiká baraá axweesantí laarí naa ooi baraá umuúqo gaaro, nee bara warqeeriiká amór bartá doó /iyáy laqaá as doó basáy ar munguaá hatlá' kiwa sluufmisuú eer. Gurbu'uungw daanduú iiawasle ( Law 26:14-46 ) 15 «Ala barnaxes kuúng afór AAKO MUNGÚ, Munguúwók, aga iialooeská, laqaá barnaxes hara'ayaarós sleémeero nee dabeerose, tí laarí ni kah, aga harmagahhká ooharo, naagáy kuúng lo'oorí sleémeero un /ák: 16 «Kuúng lo'oorí un eér baraá gixsaroge nee baraá qamuuwoge. 17 «Lakwaantirók ka lu'us as balaangw iwa /eetli, nee xooslaarók tidá' tar huuraariin kan lu'us sleeme as mikaátér ta huuriin iwa kahh. 18 «Kuúng tun lu'us, na/aá yaariir i laqwalká, nee qamuwók kin lu'us, balángw yaariír ngu hamaareesiaaká, nee tleemaaír hikwaahúng ka lu'us, nee ar bee/aango. 19 «Kuúng tun lu'us qoomár bar darát nee bar ti'imít. 20 «AAKOÓ MUNGÚ kuúng' un lu'us, uri amotlakweérí huuw, nee amoqwaqwadiingw, nee diqiya' tsatmit baraá gadiyeeduuwók sleémeerowo ay dír tay hhaan nee tari gaanslár suqút, asma tlehhmi'iiwók kudá' tlakw taa tléhh, awa Mungú kuwa geexeér. 21 Inós kuúng' un tiqtír pu/tí huuw ay dír tay hhaan baraá yaamuudá' kuúng tay dahmaá eer as kiwa ala'. 22 AAKOÓ MUNGÚ kuúng un slaahh ar hayaahaymó kaaharén nee ga/atani, nee um'i, nee ar tsee/amuú siiree/i, nee slahheemasi, nee bambaao, nee danuhe. Muruuwí sleémeero kuúng un sláy ay dír tay hhaan. 23 Doori in kahiyá' adór muqslír sirboo/, as tluwaay wasle, nee daanduú yaamu tari adór muqsli. 24 AAKOÓ MUNGÚ teeri nee hhasaango gin tluwaywók tleehh. Muruuwí kuúng un slaasláy ay dír tay hhaan. 25 «AAKOÓ MUNGÚ wakuuserók ga /uurií haniis, kuúng uri bál slaqwaraaro. Kuúng nee inooín tin dogá' ar loohír wák, ala kuúng tari gop ar lohdu faanqw. Kuúng turi aahh baraá waawuti'iima sleémeerowo. 26 Tuuaarók tari /aymár gwarsuú gawaá doori nee makaá sla/a, nee hee tumu wák oo gu guús i kaahh. 27 AAKOÓ MUNGÚ kuúng un slaahh ar um'iidaá múk Misri, nee ar inkahha'aá gur'e, nee tiqtír qulhháy, nee deei tidá' baloó hungu/aaká. 28 AAKOÓ MUNGÚ kuúng un slaahh ar slahhtá tawa slarhhamut, kuúng tari taampút nee tari saga hhitirút. 29 Kuúng tlaatla/aango tari hi'iimitá' ar tararaahhamít adór heé aa taampuut ir tararaahhamaamiti, tam kuúng diihhooa a sleeraaká baraá gadiyeéroge. Kuúng umuú daqto tun baramaanuus, slám heé u /iís i kaahh tumu wák. 30 «Kuúng bar dasi aga sa'axwés, inós nee heé hatlá' tan alqaat. Do' bura tleéhh, a baraadá' wa hotká. Xaa'aá sabiíbu bira dahás, mamuuín i /agká. 31 Hikwaawók kiri geeraawók wa tsuu/, ala kuúng fu'unay'ín i tsaqká. Daqwaayerók kan dír ilaawók wa ar tláy ar /uuru, ala heé ngi ki/ís i kaahh. Bee/angók húng kun wakuuseerók i haniis, ala hee tam oo wák oo kuúng u alee/ís i kaahh. 32 Na/iiwók awa daaqaay, nee awa dasuuwo kin dír ilaawók wa haniis dír xoordaá hatlá', kuúng ila' kiri tawo duxuún tlaatla/aangw sleémeerowo, ala kuúng /uuruú kir ki/is tumu niiná i kaahh. 