San Lucas 1 - Tüpä Ñe'ëngagwer

Ñe'ësa yɨpɨndar va'e

¹ Seta ite ava oikwachia va'e tekokwer Tüpä rembiapo arakakwasa serasoprɨ yande pa'ü rupi araka'e,

² a'e omombe'u yuvɨreko yandeu oikwa ite ko mba'e osepia va'e ipare oipɨsɨ okwaitära omombe'u va'erä Tüpä ñe'ëngagwer yuvɨreko.

³ Che avei seroyaprɨ Teófilo, opa aseka tuprɨ yɨpɨsuive opakatu ko mba'ekwa tuprɨ agwä, ichui che amoigätu tuprɨ pota ikwachiaprɨ sesendar ndeu narä avei sereko,

⁴ nde ereikwa tuprɨra ko porombo'esa supiete va'e akoi nde mbo'e agwer rese.

Ñepëi mbigwai ɨva pendar omombe'u Juan Oporoapirämo va'e yesu agwä

⁵ Yɨpɨndar Herodes mborerekwar ɨvate katu va'e judío rekwa rupi chini, a'eve ñepëi pa'i sekoi Zacarías serer va'e, Abías rupindar. Sembireko serer Isabel, Aarón suindar.

⁶ Ko ñuvɨrïo yuvɨrekoi va'e Tüpä rovai vɨroya opakatu mborokwaita iyavei yande Yar porokwaita yuvɨreko ndoye'oi va'e.

⁷ Ndata'ɨi va'e rumo yuvɨreko, esepia ni'ä Isabel nimembɨi va'e ite; iyavei oyoya ite, okwakwa-kwakwami yuvɨreko.

⁸ Ñepëi arɨ aipo osupitɨ pa'i kwaita Zacarías rupindar tüpäro pɨpe iporavɨkɨ agwä Tüpä rovai yuvɨreko,

⁹ pa'i rekosa ite egwë e'i araka'e suive, a'ese iporavosa Zacarías yɨpɨndar yasɨaprɨ tüpäro maräne'ɨ̇ pɨpe oike va'erä itaɨsɨ rapɨ agwä.

¹⁰ Itaɨsɨ rapɨ vɨteseve aipo, opakatu ava oyerure yuvɨreko okarve.

¹¹ A'eseve aipo oyemboyekwa ñepëi yande Yar rembigwai ɨva pendar Zacarías upe, opü'a o'ä itaɨsɨ renda ɨke kotɨ.

¹² Osepiase mbigwai ɨva pendar, Zacarías opɨta oyembosɨkɨye iteanga.

¹³ Evokoiyase mbigwai ɨva pendar aipo e'i chupe: –Zacarías, eresɨkɨyei rene, Tüpä osendu nde yeruresa, sese nde rembireko Isabel imembɨrara ndeu, a'e eremondora serergwä Juan.

¹⁴ Erevɨ'aretera sese, iyavei oyembovɨ'aretera opakatu ava yuvɨreko nde ra'ɨrɨ o'ase,

¹⁵ esepia ni'ä nde ra'ɨrɨ sekokwer tuvichara oiko yande Yar rovai. Ndoɨ'ui chietera uva rɨkwer sai va'e, iyavei Espíritu Maräne'ɨ̇ pɨpe sekoira oyesu e'ɨ̇ renondeve.

¹⁶ Egwë e'ira omongere'ɨ̇ seta ava Israel ɨgwar oyevɨ iri agwä Yar Tüpä upe yuvɨreko.

¹⁷ Ko Juan osora yande Yar renonde, espíritu rese iyavei Tüpä ñe'ë mombe'usar Elías pirätäsa rese avei, ava gwa'ɨrɨ rese ñeröi agwä iyavei ava ndiporeroyai va'e toyembo'e oporeroya yuvɨreko. Egwë e'ira ava mbo'e imoigätu yande Yar pɨsɨ agwä sereko.

¹⁸ Zacarías oporandu mbigwai ɨva pendar upe: –¿Marä a'era pi'ä aipo seroya? Che rumo akwakwami ete vichiko che rembireko aveino.

