Luke 1 - Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat

¹ Iñulluatapiaġatamun Theophilus-mun. Iñugiaktuat iñuich pisuqtilaamiktun aglautiŋagaich sut piŋaruat akunnaptiŋni.

² Tamatkuniŋa quliaqtuaġutiŋagaatigut iñuich qiñiŋaruat tamatkua pimmata isuaniñqaŋa. Iñuich tamatkua paŋmapak alġaqsruiraurut tamattumiŋa tusaayugaaġiksuamik.

³ Tavra iliŋnun, Theophilus, isummatigiŋammigiga nakuurualivḷugu aglautigupkich tamatkua iłuaqsruaġlugich, qanuq qaŋapasugruuraq qaunakłaaqłuŋa iḷitchuġiniataŋagiga iḷumun ittuaq iliŋisigullaa piruatigun.

⁴ Aasiuvva aglautiŋagitka tamatkua, iḷisimatquvlutin iḷumun itilaaŋannik iḷisausiaġiŋakkatin.

John Paptaiqsim Aniñiksrautaa Quliaqtuaguruq

⁵ Herod iñuuŋŋaan umialguruaq Judea-mi, aŋaiyyuliqsiqpaqaŋaruq atiqaqtuamik Zechariah-mik. Aŋaiyyuvikpaŋmi savaqatauŋaruq aŋaiyyuliqsiqpaŋnun taiguutiqaqtuanun Abijah-m piqatiŋiñik. Zechariah nuliaqaŋaruq atiqaqtuamik Elizabeth-mik, maŋŋuqaqtuamik Aaron-miñ, aŋaiyyuliqsiqpaich maŋŋuanniñ.

⁶ Tavra iluqatik nalaunŋarualiqirauŋaruk sivuġaani God-im, kamagivlugich iluqaisa pitquraŋi Atanġum pasiñaġumiñaił̣ł̣utik.

⁷ Aglaan miqłiqtuiñŋaruk, qanuq Elizabeth miqłiqsiḷaiñŋaruq, suli iluqatik utuqqaliŋaruk.

⁸ Abijah-m piqatiŋi tikiutimmagich savaŋniksraŋata aŋaiyyuvikpaŋmi, Zechariah-m savautiŋagaa God aŋaiyyuliqsiqpauvluni.

⁹ Aasii aŋaiyyuliqsiqpaich piḷġusiatigun, Zechariah nalunaiqsauŋaruq aŋaiyyuliqsiqpauruksrauvluni ikipkaiḷuni tivraġiksaunmik. Ilaa isiŋaruq aŋaiyyuvikpaŋanun Atanġum ikipkaiviŋmun tivraġiksaunmik.

¹⁰ Tavra Zechariah ikipkaipkaqtillugu tivraġiksaunmik, iluqaġmiŋ iñusalaich aŋaiyyuŋarut siḷataani.

¹¹ Tavra tavrani Atanġum isaġulga niptaŋaruq, makitavluni taliqpiata tuŋaani ikipkaivium tivraġiksaunmik.

¹² Tavra Zechariah-m tautukkamiuŋ isaġulik tupaŋaruq, iqsitchaŋaruġlu.

¹³ Tavra isaġulgum uqallautiŋagaa, Iqsiñak Zechariah, qanuq God-im tusaaŋagaa aŋaiyyutin, aasii nulian Elizabeth iġñiqaġniaqtuq. John-mik atchiġñiaġiñ.

¹⁴ Tavra quviasuutiqpaqaġniaqtutin, suli iñugiaktuat iñuich quviasuutiqpaqaġniaqtut anikpan.

¹⁵ Qanuq ilaa kamanaġniaqtuq sivuġaani Atanġum, suli imiġniaŋitchuq wine-mik naaggaunnii imiŋasiñaqtuamik, suli immiqsauniaqtuq Ilitqusiġiksuamik aniñiġmiñiñqaŋa.

¹⁶ Ilaan utiġuliqsinniaġai iñugiaktuat Israel-guruat ukpiġuliqsillugich Ataniġmun God-iŋannun.

¹⁷ Tavra Ataniq qaiŋaiñŋaan, taamna John alġaqsruiñiaqtuq Elijah-m alġaqsruisiatun suaŋŋatiqaġniŋatullu. Ilaan aŋayuqaaguruat atisipkaġniaġai miqłiqtuŋiññun. Tamatkua uqaqsiġiitchuat ukpiliqsinniaġai nalaunŋaruatun iñuktun. Tainna piḷuni, ilaan itqanaiyaġniaġai iñuich akuqtuġumiñaqsiḷugu Ataniq.

