Luke 7 - Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat

Jesus Iłuaqsigaa Aŋuyaktit Atanauraŋata Kivgaŋa

¹ Tavra Jesus uqaŋaiqami iluqaiññik uqalugiramiñik iñuŋnun, ilaa Capernaum-muŋaruk.

² Tavra aŋuyaktit atanauraŋata kivgaŋa piqpagikkaŋa naŋinŋaruq tuquyasivḷuni.

³ Tavra aŋuyaktit atanauraŋata tusaakamiuŋ Jesus qaisilaaŋanik, tilisiŋaruq ilaanun umialiŋnaŋiñik Jew-guruat apiġitquvlugu qaiḷuni iłuaqsiyaqtuaquvlugu kivgani.

⁴ Tavra tikiññamirruŋ Jesus, apiġiŋagaat kipiġnaqsivḷugu, uqaqłutiŋ, Ilaa nalliummatiruq ilivich ikayuġupku taavrumiŋa,

⁵ qanuq ilaan nakuaġipiallakkai iñuvut, suli aŋaiyyuviḷiŋagaatigut.

⁶ Tavra Jesus aullaqatigiŋagai. Tavra qallimman iglumun, aŋuyaktit atanauraŋata tiliŋagai avilaitqatit ilaanun, uqallautitquvlugu, Ataniiq, isumaalluksaaġnak iliŋnik, qanuq uvaŋa nalliummatiŋitchuŋa qaiguvich isiġlutin iglumnun.

⁷ Uvva isummatigiŋił̣ł̣uŋa nalliummatiluŋa ullakkumiñaġlutin uqallaksiññaġiñ uqaluŋmik, aasii kivgaġa iłuaqsirauniaqtuq.

⁸ Uvvaliuvaŋa ataniqaġmiuŋa atanauranik, aasii aŋuyaktiqaġmiuŋa aŋalatamnik. Uqallakama iḷaŋannun, Aullaġiñ, tavra aullaqtuq, suli allamun, Qaġġiiñ, qaimmiraqtuq, suli kivgamnun uqallakama, Una piuŋ, ilaan pisuummigaa.

⁹ Tavra Jesus tusaakamiuŋ taamna, ilaan aliuġusuutigiŋagaa, aasii kiŋiaqłuni uqallautiŋagai iñusalaich maliktuat, Uqallautigivsi, Israel-guruaniunnii kasuiŋaitchuŋa iñuŋmik tainnatun ukpiġutiqaqtuamik.

¹⁰ Tavra taapkua tilirauŋaruat utiqamiŋ iglumun, tautuŋagaat kivgaq iłuaqsiŋavlugu.

Jesus Aŋipkaġaa Uiḷgaŋaruam Iġñiŋa

¹¹ Uvlaakumman Jesus aullaŋaruq iniqpaŋmun atiqaqtuamun Nain-mik, aasii iḷitchitquraisa iñusalaiḷḷu maliŋagaat.

¹² Tavra qallimmiuġlu paaqpaŋanun iniqpaum, aatchiŋarut iñuich tuquruamik akigaqługu, iġñitualuaptauq aġnam uiḷgaŋaruam, aasii iñusalaich iniqpaŋmiñ piqasiġñikkaŋat.

¹³ Tavra Atanġum tautukkamiuŋ uiḷgaŋaruaq, nagliksratchaŋaruq ilaanik aasii uqallautiŋagaa, Qianak.

¹⁴ Tavra ullakługu aksiuŋagaa akigautaat, aasii akigaqtiŋi nutqaŋarut. Tavra Jesus uqallaŋaruq, Nukatpiaq, uqallautigikpiñ, makittin.

¹⁵ Tavra tuquŋaruaq iñuk aquvinŋaruq, aasii uqarraqsivḷuni. Tavra Jesus qaiñŋagaa aakaŋanun.

¹⁶ Kamatchapiaġataŋarut iluqaġmiŋ iñuich, aasii ilaisa nanġaŋagaat God uqaqłutiŋ, Kamanaqtuaq uqaqtaa God-im iñukpalliŋaruq akunnaptiŋni, uqaqłutiglu God-im annautiyaqtuġai iñuŋni.

¹⁷ Tavra taamna Jesus piraŋa tusaaŋagaat iluqaġmiŋ Judea-mi, avataaniḷu iluqaiññi nunaaqqiñi.

John Paptaiqsim Tiligik Iḷitchitquraŋni Jesus-mun

¹⁸ Iḷitchitquraŋisa John quliaqtuaġutiŋagaat tamatkuniŋa iluqaiññik.