33 Xoorór kuúng ta baloó xu'uká ni hardát, balángw yaamuuwók sleémeero nee oo hameeroge gun /ák, kuúng turi baramaanuus daqisleém. 34 Sagók iri hhituruut as muruudá' ta ara'aan ilaawoge. 35 AAKOÓ MUNGÚ gurunge'eeriiwók nee ya'aawoge gin um'aá tlákw i kwaahh awa baloó hunguu/a'aaká, iimír tsa/a'aá ya'aá wa tleemu ay tan/ér saga. 36 «AAKOÓ MUNGÚ kuúng, dinkwa nee waawutmoowók kudá' kuúng taa tsawdi, nun huuw ay baraá xoorór kuúng ta baloó xu'uká, laqaá baabi'iiwók sleeme. Nee amodaádae kuúng munguaá hatlá' awa xaai nee awa tlaa/e kiri sagadiyús. 37 Kuúng tari heé ta aahhi nee heé ta niqin ar axweesanoó bó/ nee oo ta waaqaai baraá tla/ángw muu sleémeero oo yaamuudá' AAKOÓ MUNGÚ kuúng uy huwi. 38 «Kuúng dahaasíngw yaariír un dahasiín, ala bu'uungw ku sleer ku ureeká, asma ingigi balangók gun /ák. 39 Kuúng sabiíbu un dahasiín nee kuri amohhe'ees, ala kuúng sabiíbuudá' u bu'uundaaká, laqaá difaáirós a wahaandaaká, asma naanaga gun /ák. 40 Kuúng' xaa'aá seituúni ayaawoge i koon, ala kuúng di/tá slikiingw a sleeraaká, asma mamuuwós in /eetlo yamií paahhiyá'. 41 Kuúng na/aá daaqaay nee awa dasu i mak laqwál, ala na/iiká' a kogeeká, asma kin ar tláy ay baraá hhapeemaá hatlá'. 42 Mamuuwók sleémeero nee balangók oo baraá qamuuwo ingigi gun kooín tléhh. 43 «Hoomoodá' baraá yaamuuwók hoot /uuru gun slasláy bartaqaáqae kuúng an neehuumít. 44 Kuúng un kirkitimis ala kuúng gár ta kirkitis i káhh. Inós tari heé /uuruú koóm oo geera, kuúng tari heé ta waaqaaqai. 45 «Kaangwí kuúng un sláy, uri alkomkaakoóm ay dír tay hhaan, asma kuúng afór AAKOÓ MUNGÚ, Munguúwók kawa iialoeská, as hara'ayaarós tidá' naa haniís nee dabeerose kawa otká. 46 Ala hara'ayaarí in lamabu'uungw tleehhít oo sakwasleemár AAKOÓ MUNGÚ diroge nee dír na/iiwoge ay alhhe'eesay wasle. 47 Asma AAKOÓ MUNGÚ, Munguúwók kuúng una tsuúq baraá umuú gaaro, ala kuúng inós ugwa sagadiyuská ar muunuú qwala/ nee oo gurhhooa. 48 Gawaá adoorihe, kuúng daxta wakuusmoowók kudá' AAKOÓ MUNGÚ ni amorógi tleesi un sagadiyús, qwari uri didií gaas nee waxeero nee /aankwetsuwo, nee umuúqo gaaro kari dakús, kuúng turi himuú muqslírár tseek ay dír tay hhaan. 49 AAKOÓ MUNGÚ xoorór amór saáw daahh ngin huuw, kuúng uri i haratleér ar gaanslaay adór gwareesi ir gáwtí tlaatleer, xoorór kuúng tsifirirós ta xu'uká. 50 Xoorór xaraasl ar bariise ga gaárí xuaaká, laqaá tam masoomba ga gurtlatleeraaká. 51 Inooín hikwaawók ngin /ayiyá' nee balangoge ay dír kuúng uy hhaamisiya'. Inooín kuúng u balángwí geexay'aaká, nee difaáiro, nee di/to. Inooín tse/eetaá hikwaawók, nee deeloó bee/angoge ngun hhaamiisiyá'. 52 Mukwí kuúng un harweer baraá gixsaduuwók sleémeerowo, ay dír koo/irók tidá' gawden, tidá' taa haraxu' i yaamií huuhu'uun umuú diiro baraá yaamuuwók, kudá' AAKOÓ MUNGÚ, Munguúwók naa haniisi. 