Luke 9 - Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat

Jesus Tiligai Qulit Malġuk Iḷitchitqurat

¹ Tavra Jesus qaitquŋagai qulit malġuk iḷitchitqurani atautchimun, aasii aitchuqługich ataniġnaqunmik, suaŋŋasiqł̣ugich payariyumiñaqsivḷugich iluqaisa ilitqusiqł̣uich, suli iłuaqsiyumiñaqsivḷugich naŋirrutiqaqtuat.

² Aasii ilaan tiliŋagai alġaqsruitquvlugich God-im atanniqsimmataanik iñuŋnun, suli iłuaqsiritquvlugich naŋittuanik.

³ Tavra Jesus uqallautiŋagai, Saagaġnasi supayaamik iglauniksravsiññun, ayauppiagiḷḷusi, puukataiḷḷusiḷu, taquagiḷaaġlusiḷu, maniiḷaaġlusiḷu, suli malġugnik qaliġuuraqaġnasi.

⁴ Suli kisumulliqaa iglumun tukkuliqpasi, tavraniitchumausi, aullaġnivsiññunaglaan.

⁵ Suli sumipayaaq tukkuliŋitpasi, aullaġuvsi taavrumaŋŋa nunaaqqimiñ, ivsuktuġumagiksi avyuq isigavsiññiñ kiliksaġlugich killuliqitilaaŋannik.

⁶ Tavra iḷitchitqurat aullaŋarut aasii iglauvlutiŋ nunaaqqisigun, alġaqsruivḷutiŋ tusaayugaaġiksuamik, iłuaqsirivḷutiglu naŋittuanik sumiḷiqaa.

Herod Alapittuq

⁷ Tavra Herod Atanaurauruaq Galilee-mi, tusaakami iluqaiññik savaaguruanik, ilaa alapinŋaruq, pisigivlugu iñuich iḷaŋisa uqautigikkaŋat John Paptaiqsi aŋipkaqtaunivḷugu tuqqunmiñ,

⁸ iḷaŋisali Elijah niptaġnivḷugu, aasii allattauq uqaqłutiŋ iḷaŋat taipkua uqaqtiŋisa God-im aŋiñivḷugu.

⁹ Herod uqallaŋaruq, John niaquiŋagiga, aasiuvva kiuva taimña iñuk tusaqsraġikkaġa uqautigikkaŋat? Tavra ilaan kasuġumaŋagaluaġaa Jesus.

Jesus Niġipkaġai 5,000 Iñuich

¹⁰ Tavra tilirauŋaruat iḷitchitqurat utiqamiŋ, quliaqtuaġutiŋagaat Jesus savaamikkun. Tavra ilaan piqasiutiŋagai aasii aullautivlugich iñuił̣aamun qaniŋanun nunaaqqim Bethsaida-m.

¹¹ Iñusalaich iḷitchuġikamirruŋ Jesus maliŋagaat. Aasiivsauq ilaan paġlaŋagai suli uqautivlugich God-im atanniqsimmataanik iñuŋnun, iłuaqsivḷugiḷḷu tamatkua iłuaqsiraksrauruat.

¹² Tavra siqiñiq nipiaqsimman, qulit malġuk iḷitchitqurat ullakługu uqallautiŋagaat Jesus, Aullaqtitkich iñusalaich, aullaqulugich nunaaqqiñun sumulliqaa, siñiktaġviksranun taquaksraġviksranullu. Qanuq uvva maaniittugut iñuił̣aami.

¹³ Tavra Jesus kiuŋagai, Ilivsi niqiksritchigik. Iliŋich uqallaŋarut, Tallimatualuŋnik punniġutiqaqtugut malġugniglu iqalluŋnik. Aullaġluta tauqsiġiaŋisuaġupta niqiksraŋiññik ukua iluqaġmiŋ iñuich naamayumiñaitchugut.

¹⁴ Iñugiaktilaaqaqpalliŋarut 5,000-tun aŋutit. Tavra ilaan uqallautiŋagai iḷitchitqurani, Aquvititchigik iñuich malġukipiaq quligullaalugich atautchiich.

¹⁵ Tavra aquvitinŋagaich iluqaisa.

