San Lucas 9 - Tüpä Ñe'ëngagwer

Jesús omondo gwemimbo'e eta Tüpä mborerekwasa mombe'u agwä (Mt 10.5-15; Mc 6.7-13)

¹ Jesús opa omonu'ä opayandepo yovaive ñuvɨrïo tuprɨ va'e gwemimbo'e, ipare omondo opirätäsa iyavei omborerekwasa opakatu-katu tëi karugwar mboyepepɨ agwä mba'erasɨ posano agwä avei.

² Opa omondo Tüpä mborerekwasa mombe'u agwä, imba'easɨ va'e mbogwera agwä aveino.

³ Aipo e'i chupe:–Ndaperasoi chietera mba'e pe gwatasa rupi narä: iyavei pepokoka, mba'e rɨru, mboyape, gwarepochi turukwar aveino, ndape mondugwei chira seraso.

⁴ Peyepotase ñepëi ava rëtäve peso, pepɨtaño a'e peve ichui voi pesora ambuae save.

⁵ Iyavei peyepotase ñepëi tekwave a'eve ndape pɨsɨ potaise, peyepepɨñorä iyavei peipɨpetera pepɨtaki ɨvɨ rätächigwer sui, oikwa va'erä ñemoɨrösa yuvɨreko.

⁶ Evokoiyase opa yuvɨnosë yuvɨraso, opakatu tekwa rupi, omombe'u ñe'ësa avɨye va'e iyavei ombogwera imba'easɨ va'e yuvɨreko.

Herodes vɨreko opɨ'a ñemoñetasa sɨkɨyesa pɨpe tëi (Mt 14.1-12; Mc 6.14-29)

⁷ Ko mborerekwar ɨvate katu va'e Herodes osendu ñe'ësa opakatu mba'e oime va'e resendar; iyavei ndoikwai marä e'ira opɨ'a ñemoñeta rereko, esepia ni'ä aipo Juan okwerayevɨ e'i yuvɨreko chupe,

⁸ ambuae aipo e'i Tüpä ñe'ë mombe'usar Elías, a'e tëi oñemopore'ɨ̇ e'i yuvɨreko, ambuae aipo e'i ñepëi Tüpä ñe'ë mombe'usar araka'endar revo, a'e tëi okwerayevɨ e'i yuvɨreko.

⁹ Herodes rumo aipo e'i:–Che ni'ä aporokwai Juan akä ayasɨa uka agwä. ¿Uma pi'ä evokoiyase aipo, seräkwä ayandu va'e vichiko?Sese Herodes osepia pota ite Jesús.

Jesús oyopoi ava re'ɨi (Mt 14.13-21; Mc 6.30-44; Jn 6.1-14)

¹⁰ Oyevɨpase iñe'ë mombe'usar yugweru, opa tuprɨ omombe'u Jesús upe mba'e gwembiapokwer yuvɨreko. A'e evokoiyase, vɨroyepepɨ kokotɨ seraso tekwa Betsaida serer va'esave.

¹¹ Ava re'ɨi oyanduse rumo, yuvɨrasoño ite sakɨkwei; ipare Jesús perio e'i chupe, ichui oñe'ë Tüpä mborerekwasa rese chupe ombogwerapa avei ava imba'erasɨsa sui.

¹² Vɨrovɨse rumo ka'aru, oyemboya yuvɨraso Jesús rese opayandepo yovaive ñuvɨrïo tuprɨ semimbo'e aipo e'i yuvɨreko chupe:–Emondopa ava, topɨtu'u iyavei toseka mba'e gwembi'urä tekwa-tekwami köi va'esa rupi yuvɨreko, esepia ni'ä ndipoi ete mba'e ko'ave.

¹³ Jesús aipo e'i gwemimbo'e upe:–Pemondo pe mba'e semi'urä.Semimbo'e rumo aipo e'i yuvɨreko chupe:–Poyandepomi tëi rumo mboyape orovɨreko, ñuvɨrïomi tëi avei pira, toroso ayase ko ava opakatu remi'urä rerokwa agwä.

¹⁴ Esepia ni'ä, kuimba'e retakwer cinco mil tuprɨ. Jesús rumo aipo e'i gwemimbo'e eta upe:–Pemboya'o cincuenta rupi-rupi imbogwapɨpa.

¹⁵ Oyapo ite semimbo'e iporokwaita ipare opakatu ava ombogwapɨ yuvɨreko.

