Acts 17 - Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat

Thessalonica-mi

¹ Tavra Paul-lu Silas-lu iglauŋaruk nalaułługik Amphipolis-lu Apollonia-lu, aasii tikił̣ł̣utik Thessalonica-mun, aŋaiyyuviqaġniqsuanun Jew-nun.

² Tavra Paul isiŋaruq aŋaiyyuviŋmun piḷġusikaamisun. Suli piŋasuni Savaiññiġni ilaan uqaaqatigiŋagai iñuich Bible uqaluŋiññiñ,

³ sivunniuġutivlugich, iḷumun itilaaġutivlugiḷḷu, Christ nagliksaaqtuksraupiaġnivḷugu suli aŋiluni tuqqunmiñ, uqaqłuniḷu, Taamna Jesus quliaqtuaġikkaġa ilivsiññun Christ-guruq.

⁴ Tavra iḷaŋich maliksuktitauŋarut, aasii iḷḷativlutiŋ Paul-mullu Silas-mullu, iñugiaktuallu Greek-gich ukpiliŋaruat God-mun, suli iñugiaktuat naumaruat aġnat iḷḷatiŋammiut.

⁵ Tavra Jew-guruat killuqsraliŋarut, aasii iñuksraqłutiŋ anniqsuutauŋitchuanik iḷatchiqsiñik iñugiaksiŋagaich. Tavra iniqpaum iñuŋi tuavaallaktinŋagaich aasii piyuksraġiŋagaat iglua Jason, Paul-lu Silas-lu paqinniatakługik iñuŋnuutisukługik.

⁶ Tavra paqinŋiññamisigik, kaliksraŋagaat Jason aniqatillu iḷaŋich sivuġaannun iniqpaum atanauraŋisa, pasivḷugik Paul-lu Silas-lu uqaqłutiŋ, Taipkuak iññuk tuavaalatchiññiktuk iñuŋnik sumiḷḷiqaa, aasiuvva iniqpaptiŋnuŋmiuk.

⁷ Aasii Jason tukkuliŋagik iglumiñun. Iluqaġmiŋ piḷġusiqaqtut paaqłakługich pitquraŋi Caesar-m, Rome-miut umialgata, uqaqłutiŋ umialiqaġnivḷugu allamik, atiqaqtuamik Jesus-mik.

⁸ Tamatkuniŋa uqaqłutiŋ iñusalaiḷḷu atanauraŋiḷḷu iniqpaum tuavaallaktinŋagaich.

⁹ Tavra atanaurat akiḷiipkaŋagaich Jason-lu allallu maniŋñik annisiqsiłługich, aasii aullaqtinŋagaich.

Berea-mi

¹⁰ Unnupqauraġman, aniqatit tavrauvvaa aullaqtinŋagaich Paul-lu Silas-lu Berea-mun, aasii tikiññamik aŋaiyyuliaŋaruk Jew-guruat aŋaiyyuviannun.

¹¹ Iñuich tavrani uqautisuġnapayaaŋarut iñuŋniñ Thessalonica-miittuaniñ, qanuq ilaisa naalaġniŋagaat uqaluk kipiġniuqłutiŋ. Aasii uvlutuaġman iḷisaŋagaich Bible uqaluŋich iḷitchuġiniaqłutiŋ Paul-gum uqaluŋi iḷumun itilaapiaŋannik.

¹² Iñugiaktuat tavrani ukpiliŋarut, suli iñugiaktuat Greek-guruat aġnat naumaruat, allallu iñugiaktuat Greek-guruat aŋutit, ukpiliŋammiut.

¹³ Tavra Jew-guruat Thessalonica-mi tusaakamiŋ Paul alġaqsruiñivḷugu uqaluanik God-im Berea-mi tavruŋaŋarut, aasii tuavaalatchiññikłutiŋ iñuŋnik tavrani.

¹⁴ Tavra aniqatit tavrauvvaa aullaqtinŋagaat Paul iglauyaaksraŋanun taġiukun, aglaan Silas-lu Timothy-lu qimaktinŋaruk Berea-mun.

¹⁵ Taapkua aullaqtitchiruat Paul-mik qaniŋagaat Athens-munaglaan, aasii utiqłutiŋ Berea-mun. Paul-miñ piraksriusiaqaŋaruk Silas-lu Timothy-lu qaiñasuaquvlugik inmiñun.

Athens-mi

¹⁶ Tavra Paul utaqqiḷḷaagnik Silas-lu Timothy-lu Athens-mi, tautukłuni iñugiaktuanik iñuuraqpaŋnik isumaalutchaŋaruq atqunaqłuni.

¹⁷ Tavra ilaan uqaaqatigiŋagai Jew-guruat aŋaiyyuvianni, Jew-guruallu Jew-guŋitchuallu ukpiliŋaruat God-mun, suli uvlutuaġman kasimmaviŋñi uqaqatigivlugich iñuich nalaurrutiruat.