¹⁶ Tavra tiguvlugich tallimat punniġich malġuglu iqalluk, Jesus qiviaŋaruq qiḷaŋmun, aasii quyyavigivlugu God. Aasii avguqqaaqługich aitchuutigivlugich iḷitchitquranun niqłiqsuutigitquvlugich iñusalaŋnun.

¹⁷ Tavra iluqaġmiŋ iñuich niġiŋarut niqinŋuqłutiŋ. Aasii iḷitchitqurat katinŋagaich iḷakut, qulit malġugnun aguummaŋnun.

Peter-m Uqallautaa Jesus Kiutilaaŋanik

¹⁸ Tavra uvlut iḷaŋanni Jesus kisimi aŋaiyyuŋaruq iḷitchitqurat saniġaanni. Aasii aŋaiyyuaniŋman, iḷitchitquraŋisa ullaŋagaat, aasii ilaan apiġiŋagai, Iñuich kiunisuuvanŋa?

¹⁹ Tavra ilaisa kiuŋagaat, John-gunisuugaatin Paptaiqsi, aglaan allat uqaġuummiut Elijah-univḷutin, suli allat uqaqłutiŋ iḷaŋat taipkua uqaqtiŋisa God-im aŋiñivḷugu.

²⁰ Tavrali Jesus apiġiŋagai, Ilivsiḷimi kiunivisiŋa? Peter-m kiuŋagaa, Ilivich God-im Tiliraŋa, Christ-guruaq.

Jesus Uqautigigaa Nagliksaaġniksrani Tuquniksraniḷu

²¹ Tavra Jesus piraksriŋagai iḷitchitqurani quliaqtuaquŋipiallakługich taavrumiŋa kimulliqaa.

²² Tavra ilaan uqallautiŋagai, Iġñiŋa iñuum nagliksaaqtuksrauruq atqunaq, suli umialiŋnallu aŋaiyyuliqsiqpaiḷḷu iḷisaurriḷḷu pitquranik pisuŋiññiaġaat suli tuqutauluni. Aasii aŋipkaqtauniaqtuq uvluk piŋayuaŋni.

²³ Kialiqaa maligukkumiŋa, piruksrauŋitchuq ilaan pisukkamiñik, iqsriutilugu aŋarraurani, itqanaitchuksrauruq tuqutautigiyumiñaġluŋa unnii.

²⁴ Qanuq iñuk iñuullatuvaił̣aktuaq tammaiñiaqtuq iñuggunmiñik, aglaalli iñuk sullatuaġumiḷu atiruaq tuqqutiyumiñaġluŋaunnii, tammaiyumiñaipiaġaa iñuggutini.

²⁵ Iñuk suġallakkaluaġumi supayauranik nunamiittuanik aasii tammautigilugich, ilaa suuramik-unnii anniqsuġumiñaitchuq inmiñik. Simmiutigimmatun iñuggutini pigaa.

²⁶ Qanuġviitchuq, iñuum kanŋugikpaŋa iḷisaurrutitkalu iñuŋnun, uvaŋaptauq Iġñiŋan iñuum kanŋuginiaġmigiga qaiguma qaumanġani Aapama piqatigilugich piḷuutaitchuat isaġulgich.

²⁷ Uqallautigivsi iḷumun. Iñuqaqtuq iḷaŋiññik uvani makitaruanik, tuquŋaiñŋaġmiŋ tautugniaqtuanik God-im atanniqsimmataanik iñuŋnun.

Jesus Qiññaŋa Allaŋŋuqtauruq

²⁸ Tavra tallimat piŋasut uvlut pianikpalliġmata aquatigun taapkua uqaluuruat, Jesus piqasiutiŋagai Peter-lu John-lu James-lu, aasii mayuqłutiŋ iġġimun aŋaiyyuyaqtuqłutiŋ.

²⁹ Tavra ilaa aŋaiyyupkaqtillugu, kiiñaŋa allaŋŋuŋaruq, suli annuġaaŋi qivliatitaliqł̣utiŋ qatiġruaqtun.

³⁰ Tavrasuli malġuk iññuk uqaqatigirraqsiŋagaak Moses-lu Elijah-vlu.