¹⁹ Mbigwai ɨva pendar omboyevɨ chupe: –Che aiko Gabriel, ayapo va'erä Tüpä porokwaita, a'e ni'ä che mbou ndeu ñe'ë agwä iyavei ko ñe'ësa avɨye va'e mombe'u agwä.

²⁰ Ko rumo mba'e, ndereroyai akoi amombe'u va'e ndeu, sese ko pɨpe suive nandeñe'ëgätui chira; ndereikatui chietera ereñe'ë, osupitɨ rane itera ndeu imombe'uprɨ, opakatu ko nungar.

²¹ Osärö puku tëi aipo Zacarías okarve ambuae imboetasa eta ma'erä pi'ä nose vɨtei tüpäro pɨpe sui e'i tëi yuvɨreko chupe.

²² Osëse aipo ou ichui, niñe'ëgätui voi ete; oikwa voi ete rumo ambuae ava yuvɨreko osepia revo mba'e tüpäro pɨpe e'i yuvɨreko chupe, esepia ipo äta-äta tëi oñe'ëse; iyavei osoño oiko ndoikatui ete rumo oñe'ë agwä.

²³ Omboavɨye pare okwaita, Zacarías oyevɨ oso gwëtäve.

²⁴ Ipare aipo sembireko Isabel imembɨ, poyandepo yasɨ vɨrekose nosëi tuprɨ gwëtä pɨpe sui, ipɨ'a ñemoñeta öi:

²⁵ “Yande Yar Tüpä ite egwë e'i cheu, ava che rese ñe'ë e'ɨ̇ iri agwä yuvɨreko.”

Ñepëi mbigwai ɨva pendar omombe'u Jesús yesu agwä

²⁶ Koiye ñepëi ovasa yasɨ pɨpe, Tüpä omondo gwembigwai Gabriel tekwa Nazaret ve ɨvɨ Galilea rupi,

²⁷ a'eve aipo sekoi ñepëi kuñatäi María serer va'e; ndaseko maräi va'e, a'e rumo omenda pota ñepëi mbɨa serer va'e José mborerekwar ɨvate katu va'e David suindar rese.

²⁸ Mbigwai ɨva pendar oike ko kuña rëtäve, aipo e'i chupe: –¡Tüpä nderovasa ndereko katuprɨsa pɨpe kurïtëi! Esepia yande Yar Tüpä sekoi ete nderese.

²⁹ María oyembosɨkɨye aipo ñe'ësa renduse, marä oya pi'ä ko aipo e'i avɨrave apo cheu e'i opɨ'añemoñeta rereko.

³⁰ Mbigwai ɨva pendar aipo e'i chupe: –María eresɨkɨyei rene, esepia ni'ä Tüpä nde poravo nde rovasa agwä.

³¹ Kurïtëi nde membɨra eiko: ererekora nde membrɨ, eremondora serergwä Jesús.

³² A'e ni'ä sekouvicha katu va'erä, Tüpä seko ɨvate katu va'e Ra'ɨrɨ sekoira, iyavei Yar Tüpä ite omoingera Mborerekwar ɨvate katu va'e seko agwä, inungar tamoi David araka'e,

³³ mborerekwar gwasu sekoira Jacob rekwa rupi. Imborerekwasa ni'ä apɨre'ɨ̇ va'erä ite sekoira.

³⁴ María oporandu mbigwai ɨva pendar upe: –¿Marä e'ira vo aipo oime ko mba'e, ndaiko vɨtei ete rumo kuimba'e rese?

³⁵ Mbigwai ɨva pendar omboyevɨ chupe: –Espíritu Maräne'ɨ̇ ogweyɨra nde arɨve, Tüpä gweko pirätäsa pɨpe nde momembɨra. Sese a'e pitani o'a va'erä serer-ra Tüpä Ra'ɨrɨ ndaseko Maräi va'e.

³⁶ Iyavei nemu Isabel vɨrekora omembrɨ, yepe okwakwami oiko viña; a'e ni'ä nimembɨi va'e yɨpɨndar, kurïtëi rumo vɨreko ñepëi ova yasɨ omembrɨ vɨe pɨpe.

