John 12 - Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat

Jesus Tivraġiksaqtauruq Bethany-mi

¹ Itchaksrat uvlut kisiŋŋuġmata Itqaġviŋmun Qulaurrusiqiviŋmik, Jesus qaiŋaruq Bethany-mun, Lazarus iñuuvianun, Jesus aŋipkaŋaraŋata tuqqunmiñ.

² Nullautchiuġutiŋagaat Jesus tavrani. Martha savakłuni, suli Lazarus iḷauvluni taapkunuŋa niġiruani piqatigivlugu ilaa.

³ Mary tigusiŋaruq atautchisun uqumaisilaaqaqtuamik akisuruamik tivraġiksaunmik atiqaqtuamik Nard, aasii tivraġiksaŋagai isigaŋi Jesus, suli saluaqtiqługich nutchamiñik, aasii iglu naimanaqsiŋaruq tipaanik tivraġiksautim.

⁴ Tavra Judas Iscariot, iḷaŋat iḷitchitqurat, taamna aitchuutiginnikkumaaqtuaq Jesus-mik, uqallaŋaruq,

⁵ Summan una tivraġiksaun tuniŋaitpa 300 taalamun aasii aitchuutigilugich iḷiappauruanun?

⁶ Taamna uqallausiġiŋagaa, suksraġiŋitkaluaŋŋaisa iḷiappauruat aglaan ilaa tigligayuktauvluni, suli ilaan pigivlugu maniqaġviat tigusisuuŋaruq tavraŋŋa iksraniñ.

⁷ Jesus uqallaŋaruq, Iḷaksianagu. Ilaan pigiliuŋ pigikkani uvluanun iḷuvviuqtauniksrama.

⁸ Iḷiappauruat nayuqtigigisi ataramik, aglaan uvaŋa nayuqtiginiaŋitkivsiŋa ataramik.

Sivunniuġun Tuqutchukługu Lazarus

⁹ Iñugiapiaġataqtuat iñusalaich Jew-guruat qaiŋarut iḷitchuġikamiŋ Jesus tavraniitilaaŋanik, pisigisuŋaġnagu Jesus kisian aglaallu tautugiaqługu Lazarus aŋipkaŋakkaŋa tuqqunmiñ.

¹⁰ Tavra aŋaiyyuliqsiqpaich sivunniuŋammiut tuqutchukługu Lazarus,

¹¹ qanuq ilaa pisigivlugu iñugiaktuat Jew-guruat maliġuaŋaiŋagaich qaukłisiŋ, aasii ukpiqłutiŋ Jesus-mun.

Jesus Isiġman Jerusalem-mun Kakaksiqł̣uni Umialiktun

¹² Uvlutqigman iñugiapiaġataqtuat niqinaqiyaqtuŋaruat tusaaŋarut Jesus Jerusalem-muaqsiñivḷugu.

¹³ Tavra tigusiŋarut qisiqsiutinik palm napaaqtuŋiññiñ, aasii aullaqłutiŋ paaqsaqługu nipaalavlutiŋ, Hosanna. Nanġaqtauli God. Nanġaqtauli qairuaq pisivlugu Ataniq. God-im piḷḷuataqtilliuŋ umialgat Israel.

¹⁴ Tavra Jesus paqinŋaruq kakaktim nuġġaŋanik aasii kakaksiġvigivlugu, aglaaguniŋatun Bible-ni,

¹⁵ “Iqsiñasi iñuŋi Zion. Uvva umialiksi qairuq, kakaksiqł̣uni kakaktim nuġġaŋani.”

¹⁶ Iḷitchitquraŋisa taamna sivulliġmi kaŋiqsiŋaitkaat. Aglaan Jesus utiġman qiḷaŋmi kamanaunmiñun, iliŋich itqaŋarut taamna aglaaguŋatilaaŋanik Bible-ni ilaagun. Itqaŋammiut tainna iñuich piŋatilaaŋannik ilaanun.

¹⁷ Iñusalaich itqatauŋaruat Jesus ququaġmagu Lazarus iḷuvviviŋmiñ, aŋipkaqługu tuqqunmiñ, quliaqtuaġiŋagaat taamna iñuŋnun.

