San Mateo 5 - Tüpä Ñe'ëngagwer

Jesús oporomboarakwa ɨvɨtrɨ rese

¹ Ava re'ɨi repiase, Jesús oyeupi oso ɨvɨtrɨ rese a'eve ogwapɨ öi. A'ese semimbo'e eta oyemboya yuvɨreko sese,

² ipare omboɨpɨ oporombo'e aipo e'i:

Supiete mba'e omombe'u va'e Tüpä rovai

³ “Sorɨvete katura ava vɨreko va'e espíritu paraɨsusa oyese, esepia ni'ä chupe narä ite Tüpä mborerekwasa.

⁴ Sorɨvete katura akoi ava iparaɨsu va'e, esepia ni'ä oipɨsɨra vɨ'aretesa yuvɨreko.

⁵ Sorɨvete katura ndaseko asɨimi va'e, esepia a'e chupe imondosara ɨvɨ ima'erä kuri.

⁶ Sorɨvete katura ava oyapo va'e mba'e teko katuprɨsa avɨye va'e rese esepia chupe ite imondosara.

⁷ Sorɨvete katura akoi ava oporoparaɨsuereko va'e, esepia a'e Tüpä oiparaɨsuerekora.

⁸ Sorɨvete katura akoi ava ipɨ'a ñemoñeta tuprɨ va'e, esepia ni'ä a'e osepiara Tüpä yuvɨreko kuri.

⁹ Sorɨvete katura akoi ava oporomoñeröi va'e mba'e tuprɨ pɨpe, esepia chupe Tüpä che ra'ɨrɨ e'ira.

¹⁰ Sorɨvete katura akoi ava seko katuprɨ rese imombaraɨsuprɨ, esepia a'e chupe narä ite Tüpä mborerekwasa.

¹¹ Perorɨvete katura, akoi ava iñe'ë-ñe'ë tëise peü, iyavei che rekokwer sui tëi oyapo-yapo tëise temirä yuvɨreko peü.

¹² Pe rumo peyembovɨ'añora, esepia ɨvave tuvicha va'e porerekosa peipɨsɨra kuri; egwë e'i tuprɨ avei ni'ä yɨpɨndar yuvɨrekoi va'e Tüpä ñe'ë mombe'usareta mombaraɨsu yuvɨreko araka'e.”

Jesús reroyasar avɨye yukrɨ iyavei yuvɨrekoi tesapesa opakatu tekwa upe

¹³ “Pe inungar peiko yukrɨ ko ɨvɨ pɨpe opakatu ava upe. Yukrɨ rumo nase'ë irise, ¿marä ya'era pi'ä imoe'ë iri agwä viña? Naporäi iri ete ma'erä, egwë e'i imombosa okar rupi ava pɨrungarä yuvɨreko.

¹⁴ Pe inungar peiko tesapesa ko ɨvɨ pɨpe opakatu ava upe. Ñepëi tekwa gwasu ɨvɨtrɨ ɨvate va'e rese ndayaikatui chietera ñomi agwä.

¹⁵ Iyavei ndayamoendɨi chira tataendɨ mba'evrɨve yamondo va'erä; iyakatu rumo, yasupi ɨvate sendave opakatu oɨ pɨpendar resape agwä.

¹⁶ Pe egwë peye aveira, pemboyekwa ava eta upe pe rekokwer avɨye va'e, ipɨpe sui osepiara mba'e peyapo ikatuprɨ va'e, opakatu tomboetei yuvɨreko yande Ru Tüpä upe ɨva pendar sekoi va'e.”

Jesús oporombo'e Moisés porokwaita rese

¹⁷ “Ndaperoyai chira rumo, esepia che ndayui Moisés porokwaita kwachiaprɨ mboye'o agwä; ndayui avei mba'e mokañɨ tëi agwä, che rumo ayu imboavɨye tuprɨ agwä ite.