¹⁶ Ipare Jesús oipɨsɨ poyandepo mboyape iyavei ñuvɨrïo pira, ipare oma'e ɨva rese, avɨye ndeu che Ru e'i sovasa ipare ombo'i-mbo'i, gwemimbo'e upe imondopa ava re'ɨi upe imondo pɨ̇ra.

¹⁷ Evokoiyase opakatu ava okaru va'e i'ɨ̇taröpa tëi yuvɨreko, ipare semimbo'e omboapɨpopa opayandepo yovaive ñuvɨrïo tuprɨ ɨruova sembi'u rumbɨrer yuvɨreko.

Pedro oikwa uka Jesús Poropɨsɨrösar seikose (Mt 16.13-19; Mc 8.27-29)

¹⁸ Ñepëi arɨ pɨpe Jesús oyerure a'e ae o'ä, iyavei semimbo'e eta yuvɨrekoi supive, a'ese oporandu gwemimbo'e upe:–¿Marä e'i vo ava oñe'ë yuvɨreko che rese?

¹⁹ A'e omboyevɨ yuvɨreko chupe:–Amove Juan Oporoapirämo va'e e'i yuvɨreko ndeu, ambuae aipo e'i nde ereiko Elías, iyavei ambuae aipo e'i yuvɨreko avɨyeteramo ambuae Tüpä ñe'ë mombe'usar araka'endar, okwerayevɨ va'ekwer.

²⁰ Pe aveino, ¿ava ko sekoi peye ru cheu?–e'i oporandu gwemimbo'e upe.Pedro omboyevɨ chupe:–Nde ni'ä ereiko Poropɨsɨrösar Tüpä suindar.

Jesús omombe'u omano agwä (Mt 16.20-28; Mc 8.30–9.1)

²¹ Jesús rumo aipo e'i gwemimbo'e upe pemombe'ui rene katu ko mba'e ava upe.

²² Iyavei aipo e'i chupe:–Che ava ɨvate katu va'e Ra'ɨrɨ che paraɨsu itera, iyavei opakatu judío rerekwar, pa'i rerekwar ɨvate katu va'e iyavei Moisés porokwaita rese oporombo'e va'e remiamotare'ɨ̇ aikora. A'e avei che yuka ukara yuvɨreko, mbosapɨ arɨ rupi rumo akwerayevɨra.

²³ Ipare rumo aipo e'i opakatu upe:–Akoi ogwata pota va'e che rupi, tasesarai mba'e gwembiapokwer sui, toyapo mba'e arɨ yakatu rupi paraɨsusa pɨpe ipare togwata che rupi.

²⁴ Esepia akoi oipɨsɨrö pota va'e gwetekwer, a'e omokañɨ tëi itera; akoi omokañɨ tëi va'e rumo gwetekwer che rekokwer rese, a'e oñepɨsɨröra.

²⁵ ¿Avɨyera pi'ä ava upe opakatu mba'e vɨrekose ko ɨvɨ pɨpe, a'e ae tëi oyembopase anise oñemokañɨ tëira oiko?

²⁶ Akoi oimese yuvɨnochiai va'e che sui che ñe'ëngagwer sui aveino, egwë a'e aveira che ava ɨvate katu Ra'ɨrɨ ächïra ichui yuvɨreko, akoi ayevɨse che reko porañetesa pɨpe vitu iyavei che Ru reko porañetesa pɨpe mbigwai ɨva pendar ndaseko maräi va'e reseve kuri.

²⁷ Supiete yuvɨrekove vɨte va'e akoi ko'ave ava nomano vɨtei chietera osepia rane itera ouse Tüpä mborerekwasa yuvɨreko kuri.

Jesús ñekuñarö agwer (Mt 17.1-8; Mc 9.2-8)

²⁸ Opa mbosapɨ ova arɨ ko iñemoñeta pare yuvɨreko, ipare Jesús oyeupi oso ñepëi ɨvɨtrɨ rese oyerure agwä a'eve vɨraso oyeupi Pedro, Santiago iyavei Juan.

²⁹ Iyerure vɨteseve, sepiaka opa oñekuñarö, iturukwar morochi sendɨ iteanga avei;

³⁰ a'ese oyemboyekwa ñuvɨrïo mbɨa oñemoñeta yuvɨno'ä sese. A'e Moisés iyavei Elías.