¹⁸ Tavra Zechariah uqallaŋaruq isaġuliŋmun, Qanuġlugu iḷisimaniaqpigu taamna piñiaqtilaaŋanik? Qanuq aŋayuqaaŋaruŋa, nuliaġasuli aaquaŋammiuq.

¹⁹ Tavra isaġulgum kiuŋagaa, Uvaŋa Gabriel-guruŋa, savaktiŋa God-im iviġaumagivluŋa, aasii tilirauŋaruŋa uqautitquvlutin taavrumiŋa tusaayugaaġiksuamik.

²⁰ Qanuq ukpiġiŋiññapkich uqalutka, nalaunniaqtuat piviksramikkun, nipaiññiaqtutin uqalaitchuatun iñuktun tikiḷġataġlugu uvluq tamatkua nalaurviksraŋat.

²¹ Tavrali iñuich utaqqiŋagaat Zechariah, suli isummatigiŋagaat muluvluni isiġmiuniŋa aŋaiyyuvikpaŋmi.

²² Tavraasii anikami, uqautiyumiñaiñŋagai iñuich. Tavrani iḷitchuġiŋarut tautuktilaaŋanik qiñiqtuuraamik aŋaiyyuvikpaŋmi. Tavra urriqaŋagai argagmiñik uqallaiŋavluni.

²³ Tavra Abijah-m piqatiŋisa savagviksraŋat naannamiuŋ aŋaiyyuvikpaŋmi, Zechariah aiŋaruq.

²⁴ Tamatkua pianiŋmata, Zechariah-m nuliaŋa Elizabeth siŋaiyauŋaruq, aasii tallimani tatqiñi aimmiŋaruq isumalaaqłuni,

²⁵ Ataniq savaŋaruq aliuġnaqtuamik uvamnun. Paŋmapak kanŋusukkumiñaiqsuŋa miqłiqtuiññiġa pisigilugu.

Jesus Aniñiksraŋa Quliaqtuaguruq

²⁶ Tavra itchaksrat tatqich pianiŋmata Elizabeth siŋaiyausaaniŋman, isaġulik Gabriel tiliŋagaa God-im iniqpaŋmun atiqaqtuamun Nazareth-mik, Galilee-miittuamun.

²⁷ God-im tiliŋagaa niviaqsiamun aŋusiuŋaitchuamun atiqaqtuamun Mary-mik, piksrautiniŋaruamun aŋunmik atiqaqtuamik Joseph-mik, kiŋunġuruaq umialiŋmun David-mun.

²⁸ [Tavra Gabriel-gum ullaŋagaa aasii uqallautivlugu, Tutqiutiqaġiñ, iviġaumagiraupiaqtuatiin, Atanġum itqatigigaatin. Quviatchaktitaurutin naamaruamik aġnapayaaniñ.]

²⁹ Tavra Mary-m atqunaqłuni tupauttaġiŋagaa uqalua isaġulgum, suli isumalaaġutigivlugu sumik paġlatiŋi sivuniqaġniaqtilaaŋannik.

³⁰ Tavra isaġulgum uqallautiŋagaa, Iqsiñak Mary. God-im iviġaummatigigaatin.

³¹ Uvvaasii siŋaiyauniaqtutin aasii iġñiqaġlutin. Atchiġumagiñ Jesus-mik.

³² Ilaa kamanaġniaqtuq. Iġñiġiniaġaa sapiġñaġniqsrauruam God-im. Suli Atanġum God-im umialiguqtinniaġaa David-tun maŋŋuuruatun ilaanun.

³³ Aasii ilaa umialguniaqtuq isuitchuamun kiŋuniŋiñun Jacob, aasiisuli ilaan atanniqsimmataa isuiññiaqtuq.

³⁴ Mary-m uqallautiŋagaa isaġulik, Qanuġluni taamna piyumiñaqpa uigiḷḷaġma?

³⁵ Tavra isaġulgum kiuŋagaa, Ilitqusiġiksuaq qaiñiaqtuq iliŋnun, aasii suaŋŋataata sapiġñaqtuam God-im itqatiginiaġaatin nalautillasiḷugu. Taamnaasii pisigilugu piḷuutaitchuaq miqłiqtuq tairauniaqtuq Iġñiŋanik God-im.