³⁷ Tüpä upe ndipoi ete mba'e yavai va'e.

³⁸ Evokoiyase María aipo e'i: –Che aiko Yar rembigwai; tayavɨye ayase Tüpä remimbotar cheu nde ñe'ë rupi. Aipo i'e pare, mbigwai ɨva pendar oyepepɨ oso ichui.

María oso omu Isabel pɨri

³⁹ A'e arɨ pɨpe aipo, María oso voi poyava ñepëi tekwami ve ɨvɨtrɨ rupi Judea ve,

⁴⁰ ipare oikese Zacarías rëtä pɨpe oyapo avɨrave omu Isabel upe.

⁴¹ Osenduse Isabel avɨrave María suindar, a'ese imembrɨ övɨi sɨe pɨpe, a'ese avei oike Espíritu Maräne'ɨ̇ yavɨterve.

⁴² Evokoiyase osapukai pirätä, aipo e'i chupe: –¡Tüpä nde rovasa kuña opakatu sui, iyavei osovasa nde membrɨ!

⁴³ ¿Uma vo che aiko ndeu, ereyu va'erä che pɨri, che Yar Tüpä sɨ?

⁴⁴ Esepia cheu avɨrave ereyapose, che membrɨ övɨi voi vorɨvetesave che rɨe pɨpe.

⁴⁵ ¡Sovasaprɨ ereiko esepia ereroya ite ñe'ësa ndeundar iyavei Tüpä omboavɨyera gwemimombe'u nde rese!

⁴⁶ María aipo e'i: “Che pɨ'a pɨpe amboetei che Yar Tüpä sereko;

⁴⁷ che pɨ'a sorɨvete Tüpä che Pɨsɨrösar rese.

⁴⁸ Esepia Tüpä oma'e che rese, che yemominisa pɨpe seroyasar aikose, iyavei ko pɨpe suive, sovasaprɨ sekoi e'ira opakatu yuvɨreko cheu;

⁴⁹ esepia ni'ä Tüpä mba'e mboavaisare'ɨ̇ oyapo mba'e tuvicha va'e cheu. ¡A'e Tüpä imboeteiprɨ katu serer tasekoi yepi!

⁵⁰ Tüpä vɨreko ite oporoaɨsusa opakatu omboeteisar upe yepi.

⁵¹ Nomboavai ete mba'e gweko pirätäsa pɨpe yapo: Osekoreroyɨ ava oyeeko mboɨvateai tëi va'e,

⁵² vɨroyɨ mborerekwar seko ɨvate katu va'e ipirätäsa sui iyavei ava seko mbegwemi va'e rumo oseko mboɨvate.

⁵³ Ava yarakwa pota va'e omboarakwa ava che arakwa vai e'i va'e rumo, nomboarakwai ete.

⁵⁴ Oipɨtɨ̇vɨï opakatu vɨroyasareta judío yuvɨrekoi va'e, esepia ndasesarai ete poroparaɨsuerekosa mondo agwä.

⁵⁵ Egwë e'i imboavɨye yande ramoi araka'endar upe, Abraham iyavei ichuindar koiye yugweru va'erä.”

⁵⁶ Ipare María opɨta Isabel pɨri mbosapɨ yasɨ rupi, ichui oyevɨ oso gwëtäve.

Juan Oporoapirämo va'e aragwer resendar

⁵⁷ Osupitɨse arɨ Isabel upe imembɨra agwä, a'e imembrɨ o'a ñepëi kuimba'emi.

⁵⁸ Sëtä kotɨndar iyavei imu oyanduse yuvɨreko opa yuvɨraso imboavɨrave imbovɨ'asa pɨpe yande Yar rembiapo a'e kuña upe avɨyei etese.

⁵⁹ Mbosapɨ ova arɨ pare, vɨraso ombocircuncida va'erä pitani yuvɨreko, ipare aipo omondo pota iyesupa rer Zacarías, serergwä yuvɨreko viña.

⁶⁰ Ichɨ rumo aipo e'i: –Ani. Juan itera serergwä.