³¹ Oyere tuprɨ sendɨgwer iporañetesa yuvɨreko sese, iyavei oñe'ë Jesús upe imano agwä avei ko ɨvɨ pɨpe sui icho agwä, nde eremanorä eiko Jerusalén pɨpe e'i chupe.

³² Yepe Pedro ondugwer reseve sopesɨi tëi yuvɨreko viña, ndoyuvɨrokei ete rumo, ipare osepia Jesús porañetesa yuvɨreko iyavei akoi ñuvɨrïo mbɨa yuvɨno'ä va'e ipɨrɨ.

³³ A'e mbɨa oyepepɨse Jesús sui yuvɨreko, a'ese Pedro aipo e'i chupe:–Porombo'esar, ¡avɨyeai ete ko'ave yaiko! Oroyapora mbosapɨ teyupami: ñepëi ndeu narä, ambuae Moisés upe, iyavei ambuae Elías upe narä.Pedro rumo ndoikwai ete aipo o'esa.

³⁴ Iyavei iñe'ë vɨteseve, ñepëi ɨva kɨ'a opɨta tuprɨ i'arɨve, ipare opase oyopɨ osɨkeye tëi yuvɨreko.

³⁵ A'ese ɨva kɨ'a sui oyeendu ñepëi ñe'ësa aipo e'i va'e: “Ko che Ra'ɨrɨ, che Rembiporavo ite: peyapɨsaka katu iñe'ë rese.”

³⁶ Osenduse aipo ñe'ësa yuvɨreko, a'ese Jesús opɨta a'e ae o'ä. Semimbo'e rumo vɨreko ñoite ko mba'e opɨ'a pɨpe yuvɨreko iyavei a'e arɨ pare nomombe'ui ete mba'e osepia va'ekwer yuvɨreko.

Jesús ombogwera ñepëi chi'ïvä'e vɨreko va'e karugwar oyese (Mt 17.14-21; Mc 9.14-29)

³⁷ A'ere arayi'ive, ogweyɨse ɨvɨtrɨ sui yugweru, ava re'ɨi yuvɨnosë Jesús rovaïchi yuvɨreko.

³⁸ Iyavei ñepëi mbɨa ava pa'üve aipo e'i oñe'ë pirätä chupe:–Porombo'esar, che pɨtɨ̇vɨïmi tëi eve, esepia ko che ra'ɨrɨ, ñepëimi va'e ite areko;

³⁹ karugwar rumo opoko sese, omoase puku-puku uka yepi iyavei omoeo'ä-o'ä sereko iyuru rupi tɨyui yusu-yusu. Marä-marä tëi vɨreko iyavei ndopoi potai ete ichui.

⁴⁰ Amombe'u tëi ni'ä nde remimbo'e eta upe vɨnose va'erä karugwar ichui, ndoikatui ete rumo yuvɨreko.

⁴¹ Jesús omboyevɨ chupe:–¡Too ndapeyeroya vɨtei etevo che rese iyavei pepɨ'a ñemoñetasa kokotɨ tëi pereko! ¿Mbovɨ rupi rutei vo aiko vɨtera pe pa'üve che ñemosasa pɨpe? Eru nde ra'ɨrɨ ko'ave.

⁴² Oyemboyase chi'ïvä'e oso sese, a'ese karugwar ombovɨapi ɨvɨve imondo ipare rumo omoeo'ä iri ete; Jesús rumo oñe'ëgäta karugwar upe, a'e chi'ïvä'e ipare ombogwera imboyevɨ imondo iyesupa upe.

⁴³ Iyavei opakatu ava ndoyembovɨ'ai tëi Tüpä rembiapo mba'e tuvicha va'e repiase yuvɨreko. Opakatu ava ndoyembovɨ'ai tëi Jesús rembiapo sui yuvɨreko, a'e aipo e'i gwemimbo'e eta upe:

Jesús omombe'u imoñuvɨrïo rupi omano agwä (Mt 17.22-23; Mc 9.30-32)

⁴⁴ –Pesendu tuprɨ che ñe'ë peresarai rene ichui: che ava ɨvate katu va'e Ra'ɨrɨ imondoprɨ aikora che amotare'ɨ̇mbar povrɨve.

⁴⁵ A'e rumo ndosendukwai ete oyeupe ñe'ësa, esepia a'e chupe nde'i vɨtei ete osendukwa va'erä yuvɨreko; osɨkɨye avei Jesús upe mba'e rese porandu ikwa tuprɨ agwä yuvɨreko yepi.