¹⁸ Supiete ko ɨva ɨvɨ avei yandeu oime vɨtemiseve, ndipoi chietera ñepëi yepe Moisés porokwaita rembikwachiagwer okañɨ tëi va'erä, opakatu tuprɨ rane itera imombe'uprɨ yavɨye.

¹⁹ Akoi, ndovɨroyai va'e ñepëi Moisés porokwaita, seko ɨvɨ kotɨ katu va'e, nombo'ei avei ava iporeroya agwä, a'e evokoiyase ɨvɨ kotɨ katu va'e aveira Tüpä mborerekwasave yuvɨrekoi. Akoi vɨroya va'e rumo Tüpä porokwaita yuvɨreko iyavei oporombo'e va'e sese, a'e evokoiyase Tüpä osekomboɨvate katura omborerekwasave kuri.”

Jesús oporombo'e mba'e oyoya va'e ɨvate katu va'e rese

²⁰ “Amombe'ura aipo peü, akoi ndapereko ɨvɨ̇i tuprɨise ko Moisés porokwaita rese oporombo'e va'e iyavei fariseo ndapeyapoise mba'e avɨye va'e Tüpä rovai, a'ese ndapeikei chietera Tüpä mborerekwasave.”

Jesús oporombo'e ñemoɨrösa rese

²¹ “Pesendu akoi pe ramoi araka'endar upe aipo e'i va'e: ‘Peporoyukai rene, akoi ava oporoyuka va'e rumo, a'e tekoasɨsa pɨpe sekoira.’

²² Che rumo aipo a'e peü akoi ava oyeɨvrɨ rese oñemoɨrö va'e yuvɨreko, oso aveira tekoasɨsave. Akoi vɨroɨrö va'e vɨvrɨ, a'e serasosara Mborandusa ɨvate katu va'e save; akoi iñe'ë marä gwasu katu va'e oyeɨvrɨ upe, a'e iyakatu imondosa itera tata ndopai va'e save.”

²³ “Akoi, peraso pota agwä pe porerekosa seropove'ë tüpäro pɨpe pema'endu'a ranera pe rɨvrɨ peamotare'ɨ̇mbar rese,

²⁴ eseya rane nde porerekosa tüpäro pɨpe iyavei eso rane ndeñerö nde rɨvrɨ upe. Evokoiyase ereikatura ereyevɨ agwä tüpäro pɨpe a'ese ramo ereopove'ëra nde porerekosa Tüpä upe.”

²⁵ “Akoi nde amotare'ɨ̇sar nde so'o ukase, emoigätu tuprɨ voi mba'e a'e peve chupe oime vɨtese arɨ imoigätu agwä, nande mondoi va'erä mba'e moigätusar upe; anise evokoiyase, mba'e moigätusar nde mondora sundao upe nde rokenda uka agwä yuvɨreko.

²⁶ Amombe'u aipo ndapesëi chietera ichui akoi peyemboepɨpa tuprɨse voi ete peserä.”

Jesús oporombo'e yemboagwasasa rese

²⁷ “Iyavei pesendu ite ñe'ësa imombe'uprɨ: ‘Peyapoi rene yemboagwasasa.’

²⁸ Che rumo aipo a'e peü akoi ava oma'ese kuña rese ipotasa pɨpe, a'e inungar oyapo va'e ite mba'e sese opɨ'a pɨpe.

²⁹ Iyavei, inungar pe resa pe akato kotɨndar pe mboangaipa tëi, enose nde yesui emombo amombrɨ; avɨye katu ite ñepëi pe mokañɨrä pe retekwer sui, anichira pe mondo uka opakatu pe rekokwer tata gwasusave.

³⁰ Iyavei inungar pe po pe akato kotɨndar pe mboangaipa ukase, iya peyasɨa imombo amombrɨ peyesui; avɨye katura ñepëi pe mokañɨrä pe retekwer sui, ani pe mondo uka opakatu pe rekokwer tata gwasusave.”

Jesús oporombo'e mendasa poisa rese

³¹ “Iyavei aipo e'i: ‘Opoi va'e gwembɨreko sui, omondora kwachiar poisa resendar chupe.’