³¹ Niptaŋaruk qaumaniqaqłutiŋ, aasii uqautigiaqsivḷugu tuqutauniksraŋa nalautinniakkaŋa Jerusalem-mi.

³² Tavra Peter-lu iḷagikkaŋniḷu siñiŋarut. Itiqłutiŋ tautuŋagaat Jesus qaumanġa taapkuaglu iññuk malġuk makitaruak saniġaani.

³³ Tavra iññuk aullaqsaġmagnik ilaaniñ, Peter uqallaŋaruq Jesus-mun, Iḷisaurrii, iłuaqtuq uvaniinnapta. Piŋasunik tupiqta, atautchimik iliŋnun, atautchimik Moses-mun, suli atautchimik Elijah-mun. Iḷisimaŋitchuq sumik uqaqtilaamiñik.

³⁴ Uqaqtillugu Peter taavrumiŋa, nuvuya qaiŋaruq aasii qulaŋiqł̣ugich. Tavra iqsitchaŋarut nuvuyamun maġġutisaġniallaġmik.

³⁵ Tavra nivliŋaruq nuvuyamiñ uqallakłuni, Uvva Iġñiġa, uvaŋa Piksraqtaaġa. Naalaġnisiuŋ.

³⁶ Tavra nipi uqallaaniŋman, Jesus kisiŋŋuqtauŋaruq. Taipkunani uvluni iliŋich quliaqtuaqsaiḷiŋarut kisupayaamun supayaamik tautukkaġmiŋnik.

Jesus Iłuaqsigaa Nukatpiaġruk Ilitqusiqł̣ulik

³⁷ Tavra uvlaakumman, atqaaniŋmata iġġimiñ, iñusalaich ullaŋagaat Jesus.

³⁸ Tavra iñuk akunġanniñ iñusalaich saqłaŋaruq, Iḷisaurrii, qiññuvigipiallakkikpiñ iłuaqsitquvlugu iġñiġa, qanuq iġñitualugigiga.

³⁹ Ilitqusiqł̣uum aŋalattaġiaqsiraġigaa, aasii tavraŋŋatchiaq nipaallakłuni, qiiqsruaqsiraqtuq innuġrualiqiliġataqłuni, suli iqł̣ataġivlugu. Ilitqusiqł̣uum qimaummipialaitkaa.

⁴⁰ Qiññuaġvigiŋagaluaġitka iḷitchitquratin anitquvlugu ilitqusiqł̣uk, aasii anilaiñŋagaat.

⁴¹ Jesus uqallaŋaruq. Qanutun ukpiġutaisigirusi killukuaqtigirusiḷu. Qanutun sivisutigiruamik nayuġniaqpisi igḷutuġlusiḷu? Qaġġitchuuŋ iġñiġiñ uvuŋa.

⁴² Qaisaġniaqtillugu, ilitqusiqł̣uum iqł̣ataġiŋagaa nukatpiaġruk qiiqsruqtiłługulu. Tavra Jesus suaŋagaa ilitqusiqł̣uk. Aasii iłuaqsikamiuŋ nukatpiaġruk, qaitqikł̣ugu aapaŋanun.

⁴³ Tavra iluqaġmiŋ iñuich kamatchaŋarut God-im suaŋŋatiqpaŋanik. Tavrali iñuich iluqaġmiŋ kamasualapkaqługich supayaatigun piraigun, Jesus uqallautiŋagai iḷitchitqurani,

Jesus Uqautigivsaaġaa Tuqqutini

⁴⁴ ukua uqaluich piiguġnagich uqautigikkatka ilivsiññun, qanuq Iġñiŋa Iñuum aitchuutauniaqtuq iñuŋnun tuqutqulugu.

⁴⁵ Iliŋisa kaŋiqsiŋaitkaat taamna uqallaun, suli kaŋiqsipkaqtitauŋaitchuq iliŋiññuñ, puttuqsriyumiñaiqł̣ugich taavrumiŋa, suli iliŋisa apiġisausiiñŋagaat taavrumuuna uqallautaagun.