¿Uma pi'ä seko ɨvate katu va'e? (Mt 18.1-5; Mc 9.33-37)

⁴⁶ A'ese semimbo'e eta omboɨpɨ oyeaka gwasu, uma pi'ä seko ɨvate katura yande pa'üve e'i yuvɨreko.

⁴⁷ Jesús rumo oikwa voi ete ipɨ'a ñemoñetasa, a'ese oipɨsɨ ñepëi chi'ïvä'emi seru oɨpɨve imo'ä.

⁴⁸ Ipare aipo e'i gwemimbo'e eta upe:–Akoi oipɨsɨ va'e ko chi'ïvä'emi che rer pɨpe, a'e ite che pɨsɨ oiko; iyavei akoi che pɨsɨ va'e, egwë e'i avei che mbousar pɨsɨ. Sese akoi ava seko mbegwemi katu va'e pe pa'ü pendar, a'e seko ɨvate katu itera.

Akoi nda'ei va'e yande amotare'ɨ̇mbar, a'e yande mboyoyasar ite sekoi (Mc 9.38-40)

⁴⁹ Juan aipo e'i chupe:–Porombo'esar, orosepia ni'ä ñepëi mbɨa omosëse karugwar nderer pɨpe oiko; ore rumo ndoroipotai chupe evokoiya seko agwä esepia ni'ä nda'ei yande rupindar sekoi.

⁵⁰ Jesús omboyevɨ chupe:–Ani ndapeipotai chira, esepia evokoi nungar ava nda'ei yande amotare'ɨ̇mbar; a'e rumo yande mboyoyasar sekoi.

Jesús oñe'ëgäta Santiago upe, Juan upe avei

⁵¹ Vɨrovɨse rumo arɨ ɨvave Jesús so agwä, a'ese oso okere'ɨ̇sa pɨpe ite Jerusalén ve.

⁵² Omondo gwenonerä ñe'ësa mombe'usar, a'e yuvɨraso ñepëi tekwami Samaria ɨvɨ rupi ipɨtu'u agwä moigätu yuvɨreko;

⁵³ Samaria ɨgwar rumo ndoipɨsɨ potai ete, esepia oikwa ite icho agwä Jerusalén ve yuvɨreko.

⁵⁴ Ko mba'e naporäi va'e repiase rumo, semimbo'e Santiago iyavei Juan aipo e'i yuvɨreko chupe:–Ore Yar, ¿ereipotavo tata orombogweyɨ uka va'erä ɨva sui, iyavei opa va'erä omokañɨ yuvɨreko?

⁵⁵ Jesús rumo oyemboyere sese oñe'ëgäta agwä chupe.

⁵⁶ Ipare yuvɨraso ambuae tekwamive.

Ogwata pota va'e Jesús rupi yuvɨreko (Mt 8.19-22)

⁵⁷ Yuvɨrasose perɨ rupi, ñepëi mbɨa aipo e'i Jesús upe:–Che Yar, che aso pota ite nde rupi opakatu nde gwatasa rupi.

⁵⁸ Jesús omboyevɨ chupe:–Agwara vɨreko gwëtä vɨräi avei vɨreko gwaitɨ; che rumo ava ɨvate katu va'e Ra'ɨrɨ, ndarekoi ete che pɨtu'u agwä.

⁵⁹ Jesús aipo e'i ambuae upe:–Erio che rupi.A'e rumo omboyevɨ chupe:–Che Yar, cheru ñotɨ̇ pare voi agwatara nde rupi.

⁶⁰ Jesús omboyevɨ chupe:–Toñeñetɨ̇ño a'e ae omano va'ekwer yuvɨreko; nde evokoiyase eso Tüpä mborerekwasa mombe'u agwä.

⁶¹ Ambuae aipo e'i chupe:–Che Yar, che agwata pota nde rupi, yɨpɨndar rumo aso ranera che rëtäve avɨye a'e va'erä chemu upe.

⁶² Jesús omboyevɨ chupe:–Akoi oporavɨkɨ va'e ɨvɨ mboyereprɨ rese ndoikatui rumo imo'ɨ̇vi tuprɨ agwä, esepia ni'ä oma'e tuprɨño gwakɨkwei kotɨ o'ä, evokoi nungar naporäi ete Tüpä mborerekwasave yuvɨroike va'erä.