¹⁸ Taamna pisigivlugu iñugiaktuat paaġiaŋagaat Jesus, tusaavlutiŋ ilaa savaktilaaŋanik taavrumiŋa aliuġnaqtuamik nalupqinaiyautauruamik kiutilaaŋanun.

¹⁹ Tavra Pharisees tavrani uqaŋarut avanmun, Iḷitchuġisitchi qanuġnaġumiñaiqsilaaŋanik. Tautuksiuŋ, iñupayaat iluqaġmiŋ malliutigaat.

Greeks Iḷaŋisa Uqaqatigigaat Jesus

²⁰ Greek-nik iḷaqaŋarut aŋaiyyuyaqtuqtuanik nanġaiyaqtuqłutiglu God-mik niqinaqiviŋmi.

²¹ Tavra taapkua ullaŋagaat Philip, Bethsaida-ġmiu Galilee-miittuamiñ, aasii uqallautivlugu, Aŋuun, tautugukkikput Jesus.

²² Philip aullaqłuni uqallautiŋagaa Andrew. Tavra Andrew-vlu Philip-lu uqallautiŋagaak Jesus.

²³ Tavra Jesus kiuŋagik, Ikarraq tikitchuq Iġñiŋan Iñuum kamanaqsipkaqtauviksraŋa.

²⁴ Iḷumutupiaġataq uqallautigivsi, palauvaksraq kataŋisuaqpan nunam iḷuanun aasii tuquliḷuni nauriḷaitchuq. Aglaan tuqulikpan, iñugiaksiḷuni nauniaqtuq.

²⁵ Kiñaliqaa iñuullatuvaił̣aktuaq, tammaiñiaqtuq iñuggunmiñik. Aasii kiñaliqaa sullatuaġumiḷu atiruaq mattumani nunami, iñuuniaqtuq isuitchuamun.

²⁶ Iñuum savautiniaġumiŋa, maliġuagaksraġipiaġaaŋa, aasii sumiitkuma, tavrani kivgaġa inniaġmiuq. Kialiqaa savautikpaŋa, Aapam nanġaġniaġaa savaurriruaq uvamnik.

Jesus Uqautigigaa Tuqqutiksrautini

²⁷ Paŋmapak iłuiḷḷiuqpaktuŋa. Aasii qanuq uqallagniaqpik? Uqallagniaqpik, Aapaaŋ annautiŋŋa uumaŋŋa ikarraġmiñ? Naumi, taamna sivuniġivlugu tikitchuŋa uumuŋa ikarraġmun.

²⁸ Aapaaŋ, nanġausiaqaġiñ nalautchumaagaqsikkapkun. Tavra nipi tusaġnaŋaruq qiḷaŋmiñ uqallaktuaq, Nanġausiaqaaniŋaruŋa ilivich savaaġianikkapkun, suli nanġausiaqavsaaġniaqtuŋa ilivich nalautchumaagaqsikkapkun.

²⁹ Iñugiaktuat makitaruat tamaani tusaaŋagaat nipi aasii uqallakłutiŋ kallulanivḷugu. Allalli uqallaŋarut, Isaġulgum uqautiŋagaa.

³⁰ Tavra Jesus uqallautiŋagai, Taamna nipi tusaġnaŋaruq ilivsi pisigivlusi, uvaŋaŋił̣aaq.

³¹ Paŋmapak isivġiqsauniksraŋa mattuma nunam iñuata tikitchuq. Paŋmapak Tuunġaq atanniqsimariŋa mattuma nunam iñuŋisa akiiḷirauniaqtuq.

³² Aasii kiviktauguma aŋarraurakun uvaŋa qaisuliqsinniaġitka iñupayaat uvamnun.

³³ Taamna uqallausiġiŋagaa iḷitchuġipkaqsaqługu qanutchikun tuqqutikun ilaan tuquniaqtilaani.

³⁴ Iñugiaktuat kiuŋagaat, Tusaaŋarugut pitquraniñ Christ innivḷugu isuitchuamun. Qanuġlutin uqallakkumiñaqpich Iġñiŋa Iñuum kiviktauruksrauniḷugu? Kiuvauna Iġñiŋa Iñuum?