Kiña Kamanaġniqsrauva

⁴⁶ Tavra uqavaarraqsiŋarut iḷitchitqurat nalliqsiŋ kamanałhaaġniaqtilaaŋagun.

⁴⁷ Tavra Jesus puttuqsrikamiuŋ isumaŋat kamanaġumaruaq, ilaan tiguŋagaa miqłiqtuq aasii saniqqamiñun inillakługu.

⁴⁸ Aasii uqallautiŋagai, Kialiqaa paġlakpagu piaqłuktaŋiḷḷugu una miqłiqtuq uvaŋa pisigiluŋa, paġlagaaŋa uvaŋa. Aasiisuli kialiqaa paġlagumiŋa paġlammigaa tiliriga. Iñuk kamasaaŋiññiqsrauruaq iluqavsiññiñ kamanaġniqsrauruq.

Akiḷḷiḷiqsuutiŋitchuaq Ilivsiññun Iḷagigiksi

⁴⁹ John uqallaŋaruq, Iḷisaurrii, tautuŋarugut iñuŋmik anittairuamik ilitqusiqł̣uŋnik atuqługu atqiñ, aasii iñiqtikkaqput qanuq piqatigiŋitkaatigut.

⁵⁰ Tavra Jesus uqallautiŋagaa, Iñiqtiġnagu, qanuq akiḷḷiḷiqsuiŋitchuaq ilivsiññik iḷagigiksi.

Samaria-ġmiut Tukkuliŋitkaat Jesus

⁵¹ Tavra qallimman Jesus qiḷaŋmugviksrani, qapiŋaipiaŋaruq aullaġukłuni Jerusalem-mun. Aasii tilisiŋaruq kivganik sivumiñi.

⁵² Taapkua aullaŋarut aasii tikił̣ł̣utiŋ nunaaqqiannun Samaria-ġmiut, itqanaiyautisukługu Jesus.

⁵³ Tavra iñuich tukkuliŋaitkaat Jesus, qanuq iḷitchuġivlutiŋ Jerusalem-muksaqtilaaŋanik.

⁵⁴ Tavra James-lu John-lu iḷitchitqurak iḷitchuġikamitku taamna, uqallaŋaruk, Ataniiq, qiññuaquvisiguk igniġmik qiḷaŋmiñ aasii ikipkaġlugich Elijah-m piraŋatun.

⁵⁵ Tavra Jesus qiviaqługik suaŋagik uqallautivlugik, [kaŋiqsiŋaitchutik qanuq piḷġusiksramik,

⁵⁶ qanuq Iġñiŋa iñuum qaiŋaitchuq suksraunġiġiaġlugich iñuich aglaan annautiyaqtuqługich.] Aasii iliŋich iglauŋarut allamun nunaaqqimun.

Siġḷiġnaqtuq Iḷitchitqurauniq Jesus-mun

⁵⁷ Tavra iglaupkaqtillugich, iñuum uqallautiŋagaa, Maliġuaġniaġikpiñ sumulliqaa aullaġuvich.

⁵⁸ Tavra Jesus uqallautiŋagaa, Pisukkaat sisiqaqtut, suli tiŋmiat ugluqaqtut, aglaan Iġñiŋa iñuum aimaaġviitchuq pimaaqtuġumiñakkamiñik.

⁵⁹ Allamulli Jesus uqallaŋammiuq, Maliŋŋa. Aasii iñuum kiuŋagaa, Ataniiq, iḷuviġiallaktiqqaaġlagu aapaga.

⁶⁰ Tavra Jesus kiuŋagaa, Tamatkua tuquŋaruatun ittuat iḷuvviuġlich tuquŋaruanik. Aglaalli ilivich, aullaġlutin quliaqtuaġiyaqtuġuŋ God-im atanniqsimmataa iñuŋnun.

⁶¹ Allasuli iñuk uqallaŋaruq, Ataniiq uvaŋa maliġuaġniaġikpiñ, aglaan takuruġuiqsuaġiallaglagich iglumniittuat.

⁶² Jesus uqallautiŋagaa, kiñaliqaa saqutittuaq savaamiñ uvaŋa sivunniutigikkamniñ ilaanun, nalliummatiŋitchuq atanniqsimapkaġumiñaġluni God-mun.