¹⁹ Tavrali John, qaitquŋagik malġuk iḷitchitquraŋni, aasii tilivḷugik Ataniġmun, apiġiyaqtuquvlugu uumiŋa apiqqunmik, Iliviuvich taimña qaiyumaaqtuaguruaq, naagga allamik niġiuvsaaġniaqpisa?

²⁰ Tavra iññuk tikiññamitku Jesus, iliŋik uqallaŋaruk, John Paptaiqsim tiliŋagaatiguk iliŋnun, iḷisimasukłuni ilivich taimñaummagaan qaiyumaaqtuaq, naagga allamik niġiuvsaaġniaqpisa?

²¹ Taavrumani ikarraġmi Jesus iłuaqsiŋagai iñugiaktuat naŋirrutiniñ, suaqłiuġutiniḷḷu, ilitqusiqł̣uŋniḷḷu, suli iñugiaktuat ayauŋaruat qiñillasipkaŋagai.

²² Tavra ilaan uqallautiŋagik John iḷitchitqurak, Aullaġlutik quliaqtuaġutiyaqtuatku John sunik tautukkaptiŋnik tusaaŋaraptiŋniglu, ayauŋaruat qiñillasirut, tusiattuat pisuallasirut, kiḷḷiġruaqtuqtuat mamittut, suli tusaalaitchuat tusaallasirut, tuquruat aŋipkaqtaummiut, piqaqtuksrauruat tusaayugaaġiksuaq alġaqsruusiaġigaat.

²³ Quviasugli iñuk ukpiŋaiŋitchuaq uvamnun.

²⁴ Tavra John iḷitchitquraŋik aullaaniŋmaŋnik, Jesus uqautirraqsiŋagai iñugiaktuat iñuich sivuniġivlugu John. Sunaimña tautugiaqtaġuuvisiuŋ nunagluktuamun? Tautugiaqtaqpisiuŋ iñuk maliksuktaqsiññaqtuaq ivigruatun anuġim aulataġikkaŋatun? Naumi.

²⁵ Suna tautugiaqtaġuuvisiuŋ? Tautugiaqtaqpisiuŋ iñuk annuġaaġiksuaq akisuruanik? Iḷisimarusi tamatkua annuġaaġipiaqtuanik annuġaaqaqtuat suli iñuuruat sunik ayuqsraŋił̣ł̣utiŋ umialgich igluqpaŋiññiittut.

²⁶ Suna tavra tautugiaqtaġaġniqpisiuŋ? Tautugiaqtaġuuvisiuŋ God-im uqaqtiŋa? Aaŋ. Nalupqinaitchuq, kamanałhaaqtuq unnii uqaqtiŋiñiñ God-im.

²⁷ John taimñauruq aglausimaruaq Bible-ni inna, “Uvva, tiligiga kivgaġa sivuŋni, itqanaiyaġniaġai iñuich akuqtuiyumiñaqsiḷugich iliŋnik.”

²⁸ Nalupqinaitchuamik uqallautigivsi, John kamanaġniqsrauruq iñuŋniñ aniŋaruaniñ nunami. Paŋmapaŋmiñaglaan iñuk kamanaiññiqsrauruaq tamatkunaŋŋa atanniqsimapkaqtuaniñ God-mun, kamanałhaaqtuq John-miñ, qanuq iḷitchuġiłhaaġniaqtuq sunik God-im salapqiġñiakkaŋiñik uvapkun.

²⁹ John uqaġman iluqaġmiŋ iñuich, tax-iñiglu katitchirit naalaġniŋagaat. Iliŋich kamaksriŋarut God-im nalaunŋaruamik piraksriutaanik, paptaiqsiłłutiŋ John-mun.

³⁰ Aglaalli Pharisees-lu iḷisaurriḷḷu pitquranik paptaiquŋitchuat John-mun, pisuŋiñŋagaat sivuniġikkaŋa God-im inmiŋnun.

³¹ Tavra Jesus uqallavsaaŋaruq. Sumun aasii arriḷiñiaqpik ukua iñuuruat paŋmapak? Suli sutun itpat?

³² Miqłiqtutun ittut avutqautiruatun piuraaqłutiŋ kasimaraġaġviŋñi, katirrusiqiŋŋuaqłutiglu, tuquruaniglu aŋaiyyurriŋŋuaqtuatun. Piuraallaġmiŋ ququullativlutiŋ avanmun inna, Atuqtuurautigaluaġivsi uaminŋitchusi. Kiŋunġuŋŋuaqłuta qiaŋŋuaqapta, qiaŋitchusi.

³³ John Paptaiqsi qaiŋaruq. Qaikami niġiḷaitqataŋaruq imiġaluaġnaniḷu wine-mik, aasii uqautigigiksi ilaa ilitqusiqł̣uqaġnivḷugu.