⁶¹ A'e omboyevɨ yuvɨreko chupe: –Ndipoi ete rumo nemu rer aipo nungar.

⁶² Evokoiyase oporandu aipo pitani yesupa upe, ikwa agwä mba'e pi'ä osora serergwä oyapave yuvɨreko.

⁶³ Iyesupa oporandu ɨvɨrapemi rese oikwachia va'erä serer sese, ichui oikwachia: ‘Juan serergwä e'i imoï.’ Ipare opakatu ndoyembovɨ'ai tëi yuvɨreko.

⁶⁴ A'e ramose Zacarías iñe'ëgätu, ipare omboɨpɨ Tüpä upe sapukai oiko.

⁶⁵ Opakatu aipo sëtä kotɨndar oyembosɨkɨye tëi, iyavei aipo opakatu Judea rekwa rupi omombe'u-mbe'u mba'e osepia va'ekwer yuvɨreko.

⁶⁶ Opakatu ava mba'e osendu va'ekwer rese avei oporandu-randu oyeupe yuvɨreko aipo e'i: “¿Mba'e pi'ä aipo pitani oyapora kuri?” Esepia ni'ä, supiete yande Yar Tüpä omondo opirätäsa chupe.

Zacarías sapukai agwer

⁶⁷ Zacarías a'e pitani yesupa, savapɨpo Espíritu Maräne'ɨ̇ pirätäsa pɨpe, iyavei oñe'ë Tüpä oyeupe ñe'ësa pɨpe aipo e'i:

⁶⁸ “¡Imboeteiprɨ tasekoi yande Yar, Tüpä Israel pendar, esepia ni'ä a'e ou gwekwa pɨsɨrö agwä!

⁶⁹ Ombou ni'ä yandeu ñepëi seko ɨvate katu va'e Poropɨsɨrösar.

⁷⁰ Ko aipo omombe'u araka'e oñe'ëngagwer mombe'usar seko maräne'ɨ̇ va'e upe:

⁷¹ A'e yande pɨsɨröra yande amotare'ɨ̇mbar sui iyavei opakatu yande reroɨrösar sui,

⁷² egwë e'i Tüpä imbou oporoparaɨsuerekosa yande ramoi araka'endar upe, iyavei iyemoma'endu'a agwä gwemimbotar maräne'ɨ̇ mombe'u agwer rese.

⁷³ Iyavei ko aipo oyapo imboavɨye agwä yande yesupa Abraham upe: a'e oipotara yandeu kuri

⁷⁴ yaiko tuprɨ va'erä sɨkɨye e'ɨ̇sa pɨpe, yande renose agwä yande amotare'ɨ̇mbar povrɨ sui tache mboetei yuvɨreko oya

⁷⁵ gweko maräne'ɨ̇sa iyavei gweko poreroyasa pɨpe, iyavei yaiko va'erä sovai arɨ yakatu yande rekokwer katuprɨsa pɨpe.

⁷⁶ Nde che ra'ɨrɨ, che rembiaɨsu, ko Tüpä ɨvate va'e ñe'ë mombe'usar sekoi e'ira ava yuvɨreko ndeu, esepia nde eremoigätura yande Yar upe, perɨ eiko,

⁷⁷ oikwa uka va'erä gwekwa chupe Tüpä evokoiyase iñeröira yangaipa upe iyavei omondora chupe ñepɨsɨrösa.

⁷⁸ Esepia yande Ru Tüpä, oporoparaɨsuerekosa pɨpe, ombou poroesapesa ɨva pendar yande reko mbopɨasu agwä,

⁷⁹ omondo va'erä tesapesa yuvɨrekoi va'e pɨ̇tümimbisa pendar upe narä, iyavei vɨrogwatara yande rekokwer perɨ avɨye tuprɨ va'e rupi.”

⁸⁰ A'e pitani okwakwa iyavei vɨreko pirätäsa espíritu suindar oyese, ipare rumo oso oyemboerekwa ɨvɨ iporupɨre'ɨ̇sa rupi, koiye oyemboyekwa omu Israel pendar upe oiko.