San Mateo 13 - Biblia Guarani Tumpa Iñee

Jesús ombojaanga omaetɨ vae re

¹ Jókuae ara Jesús oë o güi, ojo oguapɨ ɨguasu jembeɨ pe.

² Jare jeta vae oyemboatɨ jae oïa pe. Jáeramo jae oyeupi metei barco raɨ ɨguasu pe oï vae pe, jare oguapɨ pɨpe. Jare yatɨ vae reta ñogüɨnoi ɨguasu jembeɨ pe.

³ Jare Jesús omboe reta jeta mbaembae re ombojaanga reve. Jei chupe reta: “Metei kuimbae omaetɨ vae, oë omaetɨ.

⁴ Jare omaetɨ yave omoai temitɨ, jare amogüe oa tape rupi. Jayave yogüeru güɨra reta opa jou.

⁵ Mbovɨ temitɨ oa itatɨ rupi, ɨvɨ jetambaea pe. Kuae oë ɨmambae, mbaetɨ jeta ɨvɨ güɨnoi ramo.

⁶ Ërei kuaraɨ jasɨ yave, opa ipiru; japo matɨä ɨ́vɨkotɨ ojo ramo, otini.

⁷ Ïru temitɨ oa yuu pɨte rupi. Jare yuu okuakuaa yave, opa oyuka jókuae temitɨ.

⁸ Ërei ïru temitɨ oa ɨvɨ kavi pe. Kuae reta okuakuaa kavi jare ia. Amogüe cien jäɨ, amogüe sesenta jäɨ jare amogüe treinta jäɨ.

⁹ Oipota oyeapɨsaka vae, toyeapɨsaka kuae re.”

Maera Jesús oporomboe ombojaanga reve

¹⁰ Jayave Jesús jemimboe reta oyakatu jese jare oparandu reta chupe: —¿Maera pa nemiari chupe reta rembojaanga reve?

¹¹ Jesús jei chupe reta: “Tumpa oikuaauka peve araɨgua mborookuaía peikuaambae vae. Ërei chupe reta mbaetɨ.

¹² Echa güɨnoi vae pe oñemoïruta, jeta güɨnoi vaerä. Ërei mbaetɨ güɨnoi vae güi, jókuae mbovɨ yae güɨnoi ave oñepɨ̈rota chugüi.

¹³ Jáeramo chemiari chupe reta ambojaanga reve, echa yepe tëi oecha reta, ërei mbaetɨ oecha kavi reta, jare yepe tëi oendu reta, ërei mbaetɨ oikuaa reta.

¹⁴ Jökorai oyembopo jese reta ñeemombeúa Isaías jei vae. Echa jei körai: ‘Peendu tëita, ërei ngaraa peikuaa. Peecha tëita, ërei ngaraa peecha kavi.

¹⁵ Echa kuae reta ipɨa täta, jare iyapɨsa pe oendu tëi, jare osapɨmiño, agüɨye vaerä oecha jesa pe, agüɨye vaerä oendu iyapɨsa pe, agüɨye vaerä oikuaa ipɨa pe, agüɨye vaerä oyerova chekotɨ, okuera reta vaerä.’

¹⁶ Ërei pe reta peyerovia ko. Peecha jare peendu jeko pegua.

¹⁷ Añete che jae peve, jeta ñeemombeúa reta jare jupi vae reta oipota tëi oecha pe reta peecha vae, ërei mbaetɨ oecha. Jaeramiño vi jae reta oipota tëi oendu pe reta peendu vae, ërei mbaetɨ oendu reta.”

Jesús omombeu kavi omaetɨ vae re oyembojaanga vae

¹⁸ “Peyeapɨsaka cheré chemiari peve ambojaanga reve kuimbae omaetɨ vae re vae.

¹⁹ Kia oyeapɨsaka Tumpa iporookuaía re jare mbaetɨ oikuaa kavi yave, jae ko jókuae temitɨ tape rupi oa vae rami. Echa ou voi jókuae ikavimbae iyapoa jare omoakañɨ Tumpa iñee güi.

²⁰ Jökoraiño vi jókuae temitɨ oñeotɨ itatɨ rupi vae oyembojaanga jókuae Tumpa iñee oendu vae re. Jupiveiño omboresive oyerovia reve.

²¹ Ërei kuae temitɨ japo mbaetɨ mombɨrɨ ojo ɨ́vɨkotɨ ramo mbaetɨ ɨma oiko. Echa, oime mbɨatɨtɨ ani tembiporara Tumpa iñee jeko pegua yave, jupiveiño ogüɨapi.