³⁴ Iġñiŋa iñuum qaiŋaruq niġivḷuni imiqłuniḷu allatun iñuktitun, aasii uvyauġiksi, Marra niġġiqsuruaq wine-tuqtiqpaglu, avilaitqataat tax-iñik katitchirit, piḷuusiqirillu.

³⁵ Suliqutauŋitchuq qanuq uqaġaluaġuvsi, qanuq isumaturuat iñuich puttuqsriḷḷagaat God-im isumattutaa.

Jesus Aimaaġvianiittuq Simon Pharisee-guruam

³⁶ Iḷaŋata Pharisees aiyugaaŋagaa niġiqatigitquvluni. Jesus aiyugaaqtauŋaruq Pharisee-m igluanun, aasii aquvinŋaruq niġiñiaqłuni.

³⁷ Tavra tavrani iniqpaŋmi, aġnaq piḷuusiqirauruaq iñuuŋaruq. Tusaakami Jesus niġiqataunivḷugu Pharisee-m igluani, qaġġirriŋaruq tivraġiksaunmik puuqaqtuamik uyaġagmik misuġuqtuunmik.

³⁸ Aasii makinŋaruq tunuani Jesus isigaŋiñi qiavluni, ilaan aiḷaqtirraqsiŋagai isigaŋi qulvimiñik, aasii tilaktuqługich nutchamiñik, suli kunikł̣ugich isigaŋi tivraġiksaŋagai.

³⁹ Tavra Pharisee-m aiyugaaqłiqsuam Jesus-mik taamna tautukkamiuŋ, isumallaŋaruq, Iñuk una iḷumutun uqaqtaugumi God-mun, iḷisimayumiñaŋagaluaqtuq qanusiutilaaŋanik una aġnaq aksiugniktuaq ilaanik, qanuq piḷuusiqirauruq.

⁴⁰ Tavra Jesus-gum uqallautiŋagaa, Simon, uqallautiksraqaqtuŋa iliŋnun. Aasiiḷi ilaan kiuŋagaa, Sumik Iḷisaurrii?

⁴¹ Iñuk akiiḷaqtuqtitchiri malġugnik akiiḷaqtuqtiqaŋaruq, igḷuata akiiḷaŋagaa 500 taalamik, aasii igḷuata 50 taalamik.

⁴² Akiḷiiyumiñaiñmaŋnik, ilaan suliqutigiŋaiŋagik akiiḷaŋik. Tavra nalliakta piviuttaġiłhaaġniaqpauŋ?

⁴³ Simon kiuŋagaa, Isumaruŋa, taavruma suliqutigiŋaiqsauruam iñugiałhaanik. Aasii Jesus uqallautiŋagaa, Kiggutin nalauttuq.

⁴⁴ Tavrani qiviaġutigillaan aġnaq Jesus uqallaŋaruq Simon-mun, Tautukpiuŋ una aġnaq? Isiqama igluŋnun, imiġmik aitchuŋitkiŋma isigaŋma iqaqqutiksraŋannik, aasii uuma iqaġiŋagai isigatka qulvimiñik suli saluaqtiqługich nutchamiñik.

⁴⁵ Paġlaŋaitkiŋma kunigḷuŋa isiqama, aasiiḷi uuma aġnam kunikkaluamiiŋagai isigatka.

⁴⁶ Ilivich uqsruġutiksriñŋaitkiŋma niaqqumnun piḷġusikaatun, aglaalli uuma aġnam tivraġiksaŋagai isigatka.

⁴⁷ Tavraasii uqallautigikpiñ, kamanaqtuaq piviuttaqqutaa iḷitchuqqutauruq iñugiaktuat piḷuutiŋi suliqutigiŋaiqsautilaaŋannik itqaumayumiñaiqł̣ugich. Iñuk isumaruaq piḷuutiqapiaŋiññasugaluni suliqutigiŋaigaksranik piviuttaqsripiaġniaŋitchuq.

⁴⁸ Tavraasii Jesus uqallautiŋagaa aġnaq, Piḷuutitin suliqutigiŋaiqsaurut itqaumayumiñaiqł̣ugich.

⁴⁹ Tavrani tavra tamatkua niġiñiaqatauruat piqatigivlugu Jesus uqarraqsiŋarut inmiŋnun, Uvvauna kiña suliqutigiŋaiqsiḷḷaniqpa piḷuutinik?

⁵⁰ Tavra ilaa uqallaŋaruq aġnamun, Ukpiġurvich annautigaatin. Aullaġiñ tutqiksiḷutin.