53 «Qoomár bur ta harweér kuúng na/iiwók, awa daaqaay nee dasuuwo kiri /ák, kudá' AAKOÓ MUNGÚ Munguúwók naa haniís, as slahh'amaayeedá' taa sleeré' as wakuuserók. 54 Tam heé ló'wa hhoó' oo taa hara'aya hhe'eés, hhiyaawós muruú /aymaro aqo gun /iit, tam hareerós tidá' i slai, laqaá tam na/aywós kudá' aa meet, 55 tam heé wák dir'ine gu qayká fu'unaydaá na/iiwós i /ayi. Asma gár u ii meet i káhh baraá gixsaduwók sleémeero qoomár bur ta harweér nee wakusmoowók. 56 Tam /ameenír taa ló'wa hara'ayín baraá tla/angwhunge tidá' kooloorós yaamu gaa kwatitká, asma iwa ló'wa dutluutlu/, adór hatlá' i tlehh i káhh. Qoomár birka harweér, qwari i ló'wa deer tam 57 na/aywós kudá' aa sangw xwayluúr gun /ák, nee xwanslayduú alaá na/aay burkwa xwaylúy ngi daáhh sleeme, slám kaangwí sleeme gu baloó sohh'oská dír hhawaatuuwós kudá' i sla'a, laqaá tám dír na/aywose sleeme. 58 «Barnaxes kuúng aga magahhká dabeerí taa baraá kitaábuuwí gooín kawa boo/es, nee barnaxes aga iialooeská, nee umuudá' ló'wa dae tlaáq, xiríf oo AAKOÓ MUNGÚ, Munguúwók bur da'ayumitká, 59 naagáy AAKOÓ MUNGÚ kuúng un slahh'amaayeérií huuw nee na/iiwoge, slahh'amaayér baloó bawaaká nee ar fakaaká, nee tiqtír baloó fakaaká. 60 Nee tiqtidá' ta da'ayumit ngin malé i kwaahh, tidá' taa baraá yaamaá Misrír wa aán, uri alkomkaakón umuú daqto. 61 Inós kuúng un tiqtírií kwaahh, nee slahh'amuú dimbe oo taa baloó gooinká baraá kitaábuuwí oo dabe, ay dír tay hhaan. 62 Tam geeraawo kuungá' tundu ure adór tsatse/ú gawaá doori, ala kuungá' an faká', asma afór AAKOÓ MUNGÚ, Munguúhúng aga iiárií qaasi'iiká. 63 Adoodá' AAKOÓ MUNGÚ ngira slaá' uri dihhooárí haniís, nee uri tlahhás, an adoorír kilá' AAKOÓ MUNGÚ gan slaa' kuúng uwa amotlakweérí huwi, nee uwa hhaamiisi. Kuúng turi hingees baraá yaamuudá' ta aalír eera. 64 «AAKOÓ MUNGÚ kuúng un diyaa/ baraá tla/ángw xoordu sleémeero iimír bihhaá wák awa yaamu ay bihhaá hatlá'. Amoodae munguaá hatlá' awa xaai nee tlaa/e kiri sagadiyús, awa kuúng ta xu'uká, laqaá baabi'iiwók. 65 Kuúng amohhooa tam ar niiná a sleeraaká baraá xoorduuda' uy huwi, laqaá tam hungu/uma. Ala AAKOÓ MUNGÚ hhaslo nee amoqwaqwadíngw mune ngun huuw, nee un ila' maa/úy. 66 Hotaawók sleémeero tari baraá xure tlatla/aangw nee xweeraawo, an iwiiwít ar dae, nee amohhooa a sleeraaká baraá hotaawóge. 67 Muunaawók daeero in háts umuú gár taqo aanda. Matlaatleero an o', ‹Uúw! Laarí iqo dáta!› Tsiindo birna xayé' an o', ‹Uúw! Laarí iqo tleéra!› 68 AAKOÓ MUNGÚ, kuungá' nu yaamaá Misrírí ki/is ar miringamoó baraá ma'aay, aa'aá aáng niwa oó', kuungá' i male keera'aaká. Amoodae kuungá' tin mak kiloohúng weerisá' dír wakuuserhúng as tawa lawaaler'ín ar hhawaate nee ar /ameenaaro, ala heé kuungá' nu tlaáxw i kaahh.» |
The Bible in Iraqw © Bible Society of Tanzania, 2004.
Bible Society of Tanzania