Danyil 5 - Hanunuu

Ti Handaan ni Bilsasar

^1-3 Pagka si Bilsasar ti hari Babilunya, nag-alistu siya daka pag handaan para sa usa ka libu manga kilala pag manga tawu niya. Pagka mag-irinuman sida intus, ipinab-ul ni Bilsasar ti gintu ag pilak pag manga irinman ti nab-ul niya ama ni Nabukudunusur ginan sa Balay Diyus sa Hirusalim. Ipinab-ul niya inda agud inman nida kaibahan tunda pag manga kilala pag manga tawu, hanggan niya manga asawa, ag iba waya niya pag manga asawa suruguun. Pagka dinara sa kanya ti manga irinman, ginamit nida inda irinman.

⁴ Habang mag-irinuman sida, pagdayawun nida ti manga diyus binwat ginan sa gintu, pilak, galang, baul, kayu, ag batu.

⁵ Siyun ginan kadaka lang may nakitan kamang ti hari magsurat sa alad batu balay hari arani sa may sulul-an.

⁶ Dahil siyun, tinakigan ag nanlapsi ti hari sa kadalaan.

⁷ Nakan nagringgit siya tawaga ti madunung pag manga tawu sa Babilunya: ti manga pandaniwan, ti manga manughula, hanggan ti manga tihulan. Pagka rinmas-ug sida, magkun siya sa kanda, “Nu si unu ti makabasa tunda sa nakasurat ag makatultul kay kahulugan, parutayan niku panrutayun hari ag paunuan gintu. Bag-u buwatun niku ikatlu siya sa pinakaabwat pag takinan sa kang kaharian.”

⁸ Nagpakarani ti manga madunung sa tunda pag surat sa alad batu. Dapat unman nida magkabasa ngatay mag-itultul sa hari kay kahulugan inda.

⁹ Nakan nadala gid si Hari Bilsasar ag nanlapsi gid. Naaburidu diman kay matinudukun pag manga tawu.

¹⁰ Dapat pagka nasaydan ina hari kanda magbaragawan, nagpakarani siya sa kanda magkun, “Mahal Hari, mana lumawig kanmu buhi. Danga kawu magkadala ag magkaaburidu,

¹¹ dahil may usa ka tawu sa kanmu kaharian ati sa kanya ti ispiritu banal manga diyus. Katpung panahun nimu ama ni Hari Nabukudunusur, inda pag tawu nagpakakit kay kadunungan parihu sa kadunungan manga diyus. Siya ti binwat nimu ama takinan manga manugsalumangka, manga tihulan, manga manughula ag manga pandaniwan.

¹² Siya si Danyil iningarnan nimu ama si Biltisasar. May tuhay siya pag kakayahan ag kadunungan. May kakayahan siya magtultul kahulugan manga tagin-up, magpintu manga pirintuun, ag mag-alam manga makuri pag manga kakurian. Nakan ipatawag nimu siya ag itultul niya ti kahulugan nakasurat ati sa alad batu.”

¹³ Nakan ipinatawag ngani si Danyil. Pagka rinmas-ug siya, magkun ti hari sa kanya, “Kawu maaw si Danyil usa ka bihag ginan sa manga Hudiyu dinara sitay niku ama ginan sa Huda?

¹⁴ Nabaritaan niku ti ispiritu manga diyus asan sa kanmu ag may tuhay kawu pag kakayahan hanggan kadunungan.

¹⁵ Ipinatawag yi niku ti manga madunung, hanggan ti manga pangiwaan hampay ipabasa ag ipaliwanag sa kanda ti kahulugan tunda pag nisurat sa alad batu, dapat unman nida naalaman.

¹⁶ Dapat nabaritaan niku madunung kawu mag-alam manga kahulugan, ag kaya diman nimu alamun ti manga makuri pag manga kakurian. Bag-u nu mabasa nimu tunda pag nisurat ag mitultul kay kahulugan tunda, parutayan niku kawu panrutayun hari ag paunuan gintu. Ag buwatun niku kawu ikatlu sa pinakaabwat pag takinan sa kang kaharian.”