³² Che rumo aipo a'e peü akoi ñepëi ava opoi va'e gwembireko sui, akoi yuvɨrekorai tëi va'e oyese, omondora yemboagwasasa mba'e tëi pɨpe. Akoi omendase ñepëi omenda va'ekwer rese, a'e oyemboangaipa gwasu oiko.”

Jesús oporombo'e Vu Tüpä rer poru tëi e'ɨ̇ agwä rese

³³ “Iyavei peikwa akoi aipo e'i va'e pe ramoi upe araka'e: ‘Pemboavɨye rane itera mba'e pemoigätu va'e yande Yar upe imondoprɨ.’

³⁴ Che aipo a'e peü: supiete, avɨye ndapeyei chira. Avɨye ndapeyei chiaveira ɨva rer pɨpe, esepia a'e Tüpä renda porañete katu va'e;

³⁵ anichira ɨvɨ rer pɨpe, esepia a'e ipɨrunga avei; anichira Jerusalén rer pɨpe, esepia ni'ä a'e Mborerekwar ɨvate katu va'e rekwa.

³⁶ Avɨye ndapeyei chira peakä rer pɨpe, esepia ndapeikatui chira ñepëi pe'a momorochi agwä imou agwä avei.

³⁷ Sese ni'ä peñe'ëse ñepëi reseve, ‘avɨye peyera’ anise ‘ani peye aveira’. Akoi oyepepɨ va'e ko sui, a'e mba'e tëiete sekoi.”

Jesús oporombo'e poroyukasa rese

³⁸ “Pesendu aipo e'i va'e yuvɨreko: ‘A'e ava vɨnose va'e ambuae ava resa ichui a'e sesa avei senosesara. Iyavei vɨnose va'e säi ichui, säi avei senosesara.’

³⁹ Che rumo aipo a'e peü: Anichira eremboyevɨ oyapo va'e mba'e naporäi va'e ndeu; egwë teiño, akoi nde amotare'ɨ̇sar nde rovapetese nde akato kotɨ yuvɨreko, emboyekwa avei ambuae kotɨ nde rova chupe.

⁴⁰ Akoi nde so'o ukase yuvɨreko iyavei vɨrokwa potase nde turukwar ndesui, tovɨrasoño avei nde yeaosa.

⁴¹ Ñepëi legwa rupi evosɨi ko mba'e rese cheu e'ise ava peü, pe rumo perasoñora ñuvɨrïo rupi chupe.

⁴² Iyavei oporanduse mba'e rese ndeu, emondoño chupe; anichira nde rekate'ɨ̇ oporanduse mba'e rese ndeu.”

Jesús oporombo'e ava osaɨsu va'erä oamotare'ɨ̇mbar

⁴³ “Iyavei pesendu ñe'ësa aipo e'i va'e: ‘Esaɨsu nemu iyavei eresepia potai rene nde amotare'ɨ̇mbar.’

⁴⁴ Che rumo aipo a'e peü: Pesaɨsu katu pe amotare'ɨ̇mbar, iyavei peyerure pe momarä potasar rese.

⁴⁵ Egwë peyese peikora pe Ru ɨva pendar ra'ɨrɨ; a'e ni'ä osesape uka arɨ ava naporäi va'e upe avɨye va'e upe avei, ombou avei amar seko katuprɨ va'e upe ndasekoporäi va'e upe avei.

⁴⁶ Pe raɨsupar gweraño pesaɨsu katu tëise, ¿mba'e pi'ä peipɨsɨra ichui? Egwë e'i tuprɨ avei gwarepochi rerokwasar Roma ve narä yuvɨreko yepi.

⁴⁷ Ereyapose avɨrave nde mborɨpar eta upe gweraño, ¿Mba'e evokoiyase avɨye sese? Egwë e'i tuprɨ avei ava ndayarakwai va'e yuvɨreko yepi.

⁴⁸ Peikora mba'e tuprɨ pɨpe, inungar pe Ru ɨva pendar seko katuprɨ va'e.”