¹⁸ Iñuitchauq iḷaŋich Epicurean-guruat Stoic-guruallu iḷisaurrit qapiqtaŋagaat Paul. Aasii iḷaŋich uqallaŋarut, Sumik una uqavalari uqaġniḷuksaava? Allalli uqaŋarut, Ilaa qiññaqaqtuq alġaqsruirisun allayuqqanik god-tinik. Tainna uqaŋarut pisigivlugu Paul alġaqsruimman Jesus-mik aŋŋiñmiglu.

¹⁹ Tavra ilaisa Paul tiguŋagaat aasii qaġġisivlugu sivuġaannun kasimaruat Areopagus-mi uqaqłutiŋ, Iḷisimasukkaluaqtugut taavrumuuna nutauruakun iḷisaurrutigikkapkun.

²⁰ Qanuq uvva tusaakkapta iḷaŋich allayuaġigivut, aasii iḷitchuġisukkaluaqtugut sumik tamatkua sivuniqaqtilaaŋannik.

²¹ Tavra iluqaġmiŋ Athens-miut, imaŋŋaqtallu iñuuruat tavrani, atuġaġniġaat piviksraqtiŋ suuŋiḷanun, quliaqtuaqsiññaqłutiŋ naagga tusaaniaqłutiŋ sunik nutauruanik.

²² Tavra Paul, makiłłuni sivuġaannun kasimaruat Areopagus-mi uqallaŋaruq, Iñuich Athen-miut, puttuqsriruŋa ilivsi qanusipayaakun piraġausikun ukpiqtauniqsusi.

²³ Qanuq pisuaqtuallaġma qiñiqtuaqługich init iñuuraqpaŋnun aŋaiyyuvigikkasi, paqinŋammiuŋa ikipkaiviŋmik ukuniŋa aglaqaqtuamik, Nalukkaptiŋnun god-mun. Taamnaasii aŋaiyyuvigikkaqsi nalullaan quliaqtuaġiniaġiga paŋmapak ilivsiññun.

²⁴ God savaŋaruaq nunamik suli supayaanik imaġikkaŋiñik, Atanġuruq qiḷaŋmullu nunamullu, iñuuviqapiaġniaqtuksrauŋitchuq ininik iñuich savaaŋiññik.

²⁵ Naaggaunnii ilaa piqaqtuksraupiaġniaŋitchuq iñuich piḷiuġumiñakkaŋiññik ilaa savautilugu, qanuq ilaan inmiñik aitchuutigigai iñuggullu aniġniġlu supayaallu iñupayaanun.

²⁶ Suli ilaan savaŋagai atautchimiñ iñuŋmiñ, iñupayaurat nunami iñuutquvlugich iluqaani nunami. Ilaan sivunniutiŋagai sivuani iñuullaaniksraŋich suli killiksraŋich iñuuniaġviḷḷaaŋisa.

²⁷ Tainna God piŋaruq iñuŋnun ivaquyumagaluaqłuni, iḷaanni paqinnasugaluni ivaqtuiññaqpanni, God qanitkaluaqtuq iluqaptiŋnun.

²⁸ Qanuq ilaa kaŋiutauruq iñuusipayauraptiŋnun. Iḷaŋitchauq taigualirivsi uqallaŋammiut, “Uvaguttauq ilaan miqłiqtuġigaatigut.”

²⁹ Tavra God-im miqłiqtuġiniġmatigut, isumaruksrauŋitchugut God-im irrusia innasugalugu iñuuraqpaktun kaviqsuamiñ maniŋmiñ, naagga qatiqtuamiñ maniŋmiñ, naagga uyaġagmiñ, savaaŋisun sanaturuat iñuich.

³⁰ Qaŋapak taimani God-im iḷatchiŋagai iñuich naluŋŋaisa, aglaan paŋmapak ilaa pitqurriiŋaruq iñupayaat sumipayaaq isumalitqiquvlugich.

³¹ Qanuq ilaa nalunaiqsiŋaruq uvlumik, taivrumani ilaan isivġiġñiaqługich nunam iñupayauraŋi nalaunŋaruakun, piriqaġluni iñuŋnik ilaan piksraqtaamiñik. Ilaan nalupqinaiyaŋagaa iñupayaanun piksraqtaani aŋipkaqługu tuqqunmiñ.

³² Tavra tusaakamirruŋ Paul uqaġman aŋŋisikun tuqqunmiñ, iḷaŋisa kipagiŋagaat. Aglaalli allat uqallakłutiŋ, Naalaktuavsaaġukkiptigiñ taavrumiŋa iḷaannigu.

³³ Tavra Paul aniŋaruq kasimaruaniñ.

³⁴ Aasiivsauq iñuich iḷaŋich iḷḷatiŋarut ilaanun ukpiliqł̣utiŋ, iḷagiŋagaat Dionysius iḷauruaq Ariopagus-nun, aġnaġlu atiqaqtuaq Damaris-mik, allallu iñuich.