³⁵ Jesus kiuŋagai, Uvaŋa qaummatauruaŋaa nayuutiuravsaallaŋniaqtuŋa ilivsiññun. Sivunmuktuġitchi qaummatiqaŋŋavsi, iḷaanni taaqsisiviaġaasi. Iñuk pisuaqtuaq taaqtuami naluruq suŋnamuktilaamiñik.

³⁶ Qaummatiqaŋŋavsi ukpiġitchi qaummatauruamun miqłiqtuliutiyumausi God-mun qaummatiqaġlusi. Tavra Jesus uqallausiġianikamiuŋ taamna, aullaŋaruq aasii iriqłuni ilaiññiñ.

Jews Arguasuutaat

³⁷ Tavra ilaa piŋagaluaqtillugu qanutun iñugiaktigiruanik aliuġnaqtuanik nalupqinaiyautinik kiutilaamiñun takkuġmiŋni, iliŋich ukpiŋaitchut ilaanun.

³⁸ Tainnainŋaniqsuq uqaluk uqautigiŋakkaŋa uqaqtaata God-im Isaiah-m taŋŋiquvlugu, “Ataniiq, kia ukpiġiŋavauŋ quliaqtuaqput? Suli kimun Atanġum salapqiŋavauŋ suaŋŋatini?”

³⁹ Tavraasii iliŋich ukpiġumiñaiñŋarut qanuq Isaiah uqallavsaaŋaruq,

⁴⁰ “God-im ayaupkaġmatun piŋagai. Ilaan sivuniqsiḷguiḷiŋagai isumaŋich, iḷisaqsriḷḷaiqł̣ugich tautukkamiŋnik puttuqsriḷḷaiqł̣ugiḷḷu isumaŋich, aasii saallutiŋ uvamnun iłuaqsitqulutiŋ.”

⁴¹ Isaiah-m uqallausiġiŋagaa taamna qanuq tautuŋavlugu Jesus kamanautaa aasii ilaa uqautigivlugu.

⁴² Tainnaitkaluaŋŋaan iñugiaktuat ataniġnaqutiqaqtuaniñ ukpiŋarut ilaanun, aglaan sivuuġagivlugich Pharisees, iliŋich iḷitchuġipkaŋaitchut taavrumiŋa, anitauniaġasugalutiŋ Jew-guruat aŋaiyyuvianniñ,

⁴³ qanuq nakuaġiłhaaŋagaat nanġausiaqaġniq iñuŋniñ naumavlugu nanġausiaqaġniġmiñ God-miñ.

Isivġiusiaqaġniq Jesus Uqaluŋiñiñ

⁴⁴ Tavra Jesus nipatusivḷuni uqallaŋaruq, Iñuk ukpiqtuaq uvamnun ukpiqsiññaŋitchuq uvamnun aglaan tilirimnullu.

⁴⁵ Aasii iñuum tautuktuam uvamnik tautukkaa tilisiŋaruaq uvamnik.

⁴⁶ Qaiŋaruŋa qaummatauvluŋa iñupayaanun, kiñaliqaa ukpiqtuaq uvamnun taaqtuamiitquŋił̣ł̣ugu.

⁴⁷ Kialiqaa tusaakpagich uqalutka aasii kamagiŋił̣ł̣ugich, uvaŋa isivġiŋitkiga, qanuq qaiŋaitchuŋa isivġiġiaġlugich iñuich, aglaan annautiyaqtuqługich.

⁴⁸ Iñuk ayyairuaq uvamnik suli akuqtuŋił̣ł̣ugich uqalutka isivġiqsiqaqtuq. Uqaluich uqautigikkaġma isivġiġñiaġaa aqulliġmi uvlumi.

⁴⁹ Qanuq uqaŋaitchuŋa uvaŋaġruiññaq ataniġnaqutipkun, Aapam tilisiruam uvamnik ilaan piraksriŋagaaŋa sunik uqaqtuksrautilaamnik.

⁵⁰ Aasii iḷisimaruŋa taapkua uqaluich iñuggutiqaġnaqtut isuitchuamik. Tavraasii suna uqallausiġiraġa iḷisaurrutigiraġalu pigiga Aapam uqallausiatun uvamnun.