³⁶ Aasiuvva, nanmiñiq iḷan Elizabeth aaquaŋagaluaqtuq, siŋaiyausaaniŋammiuq aŋunmik. Uvvaasii iḷisimanaqtuam miqłiqsiḷaitchuaguvlugu itchaksriġai tatqich siŋaiyausaqami.

³⁷ Qanuq God piḷḷaruq supayaamik.

³⁸ Tavra Mary uqallaŋaruq, Uvva Atanġum kivgaġigaaŋa. Piḷi uvamnun tuvraġlugu uqaluiñ. Tavra isaġulik aullaŋaruq ilaaniñ.

Mary-m Ullakkaa Elizabeth

³⁹ Taavruma aquagun, Mary aullaġnasuaŋaruq qimialuuruamun nunamun, nunaaqqich iḷaŋannun Judea-miittuamun.

⁴⁰ Aasii isiŋaruq igluanun Zechariah-m, paġlavlugu Elizabeth.

⁴¹ Tavrali Elizabeth tusaakamiuŋ paġlataa Mary-m, miqłiqtuq aulaliqtuŋaruq iḷuani, suli Elizabeth Ilitqusiġiksuam aŋalałługu,

⁴² uqallaŋaruq nipatuvluni, God-im iviġaumagiłhaaŋagaatin aġnapayauraniñ God-im iviġaumagigaa siŋaiyaan.

⁴³ Qanutun iviġaumakkusiaqaqtigivik aakaŋata Ataniġma ullakkumiñaġmaŋa.

⁴⁴ Qanuq uvva, paġlatin tusaapqauraqapku, miqłiqtuuraq iḷumni aulaliqtuŋaruq quviatchaktuatun.

⁴⁵ Aasii quviatchaktitaugiñ ukpiliŋarutin taŋŋiqsauniaġnivḷugich uqausiusiatin Ataniġmiñ.

Mary-m Nanġautaa

⁴⁶ Tavra Mary uqallaŋaruq, Uummatimniñ iluqaaniñ nanġaġiga Ataniq,

⁴⁷ suli iḷumni quviasukpaktuŋa qanuq God-im annaurrigikkaġma

⁴⁸ piksraqtaaġiŋagaaŋa kamanaił̣ł̣uŋa kivgaġigaluaqłuŋa. Qanuq uvva, tavraŋŋaaglaan iñupayaat taiñiaġaanŋa iviġaumakkusiaqaqtuamik.

⁴⁹ Qanuq taavruma sapiġñaqtuam God-im savautiŋagaaŋa kamanaqtuakun aliuġnaqtuamik. God piḷuutaitchuq.

⁵⁰ Suli ilaan nagliktuutaa ittuq iñupayaanun qiksiksrautiqaqtuanun inmiñun kiŋuniġiipayaani.

⁵¹ Ilaa savaŋaruq aliuġnaqtuanik. Kamanaiŋagai kamasaaqtuat taputivlugich sivunniuġutiŋich.

⁵² Tamatkua atanniqsimanniktuat suaŋŋataiŋagai, suli kamanaitchuat kamanaqsipkaqługich.

⁵³ Tamatkua ikayuqtisiuqtuat piqaqtuksrauvlutiŋ pisuġuiqsitkai, aasiiḷi ikayuqtisiuŋitchuat pigiraksraġikkaġmikkun ilaan pisuŋitkai.

^54-55 Ilaan ikayuŋagai kivgani Israel-guruat, suli nagliktuqługich, unniqsuqłiisimisun maŋŋuptiŋnun Abraham-mun kiŋuniŋiñullu isuitchuamun.

⁵⁶ Tavra Mary-m nayuŋagaa Elizabeth miksraułługich tatqich piŋasut, aasii utiŋaruq aimaaġviŋmiñun.

John Paptaiqsi Aniruq

⁵⁷ Tavra tikiutiŋagaa Elizabeth iġñiviksraŋanun, aasii iġñiqaŋaruq.

⁵⁸ Tavra siḷalliŋisa nanmiñiŋisalu tusaaŋagaat Ataniq kamanaqtuamik nagliktuiñivḷugu Elizabeth-mun, aasii quviasukpaqatigiŋagaat.

⁵⁹ Tavra tallimat piŋasuanni uvlut, iliŋikta nalunaiñŋutchiqsitchaqtuŋagaak miqłiqtuq, aasii atchiġuŋagaluaġaat Zechariah-mik aapaŋatun.

