Proverbs 8 - Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat

Nanġaun Isumattunmun

¹ Isumattun ququulava? Kaŋiqsisaiłłuni nipatusiva?

² Makitaruq qaaŋanni qimiqqat qaniŋaniittuat apqutit aasii suli apqutit kayyaaŋiññi.

³ Paaŋani iniqpaum saniġaanni upkuaqpaich, ququularuq:

⁴ “Iluqavsiññun ququularuŋa; Aviularuŋa iluqavsiññun nunamiittuanun.

⁵ Qatqiñŋaitpich? Qauriiñ. Isumalluaġiitpiñ imña? Isumatusiiñ.

⁶ Naalaġnikkich uqalulluatatka; iluqaġmik uqalutka iluaqtut.

⁷ Uqalutka iḷumun ittut; sagluuġutit uumigigitka.

⁸ Uqalupayaatka iḷumun ittut; piitchuq sagluuruamik naagga asivautauniaqtuamik.

⁹ Kaŋiqsiummatiqalluataqtuanun, nalunaitchuq; naalaġniruanun, kaŋiqsiñaqtuq.

¹⁰ Piksraqtaaġikkich iḷisaurrutitka qatiqtuat maniich piŋaiġḷugich; piksraqtaaġiuŋ iḷisimman piksraqtaaġiŋaiġḷugu nakuuniqsraq kaviksaaq manik.

¹¹ “Uvaŋa isumattutauruŋa, nakuułhaaqtuŋa qiñiyunaqutiniñ; pigisupayaaqtaġniñ nalliummatiŋitchuŋa.

¹² Uvaŋa isumattutauruŋa, kaŋiqsiummatiqaqtuŋa; Iḷisimmatiqaqtuŋa isumalaallaruŋalu.

¹³ Qiksiginiaqtuni Ataniq uumiginaqtuq piḷuktuaq: uumigigigitka kamasaaġniq suli arguaŋaaġniq, pigiitchuat iñuusit suli piuŋiḷat uqaluich.

¹⁴ Sivunniuġuuruŋa aasii taŋŋił̣ł̣ugich sivunniuġutitka. Kaŋiqsimmatiqaqtuŋa, suli suaŋaruŋa.

¹⁵ Suaŋŋasiqsuġitka umialgich aullarritquvlugich suli aullarrauruat pitqurriuquvlugich iluaqtuanik.

¹⁶ Aullarripayaurat aullarrirut uvamnik ikayuqtiqaqłutik, atanaurapayaallu tainnaptauq.

¹⁷ Nakuaġigitka uvamnik nakuaqsriruat; kialiqaa uvamnik ivaqłipiaġataqtuam paqinniaġaaŋa.

¹⁸ Umiallagniġlu qiksiksrautiqaġniġlu qaitchumiñaġikka, piḷḷuataġniq suli piḷḷuatautiqaġniq.

¹⁹ Uvamniñ piññaktaaksran nakuułhaaqtuq nakuuniqsramiñ kaviqsuamiñ manigmiñ, nakuułhaaġmiuq surruutaitchuamiñ qatiqtuamiñ manigmiñ.

²⁰ Pisuaqtuŋa iluaqtuakun; maliġivlugi tumiŋi nalaunŋaruat,

²¹ umiallaktiłługich uvamnik nakuaqsraqtuat, silviłługich igluŋich piññaġnaqtuanik suġauttanik.

²² “Atanġum pigiŋagaaŋa, sivulliuvluŋa savaamiñiñ, qaŋasaaq.

²³ Nalunaiqsauŋaruŋa sivulliqpiaguvluŋa, sivulliuvluŋa, nuna isagutiŋaiñŋaan.

²⁴ Qaiŋaruŋa sivuatigun taġiut, piiñŋaisa maqsraluktuat imġich.

²⁵ Qaiŋaruŋa sivuatigun iġġich, qimiqqat inillaktuaŋaiñŋaisa,

²⁶ God-gum savaŋaiñŋaan nuna naagga nautchiaqaġviŋiññik naagga imaqqaaŋanik argaum nunamik.

²⁷ Inŋaruŋa siḷa inillagmauŋ iniksraŋanun, isivinmauŋ siḷa taġium qulaanun,

²⁸ iḷimmagich nuviyat siḷamun, agmaġmagich siiqsiñġich natqani taġium

²⁹ aasii tilivḷugich taġiut qaaŋiulaaquŋił̣ł̣ugich ilaan piraksriutaagun. Tavraniinŋaruŋa iḷimmagich nunam maŋŋuŋich.

³⁰ Saniġaaniinŋaruŋa sanaturuamigluqpaliuqtim, quviasuutiqaqtiłługu uvlutuaġman, quviasukłuŋa itqatigituaqapku—

³¹ quviagivlugu nuna suli iviġaumagivlugich iñuich.

³² “Tavraasii, nutaġauruasii, naalaġnisiñŋa. Kamagisiñŋa, aasii quviasugniaqtusi.

³³ Naalaġniḷugich iḷisaurrusiasi. Isumatulusi; suuŋiḷaġinagi.

³⁴ Tamatkua naalaġniruat uvamnik quviasugniaqtut— tamatkua uvlutuaġman upkuamniittuat, utaqqivḷutik paaŋani aimaaġvigma.

³⁵ Iliŋisa paqinnamiñŋa tavra paqitkaat iñuggun, aasii tavra Atanġum iviġaumaginiaġai.

³⁶ Iliŋich paqitchiŋitchuat uvamnik inmignun anniġuurut; kialiqaa piḷuksraqtuaq uvamnik nakuaġigaa tuqqun.”