²² Jökorai vi jókuae temitɨ oa yuu pɨte rupi vae oyembojaanga Tumpa iñee oendu vae re. Ërei omboɨpɨ oyemoambeko ɨvɨ pegua mbaembae re, jare oyembotavɨ, oipota oikokatu jeko pegua, jare omoakañɨ ye Tumpa iñee güi. Jáeramo jae reta jókuae temitɨ iambae vae rami ko.

²³ Ërei jókuae temitɨ oa ɨvɨ kavi pe vae oyembojaanga Tumpa iñee oendu jare oikuaa kavi vae re. Jare jókuae metei temitɨ güi, amogüe cien jäɨ, amogüe sesenta jäɨ jare amogüe treinta jäɨ vae rami ko.”

Trigo jare trigoraanga

²⁴ Jesús imiari ye ombojaanga reve, jei: “Araɨgua mborookuaía, metei kuimbae temitɨ ikavi vae iko pe oñotɨ vae rami ko.

²⁵ Ërei kuimbae reta oke ramboeve, jovaicho ou oñotɨ trigoraanga trigo ipɨte rupi, jare ojo ye.

²⁶ Trigo okuakuaa jare ia yave, oyekuaa vi trigoraanga trigo ipɨte rupi.

²⁷ Jare ko iya jembiokuai reta yogüeru jei chupe: ‘¿Reñotɨukaä pa ko trigo ikavi vae ndeko pe? ¿Këraiägua pa oyekuaa trigoraanga?’

²⁸ Jayave ko iya jei chupe reta: ‘Metei cherovaicho oyapo kuae.’ Jayave jembiokuai reta jei chupe: ¿Reipota pa rojo opa roapomondoro jókuae trigoraanga?

²⁹ Ërei ko iya jei: ‘Agüɨye peapomondoro. Echa peapomondoro yave trigoraanga, güɨramoi peapomondoro vi trigo trigoraanga ndive.

³⁰ Tokuakuaa päve mókoi reve trigo yaipoo regua. Jare yaipoo ma yave, jaeta ombaepoo vae reta pe: Pemboatɨ räri trigoraanga peyokua peapɨ vaerä. Ërei pemboɨru trigo cheavatío pe.’ ”

Mostaza jäɨgüe

³¹ Jesús jekuae imiari ye ombojaanga reve, jei: “Araɨgua mborookuaía, metei mostaza jäɨgüe kuimbae güɨraja oñotɨ iko pe vae rami ko.

³² Kuae jäɨgüe jae ko michi yae opaete ïru temitɨ reta jäɨgüe güi vae. Ërei okuakuaa ma yave, tuicha yae opaete ïru temitɨ metei año peguaño okuakuaa vae reta güi. Oyeapo metei ɨvɨra, jare güɨra reta yogüeru oyapo jaitɨrä jäka re.”

Mbɨyape imbovúa

³³ Jesús jekuae imiari ye ombojaanga reve. Jei: “Araɨgua mborookuaía, mbɨyape imbovúa rami ko. Kuña omboyea jókuae mbɨyape imbovúa veinte kilo trigokúi ndive yave, opaetei ombovu vae rami ko.”

Maera Jesús oporomboe ombojaanga reve vae regua

³⁴ Opaete kuae jei Jesús ombojaanga reve. Mbaetɨ imiari chupe reta ombojaangambae reve,

³⁵ oyembopo vaerä ñeemombeúa jei vae. Echa jei körai: “Chemiarita ambojaanga reve. Amombeuta ɨvɨ oyeapo güive oyekuaambae vae.”

Jesús omombeu kavi trigoraanga regua

³⁶ Jayave Jesús opa güire omondo ye opaete vae reta, oike o pe. Jare jemimboe reta oya katu jese, jei reta chupe: —Emombeu kavi oreve rembojaanga reve rere trigoraanga re vae.

³⁷ Jayave Jesús jei chupe reta: “Temitɨ ikavi vae oñotɨ vae, oyembojaanga che Kuimbaerä ayeapo vae re.

³⁸ Jókuae, ko, oyembojaanga opaete ɨvɨ re. Trigo ikavi vae oyembojaanga Tumpa iporookuaía pegua reta re. Ërei trigoraanga oyembojaanga ikavimbae vae oyapo vae reta re.