¹⁷ Nagsagut si Danyil, “Sa kanmu yi lang inda pag manga pangayaw, Mahal Hari, nu unman ayawan yi lang sa iba. Dapat basahun di niku para sa kanmu tunda pag nakasurat sa alad batu ag itultul nu hintay kay kahulugan tunda.

¹⁸ “Mahal Hari, kanmu ama si Nabukudunusur pinakan-an Kaabwat-abwatan Diyus usa ka kaharian. Nagmakapangyarihan siya ag kinilala manga tawu.

¹⁹ Dahil sa kapangyarihan ipinakaun Diyus sa kanya, nadala ti manga tawu sa kanya sa tuhay-tuhay pag nasyun hanggan linahi, ag pamagaw. Mahimu niya matyun una si unu kay gustu matyun. Mahimu diman niya balaw matyun una si unu ti balaw niya gustu matyun. Maipaabwat niya ti katungkulan tawu nu gustu niya ipaabwat; maipaababa diman niya ti katungkulan tawu nu gustu niya paababaun.

²⁰ Dapat dahil sa kay nagpayabang ag nagpadayaw, pinaighit siya sa kay katungkulan bilang hari

²¹ ag pinalayas tabug sa arayu sa manga tawu. Ag nagbaliw parihu sa hayup kay kaisipan. Nangulian siya kaibahan sa manga simarun-asnu sa talun ag nanharab ilamnun parihu ga baka. Ag pirmi nabasa tun-ug kay bilug. Imaw tida kay kahamtangan hanggan sa ud kinilala niya ti Kaabwat-abwatan pag Diyus ti may kamaskihan sa kaharian manga tawu ag mahimu niya sida ipasirung una sa kantapu nu gustu niya.

²² “Ag kawu, Hari Bilsasar kay anak niya, una naalaman yi nimu inda tanan, unman diman kawu nagpakumbaba kanmu sadili.

²³ Bagkus ngap binwat nimu kanmu sadili abwat man sa Panginuun sa langit. Ipinab-ul nimu ti manga irinman ginan sa Balay Diyus ag ininman niyu inda kaibahan kanmu matinudukun pag manga bisita, manga asawa, ag iba waya asawa panawuhun. Bukud waya siyun, sinamba nimu ti manga diyus buwat sa pilak, gintu, galang, baul, kayu, ag batu — manga unman maghiling pag diyus, unman magdungug, ag unman makaintindi. Dapat unman nimu dinayaw ti Diyus, ti maghiyaput kanmu buhi ag magpapalad sa tanan nimu pagbuwatun.

^24-25 Nakan ipinadara niya tunda pag kamang hampay sumurat sa tunda pag manga bagaw: “Mini, Mini, Tikil, Parsin.

²⁶ Indaay kay ibug sabihun: Ti Mini kay kahulugan pagbilangun yi Diyus ti nasawad pag sirang nimu paghari, dahil paapasun yi niya.

²⁷ Ti Tikil kay kahulugan tinimbang-timbang kawu Diyus, ag nakitan niya nagkurang kawu.

²⁸ Ti Parsin kay kahulugan madwa kanmu kaharian bag-u ipakaun sa Midya hanggan sa Pirsiya.”

²⁹ Pagkatapus bagaw ni Danyil, nagsugu si Bilsasar kuntay pasulungi si Danyil panulungun hari pag rutay ag paunui gintu. Bag-u ibinantala si Danyil bilang ikatlu sa pinakaabwat pag manugpamahala sa kaharian Babilunya.

³⁰ Sa tunda diman pag yabi, minatay si Bilsasar hari manga taga Babilunya.

³¹ Ti nag-ilis sa kanya bilang hari si Daryu taga Midya, kay idad ati katpung 62 ka timpu.