Proverbs 30 - Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat

Agur-gum Uqaluŋich

¹ Marra uqaluŋich Agur-gum iġñiŋata Jakeh-m: “God uvamniinŋitchuq, God uvamniinŋitchuq, aasiuvva qanuqsausiiqsuŋa.

² Niġrutitun uvva iłhaaqtuŋa iñugmiñ; kaŋiqsisaitchuŋa uvagut iñuich kaŋiqsisiksraŋatun.

³ Iḷitchiŋaitchuŋa isumattunmik, suli naluruŋa sumikunnii God-ikun.

⁴ Iñuum iḷiñŋavauŋ iḷisimaraksraq iluqaan qiḷakkun? Iñuum akkuaŋavauŋ anuġi? Naaggaunnii puuqsiŋava imaġmik kalikumun? Naaggaunnii iḷitchuġimmaġiksaaŋava nunam killiŋiññik? Kiña atiŋa? Kiña atiŋa iġñiŋata? Nalupqinaitchuami iḷisimarutin!

⁵ “God-im taŋŋiqsitchuugai iluqaisa unniqsuqłiutini. Akkiaġautitun ittuq iluqaiññuñ ivaqłiqsuanun annagsimaaġvikramignik.

⁶ Pimaaqtuġupku sumik uqallausiġiŋaitchaŋanik, tatavsaġniaġaatin aasii satqummiġḷugu saglutilaan.”

Alġaqsruutivsaat

⁷ Apiġigikpiñ, God, malġugnik aitchuquvluŋa tuquŋaiñŋaġma;

⁸ saglupkaġnaŋa, umiallaqłuupkaġnaŋa naaggaunnii suiḷḷiuqtinnaŋa. Tavraasii niqiksritchaġiŋma kisianik pigiraksramnik.

⁹ Qaaŋiulaaŋaguma, uqallakpiaqtuŋa inŋitkuvich sugiŋiññiḷugu. Aglaan suiḷḷiuġuma tigligaqpiaqtuŋa aasii kanŋunaqtuamik aitchuġlugu God-iga.

¹⁰ Suuramikunnii saŋunnagi kivgat qaukłiŋannun. Uqallamaqłuutiginiaġaatin aasii nagliksaaġutiginiaġiñ.

¹¹ Iñuqaqtuq uqallamaqłuutigiññiguuruanik aapamignun suli iḷisimapkalaiñmigaat quyyatiktik aakamignun.

¹² Iñuqaqtuq isumaqaqtuanik iñugipiaġatagnivḷutik uvvaukua iñupałłuupiaġataġmiut.

¹³ Iñuqaqtuq isumaqaqtuanik nakuupiaġataġnivḷutik— aarraa isumamigni aarigaa nakuurut!

¹⁴ Iñuqaqtuq pisuġmiġaqłiiruanik piiḷḷiuqtuanik; tainna iñuuniaġniqtik igliqtitkaat.

¹⁵ Piqaġummaqturuaq iñuk malġugnik paniqaqtuq aasii iluqatik atiqaqtuk uumiŋa, “Aitchuŋŋa.” Sisamaurut katchuŋaitchuat:

¹⁶ nunaŋat tuquŋaruat, aġnaq miqłiqtuitchuaq, paliumaruaq nuna sialuqaqtuksrauruaq, aasii suli igniq qanuqsausiiqsaŋat.

¹⁷ Kipagigupku aapan naagga uumigigupku aakan utuqqalimman, niġiruksraġigaluaġaatin tiŋmiat tuquŋaranik niġisuuruat naaggaunnii irrakiñ niġiḷugik tulukkat.

¹⁸ Sisamaurut nalunaqtuat kaŋiqsisuitchatka:

¹⁹ tiŋmiaqpak tiŋmiruaq siḷami, nimiġiaq igliqtuaq uyaġagmi, umiaqpak iḷisimaruaq apqutiksramiñik taġiumi, aasii suli aŋullu aġnaġlu nakuaqqutiliġmagnik.

²⁰ Innaittuq allatuqtuaq aŋutim nuliaŋa: allatuqtuq, ivvaqqaaqhuni inna uqallaktuq, “Aglaan suliqiŋaitchuŋa iluaŋitchuamik!”

²¹ Sisamaurut nunaqpaum akuqtuaġiyumiñaitchaŋiññik:

²² kivgaq umialiguġman, isumalluaġiitchuaq niqiksraukkaġman,

²³ uumisuuturuaq aġnaq tuvaaqatinigman, aasii suli kivgam aġnam inaŋiġmauŋ savautirani.

²⁴ Sisamaurut niġrutit nunapayaami mikiruat, aglaan isumatuqpaktut:

²⁵ Kiktuqsralgich: saqaŋarut, aglaan niqiksramignik tutquqtuisuurut upinġaami.

²⁶ Rock badgers: saqaŋammiut, aglaan aimmaviḷiuġuurut avataanni uyaġaich.

²⁷ Nuttagayuich: umialgitkaluaqtut igliġuurut atautchikuaqłutik.

²⁸ Lizards: tigumiaġumiñaġiñ argagni, aglaan paqinnaġmiut umialgich igluqpaŋani.

²⁹ Sisamaurut qiñiqtuannaraaġnaqtuat pisuaġmata:

³⁰ lion-paich, saŋŋił̣haaqtuat niġrutit suli sunaliqaa iqsigiŋitkaat;

³¹ nagrulgich, roosters pisuaqpagaaqtuat, suli umialgich sivuġaanni iñugmi.

³² Isumalluaġiił̣ł̣utin sivunmuuŋaguvich suli itqanaiyaqhutin pigiitchuamik savaaksraġnik, aġiugguiñ aasii isumalaaġutin!

³³ Aŋalatpakkupku immuk paraliuqtutin. Iñuum qiŋaŋa anaugupku aunaaġniaqtuq. Qinnaguksaaqłiiguvich, iluitchuamun tikiññiaqtutin.