PROVERBIOS 20 - Biblia Guarani Tumpa Iñee

¹ Vino jare mbae oporombosavaɨpo vae, oporoapoasɨ katu yae ko jare oporogüɨrekorai vae ko; kia nunga vae ombaeyavɨ yave kuae reta jou vae jeko pegua, mbaetɨ ko iyarakuaa.

² Mburuvicha guasu iyarasɨ, yaguapope pochɨ yae vae iñee rami ko; mburuvicha guasu omboarasɨuka vae, jaeño ko oyapo iyeupe teko.

³ Iyoakasembae, kuimbae iyemboetea ko, ërei yarakuaambae, jei rai voi mbae.

⁴ Iyakɨ vae, mbaetɨ oara ɨvɨ maetɨ iara pe; mbaarɨvo iara pe oeka tëi yave, ngaraa etei mbae oväe chupe.

⁵ Kuimbae iyemongeta reta ipɨa pegua, ɨ tɨpɨ yae vae rami ko, ërei kuimbae yarakuaa katu vae, oikuaata jókuae.

⁶ Jeta kuimbae reta jei iyeupe ipɨakavi yae ko vae, ërei kuimbae añete vae, ¿kia pa oväeta?

⁷ ¡Kuimbae jupi rupi kavi oiko vae, taɨgüe reta oyerovia katu reve kavi yogüɨrekota jae jaɨkue rupi!

⁸ Mburuvicha guasu oguapɨ morojäa renda pe yave, imae rupiño oikuaa opaete ikavimbae.

⁹ ¿Kia pa ipuere jei: “Che aitɨo ma chepɨa; mbaetɨ ma anoi mbaeyoa”?

¹⁰ Omaemee vae oata ojäa omee vae jare imbaejäaka jaekavimbae, kuae mókoi reve ikaviä yae ko yandeYa pe.

¹¹ Kunumi jembiapo rupi ave ikañɨmaa, jeko kavi ko ani sɨmbi ko vae.

¹² Yandeapɨsa, mbae oendu vae, yanderesa mbae oecha vae; kuae reta yandeYa jembiapo päve ko.

¹³ Agüɨye eke reteiño, agüɨye vaerä ndeparavete; eparavɨkɨ ndeangapɨɨ vaerä tembíu re.

¹⁴ “¡Jepi ete, jepɨ ete!”, jei ombaegua vae, ërei ogua ma yave oyerovia yae ko ojo.

¹⁵ Oime oro jare jeta ita ipöra vae, ërei yarakuaa reve kavi imiari vae ko ikavi yae ete.

¹⁶ Ketɨgua omborɨ ipɨ́a vaerä vae güi epɨ̈ro jemimonde, epɨ̈ro, omborɨ ombopiauka vaerä vae jeko pegua.

¹⁷ Kuimbae, omomora iyapu vaerä, ërei jaɨkue rupi, opɨtata ɨvɨkúi oñono iyuru pe rami.

¹⁸ Yemongeta reta oyeapo kavi yemboarakuaa kavi rupi; ñeraro oyeapo arakuaa katu rupi kavi.

¹⁹ Indaye pota vae imiari opaño mbaembae re; jáeramo agüɨye eñemoïru indaye pota vae ndive.

²⁰ Tu kotɨ ani ichɨ kotɨ oyepopeyu vae, omanoasɨ katuta.

²¹ Jupimbae reve oyemboikokatu jarembae pegua vae, taɨkue rupi ngaraa oime yerovia jese.

²² Agüɨye ere: “Tayepɨ jese”; eyeko yandeYa reño jae ko ndereepɨ ta.

²³ YandeYa pe ikaviä yae ko, omaemee vae oata ojäa omee vae, jare mbaejäaka jupimbae vae, mbaetɨ ko ikavi.

²⁴ YandeYa re ko oï kuimbae kërai oiko vaerä; metei ave kuimbae mbaetɨ oikuaa iyegua.

²⁵ Mbaemboavai ko kuimbae pe güɨrökuavee rai voi mbota Tumpa pe yave, javoi jaɨkue rupi ramo oyemongeta kavi tëi jese vae.

²⁶ Mburuvicha guasu yarakuaa vae, ombosɨrɨ iyeugüi iyoa vae reta, omboguata jese reta ruera, mbaembopiriría pe rami.

²⁷ Tumpa omee iespíritu kuimbae pe vae tembipe ko jete peguarä, jae ko oikuaa kavi yae opaete yandeɨvɨte.

²⁸ Mburuvicha guasu ɨma oiko iporookuaía pe, iporoparareko, iyeaeä jare jupi yave.

²⁹ Taɨrusu vae reta iyemboetea, jae ko ipɨ̈rata; ndechi reta iyemboetea, jae ko iatï.

³⁰ Ñenupa moa ko, jeko kavimbae reta peguarä; ñenupa rupi oyepoepɨ jeko kavimbae.