⁶⁰ Tavra aakaŋa uqallaŋaruq, Taavrumiŋa atiqaġniaŋitchuq. Ilaan atiġiniaġaa John.

⁶¹ Tavra ilaisa kiuŋagaat, Nalliat-unnii nanmiñiq iḷavich atiqaŋaitchuq taavrumiŋa atiġmik.

⁶² Tavra iliŋich urriqaŋarut aapaŋanun, apiqsrivḷutiŋ sumik ilaanun atchiqummagaan nukatpiaġruk.

⁶³ Tavra Zecharias apiqsriŋaruq aglagviksramik, aasii aglakłuni uumiŋa. Ilaan atqa John. Tavra iliŋich aliuŋarut.

⁶⁴ Tavra tavraŋŋatchiaq Zechariah uqallasiŋaruq, aasii uqallakłuni, nanġaqługu God.

⁶⁵ Tavra aliuġutchaŋarut iluqaġmiŋ siḷalliŋi. Suli tamatkua iluqaisa uqautigiŋagaich iluqaani qimialuŋiññi Judea-m nunaaqqiŋisa.

⁶⁶ Tavra iluqaġmiŋ tusaaruat tamatkuniŋa piiguitkaaġiŋagaich, uqaurrutiŋarut avanmun, Qanutun aliuġnaqtiginiaqpa una miqłiqtuq. Qanuq nalunaiñŋaruq Ataniġmun itqatigitilaaŋa.

Zechariah-m Nanġautaa

⁶⁷ Tavra John-gum aapaŋa Zechariah Ilitqusiġiksuam aŋalałługu uqaqtinŋagaa nanġautinik piyumaaqtuaniglu.

⁶⁸ Nanġaġlakput Ataniq God-iŋat Israel-guruat, qanuq ilaan ikayuġiaŋagai aasii annautivlugich iñuŋni.

⁶⁹ Akunġanniñ kiŋuniŋisa David, God piksraŋaruq Iñuŋmik suaŋŋatiqaqtuamik annautiyumiñaqłuta.

⁷⁰ Taimaŋŋaqaŋa uqausiġmisun ilaan nanmiñiq uqaqtimigun,

⁷¹ annaurrauniaġnivḷuta akiḷḷivsiŋñiñ, suli iluqaiññiñ uumikłiqsuaniñ uvaptiŋnik.

⁷² God nagliktauruq aŋayuqaaptiŋnun taŋŋiqł̣ugich unniqsuqłiisini miqłiqtuŋiññun.

⁷³ Uvva unniqsuqłiiñ nalupqinaiŋaraŋa maŋŋuptiŋnun Abraham-mun.

⁷⁴ Uvagut ilaan annautiniaġnivḷuta akiḷḷivsiŋñiñ uvaptiŋnun savautitquvluni iqsiŋaiġḷuta.

⁷⁵ Suli savautilugu iñuuniqtutilaaptiktun piḷuutaitchuakun nalaunŋaruakullu.

⁷⁶ Aasii ilivich miqłiqtuuŋ, tairauniaqtutin uqaqtaanik sapiġñaġniqsrauruam God-im, qanuq aulaniaqtutin sivuani Atanġum itqanaiyaġlugich iñuich akuqtuġumiñaqsiḷugu Ataniq,

⁷⁷ iḷitchuġipkaġlugich God-mun annautiniḷugich, suliqutigiŋaiqł̣ugich itqaumayumiñaiġḷugich piḷuutiŋich.

⁷⁸ Qanuq God-ikput nagliktuutiqpaqaqtuq piaqłuktautiqaŋitchuġlu uvaptiŋnun. Uvlum nutauruam qausaġatauraġniŋatun inniaqtuq uvaptiŋnun, tilikpagu Annaurri.

⁷⁹ Tamatkua paŋmapak taaqtuamiittuat sivuuġagivlugu tuqqun, iñuurraqsiñiaqtut qaummaġmi, ukpiġlutiŋ ilaanun, aasii ilaan iñuupkaġluta tutqiksilluta.

⁸⁰ Tavra miqłiqtuq agliŋaruq suaŋasisaiññaqłuniḷu nalaunŋarualiqiniġmun. Suli nunagluktuami iñuuŋaruq uvluanunaglaan satqummiġñiksrami Israel-guruanun.