³⁹ Jókuae, ko iya jovaicho trigoraanga oñotɨ vae oyembojaanga aña guasu re. Mbaepoo oyembojaanga kuae ɨvɨ iyapɨta vae re. Ombaepoo vae reta oyembojaanga araɨgua reta re.

⁴⁰ Jókuae trigoraanga oyemboatɨ jare ókai tata pe. Jökorai oasata kuae ɨvɨ iyapɨ pe.

⁴¹ Che Kuimbaerä ayeapo vae ambouta chearaɨgua reta, omboatɨ reta vaerä opaete iyoa vae reta jare ikavimbae iyapoa reta cheporookuaía güi.

⁴² Jare omombo retata tata guasu pe. Joko pe oyaeo retata jare jäi ombokɨrɨrɨuta.

⁴³ Jayave jupi vae reta oyekuaata Tu iporookuaía pe kuaraɨ jembipe rami. Oipota oyeapɨsaka vae, toyeapɨsaka kuae re.

Korepoti oñeotɨgüe vae regua

⁴⁴ Araɨgua mborookuaía, korepoti oñeotɨgüe rami ko. Echa metei kuimbae oväe yave jókuae korepoti oñeotɨgüe, oñotɨ pɨau ye, jare oyerovia reve ojo omee korepoti re opaete imbaembae ogua vaerä jókuae ɨvɨ.

Ita ipöra yae vae regua

⁴⁵ Araɨgua mborookuaía, metei omaemee vae ita ipöra yae vae reta jekaa rami ko.

⁴⁶ Oväe metei ita ipöra yae vae yave, ojo omee opaete imbaembae ogua vaerä jókuae ita ipöra yae vae.

Pɨsa re oyembojaanga vae

⁴⁷ Araɨgua mborookuaía, metei pɨsa rami ko. Echa kuimbae reta omombo ipɨsa ɨguasu pe yave, omboa oipotagüe jevae ɨ rupigua.

⁴⁸ Jare pɨsa tɨnɨe ma yave, kuimbae reta güeru ɨguasu jembeɨ pe. Jayave oguapɨ oiparavo, jare omboɨru jevae ikavigüe kanata pe, ërei omombo jevae ikavimbae reta.

⁴⁹ Jökoraita oyeapo kuae ɨvɨ iyapɨ yave. Araɨgua reta yogüeruta jare ombosɨrɨta ikavimbae iyapoa reta jupi vae reta ipɨte güi.

⁵⁰ Jare omombo retata tata guasu pe. Joko pe oyaeo retata jare jäi ombokɨrɨrɨuta.”

Mbaembae ipɨau vae jare indechi vae

⁵¹ Jesús oparandu chupe reta: —¿Peikuaa kavi pa opaete kuae mbaembae reta? —Roikuaa kavi ma, oreYa —jei reta chupe.

⁵² Jayave Jesús jei chupe reta: —Opaete mborookuai re oporomboe vae ipoki yae ma araɨgua mborookuaía pegua pe vae, metei o iya rami ko. Echa jae mbaembae oñovatugüe oikatu güɨnoe ipɨau vae jare indechi vae.

Jesús Nazaret pe

⁵³ Jare Jesús opa ma imiari ombojaanga reve vae yave, ojo joko güi.

⁵⁴ Jare ojo oväe iɨvɨ pe yave, oporomboe judío reta itupao pe, jare oyeapɨsaka jese vae reta ipɨakañɨ jare jei: —¿Kia pe ra oväe kuae kuimbae iyarakuaa yae vaerä?, jare ¿mɨakañɨ reta oyapo vaerä?

⁵⁵ Jae ko ɨvɨra pegua mbaravɨkɨ iyapoa taɨ. Ichɨ jae ko María. Jare Jacobo, José, Simón jare Judas jae ko tɨvɨ reta.

⁵⁶ Jare opaete jeindɨ reta yogüɨreko yandepɨte pe. Jáeramo, ¿kia pe ra oväe ipuere vaerä oyapo opaete kuaekuae?

⁵⁷ Jáeramo mbaetɨ etei güɨrovia reta Jesús. Ërei Jesús jei chupe reta: —Opaete rupi imboetea yae metei ñeemombeúa. Ërei jëtaɨgua reta jare jo pegua reta mbaetɨ omboete.

⁵⁸ Jare joko pe mbaetɨ oyapo jeta mɨakañɨ reta, jae reta mbaetɨ güɨrovia jese ramo.